20
Sa Ṉiniraṉira te Zisu
(Matiu 21:23-27; Maka 11:27-33)
1 Keke rane sipu korapa la variva tumatumae na tarae nia Zisu sa Inavoso Leana, koari na tie pa Zelepade, si mae zama koa Sa sari na ṉati hiama, na tie va tumatumae koasa Tinarae te Mosese, meke kaiqa rina koimata tadi na tie Ziu, 2 “Tozini gami? Pa ṉiniraṉira savana, babe esei poni nigo sa ṉiniraṉira, ke boka mae taveti Goi sari na ginugua hire?” gua si arini.
3 Meke olaṉa la si Asa, “Arau ba maqu nanasa paki gamu keke ninanasa. Tozi Nau, 4 esei poni nia ṉiniraṉira se Zone pude papitaiso tie? E Tamasa, babe na tie mo?” gua si Asa.
5 Meke podalae varitokei teledia si arini, “Sa gua si kote olaṉa nia gita? Be zama si gita ‘Koe Tamasa,’ be gua, si kote zama si Asa, ‘Ba na vegua ke lopu va hinokaria tu gamu sia?’ Kote gua si Asa. 6 Ba be zama si gita, ‘Koari na tie mo’, be gua, si kote gonani gita patu ri kobi tie hire. Sina ari doduru si va hinokaria sapu na keke poropita te Tamasa se Zone,” gua si arini.
7 Gua asa, ke olaṉa mo sarini, “Lopu gilania gami,” gua.
8 Ke zama se Zisu, “Ego, Arau ba lopu kaqu tozini gamu, sapu esei poni Nau sa ṉiniraṉira, pude taveti Rau saripu gua hire,” gua si Asa.
Sa Parabolodi rina Tie Tavetavete pa Inuma Vaeni
(Matiu 21:33-46; Maka 12:1-12)
9 Beto asa si tozi ni Sa sa parabolo hie koa rini: “Keke tie si letea sa sa nana inuma vaeni, beto meke va kopu nia sa koari kaiqa tie uma, pude tavetavete nia, meke tiqe taluarae taloa nana, meke la koa va seunae hola pa seu.* Ais 5:1 10 Meke sipu kamo sa totoso pakepakete, si garunu la nia sa si keke nana nabulu koari na tie uma hire, pude vagi ponia sa nana hinia koari na vuadi rina vaeni. Ba komitia rina tie uma sa nabulu hie, meke hitu pule nia rini, limalimana meke pule. 11 Ke garunu pule la nia tugo sa si keke nana nabulu, ba komitia tugo rina tie uma si asa, meke ṉoṉovalia na va kurekurea rini, beto meke tiqe hitua rini, limalimana meke va pule ia. 12 Beto asa, si garunu pule la nia sa si keke nabulu vina ṉeta, ba va bakora ia tugo rini, beto meke gona pania rini pa inuma vaeni. 13 Ke balabala sa tie tago inuma hie meke zama, ‘Na sa beka si kaqu tavetia rau? Leana maqu garunu la nia mo sa tuqu koreo titekena. Gina asa si kote pamaṉa nia rini,’ gua si asa.
14 Ba totoso dogoria ri kasa tie uma sa tuna koreo hie, si vari zamai si arini, ‘Sa tuna koreo sa tie tago inuma si hie. Aria, mada va matea gana, mada vagia nada sa nana inuma!’ gua si arini. 15 Meke oki vura nia rini pa inuma vaeni si asa, meke va matea rini.”
Meke nanasa se Zisu, “Ke na sa si kote tavete ni sa tie tago inuma sari kasa tie uma hire? 16 Kote mae va mate betoi sa sari doduru tie kopu inuma, meke va karovo vala koari votiki tie uma sa inuma!” gua si Asa. Sipu avosia rina tie sapu gua asa, si zama sarini, “Mani lopu va malumia Tamasa sapu gua asa pude ta evaṉa!” gua si arini.
17 Meke doṉo totoi Zisu si arini, meke zamai Sa, “Ego, na sa gua sa Kinubekubere Hope? Sapu guahe:
‘Sa patu sapu kilua rina tie kuri vetu,
si evaṉae na patu arilaena hola koari doduru.’* Sam 118:22
18 Asa sapu hoqa nia koasa Patu hie, si kaqu moku umumu nia, ba asa sapu kaqu ta hoqa naqoto koasa Patu hie, si kaqu ta munala guana kavuru,” gua se Zisu.
Sa Guguana sa Tinabara Takisi
(Matiu 22:15-22; Maka 12:13-17)
19 Sari na ṉati hiama, meke sari na tie va tumatumae koasa Tinarae te Mosese si podekia pude tuqe vagia se Zisu pa totoso tugo asa, sina gilania rini sapu sa parabolo hie, si soto la mo koa rini. Ba lopu boka vagia rini si Asa, sina matagutu ni rini sari na tie. 20 Gua asa ke kopu totoko nia rini, meke garunu lani rini si kaiqa tie, pude la sekesekei guana tie leadi pude la nanasa ni koe Zisu si kaiqa ninanasa sekesekeidi, pude boka vala nia si Asa pa ṉiniraṉira tanisa Qavuna Roma, pude vata zutua gua. 21 Ke la nanasia rini si Asa, “Titisa, gilania gami sapu sa hinokara si tozia Goi. Variva tumatumae nia Goi sa hinokara tanisa hiniva te Tamasa pa tie, meke lopu arilaedi koa Goi sari na tuturuana tana tie be esei, sina lopu va kalekale si Agoi. 22 Vegua, tava malumu pa Tinarae te Mosese si pude tabaria gami sa takisi koasa baṉara Roma? Ba lokari?” gua si arini.
