1 Báisícaalí weebáidaca Dios, yásí wáalíacawa báisíiri iyúcani wawàwalìcuísewa Dios imàníinápiná walí càide iyúwa icàlidáaná walíni; báisícaalí weebáidaca Dios, yásí wáalíacawa báisíiri iyúcani ìyaca báisíiri wawàsi càmíiricáwa wadé waicáca watuí iyúwa. 2 Cayábacaté Dios iicáca abénaméeyéi wàawirináimi israelitanái íiwitáise bàaluité neebáidacáináté Dios.

3 Weebáidacáiná Dios íná yéewa wáalíacawa Dios idàbacaté macáita itàacái iyúwa, macái wawàsi ìyéerica chái èeri irìcu, chènuníiséeyéi cáli íinata nacái macáita, íná yéewa wáalíacawa Dios iwènúadacaté wawàsi càmíirica wadé waicáca imànicaténá macáita yái waiquéerica.

4 Bàaluité Abel yeebáidaca Dios ínáté imànica càide iyúwaté Dios ichùulìanáni. Abel inúacaté ipìrawa iyúwa sacrificio ibáyawaná ìwalíisewa, isutácaténá Dios íicha imàacáanápiná iwàwawa Abel ibáyawaná íicha. Cayábacaté Dios iicáca yái Abel imàníináca. Iná mabáyawanácaté Dios iicáca Abel. Quéwa Abel ibèeri íipidenéericaté Caín càmitaté imàni càide iyúwaté Dios ichùulìaná. Néese Caín yàacáita Dios irí ibànacale ìyacanáwa meedá, càmíiricaté Dios ichùulìa wenàiwicanái imàaca Dios irí nabáyawaná ìwalíisewa. Ináté cayábéeri Dios iicáca Abel íiwitáise Caín íicha. Iná éwita Abel yéetácáanítatéwa madécaná camuí néese siùcade, càicáaníta siùcade wéemìaca iináwaná ìwali, yásí wawàwalica càinácaalíté iyú yeebáidáaná Dios, yá wáalíacawa iwàwacutáaná weebáidaca Dios nacái.

5 Bàaluité Enoc nacái yeebáidaca Dios, yáté Dios itécani chènuniré méetáanánamata icáuca yáapichawa. Càmitaté quirínama nàanàaca Enoc chái èeri irìcu Dios itécáináténi. Dios itàacái profeta itànèericaté icàlidaca walí Enoc iináwaná: Ipíchawáiseté Dios itéca Enoc chènuniré, Enoc ìyacaté machacàníiri iyú ínáté cayábaca Dios iicáca íiwitáise. 6 Quéwa càmita wáalimá wàyaca iyúwa casíimáiná Dios iicáca càmicaalí weebáidani. Wawàwacaalí wamawiénidaca Dios wáiwitáise iyúwa wáalíacaténá ìwali, iwàwacutáca weebáidaca ìyaca cáuri Dios. Iwàwacutá weebáidaca nacái Dios iicáanápiná wapualé, imàaca nacái iwàwawa wabáyawaná íicha, wía icutéeyéicani manuísíwata wáalíacaténá ìwali.

7 Bàaluité Noé nacái yeebáidacaté Dios. Néese Dios yàalàacáináté Noé yùuwichàacáisi íichaná, yái ichàbéeripinácatéwa ipíchalé, càmíiritécáwaca idé Noé iicáca, ínáté Noé yeebáidaca Dios itàacái. Noé imànicaté manuíri arca lancha nacáiri iwasàanápináté yéenánáiwa Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha, yái manuíri yéesacáica imáalàidéeripinácaté macái èeri mìnanái. Noé yeebáidacaté Dios, ínáté yái arca Noé imàníirica yáasáidacaté cabáyawanáca macái èeri mìnanáica, iwàwacutáanáté nacái néetácawa nabáyawaná ichùulìacawa. Quéwa Noé yeebáidacáináté Dios, ínáté mabáyawanáca Dios iicácani iwasàanápináté Noé Dios yàasu yùuwichàacáisi íicha.

8 Bàaluité Abraham nacái yeebáidaca Dios, ínáté Dios imáidacaalíténi, yáté Abraham yeebáidaca irí, yá yàacawa yàasu cáli íichawa yàacaténátéwa áiba cáli nérépiná Dios yèeripinácaté irí. Abraham imusúacaalítéwa yàasu cáli íichawa, càmitaté yáalíawa alénácaalí yàawa. 9 Càmitaté Abraham iméyáawa, néese yeebáidacaté Dios mamáalàacata, éwitaté iwàwacutácáaníta yèepunícawa iyúwa canéeri yàasu cáli idécanáamité yàanàaca íinatalé yái cáli Dios icàlidéericaté irí iináwaná ìwali cáimiétacanéeri iyú, yàanápináté Abraham iríni. Càmitaté Abraham imàni icapèewa néenibàa, néese yèepunícáitawa yàacawa, ìyacaté mamáalàacata íimamisíiri capìima irìcu. Càité nàyaca nacái níái Abraham ìiri íipidenéericaté Isaac, Isaac ìiri nacái íipidenéericaté Jacob. Ewitaté Dios càmicáanítàacá yàa nalí yái cálica càide iyúwa icàlidáanáté nalíni cáimiétacanéeri iyú, càicáanítaté neebáidaca Dios mamáalàacata yàanápináté nalíni áibaalípinácáwa. 10 Càité Abraham ìyaca iyúwa canéeri yàasu cáli icùacáináté yàanàanápiná áiba yàcalé íiwitáaná néré, yái cayábéeri yàcalé chènuníiséerica, ibàluèricawa cachàiníiri íba íinata càmíirica imáalàawa, yái yàcalé Dios idàbéericaté.

11 Sara nacái, úái Abraham íinuca, yeebáidéechúa Dios itàacái. Ewitaté càmicáaníta yéewa quéenibeca úa máinícáináté béeruca úa, Abraham nacái máinícaté béericani, càicáanítaté Dios ichàiniadaca Abraham idènìanápináté ìiriwa Sara yáapicha Abraham yeebáidacáináté Dios imàníinápináté macáita machacàníiri iyú càide iyúwaté icàlidáaná Abraham iríni cáimiétacanéeri iyú. 12 Càité Abraham idènìaca ìiriwa yái Isaac, éwitaté máinícáaníta béericani yái Abrahamca, nayúunáidéeri yéetápinácatéwa mesúnamáita. Néeseté Abraham ìiri íipidenéericaté Isaac idènìacaté yéenibe nacáiwa, itaquénái nacáiwa madécaná. Iná yéewa siùca nàyaca manùbéeyéi Abraham itaquénáinámi càide iyúwa dùlupùta imanùbaca chènuníiséeyéica, iyúwa nacái imanùbaquéi manuíri úni yàasu càina imuluíca càmíirica wáalimá waputàaca.

13 Macáita níái Abrahamnáica yeebáidéeyéicaté Dios itàacái, neebáidacaté Dios mamáalàacata tài íiméeri iyú àta néetácatalétawa, éwitaté càmicáanítaté needá nalíwa cayábéeri wawàsi Dios icàlidéericaté nalí iináwaná ìwali cáimiétacanéeri iyú yàanápináté nalí nía. Quéwa neebáidacáiná Dios tài íiméeri iyú, ínáté yéewa naicáca yái cayábéerica náiwitáise iyúwa, càmíiri natuí iyúwa, yái cayábéerica Dios imàníiripinácaté nataquénáinámi irí chái èeri irìcu, chènuniré nacái. Casíimáicaté nawàwa naicácáináténi náiwitáise iyúwa càide iyúwa waicácaalí wenàiwica déecuíséericáwaca wáicha, wamáidacani watàidacaténáni casíimáiri iyú idècunitàacá wàacawa wáipunitáidacani. Càité nacái níái Abrahamnáica, casíimáiri iyúca nèepunícáitawa nàacawa iyúwa canéeyéi yàasu cáli náalíacáinátéwa napáchiacáita nèepunícawa irìcu yái èeriquéi, nadènìacáináté nàasu cálipináwa chènuniré. 14 Cawinácaalí cài icàlidéeyéica iináwanáwa náasáidaca amaléeri iyú nacutáca nàacawa natuíyàaca nàasu cálipináwa càmíirica chái èeri irìcuíri. 15 Càmitaté náináidawa ìwali yáara cáli nàacatáisecaté. Náináidacaalítéwa ìwalitá, yáté náalimá nèepùacawa nérétá. 16 Quéwa nawàwacaté nàasu cálipináwa cayábáwanáiri, yái Dios yàasu cáli chènuníiséerica, Dios icùacataléca macáita. Iná càmíirita bái nàwalíise yái Diosca, néese casíimáica yéemìaca nacàlidáaná naináwanáwa nadènìaca Nacuèrináwa, yái Diosca. Cài wáalíacawa càmita bái Dios nàwalíise, Dioscáiná idéca ichùnìaca nalípiná cayábéeri yàcalé chènuniré.

