1 Tiempë ni bëdëá zihani mili mënë hashtë rteꞌe saꞌ rall. Jesús guzublú guniꞌi më lu ra shini gusëꞌdë më, primërë lu raiꞌ:

―Gulë gupë cuidadë enseñansë shtë ra fariseo. Na rall falsë. Enseñansë shtë rall rrëꞌtsë ziquë levadurë laꞌni nacubë. 2 Lo quë nanú laꞌni lduꞌu mënë guëruꞌu lu llni. Grë cusë nagaꞌchi napë quë gac bëꞌa mënë. 3 Grë lo quë narniꞌi të lu nacahi, guini mënë lu llni. Lo quë narniꞌi të nagaꞌchi nu lo quë naruadiꞌdzë të laꞌni hiuꞌu catë nëꞌau, gac bëꞌa mënë. Guëabrí guadiꞌdzë mënë fuertë shtiꞌdzë të lu ra mënë.

4 Guaglaꞌguë guniꞌi Jesús:

―Na të amigu shtëna. Rniaꞌa lu të adë rdzë́bëdiꞌi të mënë narguini cuerpë perë nápëdiꞌi rall pudërë gunë rall más cusë cuntrë lëꞌë të. 5 Perë na guëniaꞌa lu të chu guëdzëbë të lúhiꞌ. Náhiꞌ el quë despuësë quíniꞌ lë́ꞌël, nápiꞌ pudërë parë guëshéꞌldiꞌ lë́ꞌël gabildi. Rniaꞌa lu të stubi, gulë bëdzëbë lë́ꞌiꞌ.

6 ’Rdu gaꞌi maꞌñi por chupë dumí biꞌchi. Perë Dios rëagná ldúꞌiꞌ lëꞌë ra ma. 7 Nu napë më cuendë bëldá guitsë guëc të zubë cadë de lëꞌë të. Adë rdzë́bëdiꞌi të lo quë quëhunë mënë cuntrë lëꞌë të; más lasac të quë zihani maꞌñi.

8 ’Rniaꞌa lu të, si talë rniꞌi të lu ra mënë na të shmëna, guëniaꞌa lu ra ianglë shtë Dios na të mënë shtëna. Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu. 9 Perë si talë guëniꞌi të lu ra mënë adë nádiꞌi të shmëna, iurní guëniaꞌa lu ra ianglë nádiꞌi të mënë shtëna.

10 ’Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu. El quë narniꞌi didzabë cuntrë na, gac gunë Dios perdunë lë́ꞌëll; perë si rníꞌil didzabë cuntrë Espíritu Santo, gúnëdiꞌi më perdunë lë́ꞌël.

11 ’Iurë guaꞌa mënë lëꞌë të lu ra gubiernë u lu ra juësi u lu ra narunë juzguë laꞌni iáduꞌu, adë rúnëdiꞌi të llgabë pë guëniꞌi të lu rall, lla guëquebi të parë guëruꞌu të, 12 purquë mizmë iurë ni Espíritu Santo guëluáꞌaiꞌ lëꞌë të pë guëquebi të lu rall.

13 Iurní tubi mënë nabëruꞌu ladi mënë zihani, guníꞌill lu Jesús:

―Mësë, bëꞌnë favurë; guniꞌi lu bëcha guënéꞌell herenci narunë tucarë cahia.

14 Perë Jesús guniꞌi lull:

―Rúnëdiꞌi tucara nihuna juzguë entrë lëꞌë të. Ni tubi të bë́ꞌnëdiꞌi nombrar na parë quiꞌdza herenci shtënë të.

15 Guaglaꞌguë guniꞌi më lu ra mënë:

―Gulë gupë mizmë lëꞌë të parë adë rzébidiꞌi lduꞌu të ra cusë shtë guë́ꞌdchiliu. Galërquitë lduꞌu nguiu zeꞌdë de Dios, lë́dëdiꞌi por cusë zihani nanapë nguiu lu guë́ꞌdchiliu.

16 Iurní guniꞌi më tubi comparaciuni:

―Guc tubi nguiu ricu. Shguiúꞌull bëdëꞌë tubi bënë ganzaꞌquë. 17 Bë́ꞌnëll llgabë: “Lla guna con tantë lluꞌbë. Nídiꞌi lugar parë cuetsáꞌuhin.” 18 Guníꞌill: “Guëchilia hiuꞌu catë cuetsaꞌu lluꞌbë. Guëzáꞌahia stubi más naruꞌbë, cuetsaꞌu lluꞌbë laꞌni con grë cusë nanapa. 19 Mizmë na runa llgabë, nanú sufsientë por zihani izë. Gúnëdiaꞌa dchiꞌni lachi; más bien guëbeza lidcha. Gáuha; guaꞌ vini. Guëquitë lduaꞌa.” 20 Nianá quëhúnëll llgabë, guniꞌi Dios lull: “Tuntë nal. Gueꞌlë neꞌ gátil. Ra cusë nabëtëal, ¿chu gac nashtënë rahin?” 21 Zni na grë ra nguiu nartëá zihani cusë parë mizmë lë́ꞌëll perë nápëdiꞌill cusë nalasac lu Dios.

