9
1 Iyesu mu ade tadebu, wagubu ke; “Nau yonani yau nidiyakani ki wi naigida mena wainapumuri; Wi yewe idiwu ragidai Mamanuga God e gari rabineya idiwana ki kasiyarai matara-yagisi wi yabugere empumuri were ewa ka wi dai popoiwagi.”
Iyesu kiyabui wirawena taniwena
(Mateyu 17:1-13; Ruki 9:28-36)
2 Mara ida daikere kewowena daikere eyaka mena ki eweya ka Iyesu ubupu apunu Pita yo Diyemesi yo Diyoni waratapu mu muga mena kweya kawaya mo yampu kwauneya posi-tagubu. Mu Iyesu empamawa idiwa ka e kiyabui ade e midi kuduba wirawena ebo wenawena ki mu emupu, 3 ade e midi tatamai poe kawaya ki mete wirawena nainiwara kawareya wadawa ki mu mete emupu. Iyapana gwede-gwede bigibigi ki taniwagana siruwa-pemei ki tanai ka maraitau ko e midi tatamai poe ki tanai ka bagi kawaya.
4 Mu inako empamawa idiwa ka oragai ragidai Eraidiya yo Mosisi Iyesu bameya mataratagubu mete yona-tagamawa ubumawa ki mu mete emitampu. 5 Emitamawa ka apunu Pita ubupu Iyesu sibu, wagubu ke; “Nidiyei Kabukabuwa Apunai, nu yewe wi mete idiwei ka bagi kawaya ki pokere karako ka nu nabonabo apeya eyaka yewe waditamamu, mosi ka kau nene, mosi ka apunu Mosisi e nene, ade mosi ka apunu Eraidiya e nene.” 6 Apunu Pita e kowaiyoma apeya ki mete kina kudu ebotau wainapamawa ki pokere e babawena yona ki wagubu.
7 Ki makeya ka oroguma kawapu mu ruputapu manako bonana mosi oroguma rabineya mete bauwena, wagubu ke; “Yau ka nau Gubagani. Nau nuwaneya po eyo ki pokere e mena yonai ki wi wainapiyoi idiwoi.” 8 Mu bonana ki wainapamawa ka mu kokakokaratagubu notamaga babawena. Mu yabu tamawa ko mu iyapana mo eba emupu ko Iyesu e eya mena ika uburawa emupu.
9 Mu kweya were wiratagubu kawamawa ka Iyesu mu umunumaga umapu, wagubu ke; “Wi gwedegwede kuduba karako yabugere emupu ki sisiyai wi iyapana eba tadeyoi. Nau Kunumau Kawapuwani Apunai posugani ade iyasugani were ka wi nau sisiyani yau iyapana tademuri.”
10 E wagubu ki mu e umunui wadu-mupu ko mu mubo mubo deni deni manu kasiwaratagamawa, tagamawa ke; “E powagana ade iyawagana yonai wagubu ki mibai ka badidi?” 11 Mu inako tagubu manako wiratagubu Iyesu manumupu, tagubu ke; “Mamanuga God e gorai kataimugu ragidai ka badidi pokere oragai apunai Eraidiya yabiri bauwagana ki nana tagamu?”
12-13 Mu inako tagubu ko Iyesu denai tadebu, wagubu ke; “Mu apunu Eraidiya nene tagamu ki mibai, ko nau suwagani wainapumuri; Oragai apunai Eraidiya e ka ororeya mena wirawena bauwena manako iyapana e bameya berokoi badidi kwaetagamana wainamupu ki mu Mamanuga God e okai apunu Eraidiya nene wagubu ki makeya makeya mena kwaetagubu. Apunu Eraidiya e ororeya mena bauwena gwedegwede kuduba okukunawena kewowena nau Kunumau Kawapuwani Apunai nau yawatani mebu. Ko Mamanuga God e okai nau nene badidi wagubu ki wi mete wainapumuri. Oka ki wagubu da iyapana aita ubumoto Kunumau Kawapuwani Apunai nau tagararasinimoto manako bita midi makari tegeni.”
