1 Na waxatini Yaxuba bata yi Laban ma diine xuiin mɛ e yi naxan falama, e naxa, “Seen naxan birin findixi en baba gbeen na, Yaxuba bata e birin tongo. Na nan a toxi a bata findi nafulu kanna ra.” 2 Yaxuba yatin yi a kolon, a a marafanna mi fa Laban yi sɔnɔn alo a fɔlɔni.

3 Alatala yi a fala Yaxuba xa, a naxa, “Xɛtɛ i baba nun i bari bodene bɔxɔni i kelixi dɛnaxan yi. N luma nɛn i xɔn.” 4 Yaxuba yi Rakeli nun Leya xili. E yi a xuruseene rabama. 5 A yi a fala e xa, a naxa, “N bata a kolon n ma marafanna mi fa ɛ baba yi sɔnɔn alo a fɔlɔni, koni n babaa Ala bata lu n xɔn. 6 Ɛ a kolon yati, n bata wali ɛ baba xa n fangan birin na. 7 A bata n mayenden a n saranna maxɛtɛ sanɲa yi fu, koni Ala mi tin a fe ɲaxin liga n na. 8 Xa ɛ baba fa a fala, a naxa, ‘Fɔrɛ fɔrɛne xuruseen naxanye ma, ne nan findima i gbeen na,’ xuruseene birin yi diin xalima nɛn fɔrɛ fɔrɛne naxanye ma. Xa ɛ baba fa a fala, a naxa, ‘Maɲingin xuruseen naxanye ma, ne nan findima i gbeen na,’ xuruseene birin yi dii maɲingixin nan xalima. 9 Ala bata ɛ babaa xuruseene ba a yii, a yi e fi n tan ma.”

10 “Xuruseene yi tema e bode ra waxatin naxan yi, n bata a to xiyeni, xuruse xɛmɛn naxanye texi xuruse gilɛne ra, ne maɲingixi, e mafɔrɔ fɔrɔxi e nun e makatun katunxi. 11 N ma xiyeni, Ala a malekan yi n xili, a naxa, ‘Yaxuba.’ N yi a ratin, n naxa, ‘N tan ni i ra.’ 12 A yi a fala, a naxa, ‘I xunna rakeli, a mato. Xuruse xɛmɛn naxanye birin texi xuruse gilɛne ra, ne maɲingixi, e mafɔrɔ fɔrɔxi e nun e makatun katunxi, bayo Laban naxan birin ligaxi i ra, n na toxi. 13 N tan nan Ala ra naxan fa i ma Betɛli yi, i gɛmɛn tixi taxamasenna ra dɛnaxan yi i layirin tongoxi n xa dɛnaxan yi. Iki, keli bɔxɔni ito ma. I siga na bɔxɔni i barixi dɛnaxan yi.’ ”

14 Rakeli nun Leya yi Yaxuba yabi, e naxa, “Nxu baba mi kɛɛ yo luxi nxu tan xa! 15 Xɔɲɛn xa mi nxu ra nxu baba konni? A bata nxu mati, a mɔn bata nxɔ gbetin fan don. 16 Ala hɛrisigɛn naxan birin baxi nxu baba yii, a xɛtɛma nɛn nxu ma e nun nxɔ diine. Iki Ala feen naxan birin falaxi i xa, na birin liga.”

17 Yaxuba yi a ɲaxanle nun a diine rate ɲɔgɔmɛne fari. 18 A xuruseen nun hɛrisigɛn naxan birin sɔtɔ Padan-Arami yi, a yi keli, a yi e birin xali a baba Isiyaga konni Kanan bɔxɔni. 19 Laban yi a xuruseene xabene maxabama e ma waxatin naxan yi, Rakeli yi a babaa suxurene muɲa.

20 Yaxuba yi Arami kaan Laban mayenden. A siga a mi sese fala a xa. 21 A yi a gi, e nun seen naxan birin findi a gbeen na. A yi Efirati baani gidi. Na xanbi ra, a yi siga Galadi geyaan mabinni.

