12
1 Ele lo ana oɓolo a ama a̱ a̱bunda̱ o ɓolotoi hali a uwa ndasalai va̱ni le.* Luka linga ta̱ na̱ danshi na ri nu urevu u nda, “Oɓolo a ama a na a laꞌai ukpakukupa ure.” A̱vu u teme a yuwusan adanshi no ojoro a̱ yi ana, “I yuwan ugbozu na̱ wolilo wa Afarishi, a̱yi ɗa ikpaꞌa. 2 Babu ili i na i ri ukpa̱towu na a̱ kpa̱tuꞌwa̱ shi, ko usokowu a na woo uta̱ a alanga e eteshe shi. 3 Ili i na i dammai e irumbu suru, a ta uwwa yi a alanga eteshe. Ili i na waru i yuwain yemenu ya̱ yi usokowu, a ta yuwan adanshi a̱ yi a̱ a̱ra̱ra̱.
Za na wu ntsayi a uwwa wovon
(Mat. 10:28-31)
4 “A̱ɗu nꞌutsa̱ n va̱, n ta dansaa ɗu, she yu uwwa wovon wu za na oo una vuma wan, no o una yi aa gura yuwan ili i na̱ a̱yi waru shi. 5 N to roco ɗu za na yaa uwwa wovon. Yu uwwa wovon wa̱ A̱sula̱ a̱yi ɗa na̱ wu una, u ta̱ nu ucira u vari a̱tsuma̱ a akina. Amayun a ɗa maa dansaa ɗu, a̱yi ɗa yaa uwwa wovon.
6 “Ashe a tsu wina mutali n ton kobo† Danshi na a yuwayin ulinga pa nda na̱ Tsuheleni a̱yi ɗa “asariyon.” Ka̱lyuwa̱ Ucuɗuwu wi “Ikebe.” re shi? Ko za ta̱ le gba A̱sula̱ e icina na̱ a̱yi shi. 7 Ko a̱nji a aaci a̱ wu a̱ tu uketsu. She yu uwwa wovon wan, i laꞌa ta̱ mutali ma̱ a̱bunda̱.
Vu usu Yesu ko vu ꞌyuwan yi
(Mat. 10:32-33; Mat. 12:32; Mat. 10:19-20)
8 “Waru n ta dansaa ɗu, za na usu numu a̱ ma̱ka̱ka̱n ma ama, a̱mu Mawun ma Vuma fo n ta̱ usu yi a̱ ma̱ka̱ka̱n ma nlingata ma̱ A̱sula̱. 9 Za na wasan numu a̱ ma̱ka̱ka̱n ma ama, adama o urevu u va̱, a ta wasan yi fo a̱ ma̱ka̱ka̱n ma nlingata ma̱ A̱sula̱. 10 Za na yuwain adanshi a vama e ekere a Mawun ma Vuma a ta yuwaan yi gafura, amma za na yuwayin Ruhu va Akiza adanshi a vama, aa yuwaan yi gafura shi.
11 “Na̱ a̱ ꞌya̱wa̱to ɗu a̱ a̱ꞌisa̱, nu uba̱ta̱ wa̱ a̱za̱ o ugeꞌetosu, ko uba̱ta̱ wa azagbain, she u ɓa̱la̱ ɗu ko cine ya̱a̱ usu, ko ili i na yaa damma wan. 12 Adama a na Ruhu va Akiza to roco ɗu ili i na yi ntsayi i damma a mantsaꞌa.”
Iroci yi za vu utsuru
13 A̱vu vuma ro a̱tsuma̱ o oɓoloꞌo u damma Yesu, “Manlu, damma mawun ma̱ a̱na̱wu ma̱ va̱ me neꞌeshen agadu oɓolo na̱ a̱mu.”
14 A̱vu Yesu damma yi, “Zane ɗa zuwa numu za vu ugeꞌetosu u ɗu, ko n neꞌeshen ɗu agadu a̱ ɗu?” 15 A̱vu u damma le, “I ka̱lyuwa̱ ulobonu, i suma ili i na i rotsoi utsa̱n. A̱bunda̱ e itana a̱yi ɗa wuma shi.”
