8
1 Hewänbo Jesus-á oe Olive Okú gin dâytu̖ˀoˀ iwepiyeˀ namää. 2 Wíyá tháwä́n héˀḏiboˀ iˀ méesate hayˀi eepiyeˀ nawáymää. Báyékí tꞌowa ûnpówáḏí indáḏí isóge heḏi ovâyhá̖ˀan. 3 Heḏi in Huḏíyoví khuu dâyhá̖ˀoˀindáḏí in Pharisees-áḏí wí kwee Jesus naˀä́n diwepiyeˀ óehoˀ. Nä́ˀi kwee-á wíyá kweeví sendáḏí däntꞌaywó̖ˀdoḏi óekêˀ. In tꞌowaví páaḏépiyeˀ óekwi̖nuˀan, 4 heḏi indi Jesus óetu̖ˀan, “Há̖hkandiˀ, nä́ˀi kwee-á wíyá kweeví sendáḏí däntꞌaywó̖ˀdoḏiboˀ óekêˀ. 5 I tsontu̖u̖ Moses ita̖ˀnan diwe kinnân díyôn: Wí kwee kin iˀoˀiˀ âykꞌusä̖yu̖héyíˀin gínkhâyˀä̖ˀ. Heyâa u̖, hân ú̖chanpoˀ?” 6 Nä́ˀin Jesus óetu̖ˀan óetayi̖ˀníḏí wên háawên híwó̖ˀpíˀin natu̖hpée-íḏí heḏânho ôntꞌaywó̖ˀdichä̖nú-íḏí. Jesus itꞌä̖́ä̖ḏí oe nange iví mankhú̖ḏí hä̖ä̖wí ita̖ˀnan. 7 Hewänbo ihayḏa̖ˀ óetsikáyíndeˀ, heḏihoˀ idaygiˀandi ovâytu̖ˀan, “Wénä wí unbíˀweḏi wíˀitꞌaywó̖ˀnanpîˀḏi, iḏân i kwee páaḏé óekꞌusä̖yú̖-í.” 8-9 Heḏi wíyá itꞌä̖́ä̖ḏí oe nange iwáyta̖ˀnan. In senäˀ i kwee óetsꞌúḏeˀin nä́ˀin ditꞌoeḏi wí̖ˀíngin tꞌä̖hkí iweḏi dipee, in shánkí saydôe páaḏé, heḏi Jesus-áḏí i kwee-áḏí wíˀbo iwe dawindi ovä̂nyoeˀan. 10 Jesus wíyá idaygiˀandi i kwee óetsikáyin, “Wáyho in ton? Ti wîˀ wänbo wínatú̖hpíˀan wóetuchä̖nú-íˀin ú̖khâyˀä̖ˀ?” 11 I kweeḏi óetu̖ˀan, “Mä́ˀmä̂ä, toˀwí wänbo háabo wínatú̖hpí.” Jesus-di óetu̖ˀan, “Naa wänbo-á yoe. Heḏiho ópûn, nää iweḏi páaḏépiyeˀ wíyá wívitꞌaywó̖ˀnamípí.”
Jesus natú̖ wí kohthay waagiˀbá namuuˀin
12 Jesus wíyá ihéeˀandi in tꞌowa ovâytu̖ˀan, “Naa wí kohthay waagiˀbá omuu tꞌowa tꞌä̖hkígîˀ. Toˀwí naa-áḏí nayiˀi háˀto khu̖u̖ i̖ˀge nayê̖e̖ní, hewänbo i kohthay nawówátsipä̖yiˀiˀ imáˀve-í.” 13 In Pharisees-di óetu̖ˀan, “U̖-á wíˀbo uví̖ˀgeḏi bipihíˀmáa, heḏânho háa untû̖ˀnin toˀwí wänbo wíˀûnkhâyˀä̖hpí iwhä̖yú̖-íˀin.” 14 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Tobá wíˀbo naví̖ˀgeḏi wâytu̖ˀan wänboˀ, háa naaḏi wâytu̖ˀan waa taˀgen namuu, gá naa dînhanginnândân wä̖́hä̖̂ä̖ḏi oˀä̖ä̖ˀin heḏá wä̖́hä̖̂ä̖piyeˀ omännindá. Hewänbo undá wä̖́hä̖̂ä̖ḏi oˀä̖ä̖ˀin háa wä̖́hä̖̂ä̖piyeˀ omännin wíˀúnhanginnáhpí. 15 Undi tꞌowa bînwänpimúndeḏibo bîntꞌaywó̖ˀdichä̖nundeˀ. Naaḏá toˀwí wänbo wíḏônchä̖nundepí. 16 Hewänbo wí toˀwí dônchä̖nuḏáhoˀ, híwó̖ˀ dáyˀa̖mí, gá wíˀbo wíḏáyˀopíḏân, hewänbo i dísandi-áḏí naa-áḏí handa̖ˀ gatû̖ˀ. 17 Unbí tsontu̖u̖ ta̖ˀnin diwe wänbo kinnân nata̖ˀmuu: Wí toˀwí óetsondiwekán dihayḏi wên wíyeḏi handa̖ˀ iví̖ˀgeḏi datû̖ˀdáhoˀ, únkhâyˀä̖ˀ úvíwhä̖yú̖-íˀin háa datú̖ waa taˀgen namuuˀin. 18 Naa i wîˀ omuu naví̖ˀgeḏi dáypihéeˀoˀiˀ, heḏá naví Táḏá dísandiˀ wáˀ naví̖ˀgeḏi ihéeˀoˀ.” 19 Indi óetsikáyin, “Wáyhoˀ uví táḏá?” Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Undiḏá naa wíḏítaapí, naví Táḏá wänbo-á wíḏîntaapí. Naa dítaaḏáhoˀ, naví Táḏá wáˀ dîntáa-íwän.”
