10
Futi nun fatanyi
(Matiyu 19:1-9, Luki 16:18)
Isa naxa keli mɛnni, a siga Yudaya bɔxi a nun Yurudɛn naakiri ma. Ɲama gbegbe man naxa e malan a yire, a fan naxa e kawandi fɔlɔ, alɔ a nu darixi a ra ki naxɛ.
Farisɛnie naxa fa Isa yire alako e xa gantanyi te a bɛ. E naxa a maxɔrin, «A daxa xɛmɛ xa mɛɛ a xa ginɛ ra?» Isa naxa e yaabi, «Annabi Munsa wo yamari munse ra?» E fan naxa a yaabi, «Annabi Munsa a fala nɛ, a xa xɛmɛ wa mɛɛfe a xa ginɛ ra, a xa fatan kɛɛdi nan nafala, a fa mɛɛ ginɛ ra.»
Isa naxa a masen e bɛ, «Annabi Munsa yi yaamari sɛbɛxi nɛ wo bɛ wo xaxili to xɔrɔxɔ. Kɔnɔ duniɲa fɔlɔ fɔlɛ ra, Ala naxa xɛmɛ nun ginɛ daa. ‹Na kui, xɛmɛ kelima a baba nun a nga xun ma, a a xa ginɛ xa futi xiri, e firin findi keren na.› Na nan a toxi, mixi firin xa mu e ra sɔnɔn, e firin bara findi keren na. Ala bara naxee xiri e boore ra, adama naxa e rafatan.»
10 E to so banxi, Isa fɔxirabirɛe man naxa a maxɔrin na masenyi ma. 11 Isa naxa a masen e bɛ, «Mixi yo mɛɛ a xa ginɛ ra, a sa gbɛtɛ dɔxɔ, a kanyi bara yɛnɛ raba. 12 Xa ginɛ fan mɛɛ a xa xɛmɛ ra, a sa dɔxɔ xɛmɛ gbɛtɛ xɔn, a fan bara yɛnɛ raba.»
Isa nun dimɛdie
(Matiyu 19:13-15, Luki 18:15-17)
13 Mixie nu fafe dimɛdie ra Isa xɔn, alako a xa a bɛlɛxɛ sa e ma, kɔnɔ a fɔxirabirɛe naxa wɔyɛn na mixie ma. 14 Isa to na fe to, a naxa xɔnɔ, a fa a masen a fɔxirabirɛe bɛ, «Wo a lu dimɛdie xa fa n yire. Wo naxa tɔnyi dɔxɔ e ma, barima naxee maniyaxi e ra, nee nan soma Ala xa mangɛya niini bun ma. 15 N xa nɔndi fala wo bɛ, mixi naxan mu tinma Ala xa mangɛya niini ra alɔ dimɛdi, na kanyi mu soma Ala xa mangɛya niini bun ma feo!» 16 A naxa dimɛdie dɔxɔ a san ma, a a bɛlɛxɛ sa e ma, a duba e bɛ.
Sɛgɛtala bannaxi
(Matiyu 19:16-30, Luki 18:18-30)
17 Isa to nu bara kira suxu, xɛmɛ nde naxa fa a gi ra a fɔxɔ ra, a a xinbi sin a bun ma. A naxa Isa maxɔrin, «Karamɔxɔ fanyi, a lan n xa munse raba alako n xa abadan kisi sɔtɔ kɛ ra?» 18 Isa naxa a masen a bɛ, «Munfe ra i n xilima karamɔxɔ fanyi? Mixi yo mu fan. Ala keren peti nan fan. 19 I sɛriyɛ kolon: ‹I naxa faxɛ ti. I naxa yɛnɛ raba. I naxa muɲɛ ti. I naxa mixi tɔɔɲɛgɛ. I naxa fu mixi ma. I baba nun i nga binya.›»
20 Xɛmɛ naxa Isa yaabi, «Karamɔxɔ, n bara na birin nabatu kafi n dimɛdi tɛmui.» 21 Isa naxa xɛmɛ mato, a naxa a xanu. A naxa a masen a bɛ, «Fe keren nan fa luxi i bɛ. Siga, se naxan birin na i yi ra, i sa a mati, i a kɔbiri fi setaree ma. Na kui, i fama bannaya sɔtɔde ariyanna. I na na raba, fa, i bira n fɔxɔ ra.» 22 Xɛmɛ to na wɔyɛnyi mɛ, a naxa siga sunnunyi kui, barima harige gbegbe nu na a yi ra.
