2
'Re ĩhâimana u'âsi mono hã Tipẽ'ẽzani we te te dama ĩsõmrizé wasu'u
1-5 Tawamhã zudezu norĩ hã ma tô 're sihutu Zeruzarẽ u, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa 'madâ'â'wa norĩ hã, tisiré norĩ u. Daro mono bâ ma tô 're dasihutu, Pẽtecoti na bâtâ nhisi u, 're danho ahâ za'ra mono wẽ te, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're dawata za'ra mono da.
Tawamhã Pẽtecoti na bâtâ nhisi na Zezusihi zazei'wa norĩ hã ma tô sina ubumro. Siré si'ubumroi ré, awa'awi ma tô marĩ hã wapari za'ra, hâiwa hawimhã. Rowa'u'u wawẽ pupu'u ne hã 'ri 're wa'wa mono bâ ma tô marĩ hã wapari za'ra, aihĩni. Unhama ro'o ne hã ma tô marĩ hã sina sãmri za'ra. Ĩhâiba mono bâ ma tô te te ropé, ĩtẽme, unhama ro'o ne hã. Tawamhã ĩ'rãi mono bâ, ma tô simasa. 'Re ĩhâimana u'âsi mono pẽ'ẽzani hã ma tô ĩtẽme tiwisi za'ra, ĩsazei'wa norĩ u. Ĩhâiba mono bâ, ma tô ĩpẽ'ẽ 're sisisi, Ĩpẽ'ẽzani hã. Taha na si ma tô oto damreme mono bâ dama rowasu'u za'ra, timreme nai õ nherẽ, Ĩpẽ'ẽzani te te tãma ĩwaihu'u za'ra zéb zarina.
6 Tawamhã Zeruzarẽ u 're ĩdasi'rã'õtõ mono norĩ hã ropupu hã da te wapari za'ra wamhã, da'ahâ na ma tô ĩtẽme dasito, Pedru norĩ u. Ĩdasito mono hã, damreme mono bâ da te wapari za'ra wamhã, ma tô ãma tatob'uzu za'ra ni, ĩmreme za'ra na hã. 7-8 Tawamhã ãne te dasima rowasu'u za'ra ni:
— Pra. E niha, wa bété wamreme mono bâ wapari za'ra ni, õ norĩ hã, Darireza na danhipti'a nho'õmo nhisi ãma 're hâimana za'ra mono nherẽ. E niha, ma tô bété õ norĩ hã wamreme hã waihu'u za'ra. — Ãne te dasima rowasu'u za'ra ni.
9 Taha pari, te duré dasima nharĩ za'ra ni, ãne:
— Wa norĩ hã darob amoi hawimhã wa we aihutu ni, Patiza na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, duré Mediza na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, duré Erã na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, duré Mesapotamiza na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, duré Zudeza na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, duré Capadosiza na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, duré Põtu na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, duré Azi'a na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, 10-11 duré Prizi'a na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, duré Pãpiriza na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, duré Ezitu na romnhisi hawimhã, duré Ribiza na danhipti'a nho'õmo nhisi hawimhã, tame Sireni na 'ri nhisi 'rata daza'rui hawimhã. Nima norĩ hã Roma na 'ri nho'õmo nhisi hawimhã ma tô we aihutu. Duré nima norĩ hã Cereta na romnhisi hawi ma tô we aihutu. Duré nima norĩ hã Arabiza na danhipti'a nho'õmo nhisi hawi, ma tô we aihutu. Nima norĩ hã zudezu norĩ hã. Duré nima norĩ hã zudezu'õ norĩ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono norĩ hã. E niha bété, wa wapari za'ra ni, wamreme mono bâ, aibâ norĩ hã te te wama ĩrowasu'u za'ra na hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, tiwaihu'u pese na te te dama 're ĩ'ab'manharĩ wẽ uptabi mono wasu'u na hã. — Ãne te dasima nharĩ za'ra ni.
12 Tawamhã damreme mono bâ da te wapari za'ra wamhã, ma tô ãma tatob'uzu za'ra ni. Da te ãma rosa'rata waihu'u za'ra õ di. Taha wa, te ãne ãma tasisadanharĩ za'ra ni:
— E niha te te wama ĩrowasu'u za'ra zém na wa za wasina rosa'rata za'ra ni. Wa te waihu'u za'ra õ di, wa te ĩwaihu'u za'ra zéb da hã. — Ãne te dasima nharĩ za'ra ni.