23 Ba doṉo gilania Zisu sa dia sinekesekei, ke zama la koa rini si Asa, 24 “Va dogoro Nau keke poata?” gua si Asa. Ke va dogoro nia rini si keke, meke zama si Asa, “Esei isumatana, meke na pozana, si koa koasa poata sana?” gua si Asa.
“E Siza,” gua si arini.
25 Ke zama la koa rini se Zisu, “Leana, valai koe Siza saripu te Siza, mamu valai koe Tamasa saripu te Tamasa,” gua si Asa.
26 Ke magasa hola nia rini sa Nana inolaṉa, meke lopu boka va hoqaia rini si Asa pa kenudi ri na tie koasa dia sinekesekei, ke lopu kulu dia mo.
Sa Tinuru Pule pa Minate
(Matiu 22:23-33; Maka 12:18-27)
27 Meke mae koe Zisu si kaiqa rina Sadusi d, pu lopu va hinokaria sa tinuru pule pa minate, meke zama,* TTA 23:8 28 “Titisa, guahe si kubere mae nia Mosese koa gita, ‘Be keke tie si mate luaria sa sa nana barikaleqe, ba loke tuna, si kaqu keke tasina koreo tugo si kaqu la haba ia sa nabokona sa, pude sari koburu pu podoi ri kara si kaqu ta pozae na koburu tu tanisa palabatu kekenu sapu ele mate,’ gua.* Diut 25:5 29 Ego, ka zuapa tamatasi koreo si koa dia. Sa koreo kenuna si haba ia si keke barikaleqe, ba loke tuna si asa, meke mate. 30 Ke la haba ia pule sa tasina vina rua sa naboko, ba gua tugo. 31 La pule sa vina ṉeta, ba kekeṉoṉo mo; meke osolae hokoto sari ka zuapa tamatasi, ba loke tudia. 32 Mumudi si mate sa barikaleqe. 33 Ego, pa rane tinuru pule pa minate, si esei ari ka zuapa hire si kote na loana sa barikaleqe hie? Sina ari ka zuapa hire si ele haba betoa si asa?” gua si arini.
34 Meke olaṉa la i Zisu, “Sa vinarihaba si tadi na tie koasa tinoa pa kasia popoa mo hie, 35 ba sarini pu garogarodi pude kaqu toa pule pa minate, si lopu kaqu varihaba pa totoso* Sa “totoso sapu korapa mae” ginuana sina totoso sapu podalae pa ginore pule mae te Zisu pa kasia popoa. Mamu tiro la pa Matiu 24:3 meke Rev 20:4-6: sapu korapa mae. 36 Kote koa gua mo ari na mateana si arini, sapu lopu kaqu mate. Arini sari na tuna sa Tamasa, sina tava toa puledi pa minate si arini. 37 Meke e Mosese ba ele va sosodea tugo sapu kaqu toa pule pa minate saripu mate. Sina pa vivineina sa nika pu huruṉu pa huda toana, si zama nia sa sapu sa Tamasa sina ‘Tamasa te Ebarahami, na Tamasa te Aisake, meke na Tamasa te Zekopi,’ gua.* Ekd 3:6 38 Na Tamasa tadi na tie toadi si Asa, ba lopu tadi pu matedi. Ura koe Tamasa sari doduru si na tie toadi* Ele mate si arini pukerane ba korapa toa koe Tamasa si arini.”
39 Meke zama si kaiqa rina tie va tumatumae koasa Tinarae te Mosese, “Titisa, leana hola sa Mua inolaṉa!” gua si arini. 40 Mudina asa, si pamaṉa nanasa pule nia ninanasa ri na tie si Asa.
Tuna Esei sa Karisito
(Matiu 22:41-46; Maka 12:35-37)
41 Meke nanasi Zisu si arini, “Na vegua ke zama sari na tie, sapu sa Karisito si na tutina e Devita, gua? 42 Ba e Devita telena si zama gua tu he pa buka Sam:
‘Zama sa Tamasa koasa qua Baṉara:
Mu habotu pa kali Mataoqu,* Sam 110:1
43 osolae vekoi Rau sari Mua kana pa kauru Nenemu,’ gua.
44 Poza nia ‘Baṉara’ e Devita sa Karisito, ba vegugua ke kote boka na tutina tu Devita si Asa?” gua se Zisu.
Vina Balau te Zisu Koasa Guguadi rina Tie Va Tumatumae koasa Tinarae te Mosese
(Matiu 23:1-36; Maka 12:38-40)
45 Meke sipu korapa va avoso sari na tie, si zama la koari Nana disaepeli se Zisu, 46 “Mi balau ni sari na tie va tumatumae koasa Tinarae te Mosese pu hoke hiva pokopoko va gele meke enene, meke okoro hiva ta zama va kamo na tava lavata dia koari na vasina tana maketi, gua. Meke hoke vizati rini sari na habohabotuana tadi na tie arilaedi pa korapa sinaqoqi, meke sari na vasina ta pamaṉaedi pa inevaṉa. 47 Hoke hiko vagi rini sari na tinagotago tadi na naboko, meke hoke varavara va gele sisigiti pude ta dogoro dia, gua. Kaqu tava kilasa va kaleana sari tie gugua arini!” gua si Asa.
*20:35 Sa “totoso sapu korapa mae” ginuana sina totoso sapu podalae pa ginore pule mae te Zisu pa kasia popoa. Mamu tiro la pa Matiu 24:3 meke Rev 20:4-6:
*20:38 Ele mate si arini pukerane ba korapa toa koe Tamasa si arini