23 Isa naxa a ya rage a rabilinyi, a fa a masen a fɔxirabirɛe bɛ, «Sofe Ala xa mangɛya niini bun ma, a xɔrɔxɔ naafuli kanyie bɛ ki fanyi!» 24 A fɔxirabirɛe naxa kaaba a xa wɔyɛnyi ma, kɔnɔ Isa man naxa a masen e bɛ, «N ma die, sofe Ala xa mangɛya niini bun ma, a xɔrɔxɔ ki fanyi! 25 Ɲɔxɔmɛ so ɲɔxun sɛnbɛ yale ra, dinɛ bannamixi sofe ra Ala xa mangɛya niini bun ma.» 26 Isa fɔxirabirɛe dɛ naxa ixara ki fanyi ra, e nu e bore maxɔrin, «Nde fa nɔma kiside fa?» 27 Isa naxa e mato, a fa a masen e bɛ, «Adama mu nɔma a yɛtɛ rakiside, kɔnɔ Ala tan nɔma fe birin na.»
28 Piyɛri naxa wɔyɛn fɔlɔ Isa bɛ, «A mato, muxu bara keli se birin xun ma, muxu bira i fɔxɔ ra.» 29 Isa naxa a masen, «N xa nɔndi fala wo bɛ, mixi yo naxan na keli a xa se nde xun ma n tan nun n ma xibaaru fanyi xa fe ra, a findi banxi ra ba, xunyae ba, taarae ba, baba ba, nga ba, die ba, bɔxie ba, 30 na kanyi fama na birin ɲɔxɔɛ kɛmɛ kɛmɛ nan sɔtɔde. Fɔxɔɛe yo, xunyae yo, taarae yo, babae yo, ngae yo, bɔxie yo, a e sɔtɔma yi duniɲa ma a nun ɲaxankatɛ ra, a man fa abadan kisi sɔtɔ aligiyama. 31 Yarerati wuyaxi fama findide xanbiratie ra, xanbiratie fan findi yareratie ra.»
Isa a xa faxɛ nun marakeli xa fe masenfe sanmaya saxan nde
(Matiyu 20:17-19, Luki 18:31-34)
32 Isa nun a fɔxirabirɛe naxa kira suxu tefe Darisalamu, Isa tixi e ya ra. A fɔxirabirɛe nu kɔntɔfilixi, naxee fan nu biraxi e fɔxɔ ra, nee fan nu gaaxuxi. Isa man naxa a fɔxirabirɛ fu nun firin xun lan, a so fe tagi rabafe e bɛ naxan fama a tan lide. 33 A naxa a masen, «Wo a mato, won na tefe Darisalamu nɛ yi ki. Adama xa Di sama nɛ sɛrɛxɛdubɛ kuntigie, nun sɛriyɛ karamɔxɔe bɛlɛxɛ, e a makiiti faxɛ kiiti ra, e a so kaafirie yi ra. 34 E a mayelema nɛ, e dɛye bɔxun a ma, e a bɔnbɔ sɛbɛrɛ ra, e man fa a faxa. Kɔnɔ a xa faxɛ xi saxan dangi xanbi, a man kelima nɛ faxɛ ma.»
