22
Cikwɔɔnre lyìmbwooni bàtaage
(Luka 14.15-24)
1 Ka Yesu si núr'a bàtaaga jwo pi á, u à jwo: 2 «Kile Saanre à fworo nde kani kurugo: saanŋi wà à kataan nimbwoo bégele u jyaŋi cikwɔɔnre tooy'e. 3 U à bégel'a kwɔ̀ ke, mpii pi mpyi a yyere ke, ka u u u báarapyiibii tun pi sà pire pyi pi a ma, ka pi i ɲcyé paŋa. 4 Ka u u núr'a báarapyiibii pìi tun, maa pire pyi “Yii sà yi jwo shinyyerebil'á na mii naha a lyìmbwoo yaa, na mii naha a na nupyahigii cyìi ná yatɔɔre sìnmɛ woore tà bò, na mii naha a bégel'a kwɔ̀, na pi a ma cikwɔɔnre zànnɛɛg'á.”
5 Ŋka pi wà ɲyɛ a saanŋi yini lwɔ́ a wíi mɛ. Ka wà bá si yîr'a kàre u kɛrɛge e, ka wà si ŋkàre u cwɔ̀hɔnt'á, 6 ka pi sanmpii si saanŋi báarapyiibii cyán a cû, maa pi kyérege, maa pi bò. 7 Ka saanŋi lùuni si yîri, ka u u u kàshikwɔɔnbii yîrige pi à sà pire shinbompii bò, maa pi kànhe súugo.
8 Ɲyɛ ka u u núr'a jwo u báarapyiibil'á “Cikwɔɔnre ɲjyìŋ'à bégele, ŋka shinyyerebii ná uru ɲjyìŋi mpyi a yaa mɛ. 9 Yii a sì kuɲuɲyi na, yii aha shin maha shin ɲya ke, yii uru yyere cikwɔɔnre zànnɛɛge na.” 10 Ka báarapyiibii si yîr'a kàre kurigii ɲwɔyi na. Shin maha shin pi à ta wani ke, maa pire puni yyer'a pa ntɛ̀g'a cikwɔɔnre bage ɲî, shinpii bâra shincɛnmii na.
11 Ka saanŋi si jyè si shinyyerebii wíi, mà nàŋi wà ta pi shwɔhɔl'e, cikwɔnvaanɲyi baa. 12 Ka saanŋi si u pyi “Na cevoo! Di mu à pyi maa jyè naha mà ta cikwɔnvaanɲyi ɲyɛ mu na mà yɛ?” Uru nàŋi ɲyɛ a yà ta a jwo mɛ. 13 Ka saanŋi si u báarapyiibii pyi “Yii u tooyi ná u cyeyi pwɔ, yii i u wà cyíinŋi na numpini i, wani sùpyire maha myahigii súu marii ŋkyànhigii kùru.”»
14 Yesu à bàtaage jwo a kwɔ̀ ke, maa núr'a jwo: «Yii li cè na Kile à shinɲyahara yyere, ŋka shinɲyahara ɲyɛ a cwɔɔnrɔ mɛ.»
Pi à Yesu yíbe múnalwɔɔre ŋkanŋi kyaa na
(Marika 12.13-17; Luka 20.19-26)
15 Ɲyɛ ka Farizhɛɛnbii si ŋkàr'a sà piye taanna, si kànhaŋa cyán Yesu na, bà pi si mpyi si u ta ɲcû ná u yabiliŋi ɲwɔjwumpe e mɛ. 16 Maa pi cyelempyiibii pìi ná Erɔdi toŋkuni shiinbii pìi tun Yesu á* Erɔdi shiinbii ná Farizhɛɛnbii mpyi na bêni mɛ. Ɔrɔmu shiinbii fànhe mpyi a táan Erɔdi shiinbil'á, ka pi i wá na sɔ̂nŋi na múnalwɔɔre ŋgwùŋ'à yaa. Farizhɛɛnbii mpyi na sɔ̂nŋi Kafooŋi Kile u ɲyɛ pire ɲùŋɔ na: lire e, mà múnalwɔɔre kan Ɔrɔmu saanbwɔhe Sezari á, lir'à li cyêe na mu à ɲɛɛ u fànhe na maa ɲcyé Kafooŋi Kile na., ka pire si sà u pyi: «Cyelentuŋi! Wuu à li cè na mu ɲyɛ na fyáge sèeŋi tajwuge e mɛ. Jwumpe mu sí ɲyɛ na yu mà yyaha tíi ná Kile kuni i ke, puru na ɲyɛ sèe, mu ɲyɛ na fyáge sùpya na mɛ, mu ɲyɛ a sùpya pwɔ́ɔŋɔ sùpya na mɛ. 17 Lire e ke ma taɲyage jwo wuu á: wuu à yaa wuu a múnalwɔɔre kaan Ɔrɔmu saanbwɔhe Sezari á la?»
