Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Ibraniylarƣa 1

Ibraniylarƣa

«Ibraniylarƣa yezilƣan mǝktup» •••• Hudaning Oƣli pǝrixtilǝrdin üstündur

1 Huda burunⱪi zamanlarda ata-bowilarƣa pǝyƣǝmbǝrlǝr arⱪiliⱪ türküm-türküm boyiqǝ wǝ nurƣun yollar bilǝn sɵz ⱪilƣan bolup,□ 2 muxu ahirⱪi künlǝrdǝ bolsa bizgǝ Oƣli arⱪiliⱪ sɵzlidi. U Oƣlini pütkül mǝwjudatning mirashori ⱪilip bekǝtkǝn, Uning arⱪiliⱪ kainatlarni yaratⱪan.□ ■ 3 U Hudaning xan-xǝripidin parliƣan nur, Uning ǝyniyitining ipadisidur, U ⱪudrǝtlik sɵz-kalami bilǝn pütkül kainattiki mǝwjudatni ɵz ornida turƣuzuwatⱪan bolup, U gunaⱨlarni tazilax hizmitini ada ⱪilƣandin keyin, ǝrxtiki xanu-xǝwkǝt igisining ong yenida olturdi.□ ■ 4 Xuningdǝk, U pǝrixtilǝrdin kɵp üstün nam-mǝrtiwigǝ miras bolup, ulardin xunqǝ yüksǝk turdi.□

5 Qünki Huda muⱪǝddǝs yazmilarda pǝrixtilǝrning ⱪaysisiƣa: «Sǝn Mening Oƣlumdursǝn, bügün Mǝn Seni tuƣdurdum», wǝ yǝnǝ: «Mǝn Uningƣa Ata bolimǝn, Umu Manga Oƣul bolidu» degǝnidi?□ ■

6 Uning üstigǝ, U Ɵzining tunjisini yǝr yüzigǝ ǝwǝtkǝndǝ, «Barliⱪ pǝrixtilǝr Uningƣa sǝjdǝ ⱪilsun» degǝn.□ ■

7 U pǝrixtilǝr toƣruluⱪ: —

«U pǝrixtilirini xamallar,

Hizmǝtkarlirini ot yalⱪuni ⱪilidu», degǝnidi;□ ■ 8 lekin Oƣli ⱨǝⱪⱪidǝ bolsa Uningƣa mundaⱪ degǝn: —

«Sening tǝhting, i Huda, ǝbǝdil’ǝbǝdliktur;

Sening padixaⱨliⱪingdiki xaⱨanǝ ⱨasang adalǝtning ⱨasisidur.□ ■

9 Sǝn ⱨǝⱪⱪaniyǝtni sɵyüp, rǝzillikkǝ nǝprǝtlinip kǝlgǝnsǝn;

Xunga Huda, yǝni Sening Hudaying Seni ⱨǝmraⱨliringdin üstün ⱪilip xadliⱪ meyi bilǝn mǝsiⱨ ⱪildi».□ ■

10 Huda Oƣliƣa yǝnǝ mundaⱪ degǝn: —

«Sǝn, i Rǝb, ⱨǝmmidin burun zeminning ulini salding,

Asmanlarni bolsa ⱪolliring yasiƣandur;□ ■

11 Ular yoⱪ bolup ketidu,

Lekin Sǝn mǝnggü turisǝn;

Ularning ⱨǝmmisi kiyimdǝk konirap ketidu;■

12 Sǝn ularni ton kǝbi yɵgǝp ⱪoyisǝn,

Xunda ular kiyim-keqǝk yǝnggüxlǝngǝndǝk yǝnggüxlinidu.