16 A̱vu u yuwaan le iroci i nda, “A yuwan ta̱ za vu utsuru u ro, za na uɗuma̱ wa̱ yi u matsain ulobonu. 17 A̱vu u damma o ookolo a̱ yi, ‘Cine maa yuwan? N ri nu uba̱ta̱ u na maa zuwa itana yu uɗuma̱ i va̱ shi.’ 18 A̱vu u damma, ‘Apa ili i na maa yuwan. N to ɓoso mpon n va̱, a̱vu n suwa aza a gbagbain, pe ɗa maa zuwa ishina i va̱ ni ili i na n ri ne ele suru. 19 A̱vu n damma aciya̱va̱, “Vu ta̱ ni ili i saꞌani ya̱ a̱bunda̱ uzuwu, a na aa yuwan wu aꞌwan a̱ a̱bunda̱. Ivuwan, vu lyuwa vu sowo, a uwwusa uyoꞌo.” ’
20 “A̱vu A̱sula̱ a damma yi, ‘A̱vu ulo u nda! Na ayin a nda a ɗa a cigai wuma wa̱ wu. Itana i na vu foɓoi gba, aza a zane a ɗa a̱ ri o oꞌwo?’
21 “Ne ɗa za na zuwayi aciya̱yi utsuru u ri, agba u ri nu uzuwa uba̱ta̱ wa̱ A̱sula̱ shi.”
She u damaton ɗu wan
(Mat. 6:25-34)
22 A̱vu u damma ojoro a̱ yi, “Adama o ndolo a ɗa maa dansaa ɗu, she u ɓa̱la̱ ɗu adama a wuma u ɗu wan, ili i na yaa lyuwa, ko ili i na yoo oto wan. 23 Wuma u laꞌa ta̱ ilyalya, lipu waru u laꞌa ta̱ itana. 24 I ka̱lyuwa̱ akakan: a̱ tsu cuꞌwa̱n shi, agba a tsu gasa shi, a̱ ri na̱ mpon shi. A̱sula̱ a ɗa a lyuwatosu le. Tsugbain tsa̱ ɗu tsa laꞌa ta̱ tsa̱ nnunu! 25 A̱tsuma̱ a̱ ɗu zane ɗa aa gura da̱shi aciya̱yi mantsa a wuma wa̱ yi adama a̱ a̱tsumola̱ngu? 26 Ana yaa gura yuwan ili i keꞌen i nda shi, cine i ri a̱tsumola̱ngu adama a akapi?
27 “Ka̱lyuwa̱i ununa yipa̱lu i tsu uta̱. A tsu yuwan ulinga shi agba aa ɗava shi ko keꞌen. Agba n ta dansaa ɗu, ko Sulemanu† a̱tsuma̱ a tsugbain tsa̱ yi wo oto itana i saꞌani u laꞌa le ulobonu shi. 28 Na̱ ne ɗa A̱sula̱ aa lapulusa anlya o ogozo, anaꞌan u ta̱ lo, nfaꞌan gba a̱ kula̱to yi. A̱ɗu gba i reve A̱sula̱ a ta yuwaan ɗu itana. Suru na̱ ne nye i zuwai i ri nu ucawu wo okolo keꞌen?
29 “She i uwa majiyan me ili i na yaa lyuwa ko yoo sowo wan, she i dama adama a̱ yi wan. 30 Aza a na e revei A̱sula̱ shi ili yu uvaɗi i ɗa a zama suru, Dada ɗu gba za na ri zuva u reve ta̱ a na i cigai ili i ndolo. 31 Amma i zami tsugono tsa̱ yi, a̱ ta̱ da̱shi ɗu ili i ndolo suru.
