10
Yesu à tùnntunmii beetaanre ná kɛ ná shuunni tun pi sà a Jwumpe Nintanmpe yu
1 Lire kàntugo Kafooŋi Yesu à núr'a shiin beetaanre ná kɛ ná shuunni cwɔɔnrɔ u fyèɲwɔhɔshiinbil'e, mà tun shiin shuunni shuunni uye yyaha na, kànyi puni ná cyeyi puni i u mpyi a yaa u tòro ke.
2 Maa yi jwo pi á: «Sùmakɔɔg'à pêe, ŋka sùmakwɔɔnbil'à cyɛ́rɛ. Lire e ke yii kɛrɛge foo ɲáare, u u pìi bâra sùmakwɔɔnbii na. 3 Mii à yii tun, yii a sì. Yii sí n‑pyi sùpyire shwɔhɔl'e, mu à jwo mpàa pi ɲyɛ sige yaaya shwɔhɔl'e.
4 Yii àha wyɛ́rɛ lwɔ́ nde yiye ɲuŋ'i mɛ, yii àha boro lwɔ́ mɛ, yii àha tanhaɲyi yabɛrɛ lwɔ́ mbâra yii tooyi wuyi na mɛ. Mà yii niŋkaribii yaha, yii àha raa yyéreli kuni na s'a fwù pyi mɛ.
5 Yii aha jyè pyɛngɛ maha pyɛng'e ke, yii jwumpe niɲcyiimpe pu pyi “Kile u yyeɲiŋke kan yii á.” 6 Ɲyɛ sùpya ká nta kuru pyɛnge e, ŋgemu u ɲyɛ na ɲcáa yyeɲiŋke na ke, urufoo sí kuru yyeɲiŋke dùbabii ta. Ŋka l'aha nta uru sùpya ɲyɛ kuru pyɛnge e mɛ, pire dùbabii sí n‑kwôro yii á. 7 Pyɛnge ŋkemu ká ɲɛɛ yii sunmbage na ke, yii tɛ̀ɛn wani. Pi aha yalyire ná yabyɛɛre ntemu kan yii á ke, yii raa tire lyî, ɲaha na yɛ báarapyiŋi sàraŋ'à yaa u kan u á. Yii àha raa sunmbage kɛ̂ɛnŋi raa mâre mɛ.
8 Yii aha ŋkàre kànha maha kànha na, ka pi i ɲɛɛ yii na, maa yalyire ntemu kan yii á ke, yii i tire lyî. 9 Yii i kuru kànhe yampii cùuŋɔ, yii i yi jwo kànhe shiinbil'á na Kile Saanre à byanhara pi na.
10 Ŋka yii aha ŋkàre kànha maha kànha na, ka pi i yii sunmbage cyé ke, yii jyè kuru kànhe pyɛnkuuŋi i, yii i yi jwo pi á 11 “Ali yii kànhe bambaŋi u à ta wuu tooyi na ke, wuu sí uru kwòro kwòro n‑yaha yii na* Mà ma tooyi bambaŋi kwòro kwòr'a yaha kànha na»: lire ɲwɔhe ku ɲyɛ, wuu nàzhan à fworo yii karigil'e, yii ɲùŋɔ tuguro ti.. Ŋka lire ná li wuuni mú i, yii li cè na Kile Saanre à byanhara yii na.”
12 Mii sí yi jwo yii á, diɲyɛŋi canŋkwɔge, nde li sí kuru kànhe shiinbii ta ke, lire sí n‑waha mà tòro nde li sí n‑pyi Sɔdɔmu kànhe shiinbii na ke.»
Yesu à kànyi yà faha
(Macwo 11.20-24)
13 Ka Yesu si núr'a jwo: «Yii Korazɛn kànhe shiinbii, yii wuun'à kɛ̀ɛge! Yii Bɛtisayida kànhe shiinbii, yii wuun'à kɛ̀ɛge! Ɲaha na yɛ kakyanhala karigii cyi à pyi wani yii yyére ke, kampyi Tiri kànhe ná Sidɔn kànhe e cyire mpyi a pyi, numɛ mpyi na sí pi ta pi à pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ maa láha kapegigii na fo tèemɔni i, maa cafubɔrigii le mà pyi pi vàanɲyi, maa cwɔɔnre wu piye na† Nde mpyi kyaa ndemu l'à li cyêe na pi a piye cɛ̂ɛgɛ pi kapegigii na ke.. 14 Lire l'à li ta, canŋke Kile sí sùpyire puni sâra si ntàanna ná ti kapyiiŋkil'e ke, nde li sí yii ta ke, lire sí n‑waha mà tòro Tiri ná Sidɔn kànyi‡ Tiri ná Sidɔn na mpyi kànbwoyo shuunni ɲjemu y'à cè ná kapegigii mpyiŋi i ke (Ezayi 23.1-18; Ezekiyɛli 26; Zhowɛli 3.4-8; Amɔsi 1.9-10). wuuni na.