22 También guniꞌi Jesús lu ra shini gusëꞌdë më:

―Rniaꞌa lu të, adë rquëdíꞌnidiꞌi lduꞌu të por lo quë nagáu të parë guëbani të, ni por shabë të nagacu të. 23 Vidë shtë të na más lasac quë nagáu të. Cuerpë shtë të más lasac quë shabë të. 24 Gulë guná, ziquë ra ma riegu adë rcabnídiꞌi ma lluꞌbë. Adë riagllíꞌidiꞌi ma cusechë lachi cuetsaꞌu mahin laꞌni hiuꞌu. Perë Dios rgáuhiꞌ ra ma. Lëꞌë të lasac të más quë ra maꞌñi. 25 ¿Chu de lëꞌë të por tantë rúnël llgabë guëbánil tubi dzë más? 26 Si talë gáquëdiꞌi gunë të ra cusë mituꞌnë, ¿pëzielú runë të llgabë por ra cusë ziquë nagáu të u nagacu të?

27 ’Gulë guná, lla riaruꞌbë ra guëꞌë. Adë rúnëdiꞌi rahin dchiꞌni. Adë rtíꞌbidiꞌi rahin, perë rëy Salomón con guëdubi galëlujë shtë́hiꞌ, bë́ꞌnëdiꞌiꞌ gan niácuhiꞌ ziquë ra guëꞌë lachi. 28 Gulë guná, lëꞌë të narialdí lduꞌi duꞌpë, chulë rluaꞌa guëꞌë lachi nedzë́, quëhunë Dios; perë glli guëbidchi guëꞌë nu tsahin lu guiꞌi. Mucho más guëneꞌe më narquiꞌni të. 29 Adë rianáldëdiꞌi të tëchi ra cusë pë gau të, pë gu të; adë rquëdíꞌnidiꞌi lduꞌu të por ra cusë rëꞌ. 30 Ra mënë nadë rialdídiꞌi lduꞌi shtiꞌdzë Dios, rianaldë rall tëchi ra cusë shtë guë́ꞌdchiliu, perë lëꞌë të napë të Shtadë të. Runë më cuendë grë nicidá nanapë të. 31 Primërë gulë guanaldë tëchi narac shtuꞌu Dios. Na më rëy. Iurní guëneꞌe më grë cusë narquiꞌni të parë guëbani të.

32 ’Na të duꞌpë mënë narianaldë tëcha ziquë ra lliꞌli narianaldë tëchi vëquërë. Adë rdzë́bëdiꞌi të purquë Shtadë të gudili lëꞌë të, të guënibëꞌa të catë na më rëy. 33 Gulë bëtuuꞌ nanapë të caꞌa mënë dumí, el quë nabënápëdiꞌi. Gulë gapë të panitë nadë rúꞌshidiꞌi con dumí nadë rialúdiꞌi; quiere decir, tesurë lu gubeꞌe. Ndë ni tubi ngubaꞌnë riutë́diꞌi. Nídiꞌi ma naráu panitë parë tsaluhin. 34 Catë nacuetsaꞌu tesurë shtë́nël, ndë rac shtúꞌul guëbánil.

35 ’Gulë gac listë nu preparadë guëdubi tiempë, ziquë nguiu nalliꞌi láꞌniꞌ parë dchiꞌni, ziquë mënë nanuaꞌa lintërnë naquë́ llni. 36 Gulë gac ziquë ra muzë naquëbezë lamë shtë rall. Gua lamë lidchi saꞌa. Ra muzë naná listë parë guëshaꞌlë rall puertë lueguë, iurë rsëdchi lamë ruaꞌ puertë; 37 rquitë lduꞌu ra muzë si nabani rall iurë lëꞌë lamë guëdchini, purquë rniaꞌa lu të de verdá, guëruꞌu shumbrelë lamë nu guëniꞌi lamë lu ra muzë: “Gulë guzubë lu mellë”. Iurní lëꞌë lamë gúnëll sirvë lu rall, gau rall. 38 Si talë guëdchini lamë guëruldë gueꞌlë; si talë guëdchini lamë zeꞌdë grëgueꞌlë nu guëdzelë lamë lëꞌë ra muzë quëbezë rall, hia nabani rall; rquitë lduꞌu ra muzë iurní. 39 Nanë́ të bien si talë niac bëꞌa nashtënë tubi hiuꞌu pë iurë guëdchini ngubaꞌnë lídchiꞌ, zúgaꞌa nguiu ni listë. Në́diꞌill tsutë́ ngubaꞌnë lídchill. 40 Nu zac lëꞌë të napë quë gac të listë purquë adë nápëdiꞌi të cuendë ca iurë guëdchinia stubi. Nahia nguiu nabësheꞌldë Dios lu guë́ꞌdchiliu; guëdchinia iurë rniꞌi të runë faltë parë guëdchinia.

41 Iurní gunaꞌbë diꞌdzë Pedro lu më:

―¿Pë guníꞌil comparaciuni rëꞌ lu grë mënë u guníꞌilin sulë parë lëꞌë naꞌa?

