1 Namur Iesu i waan taltalili u ra kum ngaala na taamaan ma ra kum kinkinalik na taamaan kaai, i warawaai ma ra Koina Wewapua u ra mataanitu anun God karom diat. Diat weur ma ra nuna 12 naat na wawer, 2 ma a kum tabuan kaai, baa ia lu irok wa a kum tabaraan kon diat, ma ia walaangalaanga pa diat ko ra kum malaapaang. Bi diat a kum tabuan maa: Maaria, a iaana kaai Maagdalene, ia baa 7 na tabaraan diat pari paa koni, 3 ma Ioaana a tabuan anun Kusaa, a mukmuga anu ra kum tultul anun Erodes, ma Susaana, ma mongoro kaai. A kum tabuan mi diat waraaut Iesu ma nuna kum naat na wawer ko ra nundiat wuwuwung ut.

4 Baa a ngaala na kor na taara ko ra kum taamtaamaan diat waan paat ungaai karom Iesu, i pir raa pirpir welwelaar karom diat lenbi, 5 “Raa tena minamaarut i waan kupi in lamira a kum waina wit. Baa i lalamira waanwaan, raa kum waina diat puka taau u ra aakapi, ma a taara diat papaa nate un diat, ma ra kum pika diat aan wa diat. 6 Raa kum waina kaai diat puka taau u ra pia na waatwaat, ma baa diat ilak paat, diat malulur balet ku, maa a pia i magege aakit. 7 Raa kum waina kaai diat puka taau naliwan u ra kum katkadaa, ma a kum kadaa diat tawa ungaai ma diat, ma diat tawa baat pa diat. 8 Raa kum waina kaai diat puka taau u ra koina pia, diat tawa ma diat wa. Raaraain diwaai i wa raa maar na waina.”

Baa ia pir taa a kum pirpir mi taan diat, i piri naa, “Ia baa in talingaana, i koina baa in walangor mai.”

9 Anuna kum naat na wawer diat tiri kup a kukuraai ra pirpir welwelaar baa ia pir taai. 10 Ma i piri taan diat lenbi, “God ia taar taa a manaana taa muaat kupi muaat a nunura a kum utnaa na pidik u ra nuna mataanitu. Iaku karom a taara ingen iaau wer diat ma ra kum pirpir welwelaar, kupi

11 “A kukuraai ra pirpir welwelaar mi i lenbi, a waina wit i welaar ma ra pirpir anun God. 12 A kum waina wit baa diat puka taau u ra aakapi, diat welaar ma ra taara baa diat walangoro taa a pirpir, ma Saataan i waan paat, ma i lo wa a pirpir ko ra balaandiat, kupi koku diat nurnur, ma koku di walaaun diat. 13 Ma a kum waina u ra pia na waatwaat, diat welaar ma ra taara baa diat walangoro a pirpir, ma diat paam akotoi ma ra gaaia. Iaku maa, pa ta aakaarindiat, anundiat nurnur pa i tur iwan, ma baa a kum walwalaam i waan paat karom diat, diat puka maut. 14 Ma a kum waina baa diat puka taau naliwan u ra kum katkadaa, diat welaar ma ra taara baa diat walangoro a pirpir, iaku u ra nundiat lalaaun a kum nginaraa, a kum wuwuwung, ma ra gaaia ko ra lalaaun min napia, diat burung baat paa a pirpir, ma pa diat wa ta waindiat. 15 Ma a kum waina baa diat puka taau u ra koina pia, diat welaar ma ra taara baa diat walangoro a pirpir, ma i ki u ra balaandiat, diat taraam uni, ma diat paam akoto dekdeki, tuk diat wa a waindiat.

16 “Pain te in wakup taa ta laam ma in kuop baat taai ma ra baaket, ma pa in ung taai kaai natudaangi ra waawaa. Pate! In ung taai ut nate u ra nuna turtur, kupi diat baa diat ruk diat a babo a kaapakaapaina. 17 Ma a kum utnaa raap baa i taana ino, in waan paat kaapakaapa. Ma a kum utnaa raap baa i wawalipa, namur din nunurai ma in waan paat baarabaara. 18 Io, muaat a nuknuk wakaak u ra pirpir baa muaat walangoroi. Baa te i paam akoto a manaana u ra pirpir anun God, din tabaarai balet ma ra ngaala. Ma baa te pa i paam akoto ta manaana, din rakaan wa utkaai a kinalik na manaana baa i nuki naa i paam akotoi.”