20 Tꞌä̖hkí nä́ˀin Jesus natú̖ i méesate hayˀi ee ovâyhá̖ˀo ihayḏi, i chä̖ˀ nateˀkwꞌó̖ˀdi íve núˀ nanáˀ diwe. Heḏi toˀwíḏí wänbo wíˀóepankêˀpí, ihayḏi waˀḏi wíˀûnpóepíḏí óekéyíḏí.
Jesus natú̖ wáy namän dipiyeˀ in tꞌowa wíḏínkoeḏí-ípí dimú-íˀin
21 Jesus wíyá ovâyhéeˀandi ovâytu̖ˀan, “Naa nä́weḏi omän, heḏi undi dítu̖wä̖khâymáa, hewänbo unbí tꞌaywó̖ˀdi waˀḏi bînmáaḏíboˀ íchuwagítꞌóe. Wáy omän diwepiyeˀbá wíˀúnkoeḏí-ípí ímu-íˀin.” 22 Heḏiho in Huḏíyoví pꞌóˀḏéḏíˀin dívítu̖ˀan, “I natú̖ wáy i namän deepiyeˀbá wígínkoeḏí-ípí gimú-íˀin. Háaḏan kin natú̖? Ti wíˀbo ikheˀkhâymáa gáhân?” 23 Iḏi ovâytu̖ˀan, “Undá nä́ä áagéwin ímuu, naa-á oe kwꞌáyewi-á. Undá nä́ä oepáa kꞌayḏiwinda̖ˀ ímuu, naa-á yoe. 24 Heḏânkun naaḏi wâytu̖ˀan, unbí tꞌaywó̖ˀdi bînmáaḏíboˀ íchuwagítꞌóe, heḏi toˀwí naa omuuˀin úvíwhä̖yundepíḏáho taˀgendi unbí tꞌaywó̖ˀdi bînmáaḏíboˀ íchuwagítꞌóeˀin únpúwí. 25 Heḏi óetsikáyin, “To-an unmuu?” Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Naaḏi páaḏéḏíbo wâytu̖máa toˀwí omuuˀin. 26 Wíyá báyékí hä̖ä̖wí unbí̖ˀgeḏi otú̖níˀi naa dómáa, heḏá báyékí híwó̖ˀpîˀ úvíˀandi namuuḏi naa dînkoeḏi wâytꞌeˀpꞌíḏe-íḏí. Hewänbo háa i dísandivíˀweḏi otꞌoeˀinda̖ˀ tꞌä̖hkí tꞌowa dovâytu̖ˀoˀ, heḏi i-á in taˀgenda̖ˀ ihéeˀoˀ.”
27 Hewänbo nä́ˀin Húḏíyoví pꞌóˀḏéḏíˀin wíḏikaˀpówápí i óesandi-á Yôesi Táḏá namuuˀin. 28 Heḏiho Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Owáy naa tꞌä̖hkí tꞌowagîˀ oˀaypu̖yä̖ˀiˀ undi dítꞌóhtä̖getege ihayḏáhoˀ únhanginnání toˀwí naa omuuˀin, heḏá únhanginpúwí naa wíˀbo háawên wíḏáyˀopíˀin, hewänbo háa naví Táḏáḏí díhá̖ˀandiḏa̖ˀ dáyhéeˀoˀ. 29 I dísandiˀ naa-áḏí nayiˀ. Wíˀbo wíḏíyoeˀanpí, gá naa-á hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí i óehíhchandoˀiḏa̖ˀ dáyˀoḏân.” 30 Heḏi kin ovâyhíˀmáa ihayḏi báyékí tꞌowa ivíˀpiyeˀ dívíwhä̖yu̖.
