12
Aki ta lei di oto u wan goon masa.
Mat. 21:33-46; Luk. 20:9-19
Nöö hën Masa Jesosi tei wan oto ta lei dee sëmbë a wödu fasi. A taa: “Wan womi bi dë, nöö hën a koti wan gaan goon fëën te a kaba, nöö hën a paandi di pau de kai doloifi a di goon, faa ta mbei win u bebe ku di njanjan fëën. Nöö hën a mbei wan sitonu peni te a kaba lontu di goon. Nöö hën a toona mbei wan goon mata ku sitonu ka de o ta fon di doloifi ta mbei di win. Nöö a baka u di dë, hën a mbei wan wakiti wosu tjongoo sö go a liba.
“Nöö di a kaba u du dee lö soni dë kaa, nöö hën a buta di goon a wanlö sëmbë maun fu de musu ta wooko ën dëën. Nöö hën a kumutu dë go a wan oto köndë.
“Nöö hën a dë ala tee a sabi taa di juu dou u di fuuta lepi de mbei di win kaa. Nöö hën a kai wan futuboi fëën ko nëën, hën a mandëën taa be a go a dee wookoma go tei di fëën pisi u di win di a bi musu feni u di goon, tja ko dëën.
“Ma nöö di di futuboi dë naki te a go dou a di goon, nöö hën dee wookoma kisi ën hën de fon mën te a fon, nöö hën de mandëën go ku sösö maun.
“Nöö a baka u di dë, hën di womi toona manda wan oto futuboi go möön. Nöö di dee wookoma si di futuboi ko dou, hën de kisi ën, hën de fon mën a hedi te a fon nöö hën de toona du sömëni oto hogihogi soni ku ën te a tjika de.
“Nöö hën di goon masa manda wan oto futuboi go möön, hën de toona kisi di dë kii. Nöö hën a ta puu futuboi ta manda nango a dee wookoma kodo, so u de de ta fon, so u de de ta kii, teee a fika wan kodo sëmbë tö di a sa manda möön, hën da di wan kodo womi mii fëën di a lobi te na soni.
“Hën a taa: ‘Wë mi o manda di womi mii u mi aki go. A kandë te dee wookoma si ën nöö de sa abi lesipeki fëën fu di a dë miii u mi.’
“Nöö hën a manda di womi mii fëën go. Ma nöö di dee wookoma si di womi mii u di tata ta ko, nöö hën de taki da de na de taa: ‘Söö, ja ta si di womi mii u di sëmbë abi di goon aki ta ko naandë nö? Hën wë o kisi di gudu fëën tata a bakaten. Wë nöö un sabi nö? Un böö kisi ën kii, nöö di goon aki o fika a u maun.’
“Nöö hën de kisi di womi mii, nöö hën de kii ën wantewante naandë, hën de puu ën a di djai dendu tuwë go a kapëë ala. De an bei ën seei.”
Nöö hën Masa Jesosi hakisi taa: “Wë nöö fa dee soni pasa dë, nöö di sëmbë di bi disa di goon da dee wookoma naandë, unfa i mëni taa a o du? Na a o manda sëmbë go kii dee hogihatima dë puu dë nö? Awa, nöö a o buta di goon fëën a oto sëmbë maun.
10 “Nöö wan bi lesi fa Masa Gadu Buku taki nö? A taa:
Dee sëmbë ta mbei sitonu wosu dë,
de si wan sitonu taa an bunu,
nöö hën de tuwëën a kapëë.
Ma nöö bakaten,
hën di sitonu dë ko di mama posu u di wosu.
11 Masa Gadu seei wë du di soni sö e,
nöö a dë wan gaan foondo soni seei da u.
Na sö di Buku taki ö?”
12 Nöö di Masa Jesosi fan sö hën a tapa dë. Ma nöö dee keikihedima u Dju dee sai naandë, hën hati u de boonu seei te de kë kisi ën kii. Biga de sabi limbolimbo taa de a fan tjökö ku di oto naandë. Ma nöö töku de fëëë taa lanti o du ku de ee de kisi Masa Jesosi a wajaa naandë. Nöö hën mbei de disëën, nöö hën de go.
Aki de ta hakisi Masa Jesosi
soni u lanti möni.
Mat. 22:15-22; Luk. 20:20-26
13 Baka u di dë, nöö hën dee keikihedima dë go puu wanlö sëmbë u di Faliseima kulupu, ku di u könu Helodi, hën de manda de go a Masa Jesosi go luku ee de sa kisi ën ku fan.
14 Nöö fa de ko dou dë, hën de kai ën te a piki, hën de taa: “Mësitë, u sabi taa i dë wan leti sëmbë di an ta ganjan sëmbë. Fa i dë aki nöö libisëmbë an sa ta hai i nango ta ko ku di u de pakisei. Biga ja a’ toobi ku di fa de ta pakisei soni. Nönö. Fa i sai dë, i ta lei sëmbë Gadu wöutu seei gbegedee kumafa Gadu kë u sëmbë musu sabi, nöö hën i si u ko a i aki ku wan hakisi.
“Wë fa di gaan könu u Loomë köndë ta duwengi u fuu musu ta paka lanti möni aki, nöö unfa i feni fëën? 15 A fiti fuu pakëën, naa an fiti? Unfa i si ën?”
Ma nöö Masa Jesosi sabi taa bödjëë de ko ta pëë u de musu kisi ën, nöö hën a taki da de taa: “Baja, mi un kë kisi sö nö? Wë un da mi wan kpëngëlë möni i si.”
16 Nöö hën de tei wan kpëngëlë möni tja ko dëën, nöö hën a luku ën, a taa: “Ambë abi di në ku di fesi dë a di möni liba aki?”
Hën de piki taa: “Wë di Gaan Könu u Loomë.”
17 Hën a taa: “Na sö nö? Wë nöö un da di Gaan Könu di soni di da fëën e, nöö un da Masa Gadu di soni di dë fëën.” Sö a piki de.
Nöö fa a piki dë, nöö a foondo de seei, ˻biga de an bi mëni taa sö a bi o piki de a sö wan köni fasi˼.
Aki dee Saduseima pooba u kisi Masa Jesosi ku wan hakisi möön.
Mat. 22:23-33; Luk. 20:27-40
18 Nöö hën sëmbë u di Saduseima kulupu ko a Masa Jesosi awaa. Wë nöö fa dee Saduseima sai dë, de an kë piki taa te wan sëmbë dëdë nöö a o toona weki baka. ˻Biga de an ta biibi seei taa di akaa u wan sëmbë ta fika ku libi baka u di a dëdë.˼
19 Nöö fa de ko a Masa Jesosi dë, hën de kai ën te a piki, de taa: “Mësitë, u kë hakisi i wan soni aki. Wë i sabi fa Mosesi bi sikifi buta da u, taa ee wan womi tei wan mujëë ma nöö an pai ku di mujëë, nöö te a dëdë nöö wan baaa fëën musu hoi ën suwagi faa musu pai ku ën, be hën baaa böngö an kaba. Na sö a dë nö?
20 “Wë nöö a pasa sö taa de bi dë sëbën baaa, nöö hën wan u de tei wan mujëë. Te a dëdë an pai ku ën möönsö, 21 nöö hën wan oto baaa fëën hoi suwagi. Te di baaa naandë seepi dëdë tu, an pai ku di mujëë tu. Te dou di u dii, hën seepi ko dëdë tu, an pai ku di mujëë möönsö. 22 Nöö sö a go tee dou dee sëbën baaa tuu. Hii de tuu libi ku di mujëë ma na wan kodo pai miii ku ën möönsö. Baka u di dë, hën di mujëë seepi ko dëdë tu.
23 “Wë nöö di de ta bai taki taa te wan sëmbë dëdë nöö a o toona weki baka, wë nöö u kë hakisi i wan soni. Te sëmbë weki baka a dëdë, undi u dee sëbën baaa naandë o abi di mujëë? Biga de tuu bi libi ku ën.” Nöö sö dee Saduseima hakisi Masa Jesosi.