19 Naan Iesu ma ra kum tatena liklik diat waan paat kupi diat a baboi, iaku maa pa diat pet laar paai, maa a kor na taara diat liur baat paai. 20 Ma di wapua Iesu naa, “Naam ma ra kum tatem liklik bari diat nataamaan. Diat nem na babo ui.” 21 Ma i piri taan diat naa, “Diat baa diat walangoro a pirpir anun God ma diat taraam uni, diat maa naang ma ra kum tateng liklik.”

22 Raa bung Iesu ma ra nuna kum naat na wawer, diat kaa u ra mon, ma i piri taan diat naa, “Daat a waan bolo urong un raa papaara taai kikil.” Ma diat waan. 23 Baa diat welulu waanwaan ma ra sel, Iesu i inep duman. A dekdek na dadaip i tapalaa taau un diat u ra taai kikil, ma a mon i wawangaan, ma marawaai diat a wirua. 24 A kum naat na wawer diat waan karomi, diat waanguni, ma diat piri taana naa, “Tena Wawer, Tena Wawer, daat wirua ma!” Io, i kaamtur, i turbaat a dadaip ma ra dekdek na top, ma diaar ngo, ma i malila maut. 25 Ma i piri taa ra kum naat na wawer naa, “Kuraa awaai anumuaat nurnur?” Diat burut, ma diat kakaian, diat tiri wetwetalaai diat naa, “Woi na mangaana muaana ma mi, baa i naagagon a dadaip ma ra top ma diaar taraam karomi?”

26 Iesu ma ra kum naat na wawer diat pukaai u ra papaar anu ra taara Geraasaa, baa i ki irong un raa papaara taai kikil ko ra papaar Gaalilaia. 27 Baa Iesu i kaa pari ko ra mon, raa muaana taanga u ra taamaan maa, baa a kum tabaraan diat ruk taau uni, i waan baraatai. Ia welwelik uni, baa pa i gop ta maalu, ma pa i ki kaai un ta ruma, i kiki ku u ra kum babaang na minaat. 28 Baa i babo paa Iesu, i kulkulaai, ma i puka pari taau naa ra ru kakina, ma i kulkulaai ma ina ngaala na ingaana lenbi, “Aawa maa un paami un iaau Iesu, Natun God a Ngaala Aakit? Iaau aaring ui baa koku u wakadik iaau.” 29 I piri lenmi, kabina maa Iesu ia pirpir dekdek paa karom a tabaraan kupi in pari ko ra muaana mi. Mongoro na pakaan a tabaraan i umi. A taara diat laana bababoura baat a muaana mi, diat laana wi taa a ru limaana ma ra ru kakina ma ra kum sen, iaku i laana aal kutu wa diat ku, ma a tabaraan i laana wowo paai unaanga u ra kum bil na wanua.

30 Iesu i tiri naa, “Woi na iaam?” Ma i baalui naa, “A iaang a Liur na tabaraan,” maa a mongoro na tabaraan diat ruk taau uni. 31 Ma diat aaring Iesu kupi koku i tula ruk ta diat u ra ngaala na tung baa pa di babo a tuktukina.

32 A ngaala na liur na boro diat wangwangaan matira u ra papaara taangaai, ma a kum tabaraan diat aaring Iesu kupi diat a ruk taau u ra kum boro. Ma i taraam wa diat. 33 Ma a kum tabaraan diat pari ko ra muaana maa, ma diat ruk taau u ra kum boro. Ma a kum boro diat welulu pari u ra papaara taangaai kup a taai kikil, ma diat kongo raap.