Uzuwa ɗe zuva
(Mat. 6:19-21)
32 “A̱ɗu moɓolo me keꞌen, she yu uwwa wovon wan, adama a na Dada ɗu za̱nga̱na̱ ta̱ a na waa lyawaa ɗu tsugono tsa̱ yi. 33 I wina ili i na i ri na̱ a̱yi, a̱vu i ca alambi, i zuwaa aciya̱ɗu osonu a na a̱a̱ la̱nga̱ shi, i zuwa ɗe uzuwa zuva u na woo koto shi, uba̱ta̱ u na evu aa rawa zuzu ko aran a̱a̱ lungusa̱ shi. 34 Uba̱ta̱ u na uzuwa wa̱ wu u ri lo ɗa okolo a̱ wu a̱ ri.”
Agbashi a na a̱ tsu da̱na̱ ufoɓu
35 A̱vu Yesu lyuwa elime na adanshi, “I da̱na̱ ufoɓu, ifitila i ɗu udaɓu a madala. 36 I da̱na̱ ufoɓu cine i revei ama a̱ tsu da̱na̱ e ipiri yi zagbain le a̱ ka̱mba̱ diga o uꞌwa wa̱ a̱buki o lolo. A̱yi a yuwan a̱zoꞌwa, a̱vu ele a̱ kpa̱tuꞌwa̱a̱ yi. 37 U to yoꞌono agbashi a na yashi i na zagbain le ta̱wa̱i, a̱vu u cina le e ipiri. Amayun a ɗa maa dansaa ɗu, u to foɓo u reme ulinga, a̱vu u damma a̱ da̱nu alya e ilyalya, a̱vu u yuwaan le a̱ga̱nda̱. 38 Nu u ta̱wa̱ na ayin uɓatsu ko na̱ wasasa, a̱vu u cina agbashi o ndolo ufoɓu, o to oꞌwo aza a abaꞌun. 39 Amma i reve nda: Na̱ za vu uꞌwa reve yashi i na vivu a̱a̱ ta̱wa̱, waa lyawa a uwa yi o uꞌwa shi. 40 A̱ɗu fo i da̱na̱ ni ifoɓi, yashi i na i zuwai Mawun ma Vuma ma̱a̱ ta̱wa̱ shi ɗaɗa wa̱a̱ ta̱wa̱.”
Zane ɗa aagbashi a̱ a̱ɓula̱?
(Mat. 24:45-51)
41 A̱vu Bituru ece, “A̱tsu ɗa vaa yuwusaan iroci i ndaꞌa, ko ama suru?”
42 A̱vu Zagbain usu, “Zane ɗa aagbashi a̱ a̱ɓula̱ nu ugbozu? A̱yi ɗa za na zagbain va̱ yi zuwa niyi u ka̱lyuwusa̱ uꞌwa wa̱ yi, a̱vu u ca akapi a agbashi akunda e ilyalya mantsa ma na wu ntsayi. 43 U to yoꞌono aagbashi a na na̱ zagbain va̱ yi ta̱wa̱i, a̱vu u cina yi a yuwusan ne. 44 Amayun a ɗa maa dansaa ɗu, u ta zuwa u ka̱lyuwusa̱ ili i na u ri na̱ yi suru. 45 Agba na aagbashi o ndolo a damma o ookolo a̱ yi, ‘Zagbain va̱ jima ta̱ ma̱ta̱wa̱a̱.’ A̱vu u reme malapa ma agbashi suru, ali na̱ a̱ma̱ci. A̱vu u uwa alya no oso hali wo oꞌwo usowu. 46 Zagbain va aagbashi o ndolo, u ta̱ ta̱wa̱ urana u na u zuwai shi, mantsa waru u reve shi. U ta ɓuɓatsa yi lipu, a̱vu u ca yi akunda a̱ yi na aza a na a̱ ri na̱ a̱ɓula̱ shi.
47 “Aagbashi a na e revei ili i na zagbain va̱ yi cigai, agba u foɓo tsa̱ra̱ u yuwan shi, a ta fufaba yi lon. 48 Agba za na revei shi, a̱vu u yuwan ili i na i rawai wulapu, keꞌen ɗa aa lulapa yi. Za na a cayi a̱bunda̱ suru, na̱ a̱bunda̱ a ɗa aa zami e ekere a̱ yi. Za na a cayi na̱ a̱bunda̱ lon, a̱bunda̱ lon a ɗa aa zami e ekere a̱ yi.”