24 Hën a piki de taa: “Wë awa mi jei, ma di hakisi fuunu föutu tumisi fu di wan sabi Masa Gaangadu Buku, hën tu wan sabi di kaakiti di Masa Gadu abi tu. 25 Biga te sëmbë weki baka a dëdë kaa, nöö manu ku mujëë soni an o dë möön e. Womi an o tei mujëë möön, mujëë an o tei manu möön tu, ma de o dë kuma dee basia u Gadu Köndë.
26 “Ma nöö boiti u di dë, wan jei fa Mosesi bi sikifi buta a di Buku nö? Di ten a bi si di faja ta kisi a di uwii ma di uwii an ta tjuma, nöö hën Gadu fan ku ën. A taa: ‘Mi da di Gadu di dee gaan sëmbë fii ta begi: de Abahamu, Isaki, Jakopu sö.’ Na sö a taki nö? ˻Wë nöö fa a fan dë, an taa mi bi dë di Gadu u dee lö sëmbë dë e, ma a taa mi da di Gadu u de.˼ 27 Wë nöö Masa Gadu an dë Gadu u wan sëmbë di an dë ku libi e. ˻Nöö hën da de Abahamu sö dë ku libi a wan kamian eti, hii fa de bi dëdë a sinkii fasi gaanduwe kaa.˼ Nöö hën mbei mi taa wan a’ leti seei a di soni un hakisi dë.”
Nöö sö Masa Jesosi piki dee Saduseima di ten dë.
Aki ta lei undi u dee wëti u Gadu da dee möön hebi wan.
Mat. 22:34-40; Luk. 10:25-28
28 Wë nöö fa Masa Jesosi ku dee Saduseima fan te de kaba naandë, nöö wan Sabima u Wëti bi sai leti naandë ta haika. Nöö di a si taa Masa Jesosi piki de sö bunu hën a hakisi ën taa: “Mësitë o, dee hia wëti Gadu buta da u fuu ta hoi aki, undi u de da di möön hebi wan u de tuu?”
29 Nöö hën a piki ën taa: “Di möön hebi wan u de nö? Wë hën da disi:
Un dee sëmbë u Isaëli aki, un haika e.
Masa Gaangadu di Gadu fuunu,
hën wanwan tö da Masa u mundu.
30 Nöö un musu lobi ën ku hii unu hati
ku hii unu akaa
ku hii unu pakisei,
te dou ku hii di kaakiti di un abi.
31 Nöö di otowan dë sö taa,
I musu lobi oto sëmbë leti kumafa i lobi i seei.
Nöö de tu wëti aki, de da dee möön hebi wan u dee wëti u Gadu tuu.”
32 Nöö hën di Sabima u Wëti piki Masa Jesosi taa: “Aai Mësitë, fa i si i taki dë, sö a dë tuu. Biga Masa Gaangadu hën tö nöö da Gadu u mundu, otowan an dë möönsö. 33 Nöö hën nöö fuu lobi ku hii u hati ku hii u pakisei ku hii u akaa, ku hii di kaakiti di u abi. Wë nöö söseei u musu lobi oto sëmbë leti kumafa u lobi u seei tu. Wë nöö misikuma ee wan sëmbë i ta libi sö kaa, nöö di dë dë möön bunu möön leki hii dee mbeti i ta tja ko ta tjuma da Masa Gaangadu, ku hii dee oto soni u ta tja ko ta tuwë dëën, na sö nö?”
34 Nöö di Masa Jesosi jei fa di womi piki ku fusutan, nöö hën a taki dëën taa: “Aai mati, misikuma ja dë longi poi fii sa ko a di Tii u Masa Gaangadu dendu.”
Wë da sö Masa Jesosi fan ku di Sabima u Wëti naandë. Nöö di dee hia sëmbë jei fa a ta piki ku fusutan tjika dë, nöö na wan u de abi hati u hakisi ën soni möön.
Aki Masa Jesosi tai sëmbë
ku wan hakisi.
Mat. 22:41-46; Luk. 20:41-44
35 Nöö fa Masa Jesosi dë a di Wosu u Masa Gadu ta lei sëmbë naandë, te wan pisi hën hënseei bia hakisi wan soni. A taa: “Dee sëmbë, faandi mbei dee Sabima u Wëti ta lei unu taa di Paamusi Könu o dë wan baka mii u Dafiti nöö? 36 Biga wë di Akaa u Gadu seei bi ko a Dafiti liba. Hën a taki soni u di Paamusi Könu di o ko. A taa:
Masa Gadu taki da mi Masa taa:
‘Ko sindo a mi letisë maun aki,
u tee mi buta hii dee felantima fii a i basufutu.’
Na sö Dafiti sikifi nö?
37 “Wë nöö ee Könu Dafiti ta kai di Paamusi Könu Masa fëën, nöö unfa a sa dë hën bakamii nöö?”
Nöö sö wan soni Masa Jesosi hakisi dee sëmbë naandë, ma de an saanfa u piki. ˻Nöö fa a fan köni tjika dë te a tai hii sëmbë te dou ku dee hedima u Dju,˼ nöö a ta suti da dee sösö sinkii sëmbë naandë tee na soni.
Aki ta lei fa Masa Jesosi ta puu dee hedima u keiki gogo a döö.
Mat. 23:1-36; Luk. 11:37-54, 20:45-47
38 Nöö hën a fan go möön longi. A bai dee sömëni sëmbë naandë taa: “Un haika e, dee sëmbë. Un musu mëni unu seei bunu ku dee Sabima u Wëti e. Aai. Biga fa i si de sai dë, nöö de lo’ u ta waka ta poolo a lanti dendu ku dee gaan langa djakiti u de zëëë, be hii sëmbë musu ta saka ta da de odi a wan gaan lesipeki fasi. 39 De lobi u ta sindo a dee möön gaan hedima kamian a dee keiki fuunu. Te de go a wan sëmbë wosu u de go njan, nöö de nango ta sindo a dee möön gaan heima bangi. Sö de ta mbei de seepi u bumbuu sëmbë tjika.
40 “Ma na bumbuu sëmbë de dë e. Biga fa i si de sai dë, nöö ee de si wan mujëë manu fëën dëdë a fika tjököö a ganda naandë, nöö de o ko njan dee gudu fëën wosu puu nëën maun fiaa seei. Nöö ku ën sö de o ta ko ta taanpu a lanti wojo ta begi wanlö gaan langa begi u de, ta mbei deseei bumbuu sëmbë a sëmbë wojo.
“Wë nöö mi taki da unu taa dee lö sëmbë i si naandë, de o kisi wan gaan sitaafu a Gadu maun e, te a o ko kuutu libisëmbë.”
Sö Masa Jesosi bai dee sëmbë naandë.
Aki ta lei ambë bi tuwë di möön gaan hia möni da Gadu.
Luk. 21:1-4
41 Nöö fa Masa Jesosi ku dee bakama fëën dë a di gaan keikiwosu naandë, te wan pisi nöö hën a waka go sindo zuntu ku di kamian ka de ta tja möni ta ko ta tuwë da Gadu a di keikiwosu. A ta luku fa de ta tuwë dee möni. Nöö di ten naandë, nöö dee guduma ta tja möni ta ko ta tuwë seei djolodjolo sö.
42 Te wan pisi hën wan pooti mujëë waka ko naandë. Di mujëë aki, hën manu bi dëdë disëën, nöö hën a ko tuwë tu kpëngëlë möni da Gadu, an dou wan bësënsi seei.
43 Nöö hën Masa Jesosi kai dee bakama fëën te de piki, a taa: “Un si di pooti mujëë dë nö? Hën tuwë di möön gaan hia möni möön hii de tuu da Gadu e. Aai. 44 Biga fa i si dee guduma ta tja möni u de ta ko ta tuwë dë, nöö wan pikiwan nöö de ta tuwë u dee gaan hia wan de abi. Ma nöö di mujëë naandë, di soni a abi faa tei heepi ën seei, hën i si a tei tuwë tuu dë kaa. Nöö fëën mbei mi taki da unu taa hën tuwë di möön hia möni.”
Nöö sö Masa Jesosi taki da dee bakama fëën di daka dë.