Keyai berokoi munu mo rabineya tondawa ki Iyesu siwakekepupu
(Mateyu 17:14-21; Ruki 9:37-43)
14 Iyesu e tadeyau kabukabuwa ragidai apeya eyaka ki mete kweya kawareya ade wiratagubu kawamawa da kweya kerareya bautagamawa ka mu kowamuguma ika kamaditampu ragidai ki iyapana ropani kawaya mete idimpu wiwirampu ika idiwa emitampu. Mu ka iyapana kawakawai Mamanuga God e gorai kataimugu ragidai mete yona deni deni tagamawa kasiwara idiwa. 15 Iyapana ika idiwa ki Iyesu yabadawa emupu ka mu wakapa giritagubu manako garugaru mena e diriwai bameya kayatagubu.
16 Ko Iyesu e tadeyau kabukabuwa ragidai ki manutapu, wagubu ke; “Wi gwede yonai deni deni yewe mu mete iwagamawa kasiwara idiwa?” 17 E inako wagubu manako apunu mosi iyapana paunamugu ika uburawa ki bauwena denai wagubu ke; “Nidiyei Kabukabuwa Apunai, nau karako nau gubagani wadubuwani kau bamageya bausugu-buwani mibai ka keyai berokoi mosi e rabineya tondau ki pokere e yabarai babawena yona eba wagau. 18 Keyai berokoi ki nau gubagani wadau wairau kwenupiyau manako e umunui gipoporai bauwagau uwarai sisiripiyau manako e idai kerarai kuduba patoto-tagamu. Nau kau tadeyei kabukabuwa ragidai keyai berokoi ki siwakeke-pamana ki nana tadebuwani ko mu siwakekemupu ko e eba bauwena kayawena.” Apunu ki inako wagubu.
19 Iyesu yona ki wainapupu manako iyapana emitapu tadebu, wagubu ke; “Wi nau eba sumasiniyamu ragidai, wi nau matesiniyamu idiwu. Nau mara badibadi yabaranugu wi mete yewe idiwomu da wi nau sumasinimuri? Nau mara badibadi wi bitaga kawaraponi yaroni tondoni? Ko baganai, munu ki wadumuri kebomuri da nau e empani.”
20 Iyesu inako wagubu manako iyapana dai kayatagubu munu ki wadumpu e bameya bautagubu. Mu e bameya bautagamana kwaetagamawa ka keyai berokoi ki Iyesu empupu manako munu ki wadubu kwisipupu gwairiwena wairau ukwapu wiriwiri-wagawa pisi kandawa e umunui gipoporai bauwagawa. 21 Munu ki inako kwaewagawa ki Iyesu empupu manako e wirawena munu ki mamai sibu, wagubu ke; “Kau gubagagi kwamura badibadi inako kwaewagawa?” Ko apunu ki wagubu ke; “E munu marai munta makeya berokoi yau banana-pupu. 22 Keyai berokoi yau nau gubagani mara ropani kawaya wadawa ku kawareya kwenupiyawa mata urana po ki nana kwaewagawa. E awanau kwenupiyawa nonai kubarana ki nana inako mete kwaewagawa. Ki pokere nau nidiyani wainapi; Kau karako nu nuwaboyanuga wainapiyei bo pa mena? Kau kasiyaragi mete kina ki kau nuwagi manako nau gubagani iyayagisi.”
Apunu ki inako wagubu, 23 ko Iyesu denai e sibu, wagubu ke; “Kau badidi pokere inako nuwegei? Kau nau sumasiniyei bo eba sumasiniyei? Kau nau sumasini ki nau gwedegwede kuduba kau bamageya kwaesugani.”
24 Iyesu yona ki wagubu ka munu ki mamai e bonanai ragiragi kawaya wagubu ke; “Nau sumaniyakani ko nau notani mete apeya apeya ki pokere kau waitasini nau notani wirapi da nau kau mena sumaniyoni.”
25 Ki makeya ka Iyesu wirawena iyapana ropani kawaya e bameya ika kebomawa emitapu ki pokere e wira-wena e bonanai ragiragi kawaya pokaiya keyai berokoi ki siwakekepupu sibu, wagubu ke; “Kau sigi ka Keyai Berokoi Wenagugi Kenekenei Umunugi Bodabodai. Nau karako nidiyakani; Kau baunuwagi deni mena kayanuwagi ko ewa mo eba wiranuwagi munu yau rabineya.” Iyesu inako wagubu.