17 Abraham yeebáidaca Dios tài íiméeri iyú mamáalàacata éwitaté Dios yáalimáidacáaníta iicáwani asáisí báisícaalí Abraham yàaca Dios iyéininá. Càité Dios yáalimáidaca iicáwa Abraham: Ichùulìacaté Abraham inúanápináté ìiriwa Isaac iyúwa sacrificio yàacaténáté Dios icàaluíniná. Càmita báisí Dios iwàwaca wanúaca irí wenàiwica, néese càicáicaté Dios yáalimáidaca iicáwa Abraham. Yá Abraham iwàwacaté yeebáidaca Dios itàacái, íná íináidacatéwa inúanápiná Isaac iyúwa sacrificio Dios irí, yái abéerita ìirica, éwitaté Dios icàlidacáaníta Abraham iríni cáimiétacanéeri iyú imàacáanápináté Isaac idènìaca madécaná itaquénáiwa, Abraham itaquénáinámipiná. 18 Càité Dios íimaca Abraham irí idècunitàacá sùmàicani yái Isaac: “Nuicápiná iyúwa nùasunáiwa pìiri Isaac itaquénáinámi”, íimacaté yái Diosca. 19 Quéwa Abraham íináidacatéwa inúanápináté ìiriwa Dios irí Abraham yeebáidacáináté Dios yáalimá imichàidacani yéetácáisi íicha, yái Isaac, Abraham yáalíacáináwa cachàiníirica yái Diosca. Achúmacaté Abraham inúa ìiriwa, càmita imáisanìa Dios íichani, yái Isaac. Quéwa Dios imáidacaté Abraham irí ichùulìacaténá Abraham ipíchanáté inúa ìiriwa. Iná Abraham yeebáidacáináté Dios, ínáté yéewa Abraham yeedáca ìiriwa cáuritàacáwa, càide iyúwa Dios idéca nacáicaalí imichàidaca Isaac yéetácáisi íicha.

20 Càité nacái Isaac yeebáidaca Dios. Iná icàlidacaté tàacáisi Dios inùmalìcuíse íiméerica Dios imàníinápináté cayábéeri Jacob irí, Esaú irí nacái, níái Isaac yéenibe asìanáica.

21 Jacob nacái yeebáidacaté Dios, ínáté maléenácaalí irí èeri ipíchawáise yéetácawa, Jacob icàlidacaté tàacáisi Dios inùmalìcuíse itaquénái íipidená ìwaliwa, níái José yéenibe pucháiba ùuculìiyéica. Yái tàacáisi íimacaté Dios imàníinápináté nalí cayábéeri. Yá Jacob éwitaté machawàacacáanítani béecái iyú, càicáanítaté íináidacawa cáalíacáiri iyú. Yáté imichàacawa quiríta yàasu cama íichawa, yá íibàaca ichaquèewa ìipìnáaníirica ìwali icùadáanápiná íiwitawa, yàacaténá Dios icàaluíniná. Càité Jacob yeebáidaca Dios éwitaté iwàwacutácáaníta itéca yéenibewa macáita Egipto yàasu cáli néré.

22 José nacái yeebáidacaté Dios, ínáté maléenácaalí irí èeri ipíchawáise yéetácawa, yá José icàlidacaté yéenánái iríwani, níái israelitaca, namusúanápinátéwa Egipto yàasu cáli íicha áibaalípináté. José yeebáidacaté Dios iyúudàanápináté israelitanái, íná José ichùulìacaté nía natéenápináté yáapimi chácatáinápinácaalíté namusúawa Egipto yàasu cáli íicha, nabàlìacaténáté yáapimi áiba cáli néré, yái cáli Dios imàaquéericaté Abraham irí.