18 Ŋka Yesu mpyi a fworo pire cwofeebii cwɔ̀ɔre ɲwɔhɔ na, ka u u pi pyi: «Yii pi à fyìnmɛ tò wwomɔ na ke, ɲaha na yii na mii pɛre si ɲcû yɛ? 19 Wyɛ́rɛŋi yii ɲyɛ na ntɛ̀ge na múnalwɔɔre sârali ke, yii uru wà cyêe na na wee.» Ɲyɛ ka pi i uru wyɛ́rɛŋi tɔɔnŋke kà cyêe u na. 20 Ka u u pi pyi: «Jofoo nàɲja ná u mɛgɛ ku ɲyɛ ŋge wyɛ́rɛŋi na yɛ?» 21 Ka pi i u pyi: «Saanbwɔhe Sezari.» Ka Yesu si pi pyi: «Ɲyɛ yii a Sezari wuŋi kaan Sezari á, yii raa Kile wuŋi kaan Kile á.» 22 Pi à Yesu ɲwɔshwɔɔre lógo ke, ka li i pi kàkyanhala, ka pi i yîri u taan mà kàre.
Sadusiibil'à Yesu yíbe kwùubii ɲɛ̀ŋi kyaa na
(Marika 12.18-27; Luka 20.27-40)
23 Kuru cannuge e, Sadusiibii pi maha jwo na kwuɲɛnɛ ɲyɛ nùmpanŋa mɛ, pire pìl'à file Yesu na maa jwo: 24 «Cyelentuŋi! Kile tùnntunŋiMusa à jwo “Nɔ̀ ká ceewe lèŋɛ maa ŋkwû mà ta u ɲyɛ a pyà si u na mɛ, u cɔɔnŋ'à yaa u ceeŋi lèŋɛ zànbangara na, u u pyìi si u na, u yyahafooŋi niŋkwuŋi mɛge na.” 25 Ɲyɛ sìɲɛɛ baashuunni na mpyi naha wuu yyére. Pi puni niɲjyeŋ'à ceewe lèŋɛ maa ŋkwû, u ɲyɛ a pyà ta u na mɛ. Ŋgemu u à taha u na ke, ka uru si ceeŋi lèŋɛ. 26 Ka uru mú si mpa ŋkwû, u ɲyɛ a pyà ta u na mɛ. Ka tanrewuŋi wuuni mú si mpyi amuni fo mà sà ŋkwɔ̀ pi baashuunniŋi na. 27 Pire puni kàntugo, ka ceeŋi mú si mpa ŋkwû. 28 Ɲyɛ ná pire nàmbaa baashuunniŋi puni s'à uru ceeŋi lèŋ'a círi, kwùubii ɲɛ̀ŋi ká bú nta sèe, pi aha bú ɲɛ̀ canŋke ŋkemu i ke, pi ŋgir'á ceeŋi sí n‑kan yɛ?»
29 Ka Yesu si pi pyi: «Yii à wurugo, lir'à ta yii ɲyɛ a Kile Jwumpe Semɛŋi yyahe cè, si nta ɲjyére Kile sífente na mɛ. 30 Yii li cè, Kile yyére, sùpyire ká ɲɛ̀ a fworo kwùŋi i, nɔ̀ sì ceewe lèŋɛ mɛ, ceewe mú sì n‑kan nɔ̀ á mɛ. Ti sí n‑pyi Kile mɛ̀lɛkɛɛbii fiige. 31 Ɲje y'à sémɛ Kile Jwumpe Semɛŋi i kwuɲɛni kyaa na ke, yii ɲyɛ a yire kâla mà? Kile à jwo 32 “Mii u ɲyɛ Ibirayima ná Ishaka ná Yakuba u Kileŋi† Ɛkizodi 3.6.” Ɲyɛ puru jwump'à li cyêe na pire mpii ɲyii wuu pi ɲyɛ wani Kile yyére. Sùpyire ɲyii woore ti maha Kile pêre, kwùubii kyaa bà mɛ.»