26 Keyai berokoi ki Iyesu yonai wainapupu ka e kwewena munu ki wadubu ragiragi kawaya kwisikwisi-pupu wairau kwenupupu manako matarau bauwena kayawena. E bau-wena kayawena makeya ka munu ki powena maba ika wairau ukwapu ki pokere iyapana kuduba tagubu ke; “Munu ki wana powena.” 27 Ko Iyesu kanibu munu ki e idaiya wadubu bagipupu manako munu ki iyawena kipu ubupu.
28 Iyesu tawa rabineya kanibu manako e tadeyau kabukabuwa ragidai e bameya bautagubu weki gwaiya giyansu mena e simupu, tagubu ke; “Nu keyai berokoi ki siwakekemipi ko e badidi pokere eba bauwena kayawena?”
29 Ko Iyesu denai tadebu, wagubu ke; “Guriguri mena pokaiya ka wi keyai berokoi yau kwaitana siwakekepumuri manako e baiyagisi kayayagisi ko wi inako eba guriguriwagi ki ka e eba baiyagisi kayayagisi.” Iyesu inako tadebu.
Iyesu powagana ade kirana uburana yonai ade wagubu
(Mateyu 17:22-23; Ruki 9:43-45)
30-31 Mu tawa ki kamadumpu manako tawana Gariri bautagubu kayatagubu. Iyesu nuwaiya ka e tadeyau kabukabuwa ragidai mu mubo mena yona mo kabuwatamana ki nana wainapiyawa ko e eba nuwaiya iyapana kuduba e yonai ki kataitagamana ki nana.
E tadeyau kabukabuwa ragidai tadebu, wagubu ke; “Iyapana ubumoto Kunumau Kawapuwani Apunai nau nidani tagisi manako wadisinimoto iyapana dai mu idamaga rabineya nau tamusinimoto da mu nau susinimoto poyo. Mu nau susinimoto poyo ko mara apeya eyaka kewoyagisi eweya ki nau ade iyasugani kirani uburani.”
32 Iyesu inako wagubu ko e tadeyau kabukabuwa ragidai yona ki eba waina-mupu. E mibai badidi wagubu ki mu e manupamana ko mu kudu mete waina-pamawa ki pokere e eba manumupu.
Nima ka kawaya esida?
(Mateyu 18:1-5; Ruki 9:46-48)
33 Mu natere Kaponiyamu bautagubu tawa rabineya yampu ka Iyesu e tadeyau kabukabuwa ragidai manutapu, wagubu ke; “Yawatau ka wi gwede yonai deni deni iwagamawa kasiwara kebomawa?”
34 Ko nima mu paunamugu ka kawaya esida ki sisiyai mu deni deni tagamawa kasiwara kebomawa ki pokere Iyesu mu manutapu ki ka mu midimama waditapu kerekereretagubu idiwa ko yona denai mo eba tagubu.
35 Ko Iyesu kwarisiwena tondubu manako e tadeyau kabukabuwa ragidai ida esida kewowena kerapu apeya (12) ki tadebu, wagubu ke; “Iyapana nima yabiri uburana wainapiyau ki ka e naiya yabiri eba uburoto ko e kwarisiyagisi e kowaiyoma mu bigabigamaga kwae-yogono.” 36 E inako wagubu manako munu marai munta mo wadubu e wereyeya tapu manako tadebu, wagubu ke; 37 “Iyapana nima nau sini pokaiya munu yau maba e diriwai kwaewagau ki ka e nau diriwani mete kwaewagau. Ade iyapana nima nau diriwani kwae-wagau ki ka e eba nau mena diriwani kwaewagau ko e nau Tonosinibu Apunai e diriwai mete kwaewagau.”