Biraⱪ Sǝn mǝnggü ɵzgǝrmigüqidursǝn,

Yilliringning tamami yoⱪtur».□ ■

13 Yǝnǝ, U ⱪaysibir pǝrixtigǝ: —

«Mǝn Sening düxmǝnliringni tǝhtipǝring ⱪilmiƣuqǝ,

Mening ong yenimda olturisǝn» — degǝnidi?□ ■

14 Xundaⱪ ikǝn, pǝrixtilǝrning ⱨǝmmisi pǝⱪǝt nijatⱪa mirasliⱪ ⱪilidiƣanlar üqün hizmǝt ⱪilixⱪa Huda tǝripidin ǝwǝtilgǝn hizmǝtqi roⱨlar ǝmǝsmu?□

□1:1 «türküm-türküm boyiqǝ» — yaki «nurƣun ⱪetim» yaki «nurƣun ipadilǝr bilǝn».

□1:2 «muxu ahirⱪi künlǝrdǝ bolsa» — «ahirⱪi künlǝr» Injil boyiqǝ «ahirⱪi zamanlar», Əysaning dunyaƣa kelixi bilǝn baxlanƣan. Muxu yǝrdǝ bu ibarǝ «muxu künlǝrning ahirida» (yǝni, pǝyƣǝmbǝrlǝr insanlarƣa sɵz yǝtküzgǝn künlǝrning ahirida) degǝn sɵzlǝr bilǝn ipadilinidu. «Oƣli arⱪiliⱪ» — grek tilida «Oƣul arⱪiliⱪ». «U Oƣlini pütkül mǝwjudatning mirashori ⱪilip bekǝtkǝn, Uning arⱪiliⱪ kainatlarni yaratⱪan» — muxu yǝrdǝ «Oƣli» degǝn grek ilida pǝⱪǝt «Oƣul» bilǝn ipadilinidu.

■1:2 Yar. 1:3; Zǝb. 33:6; Mat. 21:38; Yⱨ. 1:3; Əf. 3:9; Kol. 1:16.

□1:3 «U gunaⱨlarni tazilax hizmitini ada ⱪilƣandin keyin» — kɵp kona kǝqürülmilǝrdǝ «U yalƣuz ɵzi gunaⱨlarni tazilax hizmitini ada ⱪilƣandin keyin» deyilidu.

■1:3 2Kor. 4:4; Fil. 2:6; Kol. 1:15.

□1:4 «U (Oƣul) pǝrixtilǝrdin kɵp üstün nam-mǝrtiwigǝ miras bolup, ulardin xunqǝ yüksǝk turdi» — tɵwǝndiki 5-ayǝttǝ U alƣan nam-mǝrtiwining «Oƣul» ikǝnliki kɵrünidu.

□1:5 «Sǝn Mening Oƣlumdursǝn, bügün Mǝn Seni tuƣdurdum»... «Mǝn Uningƣa Ata bolimǝn, Umu Manga Oƣul bolidu» — birinqi bexarǝt Əysaning Mǝriyǝmdin atisiz tuƣuluxini kɵrsitidu, «Zǝb.» 2:7din elinƣan; ikkinqi bexarǝt «2Sam.» 7:14, «1Tar.» 17:13din elinƣan.

■1:5 2Sam. 7:14; 1Tar. 17:13, 22:10; Zǝb. 2:7; Ros. 13:33; Ibr. 5:5.

□1:6 «U Ɵzining tunjisini yǝr yüzigǝ ǝwǝtkǝndǝ...» — grek tilida muxu yǝrdiki «tunji» adǝttǝ «tunji tuƣulƣan bala»ni kɵrsitidu. Sɵzning toluⱪ mǝnisi «Zǝb.» 89:27dǝ wǝ «Kol.» 1:16-17-ayǝttǝ kɵrülidu; demǝk, Mǝsiⱨ: (1) pütün alǝm iqidǝ ǝng yuⱪiri orunda turidu; (2) alǝmdin burun bolƣan; (3) bǝlkim alǝmgǝ ohxax «yaritilƣan» ǝmǝs, bǝlki ǝsli Huda Atisi bilǝn billǝ mǝwjut bolƣan. Yǝnǝ bir tǝrǝptin, «Hudaning tunjisi» degǝn sɵz Mǝsiⱨdin keyin (wǝ Uning arⱪiliⱪ) Hudaning kɵp baxⱪa oƣul pǝrzǝntliri bolidiƣanliⱪini kɵrsitidu (2:10ni kɵrüng). «yǝr yüzigǝ ǝwǝtkǝndǝ» — grek tilida «yǝr yüzigǝ elip baxliƣanda...». «Barliⱪ pǝrixtilǝr Uningƣa sǝjdǝ ⱪilsun» — «Ⱪan.» 32:43 wǝ «Zǝb.» 97:7ni kɵrüng. «Luⱪa» 2:13-14 wǝ «Zǝb.» 132:7-9nimu kɵrüng.

