1 Ekꞌu woꞌora, hermanos, kuaj kankuxtaj che alaq wa Utzilaj Tzij nutzijom chi che alaq; e ri xkoj alaq y chupa ne waꞌ tikil wi alaq. 2 Ruma kꞌu wa Utzilaj Tzij, kariq alaq ri chomilaj kꞌaslemal petinaq rukꞌ ri Dios we lik tikil alaq chupa wa nutzijom che alaq. Noꞌj we na tikil ta alaq chupa, na jinta kꞌu xutiqoj riꞌ xkoj alaq rubꞌiꞌ ri Cristo. 3 Ma ri nukꞌutunik che alaq e ri xkꞌut chwe riꞌin, yey rukꞌuꞌxibꞌal ri kꞌutunik e waꞌ: Ri Cristo xkam ruma ri qamak jelaꞌ pachaꞌ ri tzꞌibꞌital kan chupa Ruchꞌaꞌtem ri Dios.* Is. 53:5-12 4 Yey Rire xmuqik pero churox qꞌij xkꞌastaj lo chikixoꞌl ri ekaminaq, jelaꞌ pachaꞌ ri tzꞌibꞌital kan chupa Ruchꞌaꞌtem ri Dios.* Sal. 16:8-10

5 Ri Jesús xukꞌut uwach chwach ri Cefas;* “Cefas”: E jun chik ubꞌiꞌ ri Pedro. tekꞌuchiriꞌ, chikiwach ri kabꞌlajuj utaqoꞌn.† Mt. 28:16-17; Mr. 16:14; Lc. 24:36; Jn. 20:19 6 Tekꞌuchiriꞌ xukꞌut uwach chikiwach ukꞌiyal hermanos echiriꞌ kimolom kibꞌ, yey ri kajlibꞌal waꞌ kikꞌow ne uwiꞌ che ri woꞌobꞌ ciento. Y chike waꞌ e kꞌi ri kꞌa e kꞌaslik, tobꞌ e kꞌo jujun chike ya xekamik. 7 Yey xukꞌut uwach chwach ri Jacobo; tekꞌuchiriꞌ xukꞌut tanchi uwach chikiwach konoje rutaqoꞌn. 8 Kꞌisbꞌal chi kꞌu re, xukꞌut uwach chinuwach riꞌin, tobꞌ pachaꞌ in juna ralko neꞌ xalaxik na chupa ta ruqꞌijol.‡ Ri Pablo na xukoj ta rubꞌiꞌ ri Cristo junam kukꞌ ri nabꞌe e taqoꞌn. Hch. 9:3-6; 1 Co. 9:1

9 Xukꞌut kꞌu uwach chinuwach riꞌin, tobꞌ ne lik na jinta ko nuwach chikiwach ri nikꞌaj chik utaqoꞌn ri Cristo, ma riꞌin lik xebꞌenuternabꞌej rukꞌ kꞌaxkꞌobꞌik rutinamit ri Dios, ri kikojom rubꞌiꞌ ri Cristo. E uwariꞌche na taqal tane kabꞌiꞌx chwe in utaqoꞌn. 10 Pero ruma ri unimal rutzil ukꞌuꞌx ri Dios wukꞌ, yaꞌtal chwe in jun chike rutaqoꞌn ri Jesús. Yey wa unimal rutzil ukꞌuꞌx lik kꞌo xutiqoj ma yaꞌtal chwe más kinchakun chikiwach ri jujun chik utaqoꞌn; tobꞌ waꞌ na in tane in ꞌanayom re, ma e ꞌanayom re ri rutzil ukꞌuꞌx ri Dios wukꞌ. 11 Tobꞌ china kꞌu ri kaꞌanaw ri chak, we e riꞌin o e rike, pero xa jun rutzijoxik kaqaꞌano; yey e ne waꞌ ri kojom ralaq.

