6
Jena ruwimela Esusi nulame koríligo 'lige 'yome resíbulichi rawé
1 Bilé rawé resíbulichi alué Esusi enale alemi ri'ligó echégichi alué bo'né benírame 'yuga, 'lige alué ralámulika rejpunasia e'yénale ri'ligó mulalá 'lige mojsika go'sisia rakala. 2 'Lige alué jaré rió bariseo etele 'lige rukele:
―¿Chonigá alarigá nokáché 'émika jipe rawé resíbulichi? 'Emi 'we a'lá machí osáligo Moisesi ra'íchali rejcholi napu ruwime ju Onorúgame tabilé lisensia nejío napurigá rijpunawa nibilé pe u'kabi ri'ligó mulalá rawé resíbulichi.
3 Esúsika regá rukele:
―¿Tacha machíché 'emi alarigá 'sílego siné rawé alué Rabí 'ya bejtégame e'lowisa 'lige aminami alué rió 'yuga e'yéname? 4 Bajkílekuru alué rió Rabí pachá Onorúgame galílachi,* 'We 'ya napu'lige bejtégichi alué Rabí tabilé i'tele alué wa'lú re'obá Onorúgame galila «templo» anilime yolí ra'íchaga. Alé napu bajkile alué Rabí u'tá re'obá nile, tabilé napu echilú alué «templo». 'lige 'wílekuru alué baní Onorúgame kógirigame 'lige go'ale, abiena kógile bo'né 'yuga e'yéname rekó tabilé nígame ke lisensia napurigá go'mela. Pe alué we'ká balecho 'la go'yame nile alué baní.
5 Abiena regá anele:
―Ne napu julárigame ju Onorúgamete 'pa rewagáchika napurigá rió neraga, neka 'la nulame ju resíbulichi rawé.
6 Uché bilé rawé resíbulichi Esusi bajkile alé u'tá re'obachi «sinagoga» rewégame, 'lige beniria ilígichi ralámuli, 'lige alé asale bilé rió sujírigame sekégame wajtoná. 7 'Lige alué ralámuli Moisesi a'rélala ra'íchali rejcholi benírame 'lige abiena alué ralámuli bariseo 'we e'negá mochile alué Esusi machináliga pala 'yósíta rawé resíbulichi. 'Yósaká 'liko nejiwa olale alué Esusi. 8 'Lige alué Esúsika 'la machile alarigá 'nátachi alué ralámuli, 'lige anele alué rió sujírigame sekégame:
―O'weti ilí alé nasipa.
'Liko alué rió o'weti ilísale 'lige alé nasipa ilíbale. 9 'Lige alué Esusi anele alué uché jaré ralámuli:
―Ne bilé ra'íchali rukirá 'emi. ¿Tachiri chu'simía 'la lisensia ju rawé resíbulichi? ¿Gu'írilia ralámuli, resí oliáchalá? ¿Sa'walia ralámuli, a'rilíachalá napurigá mukumela? ¿Churigá nulale alué Moisesi?
10 'Liko alué Esusi e'néniga a'pílipi alué ralámuli napu ekí mochile alemi tachiri nejé anirá, 'lige tabilé nejechi alué ralámuli anele alué rió sujírigame sekégame:
―¡Wajchiná mué sekala!
'Lige alué rioka yati e'wale 'lige 'ma sa'wile. 11 'Lige alué bariséoka 'lige alué Moisesi a'rélala ra'íchali rejcholi benírame ralámuli 'we ayole etesa sa'wachi. Alésíko chojkile ra'icha a'bopi churigá 'la níliga alué Esusi me'liá.
