2
Gu Jesuus na ba duaꞌñdhaꞌ maaꞌn gux maꞌmkulhiꞌ
(Mt. 9:1‑8; Lk. 5:17‑26)
Baꞌ gatuuk jɨꞌkchi jurniꞌñ kɨꞌn gio miꞌp ba ai gu Jesuus Kapernaum. Miꞌ paiꞌ maaꞌn kiicham pɨx ba kaidhaꞌ na tɨbiap. Baꞌ jotmodaꞌ pɨx jaꞌx ji ai mɨt gu jaꞌtkam, giilhim muiꞌ miꞌ mam jumaap jamɨt. Jix kabkam suuꞌn jamɨt mɨjɨ baꞌk chɨr, pu cham jir buusan mi kiꞌñgob, na guꞌ miꞌ dhɨr dɨɨrap dɨr nammɨ jaꞌp jup xi juꞌ am. Gu Jesuus baꞌ dai na tu ja aꞌgiꞌñchuꞌ. Baꞌ jaꞌxpɨx maaꞌn miꞌ ba aich jamɨt gux ioꞌm jix maꞌmkulhiꞌ maakob dɨt. Baꞌ ɨlhdhat am nam jiimɨt mɨjɨ pu baapkiaꞌ gɨt baꞌk chɨr na paiꞌp tuꞌiiꞌ gu Jesuus, guꞌ ji na guꞌ cham bhaaiꞌ, nam guꞌ giilhim jix kabkam suudaꞌ gu jaꞌtkam. Puiꞌ mɨt alhiꞌch ma dɨgaar gu baꞌaak daam dɨr na mɨt baꞌ mu tɨsaaꞌñdhak bhaiꞌ dhɨr mu tɨbaañ bakxidhar taꞌm mɨjɨ na paiꞌp tuꞌiiꞌ gu Jesuus. Baꞌ nat ba ja tɨɨ gu Jesuus nam buiñor jix biiñaktuꞌ, jup tɨtda gux maꞌmkulhiꞌ:
―Chaꞌp jax kam aaꞌndaꞌñ jaduuñ. Ba uañchudhix ji matgam gum uaꞌtulhdharaꞌ, na ñich guꞌ aañ puiꞌ ba tɨi.
Baꞌ jɨꞌkchi miꞌp daraa am guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios, baꞌp jum aaꞌ am ja jujur am bhaan: “¿Jax baꞌ ɨlhdhat jup kaiꞌch? ¿Jaꞌxbuiꞌ aa sap tɨi gɇꞌkam jup xim ɨlhiiꞌñ na gu Dios? ¿Jaroo gip ba uañchuda gu tuꞌ uaꞌtulhdharaꞌ gu jaroiꞌ yaꞌ kam pu chuꞌm ɨp jix uaꞌtulhdhix kam? Dios dho gi jɨɨꞌ ji.” Guꞌ ji na guꞌx bhaiꞌx maat gu Jesuus juraꞌran bhaan nam jax jum aaꞌ, baꞌp ja tɨtda:
―Ni jɨꞌx iam kur puiꞌ na pim jax jum aaꞌ gu jam jujur am bhaan. Na guꞌ cham pɨk xijai noꞌñ jax kaiꞌch: “Ba uañchudhix ji matgam gum uaꞌtulhdharaꞌ”, na guꞌ cham maatɨꞌ kaꞌ noꞌ moo puiꞌ ji buusniaꞌ piam ku guꞌ cham. Guꞌ ji noꞌñ jax kaiꞌch: “Xi bamiiꞌ, munip jaꞌp ba oirɨdaꞌ bhɨɨji gum bakxidharaꞌ”, dho gi guꞌx xijai ji, na guꞌx maatɨꞌ kaꞌ noꞌt cham puiꞌ ji buus. 10 Ku baꞌ guꞌ aañ xib yaꞌ duaꞌñdhaꞌ ji dhiñ jaduuñ nax maꞌmkulhiꞌ na pim bax mat kaꞌ na aañ nat bhañ joot gu Dios, jir gɇꞌkam iñ nañ baꞌ yaꞌ tu uañchudaꞌ gu uaꞌtulhdharaꞌ yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn.
