2
Tsana bëdchini Espíritu Santo
1 Tsana bëdchini laní Pentecostés, grë ra poshtë nu ra narialdí lduꞌi dizaꞌquë, bëdëá rall tubsë lugar. 2 De repëntë bini raiꞌ tubi ruidë nabëruꞌu nezë lu gubeꞌe ziquë ridë tubi mbë dushë. Gubë́ guëdubi laꞌni hiuꞌu catë zubë raiꞌ. 3 Iurní bëdchini llni guëc raiꞌ. Cadë túbiꞌ rluaꞌain ziquë tubi beꞌlë cadë lëꞌë ra nazubë laꞌni hiuꞌu. 4 Grë raiꞌ bëꞌnë recibir Espíritu Santo laꞌni lduꞌu raiꞌ parë cuezënú më lëꞌë raiꞌ. Espíritu Santo bëzunë́ lduꞌu raiꞌ nu bëdë́ꞌëiꞌ pudërë të guadiꞌdzë raiꞌ stubi dizë́ nadë ráquëdiꞌi raiꞌ.
5 Dzë ni guquëreldë zihani israelitë ciudá Jerusalén. Bëdchini rall de grë naciuni shtë guë́ꞌdchiliu. Rialdí lduꞌu rall shtiꞌdzë Dios nu runë rall cumplir creenci shtë mënë israelitë. 6 Iurë bini rall ruidë naguꞌ ngaꞌli, bëdëá rall nu adë bëdzélëdiꞌi rall pë nihunë rall purquë cadë lëꞌë rall bini rall dizë́ shtënë rall. 7 Nalë́ bëdzëguëëꞌ lduꞌu rall. Guasë́ lduꞌu rall; guniꞌi lu saꞌ rall:
―¿Pë lë́ꞌëdiꞌi më Galilea grë ra ndëꞌë naquëadiꞌdzë? 8 ¿Llallë bëꞌnë rall rac rall ruadiꞌdzë rall dizë́ shtë hiaꞌa? 9 purquë ndëꞌë zëꞌpaꞌa zihani guëꞌdchi nu naciuni. Ndëꞌë zeꞌdë mënë shtënë Partia. Zeꞌdë mënë shtënë Media. Zeꞌdë mënë shtënë Elam. Zeꞌdë mënë shtënë Mesopotamia. Zeꞌdë mënë shtënë Judea. Zeꞌdë mënë shtënë Capadocia. Zeꞌdë mënë shtënë Ponto. Zeꞌdë mënë shtënë Asia. 10 Nu zeꞌdë mënë shtënë Frigia. Zeꞌdë ra mënë shtënë Panfilia nu Egipto. Zeꞌdë ra mënë lugar shtënë Africa narëaꞌnë más zitu quë Cirene. Nu entrë lëꞌë hiaꞌa nanú ra israelitë nanapë derechë ziquë mënë rumanë; quëreldë rall ndëꞌë. Stubi shcuaꞌa mënë gualdí lduꞌu rall creenci shtënë ra israelitë. 11 También nanú ra mënë nazeꞌdë tubi dani nalë Creta nazubë laꞌni nisëduꞌu. Nu zeꞌdë ra mënë Arabia, perë grë hiaꞌa rini hiaꞌa quëadiꞌdzë ra mënë Galilea con dizë́ shtë́naꞌa. Quëadiꞌdzë rall milagrë nu cusë zaꞌquë nabëꞌnë Dios parë ra mënë.
12 Grë́tëꞌ mënë Jerusalén rdzëguëëꞌ lduꞌu rall; adë bëdzélëdiꞌi rall pë gunë rall. Rniꞌi lu saꞌ rall:
―¿Pë runë cuntienë ra cusë rëꞌ?
13 Perë stubi tantë rall bëꞌnë rall burnë; guniꞌi rall:
―Rzuuꞌdchi ra tuntë rëꞌ.
Lo quë naguniꞌi Pedro lu ra mënë
14 Iurní guasuldí Pedro con guëzá chiꞌbë tubi poshtë. Guniꞌi Pedro lu mënë; fuertë guníꞌiꞌ:
―Lëꞌë të më Judea nu grë ra mënë naquëreldë Jerusalén, gulë bëquë́ diaguë lo quë narniaꞌa lu të iurneꞌ parë gac bëꞌa të. 15 Ni tubi naꞌa adë rzuuꞌdchidiꞌi naꞌa cumë ziquë runë të shgabë të. Nanë́ të ni tubi chu rzuuꞌdchidiꞌi rquë guëꞌë rsili. 16 Más ndëꞌë ra cusë naguná të iurneꞌ, bëquëꞌë Joel tiempë guahietë; bëquë́ꞌëiꞌ shcuendë lo quë naguër gac. Joel guniꞌi shtiꞌdzë Dios zdëꞌë:
17 Lúltimë dzë guësheꞌlda Espíritu Santo parë cuezënúhiꞌ grë mënë narëtaꞌ lu guë́ꞌdchiliu.
Llgaꞌnë ra mënë nu shtsaꞌpë rall guadiꞌdzë rall shtiꞌdza.