13 Tawamhã ni'wam norĩ si ma tô Pedru norĩ ãma tiwa'ẽ za'ra. Taha wa, te ãne sima rowasu'u za'ra:
— Oro õ norĩ hã wamreme mono bâ, te te waihu'u za'ra za, ma uwa 'rãi wa'u ĩsé na si'uihâ idi'iti za'ra. — Ãne te sima rowasu'u za'ra.
Pedru te te dama ĩrowasu'uzé wasu'u
14 Tawamhã Pedru hã ma tô hâiwi za. Ĩsiré Zezusihi zadawa wasu'u'wa norĩ hã ma tô duré ĩsiré hâiwi aimasa, 11 na ĩhâiba za'ra hã. Tawamhã mreme 'rãihâ na te dama rowasu'u Pedru hã, da te wapari za'ra da. Ãne te dama tinha:
— Wasiré zudezu norĩ, ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba za, duré uburé Zeruzarẽ ãma 're ai'ubumroi wa'aba mono norĩ zama, ĩ̱nhimirowasu'u hã waihu'u za'ra wa'aba da. 15 A norĩ wa'wa hã te ĩ̱siré ĩsimasam norĩ ãma ĩrosa'rata wasété za'ra wa'wa. Uwa 'rãi wa'u ĩsé na wasi'uihâ idi'iti za'ra newa, te wa'ãma ĩrosa'rata wasété za'ra wa'wa. Mare di. Ãnei õ di. Rob'rãi wa'u zé na wa'uihâ idi'iti za'ra õ di. Zahadu bâdâ we sõ're za'a õ di. Ãne ré, da te 're âhuri mono õ di, rob'rãi wa'u ĩsé hã. 16 Ãhãna ĩsadawa wasu'u 'rata 'wai mreme hã ma tô wama ãma uwaimra oto, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã. Zuwéhé mreme hã ma tô wama ãma uwaimra, ĩsadawa wasu'u 'rata 'wai mreme hã. Taha wa, te ãne wa'ãma asõpré wa'wa. Taha wa, te duré ãne ĩwawapari za'ra wa'wa. Duréihã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme hã ma tô wahi'rata norĩ ma, te te 're awaihu'u, Zuwé hã. Ãne 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme hã:
17 “Rob'rãsutu u ti'a si'utõrĩ õ ré, wa za Ĩ̱pẽ'ẽzani hã te dama 're anhomri, daro mono bâ. Tawamhã asihudu za'ra wa'wa hã, aibâ norĩ hã pi'õ norĩ zama te za te te 're ĩ̱zadawa wasu'u za'ra. Ĩhi norĩ ma, sõtõ 'rowi te te 're ĩrosawẽrẽ za'ra mono na wa za tãma 're ĩ̱siwaihu'u za'ra, ĩ̱nhimiroti na. Duré, ĩpréduptém norĩ ma zama 're sõtõ za'ra mono õ nherẽ, sõtõ 'rowim ne te te 're ĩrosawẽrẽ za'ra mono ne, wa za tãma 're ĩ̱siwaihu'u za'ra, ĩ̱nhimiroti na.
18 Ĩ̱ma romhuri'wa norĩ ma, wa za te tãma 're anhomri, Ĩ̱pẽ'ẽzani hã aibâ norĩ ma, pi'õ norĩ ma zama. Tawamhã te za te te dama 're ĩ̱zadawa wasu'u za'ra.
19 Hâiwa na wa za marĩ dama ĩwaihu'u'õ hã 'manha, ãma ĩdatob'uzu za'ra zéb da hã. Ti'ai ãma zama wa za duré marĩ hã dama ĩwaihu'u'õ hã 'manha. Dawapru te za puru. Duré uzâ te za ãro. Tawamhã ĩsizé sa'ẽtẽ na watobro wamhã, te za rob'utõ.
