دەمەشقتىكى سىناگوگلار دەمەشق شەھىرىنى باشقۇرمىغان، ئەلۋەتتە. لېكىن شەھەردە يەھۇدىيلارنىڭ تەسىرى خېلى كۈچلۈك بولغاچقا (23-ئايەتنى كۆرۈڭ) سائۇل يەھۇدىي ئىشەنگۈچىلەرنى تۇتماقچى بولسا، ئۇلارنىڭ ياردىمىنى ياكى رۇخسىتىنى سورىمىسا بولمايتتى.
«ئەللەر» ــ يات ئەللەر، يەھۇدىي ئەمەسلەر. ■ روس. 13:2؛ 22:21؛ رىم. 1:1؛ گال. 1:15؛ 2:8؛ ئەف. 3:8؛ 1تىم. 2:7؛ 2تىم. 1:1. 16 چۈنكى مەن ئۇنىڭغا نامىم ئۈچۈن قانچىلىك ئازاب-ئوقۇبەتلەرنى تارتىشىنىڭ مۇقەررەر ئىكەنلىكىنى ئايان قىلىمەن، ــ دېدى.■ روس. 21:11؛ 2كور. 11:23.
□9:1 «سائۇل ھەر نەپىسىدە رەبنىڭ مۇخلىسلىرىغا تېخىچە ئىزچىل قىرغىنچىلىق تەھدىتلىرى سېلىۋاتقان پەيت ئىدى» ــ گرېك تىلىدا «سائۇلنىڭ ھەر نەپەسلىرى رەبنىڭ مۇخلىسلىرىغا تېخىچە ئىزچىل قىرغىنچىلىق تەھدىتلىرى بولۇپ،...».
■9:1 روس. 8:3؛ 22:4؛ 26:9؛ 1كور. 15:9؛ گال. 1:13؛ 1تىم. 1:13.
□9:2 «مەسىھ يولىدىكىلەر» ــ مۇشۇ يەردە گرېك تىلىدا پەقەت ««يول»دىكىلەر» دېيىلىدۇ (چۈنكى ئېتىقادنىڭ پەقەت بىرلا يولى باردۇر). «دەمەشق شەھىرىدىكى سىناگوگلارغا تەۋسىيە خېتى يېزىپ بېرىشنى سورىدى. شۇنداق بولغاندا، ئۇ دەمەشقتە مەسىھ يولىدىكىلەردىن بىرەرسىنى... تېپىۋالسىلا، باغلاپ تۇتقۇن قىلىپ، يېرۇسالېمغا ئېلىپ كېلىشكە رۇخسەت بولاتتى» ــ سائۇل تۇتماقچى بولغانلار مەسىھگە ئېتىقاد قىلغان يەھۇدىيلارلا ئىدى (ئۇنىڭ يەھۇدىي ئەمەسلەرنىڭ مەسىھكە ئېتىقاد قىلىشىدىن ھېچ خەۋىرى بولمىسا كېرەك). دەمەشقتىكى سىناگوگلار دەمەشق شەھىرىنى باشقۇرمىغان، ئەلۋەتتە. لېكىن شەھەردە يەھۇدىيلارنىڭ تەسىرى خېلى كۈچلۈك بولغاچقا (23-ئايەتنى كۆرۈڭ) سائۇل يەھۇدىي ئىشەنگۈچىلەرنى تۇتماقچى بولسا، ئۇلارنىڭ ياردىمىنى ياكى رۇخسىتىنى سورىمىسا بولمايتتى.
■9:3 روس. 22:6؛ 26:31؛ 1كور. 15:8؛ 2كور. 12:2.
□9:4 «سائۇل، سائۇل!» ــ ئادەمنىڭ ئىسمىنى ئىككى قېتىم چاقىرىش بولسا رەبنىڭ ئۇنىڭغا بولغان چوڭقۇر مېھىر-مۇھەببىتىنى ۋە ئۆزىگە تولىمۇ ئەزىز ئىكەنلىكىنى كۆرسىتىدۇ.
■9:5 روس. 5:39.
■9:6 لۇقا 3:10؛ روس. 2:37؛ 16:30.
■9:7 دان. 10:7.
■9:11 روس. 21:39؛ 22:3.