Jena ruwimela Esusi wanápaligo makué oká rió napurigá nulámala bo'né nochálalachi
12 Siné rawé Esusi simile bilena rabó Onorúgame 'yuga ra'ichamia, 'lige che'lébale Onorúgame 'yuga ra'icha. 13 'Lige rayénali chíbachi, bayele alué bo'né 'yuga benime we'ká ralámuli, 'lige wanápale makué oká rió napurigá nulámala bo'né nochálalachi.† E'nesi glosario «apóstol». 14 Bilé alué Simoni nile, 'lige ujchele uché bilé rewá Pegro‡ Pégroka rejté aniame kéréle. anilime. Uché bilé alué Antresi nile. Alueka nile Simoni bonila. 'Lige uché bilé alué Santiago nile, uché bilé alué Juani nile, uché bilé alué Belipe nile, uché bilé alué Bartolomé nile, 15 uché bilé alué Mateo nile, uché bilé alué Romasi nile, uché bilé alué Santiago nile alué Alipeo inolá, 'lige uché bilela Simoni napu nile geriyero bilé chojkégame geriyero gompaniérola alué alé Roma mochígame ralámuli saíla, 16 uché bilé alué Jurasi nile alué Santiago bonila, 'lige uché bilela Jurasi Iskariote§ Iskariote aniáká pe Kiriote bejtégame aniame ju. napu a'kinana Esusi cha olale nejía.
Jena ruwimela Esusi beníriligo we'ká ralámuli
17 Esusi 'ma ku re'kínale alué makué oká rió 'yuga, 'lige sébale alé bilena epomi. 'Lige alé epomi jale we'ká ralámuli napu ejperégame nile we'kaná riógachi Jurea gawí bo'ígichi, abiena napu ejperégame nile we'ká riógachi Rusaleni rewégachi, abiena napu ejperégame nile okaná we'ká riógachi Tiro 'lige Sironi napu nile suweke alé wa'lú ba'wí ilígichi Meriteráneo rewégame ba'wí. Alué ralámulika napuíle alé gepumia alué Esusi rejchólila abiena napurigá 'yóowa jaré ralámuli nayume, 18 abiena alué nayume alué chátiri u'kuchípala remónisi mochígame. 19 Esusi 'ma buyánale alué u'kuchípala remónisi. Suwábaga alué ralámuli nochánilia jale alué Esusi, abiena pe o'páchala ke nochánilia jale, napugiti pe nochasa alué ralámuli yati ma'chíname níligame alué Esusi a'walila, 'lige yati sa'wime nile alué ralámuli.
Jena ruwimela chieri 'we ra'sálárilirigo Onorúgamete
20 'Lige alué Esusi e'nele alué bo'né benírime, 'lige anele:
―Onorúgame 'we ganíliga eteme ju 'emi (yolí ra'íchagaká anime chujkú ‹‹dichoso››) rekó tabilé enomígame ke 'emi napugiti 'we a'lá gu'írilime 'emi Onorúgamete.
21 › Onorúgame 'we ganíliga eteme ju 'emi napugiti rekó jipe e'lowika ejperege, 'we 'la o'pasaga ejperélimili kame 'emi.
› Onorúgame 'we ganíliga eteme ju 'emi napugiti rekó jipe nalaka ejperege 'we chálagá, 'we ra'sálagá ejperélimili kame 'emi.
22 › Onorúgame 'we ganíliga eteme ju 'emi rekó ta galilíe, rekó 'mi mabulie, rekó resí anilíe, rekó chibi anilíe pe ne'chí oyérame kóriká ne napu ju 'pa rewagáchika nawágame napurigá rió neraga. 23 Alarigá anilíe, 'we ra'sáláwa 'emi ralámuli napugiti narémili kame 'emi semati raweli 'pa rewagachi. Alué 'ya ejperégame napu ruwime nílige napu anélige Onorúgame a'chigóriga aliena resí oláliru alué tabilé a'ká ralámulite napu nile rijimala alué jipe mochígame ralámuli tabilé a'ká.
24 › Resía 'emi ralámuli 'we nígame, 'émika we'ká rawé ganíliga ejperékuru nobi tabiléchigo narémiligó 'emi semati raweli 'pa rewagachi nerúgame.
25 › Resía 'emi ralámuli jipe 'la o'pasaga ejperégame, pe a'kinánami 'we e'lowika ejperélamala 'emi.
› Resía 'emi ralámuli jipe riólaga ejperégame 'we ra'sálagá, 'we nígariká suwábaga tábiri, pe a'kinánami 'we nalaka ejperélamala 'emi chalagá.
