1 Baa a kum maarmaar na taara diat aa waan paat ungaai, ma diat tumaak wetwetalaai diat maku, Iesu i pir mugai karom anuna kum naat na wawer lenbi, “Muaat a baboura muaat ko ra is anu ra kum Parisaaio. Iaau pirpir u ra nundiat mangamangaan na warwaruga. 2 A utnaa raap baa di burung baat taai, namur in taana baarabaara, ma ra utnaa raap baa i taana ino, namur in waan paat kaapakaapa. 3 A kum utnaa raap baa muaat aa pir taai u ra baboto, namur din walangoroi u ra kaapa, ma ra utnaa baa muaat wewaik ino ku mai naruma karom te, namur din tur nate u ra ruma, ma din wapuaanai karom a taara.

4 “Iaau piri taa muaat a kum teptepaang: Koku muaat burut kup diat baa diat aak doko ku a panimuaat. Baa diat aa paam taai lenmaa un muaat, pain diat a pet laar paai kupi diat a paam balet ta utnaa. 5 Mi ang wapua kaapa muaat un ia baa muaat a burut kupi: Muaat a burut kup ia baa a dekdekina i ngaala kupi in aak doko muaat ma in ong aruk a niomuaat u ra ngaala na nguan kaai. Maia, iaau piri taa muaat, God ku maa muaat a burut kupi. 6 Di laana kul limnaina pika liklik ma kabaana toiaa ku, naka? Iaku God pa i dumaana wa tin lik kon diat. 7 I lingtatuna aakit God i nunura raap a kum weu na lorimuaat. Koku muaat burut, maa muaat ngaatngaat aakit namataan God taa ra mongoro na pika.

8 “Iaau piri taa muaat naa, baa te in pir apuaana iaau namataa ra taara, Natu ra Muaana kaai in pir apuaanai namataa ra kum aangelo anun God. 9 Baa te in weoro kon iaau namataa ra taara, Natu ra Muaana kaai in weoro koni namataa ra kum aangelo anun God. 10 Ma baa te in pir taa ta aakaina pirpir un Natu ra Muaana, din una wai ku, iaku baa te in pirpir aakaka u ra Takado na Nion, pain te in una laar paai. 11 Baa diat aal pa muaat kup a naagagon u ra kum ruma na lotu, ma namataa ra kum tena naagagon ma ra kum mukmuga, koku muaat ngaraa baa aawa muaat a pir baat muaat mai ma aawa muaat a piri. 12 Maa u ra pakaana bung maa a Takado na Nion ut in wer muaat u ra utnaa baa muaat a piri.”

13 Raa ko ra kor na taara i piri taan Iesu naa, “Tena Wawer, un wapua tenglik kupi in weraana a wuwuwung karom mir, baa tamaamir i maat paa koni.” 14 Ma Iesu i baalui naa, “Le, woi maa i ung ta iaau kupi ang tena naagagon baa kupi ang weraana anumur wuwuwung karom mur?” 15 Ma i piri taan diat, “Muaat a nuk paai, ma muaat a baboura muaat ko ra nemnem kup a ngaala na wuwuwung, maa a lalaaun anun te pa i kabina paa ko ra nuna mongoro na wuwuwung.”

16 Ma i wapua diat un raa pirpir welwelaar lenbi, “A pinapaam anun raa tadaaru na muaana i ngaala aakit a waina. 17 Ma i nuki naa, ‘Aawa ang paami, maa pa ta ruma baa ang ung a wai ra nung pinapaam uni?’ 18 Ma i piri naa, ‘Io, ang paami lenbi, ang reng wa anung kum ruma na wawalaaing, ma ang paam balet ta kum ngaalangaala aakit, ma ang ung a wai ra nung pinapaam ma anung wuwuwung raap uni. 19 Ma ang piri taa ra niong lenbi, “A niong, anum kum wuwuwung i mongoro aakit kup ta mongoro na kilaala. Un ngo, un wangaan, un inim ma un gaaia.” ’ 20 Iaku God i piri taana lenbi, ‘Ui a longlong, mi ut u ra marum, un maat! Woi maa in lo a kum wuwuwung maa u ungung ungaai taai kup ui?’ 21 In lenmaa karom diat baa diat wuwuwung karom diat ut, ma pa diat tadaaru namataan God.”