Baꞌp tɨtda gux maꞌmkulhiꞌ puiꞌ xi chɨꞌɨɨk:
11 ―Aapiꞌñ jaduuñ nap jix maꞌmkulhiꞌ, xi bamiiꞌ. Ba jimiaꞌ ap jum kiꞌaam, bhɨɨji ap dhim bakxidharaꞌ.
12 Baꞌx kɨɨꞌ bhaiꞌ ji bam guiꞌ na kax maꞌmkulhiꞌ kat nat jax pu tɨɨꞌn gu Jesuus. Baꞌ dai nat ba jii xi bhɨɨk gu bakxidharuꞌn, muiꞌ ba buus ja saagiꞌñ gu jaꞌtkam gaammɨjɨ ji dhuu. Baꞌ miꞌ puiꞌ pup tuꞌiiꞌ am bɨɨx, miꞌ dhɨr baꞌ ma tu daanɨ mɨt buiñor gu Dios, jup kaiꞌch am:
―¡Mooch pɨk cham jɨꞌxkat puiꞌ tɨ nɨidhat ji jich Gɨꞌkoraꞌ!
Gu Jesuus na ba baidhikaꞌ ɨp gu Lebii
(Mt. 9:9‑13; Lk. 5:27‑32)
13 Baꞌ mɨkkat gioꞌp ma jii gu Jesuus mummu jaꞌp juꞌñdharan na paiꞌ gɇꞌ suuꞌnkaꞌ gu suudaiꞌ. Baꞌ muiꞌ jaꞌtkam miꞌ mam jumaap jamɨt na paiꞌ ka oirɨ, baꞌ xi chu ja aꞌgidhimɨk. 14 Baꞌ jaꞌxpɨx nat giop ba jii, nat nammɨ ba ji bhɨi jupaaban na paiꞌ tum namkiꞌñ noꞌñ gɇꞌ tu bhiiñor, miꞌ pɨx ji chɨɨ gu Lebii, maraaꞌn gu Alpeo, guiꞌ nar tuumiñ tu taandam tugiꞌñ kaꞌ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam, Seesar tɨɨgim, na miꞌ daakat pɨx ji dhaagim gu tuumiñ guiꞌ nam miꞌ tu namkidhim. Baꞌ muiꞌ ji ai gu Jesuus, mi jaꞌp amuub xi kɨkbuk jup tɨtda:
―Aañ puiꞌ ɨlhiiꞌñ jiñ jaduuñ nap xib dɨr gammɨjɨ bañ kaichgɨdaꞌ.
Baꞌ guiꞌ nat jax kɨkbuk pɨx chuꞌp jum duu cham jax ji chɨꞌɨɨk, gammɨjɨ pɨx koꞌkmar jiim am.
Gu Jesuus na ja bɨɨm ba tu jugiaꞌ guiꞌ nam cham tuꞌ kaꞌm tɨ nɨiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam
15 Baꞌ gatuuk ma ja baidhak gu Lebii gu jaꞌtkam mummu kiaꞌmiꞌñ nam miꞌ tu jugiaꞌ buiñor. Moo jimchuꞌ gu Jesuus gio gu jaꞌtkam tugiꞌñ, gio jaiꞌ guiꞌ nam jir tuumiñ tutaandam tugiꞌñ kaꞌ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam Seesar tɨɨgim, gio guiꞌ nam puiꞌ ja biaꞌkaꞌ gu gɇꞌgɇrkam jum aaꞌndam nam sap cham tuꞌ kaꞌm tɨ nɨiꞌñ. Baꞌ gu Jesuus jix bhaiꞌm taatɨt bhaiꞌ ji chu juu ja bɨɨm, nam guꞌ muiꞌ ba kaichuꞌ. 16 Baꞌ jɨꞌkchi guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios gio guiꞌ nam pariseos jum tɨɨtɨꞌndaꞌ, am bhaak jamɨt na mɨt tɨɨ gu Jesuus na ja bɨɨm tu kuaꞌ guiꞌ nam jir tuumiñ tutaandam tugiꞌñ kaꞌ gux ioꞌm gɇꞌkam Rooma kam, Seesar tɨɨgim, gio guiꞌ nam puiꞌ ja biaꞌkaꞌ nam sap cham tuꞌ kaꞌm tɨ nɨiꞌñ. Baꞌ jaꞌp jaꞌk xi ja boosgak jamɨt gu jaꞌtkam tugiꞌñ gu Jesuus, jup ja tɨtda am:
―¿Jax ku baꞌ ja bɨɨm tu kuaꞌ dhi jam gɇꞌkam tuk dhi tuumiñ tutaandam gio dhiꞌ nam cham tuꞌ kaꞌm tɨ nɨiꞌñ?