15 Yii Kapɛrɛnamu kànhe shiinbii pi ke, yii na sɔ̂nŋi na yii sí n‑kàre Kile yyére nìɲyiŋi na bɛ? Lire mpyi ɲyɛ mɛ, yii sí n‑sìi n‑tîrige fo ɲìŋke ɲwɔhɔ shiinbii cyage e.»
16 Lire kàntugo ka Yesu si núr'a jwo u tùnntunmpil'á: «Ŋgemu ká ɲɛn'a lógo yii ɲwɔ na ke, l'à pyi mu à jwo mii ɲwɔ na urufol'à lógo. Ŋgemu ká yii cyé ke, l'à pyi mu à jwo mii urufol'à cyé mú. Ŋgemu sí u à mii cyé ke, l'à pyi mu à jwo mii tunvooŋi urufol'à cyé mú.»
17 Ɲyɛ ka pire tùnntunmpii beetaanre ná kɛ ná shuunniŋi si ŋkàre mà sà tère pyi, ka pi funntanga wuubii si núr'a pa, maa jwo: «Kafooŋi, mu mɛge cye kurugo, ali jínabil'à kúu wuu á.» 18 Ka Yesu si pi pyi: «Mii à Sitaanniŋi ɲya, u à yîri nìɲyiŋi na ɲyaa niŋkin, kileɲini fiige, mà pa ɲcwo ɲìŋke na. 19 Ɲyɛ mii à li síŋi kan yii á, yii a ɲaare wwòobii ná nɔ́ŋgyahigii ɲuŋ'i, yii i wuu zàmpɛnŋi fànhe fwòoŋɔ yiye tooy'e, yafyin sì n‑jà kapii pyi yii na mɛ. 20 Lire ná li wuuni mú i, yii àha funɲyi táan na jínabil'à kúu yii á mɛ, ŋka yii pyi funntange e, ɲaha kurugo yɛ yii mɛy'à sémɛ Arijinaŋi i.»
Sùpya ɲyɛ a Kile cè Jyafooŋi Yesu baare e mɛ
(Macwo 11.25-27; 13.16-17)
21 Lire tèenuuni i, ka Kile Munaani si Yesu funŋke pyi k'à táan sèl'e, ka u u Kile kêe maa jwo: «Tufooŋi Kile, nìɲyiŋi ná ɲìŋke Kafooŋi, mii fwù ɲyɛ mu na, ɲaha na yɛ kani mu à ŋwɔhɔ yákilifeebii ná kaceempii na ke, mu à lire cyêe nàŋkopyire na. Sèe wi, Tufooŋi, mu à lire pyi mà tàanna ná ma ɲyii wuuni i.» 22 Lire kàntugo ka u u jwo sùpyir'á: «Mii Tuŋi à karigii puni le mii cye e. Sùpya ɲyɛ a Jyafooŋi cè Tufooŋi baare e mɛ. Sùpya mú ɲyɛ a Tufooŋi cè Jyafooŋi baare e mɛ, fo Jyafooŋi la ká mpyi si u cyêe ŋgemu na ke.»
23 Lire kàntugo ka Yesu si yyaha kɛ̂ɛnŋɛ u cyelempyiibii kann'á maa yi jwo pi á: «Karigii yii na ɲaa ke, mpii pi na cyire ɲaa ke, pire wuun'à ɲwɔ. 24 Mii sí yi jwo yii á, nde yii à ɲya maa ndemu lógo ke, Kile tùnntunmii niɲyahamii ná saanlii niɲyahamii la mpyi si lire ɲya, si li lógo. Ŋka pi ɲyɛ a jà a li ɲya maa li lógo mɛ.»
Bàtaage Yesu à jwo mà yyaha tíi ná Samari shinŋi niɲcɛnŋi i ke
25 Canŋka Kile Saliyaŋi cyelentuŋi wà à yîr'a yyére si Yesu pɛrɛ ɲcû maa jwo: «Wuu cyelentuŋi, ɲaha mii à yaa mii u pyi si shìŋi niŋkwombaaŋi ta yɛ?» 26 Ka Yesu si u pyi: «Nde l'à sémɛ Kile Saliyaŋi Semɛŋi i ke, ɲaha mu à cè lire e yɛ?» 27 Ka u u Yesu pyi: «Y'à sémɛ Saliyaŋi Semɛŋi i na “Ma Kafooŋi Kile kyaa táan may'á ná ma zòmbilini puni ná ma múnaani puni ná ma fànhe puni ná ma sɔ̀nŋɔre puni i. Mà bâra lire na, ma supyiɲɛɛŋi kyaa táan may'á bà mu kyal'à táan may'á mɛ§ Duterenɔmu 6.5, Levitiki 19.18.”» 28 Ka Yesu si u pyi: «Mu ɲwɔshwɔɔr'à ɲwɔ. Mu aha jà na lire pyi, mu sí shìŋi niŋkwombaaŋi ta.»
