1  * 1Te 1:1,2 Täŋpäkaŋ Pol kenta Silas yotpärare yarä wäpi Amfipolis ba Apolonia u yärepmitpeŋ Tesalonaika yotpärare-ken ahäŋkumän.Uken Juda äma täŋo käbeyä yot kubä itkuk. 2 Eruk, u ahäŋpäŋä Pol uwä ini täk täŋkuko udegän Sabat yaräkubä ude Juda naniktä käbeyä yot gänaŋ u äroŋpäŋ Juda ämawebe ukät Ekäni täŋo man yäŋpäŋ-nadäk täŋkuŋ. Ude täŋkaŋ Ekäni täŋo man kudän ätu yäwetpäŋ yäwoŋärek täŋpäŋ ŋode yäwetkuk; 3  * Luk 24:26; Apos 3:18, 9:22 Kristo, Anutu täŋo iwoyäwani uwä kumäŋpäŋ äneŋi akukta biŋam yäwani yäk. Täŋpäkaŋ Jesu täŋo wäpi biŋam täwet täyat uwä Kristo ubayäŋ. 4  * Apos 13:50 Man ude yäwerirän Juda ämawebe ätutä nadäwä bureni täŋpäpäŋ Pol kenta Silas yäwatkuŋ. Täŋkaŋ Grik nanik ätu Anutu iniŋ orerani u mäyaptä penta yäwatkuŋ. Ba uken nanik webe wäpi biŋam ikek udegän, mäyap yäwatkuŋ.

5 Täŋpäkaŋ ämawebe päke unitä Pol kenta Silas u yäwarä yabäŋpäŋ Juda ämatä kokwawak nadäŋkuŋ. Ude täŋpäŋ äma wakiwaki käbeyä bägup-ken u ini-ini ittäŋ kwani u mäyap yämagut päbä yepmaŋpä ämawebe yotpärare u nanik jop manman terak yäput-yäwettäko man yäŋ täŋuruk-uruk pähap täŋkuŋ. Ude täŋ irirä äma wakiwaki unitä Pol kenta Silas yepmäŋit päbä ämawebe u keri terak pena yäŋkaŋ päŋku äma kubä wäpi Jeson unitä yotken bäräŋeŋ kuŋpäŋä wäyäkŋeŋkuŋ. 6  * Apos 16:20 Päŋku wäyäkŋewä wawäpäŋ Jeson-kät äbot täŋpani ätu ugänpäŋ yepmäŋit yäpmäŋ kome unitäŋo intäjukun äma u iŋamiken yäŋ-yäkŋat yäpmäŋ kuŋkuŋ. Ude täŋkaŋ gera terak ŋode yäŋkuŋ; Äma komeni komeni kuŋatkaŋ kädet wakiwaki täk täŋkuŋo ukeŋo äbäŋo itkaŋ ŋo yäk. 7  * Luk 23:2; Jon 19:12 Jesontä äma u yäŋ-yäkŋat yäpmäŋ ini yotken kuŋkuk yäk. Nadäkinik täŋpani äma päke u intäjukun ämanin wäpi Sisa unitäŋo man kädet urani. Unitä ŋode yäk täkaŋ; Intäjukun äma kudupi kubä itak, u wäpi Jesu yäŋ ude yäk täkaŋ.

8 Ude yäŋirä ämawebe päke ukät kome u nanik täŋo äma ekäni ekänitä man u nadäŋkaŋ kikŋutpäŋ-nadäwätäk pähap täŋkuŋ. 9 Eruk ude täŋkaŋ Jeson-kät nadäkinik täŋpani ätu yepmäŋitkuŋo u yäwerä komi yotta gwäki pewäkaŋ yäniŋ kireŋpewä kuŋkuŋ.

10 Eruk, kome bipmäŋirän, äbot täŋpani noriyetä Pol kenta Silas yepmaŋpä yotpärare kubä wäpi Beria uken kuŋkumän. Kumaŋ Beria kome u ahäŋpäŋä Juda nanik täŋo käbeyä yot kome u itkuko u gänaŋ äroŋkumän. 11  * Jon 5:39 Ämawebe Juda äbotken nanik Beria kome u irani unitäŋo bänep nadäk-nadäki u tägagämän, Juda ämawebe Tesalonaika kome irani unitäŋo yärepmitkuk. Täŋpäkaŋ Pol täŋo man nadäŋpäŋ gäripi-inik nadäŋkuŋ. Ude täŋkaŋ kepma kepma Anutu täŋo man kudän täwani u daniŋpäŋ yäŋpäŋ-nadäk täk täŋkuŋ, Pol täŋo man ŋo bureni ba bureni nämo yäŋ nadäkta. 12 Täŋkaŋ Juda nanik ämawebe mäyap-iniktä nadäkinik täŋkuŋ. Ba Grik webe, guŋ äbotken nanik wäpi biŋam ikek ätu, ba Grik äma ätu imaka, udegän nadäkinik täŋkuŋ.