17 Guꞌ ji na guꞌ ja kɇɇ gu Jesuus nam jax kaiꞌch, baꞌp ja tɨtda:
―Dho na guꞌ dhiꞌ jaꞌpni jia na jax gu jaꞌtkam noꞌm jix kɨkɨɨꞌ, na guꞌ cham ja aꞌm jum aaꞌndaꞌ na jaroiꞌ ja duduadhiꞌñdhaꞌ, na guꞌ dai nam gɇꞌgɇrkam jum taat kaꞌ. Guꞌ guiꞌ ji nam jɨꞌk jix kakoꞌk kaꞌ na baꞌ ja aꞌm jum aaꞌndaꞌ, nam guꞌ soiꞌm ɨlhiiꞌñdhaꞌ nam jix dhuduadhim kaꞌ. Baꞌ aañ na ñich bha jii yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn bhaan, cham tuꞌ pu kaiꞌñkam bha jii ñich nañ baꞌ ja baidhikaꞌ guiꞌ nam gɇꞌgɇrkam jum taat, nam puiꞌm aaꞌ nam tuꞌ kaꞌm tɨ nɨiꞌñ, guꞌ jaꞌpji guiꞌ ji nam jɨꞌk bax maat nam jix uꞌuaꞌtulhdhix, nam guꞌ soiꞌm ɨlhiiꞌñ buiñor gu Dios. Dhiꞌ jɨꞌ ji nañ baꞌ ja baidhikaꞌ.
Gu Jesuus nam ba tɨkkaꞌ na sap jax kum baꞌ cham jum saabdaꞌ gu jaꞌtkam tugiꞌñ
(Mt. 9:14‑17; Lk. 5:33‑39)
18 Baꞌ maaꞌnnim jɨꞌkchi gu jaꞌtkam muiꞌ ma tɨkkam jamɨt gu Jesuus na sap jax kum baꞌ cham jɨꞌxkat paiꞌ dhuuk ja nɨiꞌñ nam jum saab gu jaꞌtkam tugiꞌñ. Na guꞌ guiꞌ nam kaichuꞌ gu Juan gio guiꞌ nam pariseos jum tɨɨtɨꞌndaꞌ, gammɨjɨ pɨx ja nɨiꞌñdhaꞌ am nam jum saabdaꞌ. Baꞌp tɨtda am mummu ɇɇk:
―¿Jax ku baꞌ aap gum jaꞌtkam tuk cham jɨꞌxkat paiꞌ dhuuk ja nɨiꞌñ ich nam jum saab?
19 Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus:
―Dho na guꞌ dhiꞌ jaꞌpni ji buusan jia na jax noꞌ jaroiꞌ mu paiꞌ ba xim tɨɨmum, nam guꞌ cham jum saabum jum ɨlhiiꞌñdhaꞌ gu jajaaꞌnniꞌñ, nam guꞌx chu nak kaꞌ gu koiꞌ. Baꞌ puꞌñip ji buusan ja bui dhiñ jaꞌtkam tuk, cham jum saabum jum ɨlhiiꞌñ am gu xib, nam guꞌx bhaiꞌm taat nañ yaꞌ kap tuꞌiiꞌ ja bui. 20 Ku guꞌ kam aajim ji nam paiꞌ dhuuk jiñ dhagiaꞌ guiꞌ nam boiñ bhɨichdhaꞌ, janoꞌ dho gi baꞌ bam saabuꞌ am ji.