23 Néeseté nacái Moisés isèenái neebáidacaté Dios iyúudàanápináté nía, nía nacái néenánái israelitaca. Iná idécanáamité Moisés imusúaca iicá èeri, yá isèenái icùacaténi ibàacanéeri iyú máisiba quéeri cayábacáináté naicáca iicácanáwa yái sùmài yáanaca càiride iyúwa wenàiwica íibaidéeripináté Dios irípiná. Egipto yàasu cáli icuèriná ichùulìacaté israelitanái nanúanápináté néenibewa asìanáica, quéwa càmita cáalu Moisés isèenái, ínáté càmita namàni càide iyúwaté egipcionái icuèriná ichùulìaná nía.

24 Moisés nacái yeebáidacaté Dios. Quéechatécáwa Egipto yàasu cáli icuèriná íidu udàwinàacaté Moisés càide iyúwa uìriwa. Quéwa idécanáamité béerica Moisés, càmitaté iwàwa náimaca ìwali itaquéricani, yái faraón icuèricaté Egipto yàasu cáli. 25 Néese cayába cachàiníwanái iicácaté yùuwichàanápináwa Dios yàasu wenàiwica yáapicha, níái israelitaca, íicha yái ìyáanápinácaté càasuíri iyú achúma èeríinata náapicha níái Egipto yàasu cáli íiwacanánáica, imàníiyéicaté ibáyawanáwa casíimáiri iyú. 26 Moisés yáalimápinácaté idènìaca macáita cawèníiri ìyéericaté Egipto yàasu cáli icuèriná irí, naicácáináté Moisés càiride iyúwa faraón ìiri, quéwa Moisés imàacacaté íichawa macáita, cawènicáiná cachàiníwanái iicácaté yái yùuwichàanápinácatéwa Dios irípiná càide iyúwa Cristo yùuwichàanápinátéwa áibaalípináté. Càité Moisés íináidacawa yeebáidacáináté Dios yàanápináté cawèníiri nalí chènuniré cawinácaalí yùuwichèeyéicawa Dios irípiná neebáidacáiná itàacái.

27 Moisés yeebáidacaté Dios, ínáté yéewa itéca israelitanái Egipto yàasu cáli íicha, macàaluínináta rey ilúa íicha, yái icuèricaté Egipto yàasu cáli. Yáté cachàinica Moisés íiwitáise Dios ìwali imànicaténáté càide iyúwa Dios ichùulìanáni. Moisés imànicaté cachàiníiri iyú macàaluínináta càide iyúwa iicáidaca nacáicaalí mamáalàacata Dios irí, yái Dios càmíirica yéewa waicáca. 28 Moisés yeebáidacaté Dios itàacái, ínáté ichùulìaca israelitanái namànica idàbáanéerité Pascua yàasuná culto càide iyúwaté Dios icàlidáaná Moisés iríni. Iná israelitanái nanúacaté napìrawa oveja yéenibe. Macái capìi imanùbaca irìcuíyéi iwàwacutácaté nanúaca abéeri oveja wàlisài. Néese napusúa oveja íiranámi nacapèe inùma ìwaliwa ipíchaná Dios yàasu ángel inuérica wenàiwica inúaca israelitanái idàbáanéeyéica néenibe asìanáica.

29 Càita nacái israelitanái neebáidacaté Dios, ínáté nachàbacawa Mar Rojo yàasu manuíri úni ìwalìabàa. Dios yàacùaca yèewi yái única nachàbáanápináwa abéemàalé. Yáté nàacawa chuìri cáli íinatabàa. Càité Dios imàacaca napìacawa nàuwidenái íichawa níái Egipto yàasu cáli néeséeyéica. Néese egipcionái nawàwacaté nachàbacawa nacái náibàacaténáté israelitanái, quéwa Dios imàacaca ibàlìacawa yái única, ínáté Egipto yàasu cáli néeséeyéi nàisicùmacawa.

30 Néese israelitanái neebáidacaté Dios, ínáté Dios iyúudàaca nía namànicaténáté ùwicái nàuwidenái íipunitawa, áiba yàcalé mìnanái, íipidenácataléca Jericó. Nàipìnáaníca Jericó itéesebàa siete èeri, yái yàcalé iwáiná itéesebàa càide iyúwaté Dios íimáaná nalí, yáté iwáiná yúuwàacawa. 31 Ua nacái Rahab, Jericó ìyacàlená mìnaluca. Quéechatécáwa uimácaté asìanái yáapicha plata ìwalinápiná. Quéwa uwènúadacaté uíwitáisewa ubáyawaná íichawa, yá uebáidacaté Dios itàacái. Ináté pucháiba israelitanái yàanàacaalíté Jericó ìyacàlená néré naicáanápináténi ipíchawáiseté macái israelitanái imànica ùwicái Jericó íipunita, yáté Rahab ubàaca nía Jericó ìyacàlená yàasu úwinái íicha. Uyúudàacáináté israelitanái, íná càmitaté nanúa úa namawènìadacaalíté Jericó ìyacàlená. Yáté càmita uétáwa náapicha níái Jericó ìyacàlená mìnanáica càmíiyéicaté yeebáida Dios itàacái.