33 Sùpyire ti mpyi na núru Yesu ɲwɔ na ke, u kàlaŋ'à pire puni kàkyanhala.
Kile Saliyaŋi kabilini l'à fànha tò cyi sanŋkii na ke
(Marika 12.28-34; Luka 10.25-28)
34 Ɲyɛ Farizhɛɛnbil'à pa lógo na Yesu à jwumpe cyán Sadusiibii na ke, ka pi i ŋkàr'a sà bínni Yesu taan. 35 Kile Saliyaŋi cyelentuŋi wà na mpyi pi e, ka uru la si mpyi si Yesu pɛrɛ ɲcû maa u yíbe: 36 «Cyelentuŋi! Saliyaŋi kabilini ndi l'à fànha tò cyi sanŋkii na yɛ?»
37 Ka Yesu si u pyi: «“Ma Kafooŋi Kile kyaa táan may'á ná ma zòmbilini ná ma múnaani ná ma sɔ̀nŋɔre puni i‡ Duterenɔmu 6.5.” 38 Saliyaŋi kabilini niɲcyiini li ɲyɛ lire, lire l'à fànha tò cyi sanŋkii puni na. 39 Shɔnwuuni l'à taha lire na ke, lire tayyéreg'à pêe niɲcyiini fiige. Lire li ɲyɛ “ma supyiɲɛɛŋi kyaa táan may'á bà mu kyal'à táan may'á mɛ§ Levitiki 19.18.” 40 Kile Saliyaŋi kapyaagii sanŋkii puni ná Kile tùnntunmpii jwump'à lwɔ́ a pwɔ ɲcyii kapyaagii shuunniŋi na.»
Kile Niɲcwɔnrɔŋi ɲyɛ Dawuda Tuluge Shin kanna mɛ
(Marika 12.35-37; Luka 20.41-44)
41 Mà Farizhɛɛnbii nimbinnibii yaha, Yesu à pi yíbe. 42 U à jwo: «Kile Niɲcwɔnrɔŋi kyaa l'à jwo ke, ɲaha yii ɲyɛ na sɔ̂nŋi mà yyaha tíi ná u e yɛ? Jofoo tùluge e u sí n‑fworo yɛ?» Ka pi i Yesu pyi: «Dawuda Tuluge Shin wi.» 43 Ka Yesu si pi pyi: «Mà Kile Munaani yaha l'à Dawuda yyaha cû, ɲaha kurugo u à u yyere uru Kafooŋi yɛ? 44 Yii li cè na Dawuda à jwo
“Kafooŋi Kile à jwo mii Kafooŋi á
‘Ta ma a pa ntɛ̀ɛn na kàniŋɛ cyɛge na,
fo mii aha mu zàmpɛɛnbii le
mu tooyi ɲwɔh'i* Zaburu 110.1.’ ”
45 Ná Dawuda na Kile Niɲcwɔnrɔŋi yiri “Kafooŋi” lir'à li cyêe na Dawuda Tuluge Shin kanna bà mɛ, u Kafoo mú wi, sèe bàl'à?»
46 Pi wà ɲyɛ a jà a Yesu ɲwɔ shwɔ mɛ. Mà láha kuru canŋke na, wà saha ɲyɛ a ɲɛn'a u yíbe mɛ.
*22:16 Erɔdi shiinbii ná Farizhɛɛnbii mpyi na bêni mɛ. Ɔrɔmu shiinbii fànhe mpyi a táan Erɔdi shiinbil'á, ka pi i wá na sɔ̂nŋi na múnalwɔɔre ŋgwùŋ'à yaa. Farizhɛɛnbii mpyi na sɔ̂nŋi Kafooŋi Kile u ɲyɛ pire ɲùŋɔ na: lire e, mà múnalwɔɔre kan Ɔrɔmu saanbwɔhe Sezari á, lir'à li cyêe na mu à ɲɛɛ u fànhe na maa ɲcyé Kafooŋi Kile na.
†22:32 Ɛkizodi 3.6
‡22:37 Duterenɔmu 6.5
§22:39 Levitiki 19.18
*22:44 Zaburu 110.1