13  * Apos 13:50, 14:19 Ude täŋirä Juda äbotken nanik Tesalonaika kome irani unitä manbiŋam ŋode nadäŋkuŋ; Pol uwä Beria komeken Ekäni täŋo manbiŋam yäŋahäŋpäŋ yäwet itak yäŋ ude nadäŋpäŋä päŋku yotpärare uken ahäŋpäŋ ämawebe yäput-yäwettäko Pol Silasta kokwawak nadäŋ yämiŋkuŋ. 14 Täŋirä äbot täŋpanitä Pol bäräŋek-inik iniŋ kireŋpewä kome, gwägu pähap dubini-ken äpmoŋkuk. Täŋ, Silas kenta Timoti uwä pen Beria kome-kengän itkumän. 15 Eruk äma Pol yäŋikŋat yäpmäŋ kuŋkuŋo uwä Pol yäŋikŋat yäpmäŋ pen kumaŋ Atens yotpärare taŋi uken kuŋkuŋ. Täŋpäkaŋ äneŋi kunayäŋ yäwäwä Poltä Silas kenta Timotita man ŋode pewän kuŋkuk; Ek bäräŋeŋ näkä itat-ken ŋo kaŋ äbun yäk.

16 Poltä Silas kenta Timotita Atens komeken itsämäŋ yäpmäŋ kuŋkuk. Täŋkaŋ yotpärare u gänaŋ yäwik jopi, äma keritä täŋpani mäyap-inik irirä yabäŋkuk. Ude yabäŋpäŋ Pol bänepitä jägämi-inik nadäŋkuk. 17  * Apos 18:19 Jägämi nadäŋkuko unita Juda täŋo käbeyä yotken kuŋkaŋ Juda nanikkät Grik äma Anutu burenita nadäŋ imani ukät man unita yäŋpäŋ-nadäk täŋkuŋ. Ba kepma kepma yotpärare unitäŋo käbeyä bägup-ken kuŋkaŋ ämawebe jop itkuŋo ukät man kowata kowata yäk täŋkuŋonik. 18 Täŋpäkaŋ kome uken äma äbot yarä nadäk-nadäki ärowani wäpi Epikurian ba Stoiktä itkuŋ. Täŋpäŋ kadäni kubä äma nadäwani äbot yarä uken nanik ätutä Ekäni täŋo manta yäŋpäŋ yäŋ-awätpäŋ Polkät man kowat yäwän täŋkuŋ. Poltä Jesu täŋo manbiŋam ba kumbani-ken nanik akuŋkuko unitäŋo man yäwetkuko unita ukät nanik ätutä ŋode yäŋkuŋ; Äma jop manman yäwani uwä jide yäwayäŋ yäŋpäŋ yäyak? Yäŋirä ätutä yäŋkuŋ; Kome ätu täŋo anutu unitäŋo manpäŋ käwep yäyak. 19 Ude yäŋpäŋ Pol yäŋikŋat päŋku äma ekäni ekäni täŋo käbeyä wäpi Areopagus uken teŋpäŋ iwet yabäŋkuŋ; Gäk man kudupi yäyan u jideta yäyan? Niweri nadäna yäk. 20 Gäkŋo man ŋo nadäŋitna inide kubä täyak unita man yäyan unitäŋo mebäri niweri nadäna! yäŋ iwetkuŋ. 21 Täŋpäkaŋ Atens ämawebe täŋo mebäri uwä ŋode; Kome mähemkät äma äbani Atens kome irani-kät imaka kubä nämo täk täŋkuŋonik. Nämo, u kadäni kadäni käbeyä täŋpäŋ man kudupi kudupita yäŋpäŋ-nadäk täk täŋkuŋo unita Pol täŋo man u nadänayäŋ yäŋkaŋ yäŋkuŋ.