42 Guniꞌi më:

―¿Chu na muzë zaꞌquë nu nasini guë́quëll? Nall ziquë tubi mënë encargadë con lidchi shlámëll. Rnibëꞌa shlámëll guënall grë dchiꞌni, nu guëdë́ꞌëll nagáu ra muzë iurë rgaꞌa iurë rau rall. 43 Nalë́ rquitë lduꞌu encargadë ni si talë quëhúnëll bien iurë guëdchini lamë shtë́nëll. 44 Guldía rniaꞌa lu të, lëꞌë lamë gúnëll nombrar lëꞌë nguiu ni, guënibë́ꞌall grë nanapë lamë. 45 Perë si talë lëꞌë nguiu rníꞌill laꞌni ldúꞌull, adë guëdchínidiꞌi lamë lueguë, nu guëzublú nguiu ni sac zill ra muzë nu ra criadë con galnë́, perë lë́ꞌëll raull, ruuꞌll, rzuuꞌdchill. 46 Guëdchini lamë shtë́nëll mërë iurë adë quëbézëdiꞌill lëꞌë lamë. Guëabrí lamë de repëntë iurë adë quëhúnëdiꞌi nguiu ni bien. Lëꞌë lamë gúnëll cashtigu lë́ꞌëll nu guënibëꞌa lamë gátill nu tsall lugar catë nanú ra nadë rialdídiꞌi lduꞌi Dios.

47 ’Lëꞌë muzë naguc bëꞌa pë rac shtuꞌu lamë gúnëll perë adë bë́ꞌnëdiꞌill cumplir, adë bë́ꞌnëdiꞌill preparar, guëdëꞌë lamë zihani galnë́ guëc muzë ni. 48 Perë lëꞌë muzë nadë guc bë́ꞌadiꞌi pë rac shtuꞌu lamë gúnëll, nu bëꞌnë muzë lo quë narunë tucarë cashtigu, guëdëꞌë lamë duꞌpsë galnë́ guëc muzë ni. Si talë bëdëꞌë Dios zihani llni guëc nguiu, nall responsablë lu më gúnëll bien con ra cusë ni. Lëꞌë nguiu nabëꞌnë recibir pë shtë mënë, nall responsablë nu mënë guënaꞌbë rall más de nguiu ni.

49 ’Beꞌdë guëdchinia parë gac cashtigu mënë shtë guë́ꞌdchiliu lu guiꞌi. Nalë́ rac shtuaꞌa de quë subluhin. 50 Napë quë guëtiáꞌahia lu galërzac zi, ziquë rtiaꞌa mënë nguiu laꞌni nisë parë chubë nisë nguiu. Nahia ziquë mënë narlullë hashtë tsalú gac cumplirin. 51 ¿Gu lluaꞌa të beꞌdë guëdchinia parë cuedchí lduꞌu mënë con saꞌ rall? Aquëdiꞌi. Lëdë znídiꞌi. Beꞌdë guëdchinia parë gac divididë ra mënë. 52 Dizdë iurneꞌ gac divididë famili; tsunë mënë guëruꞌu rall favurë de na. Mizmë famili guëruꞌu chupë mënë cuntrë de na. 53 Shtadë llguëꞌnë rldënú rall cuntrë shíniꞌ. Llguëꞌnë na cuntrë shtadë llguëꞌnë. Shniꞌa na cuntrë shtsáꞌpiꞌ. Shtsaꞌpë na cuntrë shníꞌaiꞌ. Suëgrë rldënú llíꞌllill. Lliꞌlli na cuntrë suë́grëll.

54 Nu zac guniꞌi Jesús lu ra mënë zihani:

―Iurë rna të shcahi nagasë nezë guetë, rniꞌi të: “Hia mërë guëdchini guiu”. Lueguë rlaguë guiu. 55 Si zeꞌdë mbë nezë sur, rniꞌi të: “Zeꞌdë galnaꞌi”. Nu lueguë rac naꞌi. 56 Na të falsë, nanë́ të sëñi nananú lu guë́ꞌdchiliu nu ra sëñi nananú gubeꞌe. ¿Pëzielú rac bë́ꞌadiꞌi të pë runë cuntienë lo quë naquëhac iurneꞌ?

57 ’Gulë bëꞌnë llgabë cadë tubi të lo quë nazaꞌquë lu Dios. 58 Por ejemplë, si talë tubi mënë runë demandë lë́ꞌël lu gubiernë, antsë guëdchínil lu autoridá, bëꞌnë rëglë con contrari shtë́nël parë guëaꞌnë en paz. Si adë rúnëdiꞌil zni, lëꞌë contrari shtë́nël gúnëll demandë lë́ꞌël lu juësi. Lëꞌë juësi gúnëll intriegu lë́ꞌël lu suldadë. Lëꞌë suldadë tsagsaꞌnë rall lë́ꞌël lachiguiꞌbë. 59 Guldía, adë guërúꞌudiꞌil hashtë quíllil grë centavë nanazéꞌbil.