22 A xii saxande lɔxɔni, muxuna nde yi a fala Laban xa fa fala Yaxuba bata a gi. 23 Laban yi a ngaxakedenne tongo, e yi mini Yaxuba fendeni xii solofere bun ma. E yi e li Galadi geyane binna ra. 24 Koni kɔɛɛn na, Ala yi a yɛtɛ yita Arami kaan Laban na xiyeni. A yi a fala a xa, a naxa, “I yɛtɛ ratanga feen sifan birin fala feen na Yaxuba ma.”

25 Laban yi Yaxuba li. A bubun tix geyaan fari. Laban nun a ngaxakedenne fan yi e gbeen ti Galadi geyaan fari. 26 Laban yi a fala Yaxuba xa, a naxa, “I nanse ligaxi ito ra? Nanfera i n mayendenxi? I bata n ma diine xali alo muxu suxine yɛngɛni. 27 Nanfera i gixi luxunni? I bata yanfantenyaan liga n na. I mi sese falaxi n xa. Xa i yi n nakolon nun, n yi i matima nɛn sɛwa sigine yi, tanbanna nun konden xuiin na. 28 Koni i mi a lu yati n xa n ma diine nun n mamandenne sunbu, n yi n ɲungu e ma. I bata feen liga alo xaxilitarena. 29 N yi nɔɛ fe kobin ligɛ ɛ ra nɛn, koni i babaa Ala bata a fala n xa to kɔɛɛn na, a naxa, ‘I yɛtɛ ratanga feen sifan birin fala feen na Yaxuba ma.’ 30 Na bata lan, i sigaxi nɛn bayo i yi kunfaxi siga feen na i baba konni, koni nanfera i n ma suxurene muɲaxi n ma?”

31 Yaxuba yi Laban yabi, a naxa, “N gaxu nɛn n miriyani alogo i nama i ya diine rasuxu n na. 32 Koni i na i ya suxurene to n ma muxu yo yii, n na kanna faxama nɛn. Ngaxakedenne birin yɛɛ xɔri, n ma goronna birin mato. Naxan birin findixi i gbeen na, i xa a xali.” Na waxatini Yaxuba mi yi a kolon xa Rakeli a babaa suxurene tongoxi.

33 Laban yi Yaxubaa bubune kui to e nun Leya konni e nun konyi firinne konni, koni a mi sese to. A to mini Leyaa bubuni, a yi so Rakeli fan konni. 34 Rakeli nan yati suxureni itoe tongoxi. A yi e luxun kirixan bun ma naxan sama ɲɔgɔmɛn fari, a fa dɔxɔ a fari. Laban yi bubun kui to, a mi sese to na kui. 35 Rakeli yi a fala a baba xa, a naxa, “N baba i nama xɔlɔ n ma xa n mi fa keli i yɛtagi. N kike wanla nin.” Laban fenna sifan birin ti nɛn, koni a mi suxurene to.