21 ’Na guꞌ dhiꞌ jaꞌpni ji buusan jia na jax gu jaroiꞌ noꞌt alhiꞌch ɨɨkɨk gu xibkam jannulh tɨi xi dhaax gu tɨiꞌdhargaꞌn noꞌr kɨlhiiꞌñgaꞌn. Maaꞌn na jax giop sarniaꞌ bɨɨx xikoolh dhɨr, na guꞌ bhaiꞌ ji soꞌlhkaꞌ gu xibkam jannulh na paiꞌ dhuuk xi bakuanaꞌ. 22 Piam jaꞌp na jax gu biiñ, nam guꞌ xixiibkam jajoꞌ bopko bhaan tu aidhaꞌ gu buusaiꞌñdham, na guꞌ noꞌr kɨklhiꞌñgaꞌn, maaꞌn na jax xixiipñiaꞌ, pu bɨɨx jum nuꞌaaꞌ dho guꞌ, na guꞌ giilhim jix oꞌjoꞌ kaꞌ. Puiꞌ kum baꞌ xixiibkam jajoꞌ bopko taꞌm bhaan tu aidhaꞌ gu biiñ guiꞌ na kiaꞌpɨx buusnidhaꞌ.
Gu Jesuus gu jaꞌtkam tugiꞌñ nam tu kaipgaidhat tu koꞌiidhaꞌ gu muraaꞌn gaꞌn gu tiriik
(Mt. 12:1‑8; Lk. 6:1‑5)
23 Baꞌ maaꞌnnim na paiꞌ dhuuk cham tum juandaꞌ, ma jii gu Jesuus nammɨ gama jaꞌk maaꞌn kap, moo miꞌ buusnichuꞌ na paiꞌ tɨ ɨx gu tiriik. Baꞌ gu jaꞌtkam tugiꞌñ na ja bɨɨm jimchuꞌ, xi uꞌiidhat gu muraaꞌn gaꞌn xi kaipgaidhat tu koꞌiim am. 24 Baꞌ pɨx am bhaak jamɨt jɨꞌkchi guiꞌ nam pariseos jum tɨɨtɨꞌndaꞌ, na mɨt guꞌ ja tɨɨ nam ka tu uꞌiim gu tiriik muraadaꞌ. Baꞌ mu boopok jup tɨtda am gu Jesuus:
―¿Jax kum baꞌ puiꞌ tu buim dhim jaꞌtkam tuk? ¿Kux cham maat am aa na xib cham tum juan?
25 Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus:
―¿Kux aapiꞌm cham jɨꞌxkat tu jiñkuiꞌñ aa miꞌ uꞌuan taꞌm nat jax tu duu gu Dabii gio gu jaꞌtkam tugiꞌñ janoꞌ maaꞌnnim nam paiꞌ dhuuk ba uaꞌmaim? 26 Na mɨt tu juu bo gu paan guiꞌ na miꞌ tɨkiix kat gɇꞌ chiop, nat ja maa gu Abiatar guiꞌ na miꞌr ja gɇꞌkam tuk kaꞌ janoꞌ guiꞌ nam jaiꞌ ja palhbuiꞌñdhaꞌ gu Israel kam jaꞌtkam nam tu daandaꞌ buiñor gu Dios, na saak dai guiꞌx bhaaiꞌn kaꞌ nam kuaꞌdaꞌ gɨt.
27 Jaꞌpni baꞌ moop ja tɨtda jia:
―Puiꞌ kuñ baꞌ aañ cham paiꞌ jax ja tɨtda dhiñ jaꞌtkam tuk, sia kuñ ja nɨiꞌñ nam jax tu buim. Na guꞌ na paiꞌ dhuuk cham tum juandaꞌ, dai nañ jiñ jɨɨpiꞌñkaꞌ noꞌñ jix aaꞌ cham jax ji kaiꞌchɨt. Piam kuñ guꞌ tuꞌ jax jup jix dhuñiim, ¿jax gip bua? Na guꞌ dhi tanoolh cham tuꞌ jax kaiꞌñkam puiꞌ jaꞌk jum duu nañ bɨxchuꞌ jix chu xidhuutuꞌn kaꞌ. 28 Na guꞌ pur cham tuꞌ gu puiꞌ na pim jax jaꞌk tɨi xi ɨlhiiꞌñ aapiꞌm. Aañiꞌ ji nañ jix maat, nat guꞌ pu kaiꞌñkam bhañ joot guñ Gɨꞌkoraꞌ nañ baꞌ yaꞌ ja aagiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam bɨɨx nam jɨꞌk tuꞌ jax buadaꞌ, sia na paiꞌ dhuuk cham tum juandaꞌ.