20 Bâdâ te te rob'uiwẽ õ di za. Te za tirobra. A'amo zama te za titõmo wapru. Ãne wa za 'manha, uburé Danhib'apito nhibâdâ hã ĩwa waptã'ã õ ré, ĩpire uptabi hã.
21 Tawamhã te dapawaptob da, da te ĩ̱wi waptẽrẽ za'ra wapsi, wa za tô sena da'anho'reptu.”
Ãne Zuwé hã ma tô 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme hã wahi'rata norĩ ma, te te 're awaihu'u. — Ãne ma tô Pedru hã Zuwéhé nhimirowasu'u na dama rob'rãzarõtõ.
22 Tawamhã Pedru hã ma tô duré ãma uzusi, tinhimirowasu'u na, ãne:
— Wasiré Izarazéhé nhihudu norĩ, ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba za. Zezusi hã Nazaré ãma aré 're ĩsãmra mono hã, ta hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa para, ma tô te te 're da'apawapto, danho'a. Marĩ ĩwẽ hã dama ĩ'manharĩ waihu'u'õ hã ma tô te te dama 're ab'manharĩ. Tô sena, õ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa para, te te dama 're ĩ'ab'manharĩ mono zém na da te 're waihu'u za'ra mono da, ma tô Timama waihu'u pese zarina marĩ ĩwẽ hã te te dama 're ab'manharĩ. Ai'rata 're hâimana za'ra wa'aba mono wa, ma tô ãne na hã asiwi ĩwaihu'u za'ra wa'wa. 23 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ma tô tiwaihu'u pese na waihu'u siro romhâ ré, Zezusihi dâ'âzé hã. Te te ĩwaihu'u sirõmo zéb uwaibaba, duré te te sima ĩwẽzéb uwaibaba, ma tô aima pisutu za'ra wa'wa, Zezusi hã dama 'ru za'ra wa'aba da, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti waihu'u'õ'wa norĩ ma, ai'upana za'ra wa'aba, te te siwi wĩrĩ da. Taha wa, ma tô siwi sasõ, wedepo'o nhonhi'rãmi na. Taha na ma siwi tĩwĩ. 24 Tane nherẽ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ma tô hâiwa'utu, ab're hawi watobro da, dâ'â uptabi nherẽ. Ma tô duré pawapto, dâ'â u'âsi nomro tõ da. Ĩdâ'âzé tãma wapure wa, dâ'â u'âsi nomro waihu'u õ di, Zezusi hã. 25 Taha wa, wahi'rada Dawi hã ma tô Zezusi wasu'u duréihã, ãne:
“Wanhib'apito, te za ĩ̱'rata 're asãmra u'âsi mo. Taha wa, ĩ̱pahi õ di za.
26 Taha wa, ĩ̱to sina, wa 're ĩ̱hâimana, ĩ̱pẽ'ẽ 'remhã. Ĩ̱mreme toi u'âsi na, wa 're ĩ̱mreme. Ĩ̱hâiba ré 're ĩ̱morĩ u'âsi dai õ nherẽ, ĩ̱pahi ãna wa za asô ĩ̱sina 're ĩ̱nhimipari u'âsi.
27 Ĩ̱dâ'â nherẽ, ĩ̱rẽme õ di za, adâ 're ĩhâimana za'ra mono zéb ãma hã. Wa hã te aima 're romhuri wẽ u'âsi mono wa, ĩ̱dâ'â wamhã, ĩ̱hâiba 'roi õ di za. Taha wa, wa hã ĩ̱dâ'âzé hã te pipa õ di za.
28 'Re ĩ̱morĩ wẽ u'âsi da, ma tô ĩ̱ma ĩwaihu. Taha wa, ĩ̱to sina wa za 're mo, asõ'a 're ĩ̱morĩ wa.”
Ãne ma tô Dawi hã wahi'rata norĩ ma, Zezusi wasu'u siro. — Ãne ma tô Pedru hã dama sadawa 'rãzarõtõ.
29 Taha pari, te duré dama tinha, ãne:
— Wasiré Izarazéhé nhihudu norĩ, ĩ̱wapari pese za'ra wa'aba za. Wahi'rada Dawi hã wa za aima wasu'u za'ra wa'wa oto sõ'awi. Tô sena, ma tô dârâ, Dawi hã. Dâ'â wamhã, ẽtẽ zahâpâ wa, ab're 're, ma tô dasiwi sẽrẽ ni. Da te ĩsẽrẽzé hã wama waihu'u pese za'ra di, ãhãna hã. 30 Ta hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u 'rata 'wa, te 're hâimana. Tawamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono, ma tô tãma ropisutu, ĩsihudu hã ĩsine dama si'apito da, zahadu wapsi, ĩ'uirĩ na te te dama 're aroti mono da. 31-32 Taha wa, 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te tãma ĩwaihu'uzéb zarina, ma tô wasu'u siro Dawi hã, Danho'reptui'wa da, te te ĩpisudu hã apâ za ĩhâiwa'utuzém na hã, ãne:
“Dâ'â nherẽ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te rẽme õ di za. Ĩhâiba hã 'roi õ di za.”
Ãne ma tô Dawi hã wahi'rata norĩ ma rowasu'u za'ra, apâ za ĩhâiwa'utuzém na hã. 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ma tô Zezusi hã hâiwa'utu. Apâ te te hâiwa'utu wamhã, wa norĩ hã wa tô sabu za'ra ni. Taha wa, wa wa te dama 're wasu'u za'ra, ĩhâiwa'utuzém na hã. 33 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã ma tô sitẽme ti'â apâ, ĩsimire niwĩ oto 're sãmra u'âsi mono da. Tawamhã Tipẽ'ẽzani hã ma tô ti'ra ma tisõ, te te tãma ãma ĩropisutu siro hã, te te sima 're ĩda'awẽ mono zéb uwaibaba, te te dama 're anhomri mono da. Ãhãna, Zezusi hã ma tô wama sõmri za'ra, Tipẽ'ẽzani hã. Taha wa, ma tô ãne wa'ãma asõpré wa'wa. Ma tô duré ãne ĩwawapari za'ra wa'wa, aimreme mono bâ wa'aba. 34 Dawi hã dâ'â wamhã, hâiba wahuré morĩ õ di, hâiwa u hã. Cristuhu si ma tô hâiba wahuré mo, hâiwa u apâ. Taha wa, ãne ma tô duré wahi'rata norĩ ma Cristu wasu'u wẽ, Dawi hã:
“'Re ĩhâimana u'âsi mono te roti, Ĩ̱nhib'apito ma: ‘We aimorĩ, ĩ̱'rata 're asãmra mono da, ĩ̱nhimire niwĩ. 35 Zahadu, wa za aipawapto. Siwi aiwẽ'õ'wa norĩ ma, asiptete di za. Taha wa, a hã tô sena Danhib'apito uptabi na te te siwi aiwaihu'u wa, te za aima 're 'rã po za'ra. Asisiti te za duré 're ĩ'azatõrĩ mo.’ ”
Ãne ma tô Dawi hã wahi'rata norĩ ma waihu'u, 'Re ĩhâimana u'âsi mono mreme hã. 36 Taha wa, wa hã wa aima rowasu'u za'ra wa'wa, waihu'u pese za'ra wa'aba da, duré uburé wasiré Izarazéhé nhihudu norĩ te te waihu'u pese za'ra da. Zezusi hã da te dasiwi sasõmri da, dama ĩ'ru za'ra wa'wa hã, ta hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono te te ĩpisudu, uburé Danhib'apito da hã, duré Danho'reptui'wa da hã. Ma'ãpé ãhã wasu'u hã tô sena na waihu'u pese za'ra wa'aba. — Ãne ma tô dama rowasu'u, Pedru hã.
37 Tawamhã Pedruhu mreme, da te wapari za'ra wamhã, ma tô tapẽ'ẽwara za'ra ni. Taha wa, te ãne tãma nharĩ za'ra ni, Pedru norĩ ma, Zezusihi zadawa wasu'u'wa norĩ ma hã:
— Wasiré Izarazéhé nhihudu norĩ, e niha za, tawamhã. E marĩ, wa za 'manharĩ za'ra ni. — Ãne te tãma nharĩ za'ra ni asa.