12 We kaqatzijoj kꞌu rukꞌastajibꞌal ri Cristo chikixoꞌl ri ekaminaq, ¿suꞌchak kꞌu riꞌ kꞌa e kꞌo jujun che alaq kakibꞌiꞌij na jinta kꞌastajibꞌal chike ri ekaminaq? 13 Ma we ta e laꞌ na jinta kꞌastajibꞌal chike ri ekaminaq, e keꞌelawi riꞌ na xkꞌastaj ta ri Cristo. 14 Yey we ri Cristo na xkꞌastaj taj, na jinta kutiqoj riꞌ ri kaqatzijoj y na jinta ne kutiqoj riꞌ ri kubꞌulibꞌal kꞌuꞌx alaq rukꞌ Rire. 15 Yey we na jinta junoq kakꞌastaj lo chikixoꞌl ri ekaminaq, riꞌ kojuꞌan xa oj aj raqꞌul chirij ri Dios ma xqabꞌiꞌij Rire xukꞌastajisaj lo ri Cristo. 16 Ma we ta e laꞌ na kekꞌastaj ta ri ekaminaq, na xkꞌastaj tane riꞌ ri Cristo. 17 Yey we ri Cristo na xkꞌastaj taj, na jinta kutiqoj riꞌ ri kubꞌulibꞌal kꞌuꞌx alaq rukꞌ y kꞌa sachinaq ne alaq riꞌ pa mak. 18 Yey we ta e riꞌ, ri xekamik kikojom bꞌi rubꞌiꞌ ri Cristo, xa jumul riꞌ xsach kiwach. 19 Ekꞌu riꞌoj, ri qakojom rubꞌiꞌ ri Cristo, we ta xew wara che ruwachulew kꞌo qoyeꞌem che Rire, riꞌ chike konoje ri tikawex che ruwachulew e riꞌoj ri más bꞌisobꞌal uwach ri qakꞌulumam.

20 Pero na e ta kꞌu riꞌ, ma ri Cristo paqatzij wi xkꞌastajik. Yey e Rire ri nabꞌe xkꞌastaj lo chikixoꞌl ri ekaminaq, y waꞌ e kꞌutubꞌal re kꞌo kꞌastajibꞌal chike ri ekaminaq. 21 Ma jelaꞌ pachaꞌ ri kamik xok kukꞌ konoje ri tikawex ruma jun chi achi, waꞌ e ri nabꞌe tikawex; jekꞌuriꞌlaꞌ ri kꞌastajibꞌal ke ri ekaminaq e ruma jun chi Achi, waꞌ e ri Cristo. 22 Qonoje kꞌu riꞌ ri oj tikawex xa kojkamik ma junam qawach rukꞌ ri Adán, ma oj aj mak jelaꞌ pachaꞌ rire; yey qonoje kꞌu ri oj re ri Cristo, kaqariq jun chomilaj kꞌaslemal na jinta utaqexik. 23 Pero ri kꞌastajibꞌal qe riꞌoj, e kuꞌana na chupa ruqꞌijol. Ma ri nabꞌe xkꞌastajik e ri Cristo, yey we xkꞌun tanchi Rire, kꞌa tekꞌuchiriꞌ kojkꞌastaj janipa ri oj re Rire.

24 Rukꞌ kꞌu rukꞌunik ri Cristo, kakꞌun ri kꞌisbꞌal qꞌij. Yey kuꞌana waꞌ echiriꞌ ri Cristo kusachisaj kiwach konoje ri kechꞌoꞌjin chirij; waꞌ e ri e taqanelabꞌ, ri kꞌo kiwach y ri kꞌo kichuqꞌabꞌ. Y kuya na kꞌu ronoje riꞌ ri taqanik puqꞌabꞌ ri Qaqaw Dios. 25 Ma lik chirajawaxik ri Cristo kataqan na puwi ronoje, kebꞌuya na kꞌu chuxeꞌ ri raqan konoje ri kechꞌoꞌjin chirij. 26 Y kꞌisbꞌal kꞌu re, e kasachisax uwach ri kamik.§ “Ri kamik”: Pa ri chꞌaꞌtem griego kubꞌiꞌij ri kamik e jun “aj retzelal kꞌuꞌx”. Kubꞌiꞌij waꞌ ma lik xibꞌibꞌal uwach yey na jinta kꞌo kajawan re. 27 Ri Dios uyaꞌom chi ronoje puqꞌabꞌ Rukꞌajol, ma tzꞌibꞌital kanoq: «Ronoje taq kꞌu riꞌ ri kꞌolik, xya la puqꞌabꞌ»* Sal. 8:6 kachaꞌ. Pero echiriꞌ kubꞌiꞌij «ronoje», waꞌ na e ta keꞌelawi ri Dios uyaꞌom ribꞌ puqꞌabꞌ Rukꞌajol, ma e ne ri Dios xyaꞌw ronoje puqꞌabꞌ Rukꞌajol. 28 Y echiriꞌ ronoje kꞌo chi chuxeꞌ ri raqan Rukꞌajol ri Dios, Rire kuya tanchi na ronoje puqꞌabꞌ Ruqaw, ri xyaꞌw re ronoje che; y jelaꞌ ri Dios kakꞌojiꞌ puwi ronoje ri kꞌolik.

29 Yey we na jinta kꞌastajibꞌal ke ri ekaminaq, ¿suꞌchak kꞌu riꞌ e kꞌo jujun chixoꞌl alaq kakikꞌul ri bautismo pa kibꞌiꞌ ri ekaminaq chik? ¿Saꞌ kutiqoj riꞌ chike kakiꞌan waꞌ? 30 Yey we na jinta kꞌastajibꞌal chiqe, ