4
Ra̱ zithu̱ bi hyonnbi̱ ha di 'yøtra̱ ts'oqui ra̱ Jesús.
1 Nu̱na̱ ra̱ Jesús ya n'youi ra̱ Espíritu Santo, ma̱mbá̱ ɛ̱p'ʉ ja ra̱ da̱the Jordán. Ra̱ Espíritu Santo bi zixpʉ bí ja ra̱ da̱po. 2 Ja bá̱ m'mʉp'ʉ nyote ma̱ pa. Pɛ nu̱'ʉ yø hya̱ di̱ ma̱nda Oja̱, ɛ̱mmɛ̱i̱ bi hyonna̱ zithu̱ ha di̱ mɛstho ra̱ hya̱ ra̱ Jesús. Nu̱'ʉ yø pa'ʉ, hi̱mbi̱ zi ra̱ hmɛ̱ ra̱ Jesús. M'mɛfa p'ʉya, bi zä ngue ma̱thoguitho tu̱ ma̱nthu̱hu̱. 3 Ra̱ zithu̱ p'ʉya bi 'yɛ̱mbi̱:
―Nu̱'mø ngue gue'e rá̱ Ts'ʉnt'ʉ'i Oja̱, da̱mi̱ 'yøt'e ngue nu̱na̱ ra̱ do 'bɛngua, da̱ gohi di̱ nthu̱hmɛ̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱.
4 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbra̱ zithu̱:
―Nu̱p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro, nt'ot'i p'ʉ ra̱ hya̱ ngue ɛ̱na̱: “Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ hi̱nda̱ ne da̱ 'yøde te mma̱n'Oja̱, ma̱da̱gue'a̱ da̱ zi ra̱ hmɛ̱ ra̱ ja̱'i̱, pɛ ya hi̱nda̱ zä di̱ m'mʉi”.
5 Ra̱ zithu̱ p'ʉya bi zixpʉ bí ja n'na ra̱ da̱nyu̱ni̱. Nu̱'a̱ ra̱ ora'a̱ p'ʉya, bi japra̱ Jesús ngue bi hyandi̱ gätho yø nación i ja rá̱ ngʉni̱ nxi̱mhäi. 6 Ra̱ zithu̱ bi 'yɛ̱mbra̱ Jesús:
―Nu̱gä dí ɛ̱xa̱'i̱ ngue gui̱ nda̱st'abi, gui̱ ma̱nda gätho yø nación. Nu̱ te gä pɛts'i, gä ni̱ mmɛti. Porque go bi̱ ndäcä yʉ. Nu̱ te'o ga̱ nne ga̱ u̱nni̱, ga̱ u̱nni̱. 7 Nu̱'mø gui̱ nda̱ntyøhmu̱ ngue gui tha̱nnegui ya, nu̱ te gä ja nʉya, gä ni̱ mmɛti ―bi 'yɛ̱mbi̱.
8 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱:
―Da̱mi̱ 'uegue grá̱ zithu̱. Porque nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue hønt'a̱ ra̱ Hmu̱ Oja̱ ja ngue da̱ ma ntha̱nne, hi̱njom ma̱n'na.
9 M'mɛfa p'ʉya, nu̱p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, ja i zixpʉ ra̱ zithu̱ na̱ ra̱ Jesús. Bi̱ ntøp'ʉ ja rá̱ 'bet'e ra̱ ni̱ja̱. Bi 'yɛ̱mbi̱:
―Nu̱'mø gue'e rá̱ Ts'ʉnt'ʉ'i Oja̱ ya, da̱mi̱ nsäcua ya. 10 Porque nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ra̱ hya̱ ngue ɛ̱na̱: “Nu̱na̱ Oja̱ da̱ pɛnhyø anxɛ ngue da̱ mä'i. 11 Da̱ 'yøt'e ngue njana̱te gdi søt'a̱ häi, n'namhma̱ ngue hi̱ndi̱ ʉn'na̱ ni̱ gua yø do” ―bi 'yɛ̱mbi̱.
12 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱:
―Xquet'a̱ nt'ot'i ra̱ hya̱ p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue nu̱na̱ Oja̱, hi̱njonda̱ zännbi̱ te da̱ 'yøt'e para ngue da̱ fa̱di̱ ngue'mø ma̱jua̱ni̱ te mma̱ ogue hi̱n'na̱.