38 Tawamhã Pedru te duré asa dama tinha:
— Aiwasété wi, te za aipizari za'ra wa'wa, rẽme pese za'ra wa'aba da, Zezusihi nhimiroti na si oto 're anomro aba mono da. Zezu Cristuhu zazei uptabi 'wa na asiwasu'u za'ra wa'aba sina, te za â dawabzuri hã ĩ'manharĩ za'ra wa'wa. Aihâiba mono bâ te za ãne ĩ'manharĩ za'ra wa'wa, aiwasédé hã te te aima pari za'ra wa'aba da, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã. Tawamhã Tipẽ'ẽzani hã te za aima sõmri za'ra wa'wa. 39 Ãne ma tô aima ropisutu sirõmo za'ra wa'wa, te te aima 're sõmri za'ra wa'aba mono da, asihudu norĩ ma zama. Wasiré'õ norĩ ma zama ma tô tãma ropisutu sirõmo za'ra. Wanhib'apito, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, za sitẽme sô 're ĩhârâ za'ra mono norĩ ma, ma tô ropisutu sirõmo za'ra, Tipẽ'ẽzani na hã.
40 — Taha wa, wasiré Izarazéhé nhihudu norĩ 're ĩhâimana wasété za'ra mono zém na 're aihâimana za'ra wa'aba mono õ di za. Ãhãna tiwi aipizari za'ra wa'aba, 're ĩdanomro wẽ mono zém niwĩ oto 're anomro aba mono da, asisõ'reptu za'ra wa'aba da, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te dasiré aiwẽ'õ pese za'ra wa'aba tõ da. — Ãne ma tô dama rowasu'u pese, Pedru hã. Simiroti za'ẽtẽ uptabi di.
41 Tawamhã da'ahâ na ma tô Zezusi hã saze za'ra ni, Pedru te te dama ĩsadawa wasu'uzém na hã. Taha wa, ma oto â dawabzuri hã 'manharĩ za'ra ni, 3 miu na dahâiba hã. Tawamhã Zezusihi zazei na'rata 'wa norĩ me, ma tô oto sitẽme atob za'ra. Tawamhã ahâ uptabi di oto, ĩsazei'wa norĩ hã.
Ĩsaze na'rata 'wa norĩ 're ĩhâimana za'ra mono zé wasu'u
42 Tawamhã Zezusihi zazei'wa norĩ hã ĩsadawa wasu'u'wa norĩ nhimirowahudu hã te te 're wapari pese za'ra. Te te rẽme za'ra õ di. Ma tô 're sisawi pese za'ra. Ma tô 're si'rã'õtõ, tisa da, duré 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, 're mreme zusi mono da. 43 Zezusihi zadawa wasu'u'wa norĩ hã marĩ ĩwẽ hã ahâ na ma tô te te dama 're 'manharĩ za'ra, dama ĩ'manharĩ waihu'u'õ hã. Taha wa, ma tô ãma 're datob'uzu za'ra.
44 Tawamhã ĩsazei'wa norĩ hã te oto siré 're hâimana za'ra, aihĩni. Tinhibrom na tite da si, te te ãma 're rosa'rata za'ra mono õ di oto. 45 Ni'wam norĩ hã ma tô tinhipti'a hã te te dama 're wede za'ra, duré tinhibrob zama, ĩwa'âbâ zô. Tawamhã ĩwa'â hã ma tô te te sima 're po'o za'ra, marĩ zô tiwi 're ĩro'wanhi'riti za'ra mono zéb zarina. 46 Awẽ sidâpâsi ma tô duré 're si'rã'õtõ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono zé 'ri 'wawi wa'ra 're, 're mreme zusi mono da, tãma. Tinhorõwa mono bâ, ma tô duré 're si'rã'õtõ, ĩ'u'ẽtẽ wapu na siré 're saihuri mono da. Sima 're sõprub za'ra mono wa, ma tô to sina tisa na siré 're saihuri. 47 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma te duré siré ãma 're wata za'ra, uburé ĩsõprubzém na hã. Tawamhã aihĩni, ma tô ĩsazei'wa norĩ hã wẽsãmri za'ra ni. Tawamhã awẽ sidâpâsi, ma tô ĩsazeté'wa sidâpâ dasina tahâ'â ni, 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã rowasété hawi te te 're ĩ'anho'reptui mono norĩ hã.