Toˀinnan taˀgendi Abraham-bí ây dimuu?
31-32 Jesus-di nä́ˀin Huḏíyo ivíˀpiyeˀ dívítsꞌanwhä̖yu̖ˀin ovâytu̖ˀan, “Naví híˀ hä̖̂ä̖ḏi waa dînˀaˀginhondáhoˀ, taˀgendi navíˀweḏi íhá̖hpúwíˀin ímuu, heḏá únhanginnání hä̖ä̖wí in taˀgen namuuˀin, heḏi pan waagiˀinbá wíyá wíˀímúnípí.” 33 Heḏi óetu̖ˀan, “Naˀindá Abraham-bí ây iweḏiˀinnân gimuu. Naˀindá hä̂nhay wänbo toˀwênbí pan wígimuupí. Heḏi háaḏan untú̖ pan waagiˀinbá wíyá wígimúnípí gin?”
34 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Taˀgendi wâytu̖máa, toˀwên tꞌä̖hkí dívítꞌaywó̖ˀkanhonnindá, tꞌaywó̖ˀdiḏi ovâymáaḏí pantꞌôeˀin waagiˀin dimuu. 35 Wí toˀwí pantꞌôeˀi namuuˀi-á iví tsondiví kꞌaygi iwe hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí wínacha̖ˀnípí, hewänbo i tsondiví ay ûnmuuˀi-áho hä̂nhay wänbo tꞌä̖hkí kꞌaygiwi-ân namuu. 36 Heḏi naa Yôesi Táḏáví ay omuuˀiḏi unbí tꞌaywó̖ˀdi iweḏi wâywhimaˀpꞌä̖́ḏiḏáhoˀ, ihayḏibâa taˀgendi íwhimaˀpꞌä̖́ní. 37 Naa dînhanginná un Abraham-bí ây iweḏiˀin ímuuˀin, hewänbo undá ídaˀ díhéyíˀin, gá naví híˀ unbí píˀnä́ khóˀyé wívînmáapíḏân. 38 Háa naví Táḏáḏí dînkeeyannin naaḏi wâytu̖ˀan, hewänbo undá háa unbí táḏávíˀweḏi ítꞌoe waagibá úvíkanhon” kin Jesus-di ovâytu̖ˀan.
39 Heḏiho indi óetu̖ˀan, “Abraham-dá naˀinbí hä́nˀoeˀiˀ táḏá gínmuu.” Jesus-dá ovâytu̖ˀan, “Abraham-bí ây taˀgendi ímuuḏáhoˀ, háa Abraham iˀan waabá úvíˀâ̖a̖míwän. 40 Hewänbo nää undiḏá díhéyíˀin ídaˀ, tobáháa in taˀgen naví Táḏávíˀweḏi otꞌoeˀinda̖ˀ wâytu̖ˀan wänboˀ. Abraham-dá haˀwâa wíˀiˀanpí. 41 Undá háa unbí táḏá iˀo waabá úvíˀoˀ.” Heḏi óetu̖ˀan, “Táḏápíˀin ây wígimuupí. Wîˀḏa̖ˀ wí táḏá gínˀä́n, i-á Yôesi Táḏá namuu.” 42 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Yôesi Táḏá taˀgendi unbí táḏá únmuuḏáhoˀ, naa díséegí-íwän, gá ivíˀweḏi oˀä̖ä̖ḏân, heḏânho nää-á nä́we oyiˀ. Naa opichanpóeḏíbo wóˀä̖ä̖pí, iḏân naa dísan. 43 Háaḏan wíˀíkaˀpóya̖ˀpí háa wâytu̖máaˀin? Gá naví híˀ wíˀítꞌóyandaˀpíḏân. 44 Penísendi-ân unbí táḏá únmuu, heḏi undá íkandaˀ háa unbí táḏá nadaˀ waa. Páaḏéḏí waabo nää iwehay Penísendi-á tꞌowa tꞌa̖kha̖nuˀi namuu, heḏá in taˀgen namuuˀin iví píˀnä́ wíˀihonpíḏí iweḏi ihângeˀoˀ. Hä̖̂ä̖ḏi wên hôeyó natú̖ ihayḏá háawi namuuˀin ipikeeyoˀ, gá wí hôeyóˀi namuuḏân, heḏá in dihôeyóˀinbí táḏá-á dínmuu. 45 Hewänbo naaḏá in taˀgen wâytu̖ˀoˀ, heḏânho wíḏînwhä̖yundepí. 46 Wénä wí-an un taˀgendi ítú̖ní naa dáytꞌaywó̖ˀnannin? Tóebo yoe. Hewänbo naaḏi in taˀgenda̖ˀ wâytu̖máa, heḏiho háaḏan wíḏînwhä̖yundepí? 47 Wí toˀwí Yôesi Táḏávîˀ ûnmuuˀiḏá iví híˀ ôntꞌóyandeˀ. Hewänbo undá Yôesi Táḏávíˀin ímuupíḏânkun wívîntꞌóyandepí” kin Jesus-di ovâytu̖ˀan.