22 Iesu i piri karom anuna kum naat na wawer naa, “Bi ia kabina maa iaau piri taa muaat naa, koku muaat ngaraa u ra numuaat lalaaun baa aawa muaat a aani ma u ra panimuaat kaai baa aawa muaat a mong mai. 23 Maa a lalaaun i ngaala ko ra utnaa na winangaan, ma ra panimuaat i ngaatngaat ko ra maalu. 24 Muaat a babo a kum kotkot. Pa diat maarut ta utnaa, ma pa diat tangaa ungaai ta utnaa, pa nundiat ta ruma na wuwuwung, iaku God i taptabaara diat. Ma muaat ngaatngaat aakit taa ra kum pika. 25 Woi kon muaat baa i ngaraa in pet laar paai kupi in kanaawa paa balet ta pakaana bung lik u ra nuna lalaaun? Pate! 26 Baa pa muaat paam laar paa a utnaa lik bi, kup aawa maa muaat ngaraa kup ta kum utnaa kaai?

27 “Muaat a babo a kum purpur taanga nabuaal, baa diat tawa lelawaai. Pa diat papaam ma pa diat laana paam maalu. Iaku iaau piri taa muaat, King Solomon ut maa nuna minong raap i babo wakaak, iaku pa i babo wakwakaak welaar ma ra kum purpur maa. 28 God i wamong a kum wali nabuaal ma ra kum koina pupuindiat, baa i pupu umari, ma unaburu din tun wai u ra nguan. Baa i paami lenmaa u ra kum wali, io, i lingtatuna aakit baa in wamong muaat utkaai. I kinalik aakit anumuaat nurnur. 29 Koku muaat nuknuk dekdek kup aawa maa muaat a aani, ma aawa maa muaat a inimi, ma koku muaat ngaraa uni. 30 Maa a kum taara u ra rakrakaan buaal baa pa diat nurnur, diat ngaraa aakit kup a kum utnaa raap mi, ma Tamaamuaat i nunurai naa muaat iba kup a kum utnaa mi. 31 Muaat a ngaraa kup anuna mataanitu, ma in tabaara muaat ma ra kum utnaa mi.

32 “A kikil na siplik, koku muaat burut, maa Tamaamuaat i gaaia kupi in taar taa a mataanitu karom muaat. 33 Muaat a wiura anumuaat kum ututnaa kup a maani ma muaat a tabaara a kum iba na taara mai. Muaat a waninaar paa anumuaat ta kum paaus baa pa in maul, a ngaatngaat na utnaa inaanga u ra maawa baa pa in panaai, ma pa ta tena walong in waan marawaai karomi, ma a paropo pa in baanaakakai. 34 Maa anumuaat lalaaun in ki u ra taamaan baa anumuaat ngaatngaat na utnaa i taana iaai.

35 “Koku muaat duman, maa muaat aa mong paa ma muaat aa wakup paa anumuaat kum laam, ma muaat a ki na waninaar maku. 36 Ma muaat a welaar ma ra kum tultul baa diat ki walaang kup anundiat tadaaru baa in waan talili balet ko ra lukaara na paakamaau. Baa in waan paat ma in pipidik, din paapa aara gagaai. 37 Baa a tadaaru in waan paat, ma nuna kum tultul diat ki na waninaar, diat daan. A lingtatuna ut mi iaau piri taa muaat, in paa wa nuna kot ma in waki ta diat u ra luwu na winangaan ma ia ut in tabaara diat. 38 Baa in waan paat taau un diat u ra ngaala na marum, baa u ra laar, ma diat ki walaang ut kupi, io, a kum tultul maa diat daan. 39 Muaat a manaana kup a utnaa bi: Baa a tamaa ra ruma i nunura a pakaana bung baa a tena walong in waan paat uni, pa in maadek wa nuna ruma kupi din walongi. 40 Io, muaat kaai, muaat a ki na waninaar, maa Natu ra Muaana in waan paat u ra pakaana bung baa pa muaat nuki naa in waan paat uni.”