13 Ra̱ zithu̱, ya hi̱mbi̱ di̱nna̱ forma ha xti japi ngue xta̱ 'yøtra̱ ts'oqui ra̱ Jesús. Bi zop'ʉ njammi̱ pa p'ʉya, bi̱ ma.
Bi dʉ'mi̱ bi̱ ma̱nna̱ hya̱ p'ʉ Galilea ra̱ Jesús.
14 Bi̱ mengra̱ Jesús, i̱ ma Galilea. Pɛ n'youi rá̱ ts'ɛdi ra̱ Espíritu Santo. Yø ja̱'i̱ p'ʉya, ndap'ʉ bi zä di c'a̱ ra̱ Jesús. 15 Da̱ zømp'ʉ da̱ zønna̱ Jesús, pap'ʉ ja yø ni̱ja̱ yø judío ngue xännba̱bi̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱. Gä nnu̱ ma̱nho yø ja̱'i̱ ra̱ hya̱ mma̱nna̱ Jesús.
Ra̱ Jesús ya 'bʉp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Nazaret.
16 Bi̱ map'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Nazaret bá̱ nte ra̱ Jesús. Mi̱ zøhra̱ pa ngue ra̱ ts'äya, bi̱ map'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱, gä ngu̱'a̱ xi 'yørbʉ ja yø hni̱ni̱ xi thogui ngue pap'ʉ ja yø ni̱ja̱. Bi̱ m'mähra̱ Jesús ngue da̱ ma̱nna̱ letra nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro. 17 Bi t'u̱nna̱ libro bi 'yotra̱ pønga̱hya̱ Isaías. Mi̱ xospʉya, bi̱ nthɛui p'ʉ nt'ot'i na̱ ra̱ hya̱ ja ua ngue ɛ̱na̱: 18 “Dí̱ n'yogä'be ra̱ Espíritu Santo. Porque bá̱ t'ɛ̱xqui̱ ngue ga̱ xicä ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ yø hyoya. Bá̱ 'bɛnngui̱ ngue ga̱ hojpa̱ yø mmʉi yø ja̱'i̱ 'bʉ ndu̱mmʉi. Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ xa̱ mbɛnt'ui ra̱ ts'oqui, ga̱ xifi ngue ya da̱ ma nhya̱ni̱. Ga̱ xojpa̱ yø n'yomfɛ̱ni̱ yø ja̱'i̱ ngue da̱ ba̱ Oja̱. Ga̱ japi ngue ya hi̱nni̱ mantho da̱ zä ra̱ n'ʉ yø ja̱'i̱ di ʉnyø hmu̱. 19 Ga̱ xicä yø ja̱'i̱ ngue ya bi zønna̱ pa da̱ ya̱n'Oja̱”.
20 Mi̱ juadi bi̱ ma̱nna̱ letra nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ sʉcua̱ ra̱ Jesús, bi dä ra̱ sʉcua̱ p'ʉya, bi u̱n'na̱ ra̱ mäxte p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. Bi̱ mi̱ p'ʉya. Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ 'bʉp'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ p'ʉya, gä di zadi hɛ̱ti̱ ra̱ Jesús. 21 Ma̱hømbi̱ mʉdi bi̱ nya̱ ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱:
―Nu̱ ra̱ ora ja p'ʉya, ya bi̱ nja'a̱ te nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro, ngue ni̱ hmi̱ ni̱ dä guí̱ nnu̱jʉ ngue dí 'bʉcä ua ya.
22 Bi̱ nu̱ ma̱nho gätho yø ja̱'i̱ ra̱ Jesús. Nu̱na̱ ra̱ hoga̱ hya̱ xihyø ja̱'i̱, gä di 'yødyø ja̱'i̱ na̱ ra̱ hya̱ øde. Di̱ n'yänsɛ yø ja̱'i̱, di̱ n'yɛ̱mbi̱:
―¿Ua hi̱nga̱ guehna̱ rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ José na̱?
23 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱na̱:
―Rá̱ nzɛgui guehna̱ ra̱ hya̱ ja ua guí̱ nne gui xicjʉ, ngue ɛ̱na̱: “Ague grá̱ 'yøthe, 'be da̱mi̱ n'yøthe sɛ”. Gui̱ nne gui 'yɛ̱njʉ: “Nu̱'a̱ dí øcähe guá̱ ørbʉ Capernaum, nu̱ua ja ni̱ hni̱ni̱ ya, xquet'a̱ da̱ ngu̱'a̱ gui 'yøt'ua ya”, guí̱ nne gui 'yɛ̱njʉ.