Lëꞌë rall guëná rall cusë naguër gac nu nagudëdë guc.
Nu mëgulë guëná rall cusë naguëniꞌi shcaꞌldë rall.
18 Dzë ni guësheꞌlda Espíritu Santo parë cuezënúhiꞌ nguiu nu ra naꞌa narzuꞌbë diaguë shtiꞌdza.
Guadiꞌdzë rall zihani cusë cumë ziquë guniꞌi ra shmuza guahietë.
19 Guiaꞌa lu gubeꞌe guëluáꞌahia cusë natsasë́ lduꞌu mënë, nu guetë lu guë́ꞌdchiliu guësheꞌlda ra sëñi nadzëꞌbë cumë ziquë rënë, beꞌlë nu tsasë ra shcahi cumë ziquë gushë.
20 Guëꞌau lu ngubidzë guëcahi.
Nu mbehu guëac ziquë na rënë, antsë guëdchini më.
Dzë ni guëdchini më con llëruꞌbë pudërë nu llni shtënë më.
21 Nu grë ra mënë narnaꞌbë lu më, gac salvar rall.
22 ’Lëꞌë të më israelitë, gulë bëquë́ diaguë iurneꞌ lo quë narniaꞌa lu të. Dios bëꞌnë zihani milagrë lu guë́ꞌdchiliu. Bëꞌnë më cusë ruꞌbë por Jesús, më Nazaret, parë guëná të nu parë guëdëꞌë të cuendë de quë Jesús na el quë nabësheꞌldë Dios. Hia lëꞌë të nanë́ të ndëꞌë. 23 Perë gulë guná, tsana guc intriegu Jesús guiaꞌa të, biaꞌa të lëꞌë më prësi. Bëꞌnë të intriegu lëꞌë më lu ra nguiu mal parë gudini rall lëꞌë më. Bëquëꞌë rall lëꞌë më lu cruz perë dizdë antsë, ni na voluntá shtë Dios purquë hia zni zeꞌdë më gati më lu guë́ꞌdchiliu. 24 Perë tsana guti Jesús, bëldishtë́ Dios lëꞌë më ladi ra tëgulë. Adë bëꞌnë galguti gan nasëaꞌnë lëꞌë më purquë napë më pudërë parë guashtë́ më ladi ra tëgulë. 25 Guahietë bëquëꞌë rëy David shcuendë Jesús zdëꞌë:
Siemprë rnahia lu Dadë. Cabezënuhia lëꞌë më, nu lëꞌë më cabezë ladë ldi shtëna.
Con lëꞌë më adë chu guësëníꞌbidiꞌi na.
26 Por ni nanú nilli lduaꞌa nu biadiꞌdza ra dizaꞌquë nabësëquitë lduꞌu ra mënë.
Rialdí lduaꞌa si talë gatia, guëziꞌi lduaꞌa.
Adë bë gáquëdiꞌi shcuerpa,
27 purquë lë́ꞌël adë guësëáꞌnëdiꞌil shcuerpa ladi ra tëgulë.
Nu adë guësáꞌnëdiꞌil gau guiuꞌu shcuerpa purquë nahia shínil narac shtúꞌul.
28 Bëluaꞌa na nezë zaꞌquë catë nezë napa vidë sin fin.
Nalë́ rquitë lduaꞌa iurë guëquëreldënúa lë́ꞌël.
29 ’Rniaꞌa lu të Dadë, cusë clarë nahin. Shtadë guëlú hiaꞌa David, gútiꞌ nu bëgáꞌchiꞌ. Pues catë nagaꞌa baꞌa shtë́hiꞌ grë hiaꞌa nanë́ hiaꞌa catë nagaꞌa baꞌa. 30 Perë guc David muzë shtë Dios nu biadíꞌdziꞌ shtiꞌdzë më. Bëquëꞌë David lo quë naguc con Jesús. Dios guniꞌi lu David; bëꞌnë më prometer nu bëꞌnë më jurar de quë tubi shini David gac Rëy. Guërulë́ shini David, Cristo nu guënibë́ꞌaiꞌ cumë ziquë gunibëꞌa David. 31 David cumë ziquë gunáhiꞌ lo quë nagac cumplir dizdë antsë, biadíꞌdziꞌ shcuendë lla tsashtë́ Jesús ladi ra tëgulë. Nu guniꞌi David adë guësëaꞌnëgá Dios lëꞌë Jesús ladi ra tëgulë, nilë shcuerpë më adë guëáꞌnëdiꞌi laꞌni baꞌa parë adë gáudiꞌi guiuꞌu lëꞌë më. 32 Dios bëldishtë́ lëꞌë Jesús ladi ra tëgulë, el mizmë Jesús nagudini të. Na naꞌa testigu de quë guti Jesús nu nabani më iurneꞌ. 33 Por voluntá shtë Dios guzubë më ladë ldi shtë më, nu bëdëꞌë Dios Espíritu Santo parë Jesús ziquë bëꞌnë më prometer antsë. Bëdëꞌë Dios pudërë lëꞌë Jesús parë guësheꞌldë më Espíritu Santo guë́ꞌdchiliu parë cuezënúhiꞌ grë ra narialdí lduꞌu dizaꞌquë shtënë Jesús. Nu grë ra cusë rëꞌ narini të nu narná të, zeꞌdin de lëꞌë Jesús. 34 Zni nahin purquë lë́dëdiꞌi David beꞌpi gubeꞌe sino mizmë David guniꞌi zdëꞌë:
Lëꞌë Dadë guniꞌi lu Shlama:
“Guzubë ndëꞌë ladë ldi shtëna
35 hashtë iurë guna gan lu grë enemigu shtë́nël nu guëzuꞌbë diaguë rall shtíꞌdzël”.