Yesu ta̱wa̱ ta̱ na̱ wukasu
(Mat. 10:34-36)
49 A̱vu Yesu lyuwa elime na adanshi, “N ta̱wa̱ ta̱ tsa̱ra̱ n ta̱wa̱a̱ na akina a̱tsuma̱ o uvaɗi, icigi i va̱ i ɗa a damma u ta̱ wivulu! 50 Agba n ta̱ nu urumbusu u na a̱a̱ rumbu mu, n ta̱ na̱ a̱tsumola̱ngu hali a̱ tyo o ukosu. 51 I ta yuwusan majiyan n ta̱wa̱a̱ ta̱ na asuvu nden o uvaɗi? Oꞌo ɗa maa dansaa ɗu, amma wukasu. 52 Diga gogo uꞌwa u na u ri na ama o ton a ta ɓatsa: ama taꞌatsu a ta ꞌyuwan ama e re, waru ama e re a ta ꞌyuwan ama a taꞌatsu. 53 Ne ɗa aa kakasa. Dada ta ꞌyuwan mawun ma̱ yi, mawun waru u ta ꞌyuwan dada va̱ yi. Mma ta ꞌyuwan mawun mo usheli ma̱ yi, mawun mo usheli ma ta ꞌyuwan mma va̱ yi. A̱na̱wa̱ a ta ꞌyuwan jene va̱ yi, jene waru u ta ꞌyuwan a̱na̱wa̱le.”
Ucuɗuwusa u mantsa
(Mat. 16:2-3)
54 A̱vu u damma oɓoloꞌo: “Na̱ ye ene eleshe o ɓolotosu o uta̱su asana, babu usa̱n i tsu damma ta̱, ‘A ta yuwan mini.’‡ E iɗa i na Yesu da̱na̱i, a̱livu a ɗa wunla̱ u tsu uta̱. A̱vu gba a yuwan. 55 Na̱ ye ene upepu wu uyagi a lapusa, i tsu damma ta̱, ‘A ta yuwan usuɗuwu lon.’ A̱vu gba a yuwan. 56 A̱za̱ e ikpaꞌa, i reve ta̱ iroci yi iɗa na̱ zuva. Nye i zuwai i revei iroci i mantsa ma nda shi?”
Yu uwwulayi
(Mat. 5:25-26)
57 “Nye i zuwai yaa gura revee aciya̱ɗu ili i saꞌani shi? 58 Iroci, na̱ za ro tara wu a̱ ꞌya̱wa̱ uba̱ta̱ wu za vu ugeꞌetosu, yuwan a̱tyo a na vaa yuwan tsa̱ra̱ yi kakasalai kafu i rawa uba̱ta̱ wu ugeꞌetosu. Na̱ vu yuwan ne shi, a̱ ta̱ keɓe wu a̱ tyo uba̱ta̱ wu za vu ugeꞌetosu, za na aa ca muwun maɗanga a̱vu, a̱vu ele a zuwa wu o uꞌwa wa ali. 59 N ta dansaa wu, voo uta̱ pe shi, she na̱ vu tsupa suru, ko kebuꞌuri§ Danshi na a yuwayin ulinga pa nda na̱ Tsuheleni a̱yi ɗa “lapta.” Ka̱lyuwa̱ Ucuɗuwu wi “Ikebe.” aa buwa shi.”
Uvadalu ko ukwa̱
*12:1 Luka linga ta̱ na̱ danshi na ri nu urevu u nda, “Oɓolo a ama a na a laꞌai ukpakukupa ure.”
†12:6 Danshi na a yuwayin ulinga pa nda na̱ Tsuheleni a̱yi ɗa “asariyon.” Ka̱lyuwa̱ Ucuɗuwu wi “Ikebe.”
‡12:54 E iɗa i na Yesu da̱na̱i, a̱livu a ɗa wunla̱ u tsu uta̱.
§12:59 Danshi na a yuwayin ulinga pa nda na̱ Tsuheleni a̱yi ɗa “lapta.” Ka̱lyuwa̱ Ucuɗuwu wi “Ikebe.”