24 Bi sigue bi̱ nya̱ ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱na̱:
―Ma̱jua̱ni̱ dí xi'a̱hʉ, ngue hi̱nga̱ n'na ra̱ pønga̱hya̱ di pøni̱ ngue da̱ hnu̱ ma̱nsu̱ p'ʉ ja rá̱ hni̱ni̱. 25 Njarbʉtho na̱ ra̱ hya̱ dí xi'a̱hʉ ya, tengu̱tho ra̱ pa bá̱ m'mʉhra̱ pønga̱hya̱ Elías, bi̱ nja ra̱ nda̱te thu̱hu̱ p'ʉ ja ra̱ häi mi̱ 'bʉi, ngue hi̱mbi̱ n'ye nhyu̱ jɛya ma̱de. Xa̱ngu̱ yø 'danxu̱ ngue yø judío mi̱ 'bʉ 'mø ya. 26 Pɛ hi̱nga̱ n'na'ʉ yø 'danxu̱ ngue yø judío xta̱ mmɛnnba̱bi̱ Oja̱ ra̱ Elías ngue xta̱bá̱ mmäts'i. Sinoque bi 'bɛnhni̱ ngue bá̱ fäxa̱ n'na ra̱ 'danxu̱ mi̱ 'bʉp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Sarepta, querpʉtho ra̱ hni̱ni̱ Sidón. 27 Nu̱'a̱ ra̱ tiempo bi̱ m'mʉhra̱ pønga̱hya̱ Eliseo, xa̱ngu̱ yø judío mi̱ hɛ̱mbra̱ n'ʉ ngue mi̱ 'ya yø do'yo. Pɛ hi̱njombi̱ 'yøthe ya yø judío mi̱ ʉ. A nu̱na̱ ra̱ Naamán ngue ra̱ mmɛ̱ngu̱ p'ʉ ja ra̱ häi Siria, go bi̱ ma bá̱ øthe na̱.
28 Gä bi̱ mbøcuɛ yø ja̱'i̱ mi̱ 'bʉp'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ 'mø mi̱ 'yøhya yø hya̱ bi̱ ma̱nna̱ Jesús. 29 Bi̱ nangyø ja̱'i̱ p'ʉya, bi bɛntra̱ Jesús ngue bi gʉjpʉ ja ra̱ hni̱ni̱. Bi zixpʉ bí ja ra̱ nya̱ngua̱ni̱ ngue da̱ hørbʉ ja ra̱ t'øhø. 30 Pɛ bi gua̱syø ja̱'i̱ ra̱ Jesús, bi thop'ʉ ma̱de, bi̱ ma.
Ra̱ Jesús bi 'yøthe n'na ra̱ n'yohʉ mi̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱.
31 Nu̱na̱ ra̱ Jesús, i̱ map'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Capernaum ngue ra̱ häi Galilea. Nu̱'mø ra̱ pa ngue ra̱ ts'äya, nhya̱to, nhya̱to pap'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ ngue xännba̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱. 32 Di 'yødyø ja̱'i̱'a̱ ra̱ hya̱ xännba̱bi̱, porque nu̱'mø xännba̱te ra̱ Jesús, ɛ̱na̱ nts'ʉt'abitho ngue ya̱ ma̱nzaqui 'mø nzohyø ja̱'i̱.
33 Nu̱p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱ p'ʉya, mi̱ 'bʉp'ʉ n'na ra̱ n'yohʉ n'youi ra̱ ts'onthi̱. Nts'ɛdi i zohra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱:
34 ―Ague Jesús grá̱ mmɛ̱ngu̱ Nazaret, da̱mi̱ hyɛga̱he p'ʉ. ¿Hanja ngue ga̱di̱ nthi̱nt'ua dí 'bʉcähe? ¿Ua gní̱ 'yɛ̱hɛ̱ gui juacje? Nu̱gä dí pa̱di̱ te'o'i, gue'e rá̱ ma̱ca̱ Ts'ʉnt'ʉ'i Oja̱.
35 Pɛ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbra̱ ts'onthi̱:
―Xa̱nhɛ̱n'i̱ grá̱ ts'onthi̱. Da̱mi̱ hyɛp'ʉ ra̱ n'yohʉ guí̱ n'youi.