Sebede xa die xa maxɔrinyi
(Matiyu 20:20-28, Luki 22:24-47)
35 Na xanbi, Sebede xa die, Yaki nun Yaya, e naxa e maso Isa ra, e a fala a bɛ, «Karamɔxɔ, muxu wama a xɔn ma nɛ, muxu na fe naxan yo maxɔrin i ma, i xa na raba muxu bɛ.» 36 Isa naxa e maxɔrin, «Wo wama n xa munse raba wo bɛ?» 37 E naxa a yaabi, «Tin muxu bɛ, keren xa dɔxɔ i yirefanyi ma, boore fan xa dɔxɔ i kɔɔla ma i xa nɔrɛ kui.» 38 Isa naxa a masen e bɛ, «Wo mu a kolon wo fe naxan maxɔrinfe. Wo nɔma tinde tɔɔrɛ ra, alɔ n tan tinma a ra ki naxɛ? Wo nɔma tide tɔɔrɛ ya i naxan fafe n lide?» 39 E naxa a yaabi, «Muxu nɔma.» Isa fan naxa a fala e bɛ, «Wo fan yati fama ɲaxankatɛ sɔtɔde alɔ n tan. Wo fan fama tide n ma tɔɔrɛ bun ma naxan fafe n lide. 40 Kɔnɔ dɔxɔfe n yirefanyi nun n kɔɔla ma, na mu fatanma n tan xa ra. Na na mixie nan bɛ, a ragataxi naxee bɛ.»
41 Fɔxirabirɛ fu dɔnxɔɛ to na fe mɛ, e bɔɲɛ naxa te fɔlɔ Yaki nun Yaya ma. 42 Isa naxa e xili a yire, a a masen e bɛ, «Wo a kolon, naxee kolonxi ɲamanɛ mangɛe ra, e mixie yamarima a xɔrɔxɔɛ ra, e e sɛnbɛ raminima e ma alako e xa mangɛya xa kolon. 43 Kɔnɔ a naxa lu na ki wo tan tagi. Mixi naxan wama a tide xa gbo wo ya ma, a xa findi wo malima nan na. 44 Mixi naxan wama findife wo xa yarerati ra, a kanyi xa findi birin xa konyi nan na. 45 Hali Adama xa Di a faxi na nan ma. A mu faxi xɛ mixie xa wali a tan bɛ. A faxi nɛ alako a tan nan xa wali mixie bɛ, a xa mixi gbegbe xunsara a xa faxɛ saabui ra.»
Isa Yeriko dɔnxui rayalanfe
(Matiyu 20:29-34, Luki 18:35-43)
46 E naxa so Yeriko. Isa nun a fɔxirabirɛe man to nu kelife naa, e nun ɲama gbegbe, Timeyo xa di xɛmɛ Baritimeyo nu dɔxɔxi kira dɛ ra kulɛ matide. Dɔnxui nan nu a ra. 47 A to a mɛ a Isa Nasarɛtika nan nu dangife naa, a naxa so a xilife a xui itexi ra, «Isa, Dawuda xa Di, kinikini n ma.» 48 Ɲama naxa wɔyɛn dɔnxui ma a a xa a sabari, kɔnɔ a ɲan naxa a xui ite dangi a singe ra, a nu xili ti, «Dawuda xa Di, kinikini n ma.» 49 Isa naxa ti, a a fala, «Wo a xili.» E naxa dɔnxui xili, e a fala a bɛ, «Limaniya! Keli, Isa na i xilife!» 50 Dɔnxui naxa a xa donma binye wɔlɛ keren na, a keli, a tugan, a siga Isa yire. 51 Isa naxa a maxɔrin, «I wama n xa munse raba i bɛ?» Dɔnxui naxa a yaabi, «Karamɔxɔ, n wama nɛ n ya xa se to.» 52 Isa naxa a masen a bɛ, «Siga, i xa danxaniya bara i rakisi.» A ya naxa se to keren na, a fa bira Isa fɔxɔ ra kira xɔn.