36 ’Guëdubi naciuni Israel napë quë gac bëꞌa rall nahin verdá. Jesús nabëꞌnë të crucificar, na më Cristo el quë nabësheꞌldë Dios parë guënibë́ꞌaiꞌ lëꞌë hiaꞌa.
37 Iurë bini ra mënë ra cusë naguniꞌi Pedro, nalë́ bëdzëbë rall nu gunaꞌbë diꞌdzë rall lu Pedro nu lu ra poshtë nacabezë ngaꞌli. Guniꞌi rall:
―Gulë guniꞌi Dadë, ¿pë guëdëꞌnë naꞌa?
38 Iurní Pedro repi lu rall:
―Gulë bësaꞌnë duldë shtënë të. Gulë bëabrí lduꞌu të con Dios nu gulë guniꞌi con guëdubinú lduꞌu të Jesús na Cristo. Gulë tsa të, chubë nisë të. Iurní gunë më perdunë duldë shtë të nu guëneꞌe më Espíritu Santo të cuezënúhiꞌ lëꞌë të. 39 Quëhunë Dios prometer grë cusë rëꞌ parë lëꞌë të nu parë ra shini të nu parë ra naquëreldë zitu stubi naciuni. Dios guësheꞌldë Espíritu Santo parë grë mënë nacagnaꞌbë më. Na më Dios narnibëꞌa lëꞌë hiaꞌa.
40 Con ra diꞌdzë rëꞌ nu zihani más, Pedro guaglaꞌguë biadiꞌdzënúhiꞌ mënë. Guníꞌiꞌ:
―Lueguë lueguë gulë gunë salvar lëꞌë të ladi mënë mal naná guëdchi lduꞌi.
41 Grë ra naguasë́ shtiꞌdzë Pedro, bëriubë nisë rall. Ra nagualdí lduꞌu dizaꞌquë, na raiꞌ ziquë tsunë mili mënë. Bëdëá rall con ra narialdí lduꞌi shtiꞌdzë Dios. 42 Grë ra naguanaldë ra tëchi ra poshtë, guc rall firmë. Bëzuꞌbë diaguë rall grë ra cusë nabëluaꞌa ra poshtë. Nu gubani rall cumë ziquë tubi famili. Guc lduꞌu saꞌ rall. Rnaꞌbë rall lu Dios. Bëdëá rall parë bëllullë guetështildi ziquë bëluaꞌa Jesús lëꞌë rall antsë. Dzë ni bëagná lduꞌu rall la Santa Cena naguc tsana guzë́ nabani Jesús lu guë́ꞌdchiliu.
Manërë nagubani ra shmënë Jesús
43 Grë mënë nalë́ bëdzëguëëꞌ lduꞌu rall por tantë milagrë nu cusë ruꞌbë nabëꞌnë ra poshtë. 44 Grë ra mënë narialdí lduꞌi dizaꞌquë tubsë llgabë nuaꞌa rall. Gudiꞌdzë rall nanapë rall. 45 Bëtuuꞌ rall nanapë rall ziquë shguiuꞌu rall. Iurní gudiꞌdzë rall centavë cuaꞌa saꞌ rall nabënápëdiꞌi. 46 Dzë con dzë ria rall iáduꞌu ruꞌbë nu ria raiꞌ lidchi mënë. Ria raiꞌ parë rëagná lduꞌu raiꞌ la Santa Cena. Grë raiꞌ tubsë rau raiꞌ. Rquitë lduꞌu raiꞌ nu guc lduꞌu saꞌ raiꞌ. 47 Rnaꞌbë raiꞌ lu Dios nu ruꞌldë ruaꞌ raiꞌ. Guniꞌi raiꞌ:
―Llëruꞌbë na pudërë shtë Dios.
Los de más mënë guëꞌdchi bëꞌnë rall rëspëti shmënë Jesús. Dzë con dzë gunaꞌbë Dios mënë parë gac salvar mënë të guëdëá rall con shmënë më.