29 Ŋka nàŋi la mpyi si tànga kan uy'á maa jwo: «Jofoo u ɲyɛ mii supyiɲɛɛŋi yɛ?» 30 Ka Yesu si u ɲwɔ shwɔ ná bàtaag'e na:
«Nàŋi wà u ná yîri Zheruzalɛmu kànhe e na ŋkɛ̀ɛge Zheriko kànhe e. Mà u yaha kuni na, ka kakuumpyiibii pìi si ɲcwo u na, maa u cyeyaayi puni cyán a shwɔ u na, maa u bwɔ̀n fo mà u bânnaga a yaha kwùubii ná ɲyii wuubii shwɔhɔl'e, maa yîri u taan.
31 Lir'à bɛ̂ ná Kile sáragawwuŋi w'e u u ma lire kuni i, ur'à pa nɔ nàŋi niɲcwuŋi na ke, maa fɛ̂nn'a tòro u taan. 32 Ɲyɛ ka Kileɲaarebage báarapyiŋi wà si mpa a ntùuli lire kuni ninuuni i, uru na mpyi Levi tùluge shin, uru mú à pa nɔ nàŋi niɲcwuŋi na ke, maa fɛ̂nn'a tòro u taan.
33 Lire kàntugo ka Samari shinŋi wà kùshe wu si wá na ma lire kuni i mú. Ur'à pa nɔ nàŋi niɲcwuŋi na ke, ka u ɲùɲaare si u ta. 34 Ka u u file u na, maa u nɔɔyi wyɛrɛ yal'a pyi, maa u lwɔ́ a dùrugo u dùfaanŋke ɲuŋ'i, maa ŋkàre ná u e nàmpwuunbii tatirige bage k'e, maa yaha u na. 35 Kuru canŋa nùmpanŋa, maa bage sàraŋi wwû uye ɲuŋ'i mà kan bage fooŋ'á, maa yi jwo u á “Yaha ŋge nàŋi na, mu aha wyɛ́rɛ maha wyɛ́rɛ wwû u ɲùŋɔ taan ke, mii aha núr'a pa, mii sí uru puni núruŋɔ mu na.”» 36 Ɲyɛ Yesu à puru jwo ke, maa uru Saliyaŋi cyelentuŋi pyi: «Mpii shiin taanreŋi i, mu á, ŋgi u à ŋge nàŋi nimbannaŋi pyi u supyiɲɛɛŋi yɛ?» 37 Ka u u Yesu pyi: «Nàŋi u à u ɲùɲaara ta ke, uru u ɲyɛ u supyiɲɛɛŋi.» Ka Yesu si u pyi: «Ta sì, maa sà lire fiige pyi.»
Karigii cyi à Marita yyaha ɲî ke, cyire ná Mariyama wuuni ɲyɛ niŋkin mɛ
38 Mà Yesu ná u cyelempyiibii yaha ɲani na na ŋkɛ̀ɛge Zheruzalɛmu kànhe e, pi à sà nɔ kànhe kà na, maa sunmbage lèŋɛ ceeŋi wà yyére. Uru ceeŋi mɛge na mpyi Marita. 39 Marita kàntugo wuŋi wà na mpyi wani, uru mɛge mpyi Mariyama, ka uru si ntɛ̀ɛn Kafooŋi Yesu taan marii u jwumpe núru. 40 Lir'à Marita cyɛge ta k'à cwɔ̂nrɔ sushwɔhɔbaaraŋi na, ka u u file Yesu na maa jwo: «Kafooŋi, taha mu bá u à mii cɔɔnŋi ɲya u à tɛ̀ɛn, maa mii kanni yaha mii i báaraŋi pyi mɛ? U pyi u yîr'a na tɛ̀gɛ kɛ!» 41 Ka Kafooŋi si u pyi: «Marita, Marita, mu yyah'à wyɛ̀rɛ ná karii niɲyahagil'e maa cyi tɛ̀g'a maye funŋɔ pɛn. 42 Ŋka kyaa niŋkin kanna li ɲyɛ tɔ̀ɔn wuuni mà tòro cyi sanŋkii puni taan, lire Mariyama à pyi. Sùpya sì n‑jà u láha lire mpyiŋi na mɛ.»
*10:11 Mà ma tooyi bambaŋi kwòro kwòr'a yaha kànha na»: lire ɲwɔhe ku ɲyɛ, wuu nàzhan à fworo yii karigil'e, yii ɲùŋɔ tuguro ti.
†10:13 Nde mpyi kyaa ndemu l'à li cyêe na pi a piye cɛ̂ɛgɛ pi kapegigii na ke.
‡10:14 Tiri ná Sidɔn na mpyi kànbwoyo shuunni ɲjemu y'à cè ná kapegigii mpyiŋi i ke (Ezayi 23.1-18; Ezekiyɛli 26; Zhowɛli 3.4-8; Amɔsi 1.9-10).
§10:27 Duterenɔmu 6.5, Levitiki 19.18