Nima nu eba tagararaniyau ki e ka nu waretanuga
(Ruki 9:49-50)
38 Iyesu inako wagubu manako apunu Diyoni ubupu e sibu, wagubu ke; “Nidiyei Kabukabuwa Apunai, apunu mosi kau sigi pokaiya keyai berokoi mo siwakekepiyawa ki nu emipi ko e ka eba nu mete ewapuru iwei ki pokere e badidi kwaewagawa ki nu e kamadana ki nana simipi.”
39 Apunu Diyoni inako wagubu ko Iyesu denai wagubu ke; “Ae, wi e inako eba bodampena mibai ka iyapana nima nau sini pokaiya matakira kwaeyagisi ki ka e garugaru mena eba wirayagisi nau sini giripoto. 40 Nima nu eba tagarara-niyau ki e ka nu waretanuga ko eba nu iyaranuga. 41 Nau yona mibai nidiyani wainapumuri; Wi ka nau iyapananiyoma ki pokere iyapana nima wi diriwaga kwaeyagisi awana kasiga bo inako mo wi negeni ki ka aita ewa ka e denai bagi kawaya mo bananapoto.”
Bigi taininiyau ki nu kwaigamana wainapemei
(Mateyu 18:6-9; Ruki 17:1-2)
42 Iyesu inako wagubu ade tadebu, wagubu ke; “Iyapana nima uburoto munu marai munta nau sumasiniyau yau maba e kerareya yadini da e nau kamadisiniyoto ki iyapanai ka aita ewa bita kawaya daganani mo bananapoto. Akae, iyapana e wadumpena bowa kawaya mosi taburuba pokaiya kwi-mpena e gobaiya umampena egi kwenumpena ki ka e nene baganai. 43-44 Ki pokere, kau idagi daikere berokoi kwaenugana ki nana weyaweyaniyau ki kau idagi ki mei puru kwenupi. Kau idagi daikere bagi ki mena pokaiya umowa wadowa da ewa iya maramara tondana kaniyana ki iyai bananapi ki ka bagi kawaya. Ko kau idagi berokoi ki mete inako umowa wadowa da ewa mata nonarai tawaneya kayanuwagi ki ka berokoi kawaya. Mata nonarai ki eba poyagisi ko maramara kau uraniyono tondono. 45-46 Ade kau keraragi daikere berokoi kwaenugana ki nana weyaweyaniyau ki kau keraragi ki mei puru kwenupi. Kau keraragi daikere bagi ki mena pokaiya kanenenugowa umowa wadowa da ewa iya maramara tondana kaniyana ki iyai bananapi ki ka bagi kawaya. Ko kau keraragi berokoi ki mete inako umowa wadowa da mu ewa kau mata nonareya kwenunimoto ki ka berokoi kawaya. 47 Ade kau yabugi berokoi kwaenugana ki nana weyaweyaniyau ki kau yabugi ki wadi toporu kwenupi. Kau yabugi daikere bagi ki mena pokaiya umowa wadowa da ewa Mamanuga God e kasiyarai pokaiya e gari rabineya kani tondowa ki ka bagi kawaya. Ko kau yabugi berokoi ki mete umowa wadowa da mu ewa kau mata nonareya kwenunimoto ki ka berokoi kawaya. 48-49 Mata ki tawaneya ka ‘motamota rasirasi wi rabinagau idiwono ki eba popotagisi ade mata nonarai ki mu eba popomoto.’ ”
Iyesu inako wagubu manako ade tadebu, wagubu ke; “Puyo kuduba Mamanuga God bameya nakapiyamu ki midiyawagana ki nana ka mu aidaba mete kawareya kweyamu wira. Ko wainapumuri; Mu aidaba pasumu ku wenawagau ki maba ka mata kaworoto iyapana kuduba wi uraniyoto manako Mamanuga God yabuiya ka midiyai ewa wenayagisi. 50 Aidaba ki ka gwede mo midiyai bagi kawaya ko aidaba ki kwerereyagisi midiyai ki kewoyagisi ki ka wi badidi maba kwaiwagi da aidaba ki midiyai ade wenapoto? Ki pokere, aidaba midiyai bagi kawaya ki maba wi mete inako idiwoi ade deni deni kwayuba kasiwaraiwogoi idiwoi.” Iyesu waigugu inako wagubu.