26 › Resía 'emi ralámuli 'we a'ká ralámuli ko ruwame ralámulite. Alué ralámuli 'ya ejperégame anime nílechigó 'we a'ká níligo alué ralámuli napu ruwime nile napu anele Onorúgame.
Abiena anele:
27 ―Neka nulé regá anegá 'emi ralámuli napu gepua ja: Rekó sairúgame ralámuli ke, a'lá galewa, 'la gu'íriwa alué ralámuli 'emi gichime, 28 'la niraga ra'ichawa alué ralámuli 'yuga alué ralámuli chátiri 'nátame 'emi gichiga, tániwa Onorúgame napurigá Onorúgame 'la e'kámala alué ralámuli napu 'emi resí aneme ju. 29 Bilé rió nejchosa bilena banachí, 'lige abiena owewa uché bilela banalá napurigá nejchómala. Bilé rió nejposa alué gemá chiní gemagá enálime, abiena 'yawa alué o'pacha. 30 Apiépiri rió táachi bilé tábiri, yati 'yawa, 'lige bilé rió 'wísisa tábiri, tase ku tániwa. 31 'Emi najkisáká napurigá 'la niraga nejkúramala apiépiri ralámuli, 'liko 'emi bajchá 'we 'la niraga gu'írimili júkuru apiépiri ralámuli.
32 › 'Lige 'emi ralámuli galésaká pe alué ralámuli napu 'emi machime ju, ¿'wecha a'lá ju alarigá nokiá? Alarigá nokame ju alué ralámuli napu galeme ju aminá uché jaré ralámuli napurigá 'la galéwachigó. 'Émika 'la galémili júkuru alué ralámuli 'emi galeme, abiénachigó alué ralámuli tabilé galeme 'emi. 33 'Emi ralámuli 'la gu'írisa pe alué ralámuli napu 'emi gu'írame ju, ¿'wecha a'lá ju alarigá nokiá? Alarigá nokame ju alué ralámuli tabilé oyérame Onorúgame. 'Émika abé a'ká ralámuli nímili júkuru, me'tagá alué ralámuli tabilé oyérame Onorúgame. 34 'Emi tanesa tábiri alué bilé rió napu ku 'la gu'linásaré, ¿'wecha a'lá nímalawé alarigá nokiá? Alarigá nokame ju alué ralámuli tabilé oyérame Onorúgame. Tanesa, buigá mochime ju ku gu'línilime. 35 'La galewa 'nalina alué sairúgame, 'la semáriga gu'íriwa, tanewa tábiri alué ralámuli 'lige tase 'nata mochiwa 'lige buigá napurigá ku nejímala e'karúgame tábiri napu tanele 'emi. Alarigá 'la ma'chí nérélamala Onorúgame 'kúchila ko 'emi alué Onorúgame napu 'we galeme ju alué ralámuli napu tabilé néléme ju Onorúgame. 36 'Emi 'la na'temame niwa alué we'ká ralámuli, a'chigóriga napurigá Onorúgame 'we na'temame ju 'emi. Alarigáká 'we a'lá ju.
Abiena anele:
37 ―Tabilé che anewa ralámuli a'bopi 'we resí nokagá járome níriká, 'we cha anésaká 'emi, a'boi 'we resí nokagá e'yéname ke 'liko Onorúgamete gastigáriwa 'emi. Tase na'áuka ejperélawa 'emi ralámuli, alarigá Onorúgame tase ayónamala 'emi. 'La e'kawa 'emi uché jaré ralámuli 'lige alarigá e'kámala Onorúgame 'emi. 38 'La kógiwa 'emi tábiri uché jaré ralámuli, alarigá Onorúgame uché rajpé we'ká tábiri 'yámala 'emi ralámuli. 'We a'lá sébali tétiga nejísaká 'emi, 'la rajchiní ajchagá, 'liko 'we a'lá sébali tétiga narémala 'émichigó, 'la rajchiní ajchagá.
39 'Lige aminami alué Esusi rukele:
―¿'La 'yúrimeréle bilé rió tase ma'chílime uché bilé rió tase ma'chílime? ¿Ta rujsúmerélé okáraga alé bilénami rejkolichi? 40 Tase 'wesi alué benime anaga benégame nímala alué benírame. Napusí suwénasa 'ma suwábaga beniá 'liko 'la anámala alué benírame.