41 Petero i tiri Iesu naa, “Tadaaru, u pir a pirpir welwelaar mi un miaat ku baa u ra taara raap?” 42 A Tadaaru i baalui lenbi, “Woi na tultul i dowot u ra nuna pinapaam ma i manaana kaai? A tultul maa, anuna tadaaru in waki taai kupi in tena naagagon u ra nuna ruma, ma in taptabaara a kum tultul kaai ma andiat utnaa na winangaan u ra kum pakaana bung na winangaan. 43 A tultul maa in daan baa anuna tadaaru in waan paat ma in baboi baa i paam ot paa a kum utnaa. 44 Iaau pir a lingtatuna taa muaat, anuna tadaaru in taar taa a naagagon taana kupi in tena naagagon u ra nuna kum utnaa raap.

45 “Iaku baa a tultul maa i nuki naa anuna tadaaru pa in waan paat gagaa, io, i turpaai kupi in um a kum tultul na muaana ma ra kum tultul na tabuan. Ma i wangaan, ma i inim alonglongi. 46 Anuna tadaaru in waan paat un ta bung baa ta pakaana bung baa a tultul maa pa i nunurai ma pa i nuki naa in waan paat uni. Io, a tadaaru maa in bur kutkutui, ma in taar taa a naagagon na binabaalu karomi kupi in ki ungaai ma diat baa pa diat nurnur.

47 “A tultul baa ia nunura taa a nemnem anu ra nuna tadaaru, iaku pa i waninaar, ma pa i papaam welaar ma ra nemnem anu ra nuna tadaaru, din raapu dekdeki. 48 Iaku a tultul baa pa i nunura a utnaa baa anuna tadaaru i nemi, ma i paam a utnaa baa pa i takado, din raapu kinaliki ku. Ma karom ia baa di taar taa a ngaala taana, din nem kaai ta ngaala ut koni, ma ia baa di taar taa a mongoro taana, din tiri ut kup ta mongoro.

49 “Iaau waan paat kupi ang wakaa taa a nguan u ra rakrakaan buaal, ma iaau nem aakiti baa ia kup. 50 Anung baapitaaiso na minaat kuri utbaai baa din baapitaaiso iaau mai, ma mi iaau lo a ngaala na mawaat tuk baa din paam ot paai. 51 Lelawaai, muaat nuki naa iaau waan paat kupi ang taar a maalmaal u ra rakrakaan buaal? Pate, iaau waan paat kupi a taara diat a takunu weraan. 52 Turpaai mari, limadi diat un raa ruma diat a tur weraan, tuldi ditul a kaankaan karom rudi, ma rudi diaar a kaankaan baalu ditul. 53 Diat a takunu weraan, a muaana kon natunalik a muaana, ma a naat muaana kon tamaana. A tabuan kon natunalik a tabuan, ma a naat na tabuan kon naana, ma raa naadiaar tabuna diaar a kaankaan wetwetalaai karom diaar.”

54 Iesu i piri balet taa ra kor na taara naa, “Baa muaat babo a baakut u ra mataana labur, muaat pir gagaai maut naa, ‘I marawaai ma kupi in baata’, ma i lingtatuna ut. 55 Baa muaat kariaana a taubaar, muaat piri naa, ‘In mage in dekdek’, ma i lingtatuna ut. 56 Muaat a kum tena warwaruga! Muaat manaana kupi muaat a palaa a binabo u ra rakrakaan buaal ma u ra baakut, ma lelawaai maa pa muaat manaana kupi muaat a palaa a kukuraai ra kum utnaa baa i waan paat u ra kum bungbung mi?

57 “Lelawaai maa muaat ut pa muaat nuknuk wakaak kup a aakapi baa i takado? 58 Baa num ebaar in ben pa ui kup a naagagon, un ongor kupi mur a wemaraam muga, kaduk in aal pa ui karom a tena naagagon, ma a tena naagagon in taar ta ui karom a polis, ma a polis in waruk ta ui u ra ruma na karabus. 59 Iaau piri taam, pa un pari laar paai tuk ut baa un taar araap wa a tintinip na toiaa i ra num winekul.”