32 Iyaca madécaná càiri tàacáisi nàwali áibanáica yeebáidéeyéicaté Dios. Canáca nulí cayába èeri nucàlidacaténá naináwaná ìwali macáita, níái Gedeón, Barac, Sansón, Jefté, rey David, Samuel, áibanái profeta nacái. 33 Israelitanái neebáidacáináté Dios, ínáté Dios iyúudàaca namànica ùwicái Canaán yàasu cáli mìnanái íipunita needácaténáté nàasu cáli. Dios iyúudàacaté israelita íiwacanánái nacùaca wenàiwicanái machacàníiri iyú. Dios imànicaté nalí madécaná cayábéeri càide iyúwaté íimáaná nalí cáimiétacanéeri iyú. Dios icùacaté nacái áibanái ipíchaná león cháwi nacáiri iyáaca nía, íná yéewa nabàlìacaté cháwinái inùma Dios ichàini iyú. 34 Dios icùacaté áibanái nacái manuíri quichái íicha. Aibanái neebáidacáináté Dios, íná Dios iwasàacaté nía nàuwidenái íichawa iwàwéeyéicaté inúaca nía espada machete nacáiri iyú. Aibanái canáca cayába nachàini, quéwa Dios yàacaté nachàinipiná neebáidacáináté itàacái, yá namànicaté ùwicái cachàiníiri iyú, yá namawènìadaca nàuwidenái yàasu úwináiwa. 35 Inanái nacái neebáidacaté Dios, íná Dios icáucàidacaté nalí néenibe yéetácáisi íicha.

Quéwa áibanái néetácatéwa cabèesi iyú càmicáináté nawènúada náiwitáisewa Dios íicha nàuwidenái nacapèedáidacaalíté nía. Càmitaté nawènúada náiwitáisewa Dios íicha nawàwacáináté namichàacawa yéetácáisi íicha áiba èeripiná nàyáanápiná cayába Dios yáapicha.

36 Aibanái nàuwichàacatéwa nàuwidenái iicáanícaalíté naquíniná, nacapèedáida nacái nía, nadacùaca nía cadena iyú, náucacaté nía presoíyéi ibànalìculé neebáidacáináté Dios itàacái. 37 Aibanái nacái néetácawa nàuwidenái nanúacáináté nía íba iyú, nasiéráidacaté nía nacái, nanúacaté nía nacái espada machete nacáiri iyú. Níái yeebáidéeyéicaté Dios itàacái nèepunícatéwa macapèeta. Canáca nabàle cayába, nàwalica nabàlewa oveja íimami, cabra íimami nacái. Catúulécanácaté nía, naméeràacawa. Aibanái yùuwichàidacaté nía. Aibanái imànicaté nalí báawéeri. 38 Ewitaté canácáaníta nawèni èeri mìnanái iicáca nía, càicáaníta cawènica nía èeri mìnanái íicha, máinícáináté báawaca èeri mìnanái íiwitáise. Nèepunícatéwa canácatalé wenàiwica manacúali yùucubàa càináwàiri, dúli yèewibàa nacái, nacutácaté utàwi nàyáanápináté cáli irìculé, íba yéecalìcubàa nacái.

39 Macáita nía neebáidacaté Dios, íná mabáyawanácaté Dios iicáca nía. Quéwa càmitaté needá nalíwa yái cayábéerica Dios icàlidéericaté nalí ìwali cáimiétacanéeri iyú imàacáanápináté nalíni. 40 Yácáiná Dios íináidacatéwa wàwali, àta wamusúacataléta waicá èeri, imàníinápináté walí cayábéeri cachàiníwanái mamáalàacata náapicha, yéewanápiná Dios yàaca macáita wacáuca càmíiri imáalàawa náapicha, áibaalí èeri imáalàacaalípináwa.