36 Yaxuba yi xɔlɔ, a yi fala xɔlɛn ti Laban ma. A yi a fala, a naxa, “N gbalon mundun ligaxi, n hakɛn mundun ligaxi naxan a ligama i xa mini n fendeni kiini ito yi? 37 I bata n ma goronna birin kui to. I gbee seen mundun toxi e kui? A yita n na ngaxakedenne yɛɛ xɔri e nun i fan ngaxakedenne yɛɛ xɔri alogo e xa kitin sa en tagi. 38 N ɲɛɛ mɔxɔɲɛ nan tixi i konni, koni i ya yɛxɛɛn nun sii dii keden mi diin xalixi a faxa n yii. N mɔn mi i ya xuruse yo donxi. 39 N mi faxi xuruse ra i fɛma burunna subene naxan faxaxi. Naxanye yi muɲama kɔɛɛn nun yanyin na, ne bɔnɔn yi luma n tan nan xa bayo i yi e ɲɔxɔn maxilima n na. 40 Lɔxɔ yo lɔxɔ kuye wolonna yi n tɔrɔma nɛn yanyin na, xunbenla yi n tɔrɔ kɔɛɛn na, n yɛtɛɛn mi yi nɔɛ xiyɛ. 41 N bata ɲɛɛ mɔxɔɲɛ ti i yii. N ɲɛɛ fu nun naanin wanla kɛxi nɛn alogo n xa i ya dii tɛmɛ firinne dɔxɔ. N mɔn yi ɲɛɛ sennin fan sa a fari i ya xuruseene kantandeni. Koni i bata n saranna maxɛtɛ dɔxɔɲa ma fu. 42 Xa n taɲe Iburahimaa Ala, n baba Isiyaga gaxun naxan yɛɛ ra, xa na mi yi a ra nun, n yi kelima nɛn be n yii genla. Koni Ala bata n ma marayarabin to, e nun n yi wali xɔdɛxɛn naxanye ligama, kɔɛ danguxini ito yi, a bata n ma kitin sa.”

43 Laban yi Yaxuba yabi, a naxa, “I ya ɲaxanle, n ma diine nan ne ra. E diine, n gbeen nan ne ra. Xuruseni itoe n gbeen nan e ra, n naxan birin toma ito ra, n tan nan gbee e ra. Koni to xanbi ra, n nɔɛ nanse ligɛ n ma diine nun n mamandenne xa? 44 Iki, en xa layiri tongo. Sereyaan xa lu en tagi.” 45 Yaxuba yi gɛmɛn tongo, a yi a ti taxamasenna ra.

46 Na xanbi ra, Yaxuba yi a fala a ngaxakedenne xa, a e xa gɛmɛne matongo. E yi e matongo, e e malan yire kedenni. E yi e dɛge na gɛmɛ malanxine fari. 47 Laban yi na mɛnna xili sa Yegara-Sahaduta. Yaxuba yi mɛn xili sa Galadi.* Yegara Sahaduta nun Galadi bunna nɛɛn fa fala “Sere Se Malanxine.” 48 Laban yi a fala, a naxa, “Gɛmɛ malanxini itoe findixi seren nan na i tan nun n tan tagi.” Na nan a toxi mɛnna xili saxi Galadi. 49 Mɛn mɔn xili nɛn “Misipa.”† Misipa bunna nɛn fa fala “Gbengbena.” Laban mɔn yi a fala, a naxa, “Alatala xa a yengi dɔxɔ en tan firinna a fe xɔn ma, hali en fata xanbini. 50 Xa i n ma diine tɔrɔ, xa na mi a ra i ɲaxalan gbɛtɛ dɔxɔ, i lanma i xa xaxinla sɔtɔ, bayo muxun xa mi en tagi seren na. Ala nan yati en firinna seren na.”

51 Na xanbi ra, Laban yi a fala Yaxuba xa, a naxa, “I yɛɛn ti gɛmɛ malanxini itoe ra. Taxamaseri gɛmɛni ito mato n naxan tixi en tagi. 52 Gɛmɛ malanxini itoe nun taxamaseri gɛmɛni ito findixi serene nan na. N mi lan n xa dangu be ra i ya fe ɲaxina n kui. I fan mi lan i xa dangu gɛmɛ malanxini itoe nun taxamaseri gɛmɛni ito ra n ma fe ɲaxina i kui. 53 Iburahimaa Ala nun Nahori a Ala xa findi en tan firinna makitimaan na.” Na waxatini Yaxuba yi a kɔlɔ Ala yi a baba Isiyaga gaxun naxan yɛɛ ra. 54 Yaxuba yi saraxan ba geyaan fari. A yi a ngaxakedenne birin xili, e xa sa e dɛge. E to yelin e dɛgɛ, e yi xi geyaan fari.