41-42 › 'Lige ta machisá mué bo'né wa'lú wejkolí ajchágame ko mué bo'né busílachi, 'lige ¿chonigá regá aneme ju mué alué rió: «Muérigó, aka ne ma'chí pátirigo alué u'tá wejkolí mué busílachi ajtígame»? 'La ma'chí pápua mué bo'né bajchá alué wa'lú wejkolí mué busílachi ajtígame a'liko 'la ma'chí pámala mué alué u'tá wejkolí alué rió busílachi ajtígame.* Esúsika pe ruwime ke anile bilé ralámuli semátiri rejcholi 'yánalio alué uché jaré ralámuli napurigá ku 'la semáriga na'támala 'lige bo'neka abéchigo chátiri resí 'sika ilírome ke. Alué rioka, bo'né bajchá 'la tánimili júkuru Onorúgame napurigá 'la bujémala alué chátiri 'nátili napu 'nátaga eyéname ju alué bo'né, napurigá 'la semátiri rejcholi 'yámala alué rió uché jaré ralámuli.
43 Abiena anele:
―Bilé masana tabilé nayume tabilé chátiri masana rakémala, 'we a'lá a'ká rakémala. Alué masana nayume tabilé a'ká masana rakémala, alueka chátiri masana rakémala. 44 A'pílipi rojá bilena galírale jágame napu rakeme ju pe rakala etega 'la machirume ju. Tase rakémala alué chuná rakala go'ame alé bilena masana rojala atuálachi. Tase rakémala i'wilí alé golálachi. 45 Alué 'we a'lala rió 'we semati ra'íchame ju napugiti 'we a'lá 'nátame kame. Alué 'we cha'sime rioka 'we chátiri ra'íchame ju napugiti 'we chátiri 'nátame kame. Bilé rió ra'íchame ju napurigá 'nata bo'né.
Abiena anele:
46 ―'Émika ¿chonigá wa'lula nulame anéché ne'chí, peka sébali olame ke napurigá nulé ne 'emi? 47 Neka 'la ruyémala 'emi ralámuli tachiri káriká alué rió napu jeka nawame ju rejcholi gepumia 'lige 'la sébali olame napurigá nulé ne. 48 Alué rioka kárékuru alué bilé rió napu 'la re'lé joka elale galí napu tabilé na'mile rekó a'wágame rajkichochi alué ba'wí wa'lú u'kusá 'lige wa'lú bo'ibasa ba'wí napugiti 'we 'la re'lé ilíligame, 'we a'lá a'wagá. 49 Alué rió napu akeme ju ra'íchali 'lige tase e'wame, alué rioka káré napurigá alué bilé rió 'we amoba elágame galí tase re'lé joka napu 'ma na'mínaga pale alué ba'wí wa'lú u'kusá 'lige wa'lú bo'ibasa, a'wágame rajkichoga.
Suwábaga ye ra'íchali rejcholi ruwile Esusi alemi epomi.
*6:4 'We 'ya napu'lige bejtégichi alué Rabí tabilé i'tele alué wa'lú re'obá Onorúgame galila «templo» anilime yolí ra'íchaga. Alé napu bajkile alué Rabí u'tá re'obá nile, tabilé napu echilú alué «templo».
†6:13 E'nesi glosario «apóstol».
‡6:14 Pégroka rejté aniame kéréle.
§6:16 Iskariote aniáká pe Kiriote bejtégame aniame ju.
*6:41-42 Esúsika pe ruwime ke anile bilé ralámuli semátiri rejcholi 'yánalio alué uché jaré ralámuli napurigá ku 'la semáriga na'támala 'lige bo'neka abéchigo chátiri resí 'sika ilírome ke. Alué rioka, bo'né bajchá 'la tánimili júkuru Onorúgame napurigá 'la bujémala alué chátiri 'nátili napu 'nátaga eyéname ju alué bo'né, napurigá 'la semátiri rejcholi 'yámala alué rió uché jaré ralámuli.