Ra̱ ts'onthi̱ p'ʉya, yø hmi̱ yø dä yø ja̱'i̱ p'ʉ bi 'yɛn'a̱häi ra̱ n'yohʉ. Pɛ hi̱nha bi zɛt'i. Bi̱ ma ra̱ ts'onthi̱ p'ʉya. 36 Gä di 'yødyø ja̱'i̱ bi̱ nu̱ te bi̱ nja. Di̱ n'yɛ̱mbi̱ n'na ngu̱ n'na:
―Hi̱njongui̱ pa̱di̱ tema̱ hya̱'a̱ ya. Di̱ nɛ̱qui̱ ngue ja rá̱ ts'ɛdi na̱ ra̱ n'yohʉ, porque asta̱ 'nɛ̱hyø ts'onthi̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ 'mø xifi ngue da̱ hyɛp'ʉ ra̱ ja̱'i̱ n'youi.
37 Ndap'ʉ bi zä di c'a̱ yø ja̱'i̱ te øtra̱ Jesús.
Ra̱ Jesús bi 'yøthebi rá̱ to ra̱ Simu̱ nu̱na̱ i Bɛdu.
38 I̱ map'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ Simu̱ 'mø ma̱mbá̱ pøn'a̱ ni̱ja̱ ra̱ Jesús. Mi̱ hɛ̱mbra̱ pa na̱ rá̱ to ra̱ Simu̱ p'ʉya. Bi t'äpra̱ ma̱te ra̱ Jesús ngue bi 'yøthe na̱ ra̱ xisu ma̱di̱ hyɛ̱nni̱. 39 Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi̱ ndojpʉ 'bɛnna̱ därqüɛ̱hi̱. Bi hɛjpa̱ ra̱ pa, pɛ 'bexpi bønna̱ pa. Bi̱ nangra̱ xisu ngue bi hojpi te da̱ zi yø ja̱'i̱.
Bi 'yøthe xa̱ngu̱ yø därquɛ̱hi̱ ra̱ Jesús.
40 Mi̱ dähra̱ nde p'ʉya, gätho yø ja̱'i̱ si yø därquɛ̱hi̱ ngue hɛ̱mbi̱ 'dama̱ 'dan'yo ma̱n'ʉ, bi zispa̱bi̱ ra̱ Jesús ngue da̱ 'yøthe. Bi japyø därquɛ̱hi̱ yø 'yɛ ra̱ Jesús ngue bi 'yøthe. 41 'Bʉp'ʉ xa̱ngu̱ yø därquɛ̱hi̱ ngue n'youi yø ts'onthi̱, pɛ ra̱ Jesús bi japyø ts'onthi̱ ngue hɛp'ʉ yø ja̱'i̱ n'youi. Asta̱ mahyø ts'onthi̱, i ɛ̱na̱:
―Nu̱'i̱, gue'e rá̱ Ts'ʉnt'ʉ'i Oja̱.
Pɛ ra̱ Jesús di hɛjpa̱ yø ts'onthi̱, hi̱ndi̱ japi di̱ nya̱. Porque nnepyø ts'onthi̱ da̱ fa̱di̱ ngue gue'a̱ ra̱ Cristo.
Bi 'yonna̱ hya̱ p'ʉ ja ra̱ häi Galilea ra̱ Jesús.
42 Mi̱ nɛ̱ca̱häi p'ʉya, bi bømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ ra̱ Jesús, bi̱ ma da̱po. Pɛ ɛ̱mmɛ̱i̱ honyø ja̱'i̱ hapʉ 'bʉi. Mi̱ zønyø ja̱'i̱ p'ʉ bí 'bʉi, i sa̱mmi̱, hi̱ngui̱ nnepe xta̱ nzop'ʉ. 43 Pɛ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱:
―Jatho ngue ga̱ mma ma̱ngä ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ mi̱'da yø hni̱ni̱. Porque guehna̱ bi 'bɛnngä na̱ ngue ga̱ xihyø ja̱'i̱ ha di̱ njap'ʉ da̱ zo rá̱ 'yɛ Oja̱.
44 Ja̱na̱ngue gä bá̱ n'yop'ʉ ja ra̱ häi Galilea ra̱ Jesús ngue bi̱ ma̱nna̱ hya̱ p'ʉ ja yø ni̱ja̱.