■1:6 Zǝb. 97:7; Ⱪan. 32:43; Luⱪa 2:8-14

□1:7 «U pǝrixtilirini xamallar, hizmǝtkarlirini ot yalⱪuni ⱪilidu» — «Zǝb.» 104:4. Grek tilida «xamal» wǝ «roⱨ» ohxax bir sɵz bilǝn ipadilinidu.

■1:7 Zǝb. 104:4

□1:8 «lekin Oƣli ⱨǝⱪⱪidǝ bolsa uningƣa mundaⱪ degǝn» — «Oƣli» grek tilida «Oƣul». «Sening tǝhting, i Huda...» — oⱪurmǝngǝ xu eniⱪki, bu sɵzlǝr Padixaⱨning Ɵzigǝ eytilidu.

■1:8 Zǝb. 45:6

□1:9 «... Sǝn ⱨǝⱪⱪaniyǝtni sɵyüp, rǝzillikkǝ nǝprǝtlinip kǝlgǝnsǝn; xunga Huda, yǝni Sening Hudaying Seni ⱨǝmraⱨliringdin üstün ⱪilip xadliⱪ meyi bilǝn mǝsiⱨ ⱪildi» — (8-9-ayǝt) «Zǝb.» 45:6-7. «Mǝsiⱨ ⱪilix» yaki «mǝsiⱨlimǝk» toƣruluⱪ «Zǝbur» 2-küydiki izaⱨatlarni wǝ «Tǝbirlǝr»ni kɵrüng.

■1:9 Zǝb. 45:6, 7

□1:10 «Sǝn, i Rǝb, ⱨǝmmidin burun zeminning ulini salding, asmanlarni bolsa ⱪolliring yasiƣandur...» — Huda bu ayǝttǝ Ɵz Oƣlini «Rǝb» dǝp, Uning Ɵzi bilǝn bir ikǝnlikini, Yaratⱪuqimu ikǝnlikini kɵrsitidu. «Kol.» 1:15-17-ayǝtlǝrgǝ ⱪaralsun.

■1:10 Zǝb. 102:25-27

■1:11 Yǝx. 51:6; 2Pet. 3:7,10.

□1:12 «... Sǝn ularni ton kǝbi yɵgǝp ⱪoyisǝn, xunda ular kiyim-keqǝk yǝnggüxlǝngǝndǝk yǝnggüxlinidu. Biraⱪ Sǝn mǝnggü ɵzgǝrmigüqidursǝn, yilliringning tamami yoⱪtur» — (10-12-ayǝt) «Zǝb.» 102:25-27. Huda yǝnǝ Ɵz Oƣlining mǝnggülük Hudaliⱪ tǝbiitini kɵrsitidu.

■1:12 Zǝb. 102:25-27

□1:13 «Mǝn Sening düxmǝnliringni tǝhtipǝring ⱪilmiƣuqǝ, Mening ong yenimda olturisǝn» — «Zǝb.» 110:2.

■1:13 Zǝb. 110:1; Ros. 2:34; 1Kor. 15:25; Əf. 1:20; Ibr. 10:12.

□1:14 «Xundaⱪ ikǝn, pǝrixtilǝrning ⱨǝmmisi pǝⱪǝt nijatⱪa mirasliⱪ ⱪilidiƣanlar üqün hizmǝt ⱪilixⱪa (Huda tǝripidin) ǝwǝtilgǝn hizmǝtqi roⱨlar ǝmǝsmu?» — demisǝkmu 1-bab, 4-14-ayǝtlǝrning mǝⱪsiti, Oƣulning ⱨǝmmǝ pǝrixtilǝrdin kɵp üstünlükini kɵrsitix üqündur.