22 Ude yäŋpäŋ iwet yabäŋirä Poltä äma ekäni ekäni bämopi-ken itpäŋ ŋode yäwetkuk; Näkä in Atens nanik äma tabäk täyat uwä anutujin yäniŋ oretta gwäk pimiŋpäŋ täk täkaŋ yäk. 23 Pengän yotpärare ŋo gänaŋ kuŋattäŋgän mobä änok pewani kubä kaŋkut. Mobä uterak man kudän kubä ŋode kudän täwanipäŋ daniŋkut; Ŋowä anutu nintä nämo nadäwani kubäta täŋpani. Eruk, apiŋo Anutu intä nämo nadäŋkaŋ iniŋoret täkaŋ unitäŋo mebäri ŋode yäŋahäŋpäŋ täwera nadäwut;

24  * 1Kin 8:27; Apos 7:48 Nämo nadäk täkaŋ uwä Anutu kunum kenta kome ba imaka imaka kome terak itkaŋ ŋo pewän ahäwäpäŋ kunum kenta kome täŋo Ekäni pähap itak. Anutu uwä yot ämatä täŋpäŋ kudupi yot yäŋ iwerani gänaŋ nämo it täyak yäk. 25  * Sam 50:12; Ais 42:5 Ba imaka kubäta nämo wäyäkŋek täyak. Äma nintä imaka kubä täga nämo täŋkentäŋ imine. Nämo, ini-tägän ämata irit-kuŋat-kuŋat ba imaka päke u kudup nimik täyak. 26 Täŋpäkaŋ äma kubä täŋpäŋ peŋkuko uken naniktä äma äbori äbori ahäŋ yäpmäŋ kuŋkumäŋ. Ahäŋpäŋ it yäpmäŋ kuneta ini-tägän kadäni ba kome bagani täŋkireŋpäŋ täŋkireŋpäŋ peŋ nimiŋkuk yäk. 27  * Lo 32:8; Ais 55:6; Sam 145:18; Jer 23:23 Täŋpäkaŋ bänepnintä wäyäkŋek epän täŋtäŋ kuŋtäŋgän Anutu nadäŋ imikinik täŋpäŋ kaŋ-ahäneta käwep, ude täŋ nimiŋkuk. Upäŋkaŋ nin kubäkubäta ban nämo it nimik täyak. 28 Nämo, unita ŋode yäwani; Nin unitäŋo nadäk kehäromi terak itkaŋ imaka imaka täk täkamäŋ. Täŋkaŋ injinken nadäwani äma ätutä udegän ŋode yäŋkuŋ; Nin urakken ahäwani yäk.

29  * Ais 40:18-20; Ais 44:10-17; Apos 19:26 Eruk, nin Anutu unitäŋo nanakiye unita nin ŋode nämo nadäne; Anutu uwä äma iniken nadäk-nadäkpäŋ gol ba siliwa, ba mobäpäŋ wäbät kujat äma keritä täk täkaŋ udewani yäŋ nämo nadäne. Nämoinik! 30  * Apos 14:16 Bian ämawebetä nämo nadäwä tumbäpäŋ nadäk udewani nadäŋpäŋ täŋpeŋ kuŋarirä Anututä yabäŋ koreŋkuk. Upäŋkaŋ apiŋo ämawebe komeni komeni bänep sukurekta peŋ yäwet täyak. 31  * Sam 9:8, 96:13; Apos 10:42 U kadäni pähap kubä ämawebe manken yepmakta iwoyäŋkuk. Uken äma kubä iwoyäŋkuko unitä kudän siwoŋi terak api yäpmäŋ daniwek. Täŋpäkaŋ u bureni-inik api täŋpet yäŋ niwoŋärekta äma uwä kumbani-ken nanikpäŋ yäpmäŋ päŋaku teŋkuk.

32 Täŋpäŋ Poltä äma kubä kumbani-ken nanikpäŋ yäpmäŋ akukakuk täŋo man yäwerirän äma ätutä yäŋärok iwetkuŋ. Täŋ, ätutä yäŋkuŋ; Man yäyan u kadäni kubä äneŋi yäŋiri kaŋ nadäna! 33 Ude iwerirä Pol yepmaŋpeŋ kuŋkuk. 34 Täŋpäkaŋ äma ätutäwä Pol iwatpäŋ Jesuta nadäkinik täŋkuŋo u kubäwä wäpi Dionisius, äma ekäni ekäni täŋo käbeyä wäpi Areopagus uken nanik kubä. Ba webe kubä wäpi Damaris ukät ämawebe ätutä nadäkinik täŋkuŋ.