Hä́nˀoe Abraham-di Jesus óemûˀ
48 In Huḏíyoví pꞌóˀḏeḏíˀindi óetu̖ˀan, “In taˀgen gitú̖hpíˀan, u̖-á Samaria-wi waagiˀbá unmuu, naˀinbí khuu wínâaˀaˀginpíḏí, heḏá wí yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏi wóemáa.” 49 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Naa wí yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏi wíḏímáapí. Naa naví Táḏáví̖ˀgeḏi híwó̖ˀda̖ˀ dáyhéeˀoˀ, hewänbo undá naví̖ˀgeḏi híwó̖ˀpí úvíhíˀmáa. 50 Wíˀbo wóˀdaˀpí otú̖níˀin naa hayˀi omuuˀin. Yôesi Táḏá-ânho namuu i nadaˀi kin natú̖níˀin, i-áho natû̖ˀ háa undá in taˀgen bînmáaˀin heḏiháa naa-á. 51 Naaḏi taˀgendi wâytu̖máa, wí toˀwí naví híˀ dînˀaˀgindoˀi-á chuwa iwe háˀto napówá-í.” 52 In Huḏíyoví pꞌóˀḏéḏíˀindi óetu̖ˀan, “Näbáhaˀ gínhanginná wí yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏi wóemáaˀin. Abraham nachuu, heḏá tꞌä̖hkí in Yôesi Táḏáví hä́nˀoeˀin tukhe̖ˀmindá wáˀ ditꞌa̖hán. Hebo u̖-á untû̖ˀ wí toˀwí uví híˀ iˀaˀgindoˀi háˀto hä̂nhay wänbo chuwa iwe napówá-í. 53 Ti naˀinbí hehä̖̂ä̖wi thehtáy pahpâa Abraham-bí shánkí hayˀi unmuu gáhân? I-á heḏá Yôesi Táḏáví tukhe̖ˀmindá ditꞌa̖hán. To-an u̖ˀ unmuu gân unˀándeˀ?” 54 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Naa wíˀbo hayˀi dáypipaaḏáhoˀ háagîˀ wänbo wínachä̖ˀmuupí. Hewänbo naví Táḏáḏân naa hayˀi dípaa, heḏi ítû̖ˀ i-ân unbí Yôesi únmuu. 55 Undiḏá hä̂nhay wänbo wívîntaapí, hewänbo naaḏá i dótaa. Wíḏótaapí gin otú̖ḏáho naa wí hôeyóˀiˀ omúní, un waagibá. Hewänbo naaḏá taˀgendi dótaa, heḏi iví híˀ dônˀaˀgindoˀ. 56 Unbí thehtáy pahpâa Abraham nahíhcha̖a̖ gá i thaa oˀä̖ä̖ˀiˀ ipu̖wä̖khâymáaḏân, heḏi imûˀ ihayḏiho nahíhchanpóe.” 57 In Huḏíyoví pꞌóˀḏéḏíˀindi óetu̖ˀan, “Pꞌá̖nä́ntä̖ pa̖a̖yoˀi wänbo waˀḏi wú̖ˀmuupí. Hândiḏan Abraham nâamûˀ?” 58 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Taˀgendi wâytu̖máa, waˀ Abraham naˀaypu̖yä̖píḏíbo naa oyihoˀ.” 59 Heḏiho dâykꞌuuwóehógi óekꞌusä̖yu̖héyíḏí, hewänbo i meesate íveḏi kaaḏibo napee.