34 Diat baa diat baboura a kum boro, diat babo a utnaa mi, diat welulu talili. Diat wewapua u ra utnaa mi u ra nundiat taamaan, ma un raa kum taamtaamaan liklik kaai. 35 Ma a taara diat waan kupi diat a babo a utnaa mi i waan paat. Baa diat waan paat karom Iesu, diat babo a muaana baa a kum tabaraan diat pari paa koni, i ki taau marawaai naa ra ru kakin Iesu, ia gop balet ma ia manaana. Ma a taara diat burut. 36 Diat baa diat babo taa a utnaa baa Iesu i paami, diat wapua a taara naa Iesu ia lu irok wa a kum tabaraan ko ra muaana maa. 37 Ma a taara raap taanga u ra papaar anu ra kum Geraasaa diat aaring Iesu kupi in waan ingen kon diat, maa diat burut aakit. Io, Iesu i kaa balet u ra mon ma i waan.

38 Ma a muaana baa a kum tabaraan diat pari paa koni, i aaring Iesu kupi diaar a weur. Iaku Iesu i tula wai ku naa, 39 “Un waan talili kup anum ruma, un wewapua u ra ngaala na utnaa mi God ia paam taai un ui.” Io, i waan talili, i wewapua u ra taamaan maa u ra ngaala na utnaa baa Iesu ia paam taai uni.

40 Baa Iesu i waan talili, a kor na taara diat gaaia baraata paai, kabina maa diat raap diat kiki walaang ut kupi. 41 Raa muaana, a iaana Iaairo, a mukmuga ko ra ruma na lotu, i waan paat ma i puka ruru taau namuga naan Iesu. I aaringi kupi in waan uaa u ra nuna ruma, 42 maa raa natunalik ku, a tabuan, baa nuna kilaala i 12, i inep na minaat ma.

Io, baa Iesu i waan, a ngaala na kor na taara diat liur baat paai. 43 Raa tabuan matira i malaapaang ma ra malaapaang na gaap. Ia malaapaang paa 12 kilaala,* Raa kum tena manaana u ra Buk Taabu diat nuki naa raa kum pirpir kaai i ki u ra rina mi. I lenbi: ma ia waraap taa anuna maani u ra kum doktaa. iaku pa te i walaangalaanga laar paai. 44 I waan namur taan Iesu, ma i paam taa ku a titi ra nuna ina maalu, ma a gaap i ngo maut. 45 Ma Iesu i wetiri naa, “Woi maa i paam iaau?” Baa diat raap diat weoro, Petero i piri naa, “Tena Wawer, pa u babo a ngaala na kor na taara mi diat liur baat pa ui?” 46 Iesu i piri naa, “Raa paan diat ia paam ta iaau, iaau kariaanai naa a dekdek i waan kon iaau.” 47 A tabuan i nunurai naa di aa baat paai, io, i dadader paat, ma i puka ruru taau namuga naan Iesu. Namataa ra kor na taara raap, i wapua Iesu u ra kabina baa i paam taai, ma i wapuai kaai baa i laangalaanga gagaa maut. 48 Ma Iesu i piri taana naa, “Natunglik, anum nurnur ia walaangalaanga pa ui. Un waan ma ra maalmaal.”

49 Baa Iesu i pirpir utbaai, raa i waan paat taangirong u ra ruma anun Iaairo, a mukmuga ko ra ruma na lotu, ma i piri taana naa, “Koku ma u wabalaana a Tena Wawer. Natumlik ia maat.” 50 Baa Iesu i walangoro a pirpir maa, i piri taan Iaairo naa, “Koku u burut, un nurnur ku, ma din walaaun paai balet.”

51 Baa i waan paat u ra ruma, pa i mulaaot paa te kupi in ruk ungaai mai. I mulaaot paa ku Petero, Ioaanes ma Iaakobo, ma tamaa ra naatlik ma naana kaai. 52 A taara raap diat kulkulaai ma ra niluan, ma Iesu i piri taan diat naa, “Koku muaat luan. A naatlik mi wakir i maat, i inep duman ku.” 53 Ma diat nangonoi ku, maa diat nunurai naa ia maat. 54 Ma Iesu i ruk unaruma, i paam paa a limaa ra naat na tabuan, ma i piri taana naa, “Tabuan lik, un tur.” 55 Ma a niono i waan talili balet karomi, ma i tur maut. Ma Iesu i wetulaa kup ta utnaa a tabuan lik maa in aani. 56 Tamaana ma naana diaar kakaian aakit, ma Iesu i turbaat diaar kupi koku diaar wapua te u ra utnaa mi i waan paat.