□9:13 «ئۇ يېرۇسالېمدىكى مۇقەددەس بەندىلىرىڭگە شۇنچە كۆپ زىيان-زەخمەت يەتكۈزگەن!» ــ ئىنجىلدا «مۇقەددەس بەندىلەر» دېگەن ئىبارە كۆپ يەرلەردە ئىشلىتىلگەن. ئۇ گرېكچىدە «مۇقەددەسلەر» دەپ ئىپادىلىنىدۇ. «تەبىرلەر»دە ئېيتقىنىمىزدەك، «مۇقەددەس» دېگەن سۆز «خۇداغا ئاتالغان»، «خۇداغا خاس»، «خۇداغا مەخسۇس ئايرىلغان» دېگەن مەنىنى بىلدۈرىدۇ.
■9:13 روس. 9:1؛ 1كور. 15:9؛ گال. 1:13؛ 1تىم. 1:13.
□9:15 «...ئۇ نامىمنى ئەللەرنىڭ ۋە ئۇلارنىڭ پادىشاھلىرىنىڭ ھەم ئىسرائىللارنىڭ ئالدىدا ئايان قىلىش ئۈچۈن...» ــ گرېك تىلىدا «... ئۇ نامىمنى ئەللەرنىڭ ۋە ئۇلارنىڭ پادىشاھلىرىنىڭ ھەم ئىسرائىللارنىڭ ئالدىدا كۆتۈرۈش ئۈچۈن...». «ئەللەر» ــ يات ئەللەر، يەھۇدىي ئەمەسلەر.
■9:15 روس. 13:2؛ 22:21؛ رىم. 1:1؛ گال. 1:15؛ 2:8؛ ئەف. 3:8؛ 1تىم. 2:7؛ 2تىم. 1:1.
■9:16 روس. 21:11؛ 2كور. 11:23.
■9:17 روس. 22:12.
□9:22 «سائۇلنىڭ قايىل قىلىش كۈچى بارغانسېرى ئېشىپ،..» ــ ياكى، «سائۇل بارغانسېرى كۈچلەندۈرۈلۈپ،...». «دەمەشقتىكى يەھۇدىيلارنى پاراكەندىچىلىككە چۆمدۈردى» ــ ياكى «دەمەشقتىكى يەھۇدىيلارنى بۇنى رەت قىلىشقا ئامالسىز قالدۇردى».
■9:24 2كور. 11:32.
□9:25 «ئۇنى ... سېپىل كامارىدىن چۈشۈردى» ــ ياكى، «ئۇنى... كۈنگۈرىدىن چۈشۈردى». «2كور.» 33:11نىمۇ كۆرۈڭ.
■9:25 يە. 2:15؛ 1سام. 19:12.
■9:26 روس. 22:17.
■9:27 روس. 11:25.
□9:28 «سائۇل يېرۇسالېمدا روسۇللار بىلەن بىللە ئوچۇق-ئاشكارە يۈرۈپ...» ــ گرېك تىلىدا «سائۇل يېرۇسالېمدا روسۇللار بىلەن بىللە كىرىپ-چىقىپ...».
□9:31 «ئۇ چاغدا...» ــ باشقا بىرخىل تەرجىمىسى: «شۇنىڭ بىلەن...» ياكى «شۇڭا...».
□9:33 «ئورۇن تۇتۇپ...» ــ گرېك تىلىدا «پالاس تۇتۇپ...».
□9:35 «...شارون رايونىدىكىلەرنىڭ ھەممىسى توۋا قىلىپ رەبگە باغلاندى» ــ گرېك تىلىدا «شارون رايونىدىكىلەرنىڭ ھەممىسى (ئۆز يولىدىن) بۇرۇلۇپ رەبگە باغلاندى».
□9:36 «يوپپا شەھىرى» ــ كرېك تىلىدا ئىسمى «يوپپا». ھازىرقى ئىسمى «جاففا» ياكى «خايفا». «...تابىتا....دوركاس...» ــ «تابىتا» ئىبرانىي تىلىدا، «دوركاس» گرېك تىلىدا «جەرەن» دېگەن مەنىدە.
□9:42 «بۇ خەۋەر پۈتكۈل يوپپاغا تارقىلىپ...» ــ مۇشۇ يەردە «يوپپا» يوپپا (جاففا) شەھىرىنىڭ ئەتراپىدىكى پۈتكۈل يەرلەرنى كۆرسەتسە كېرەك. (ھازىرقى ئىسمى «خايفا»).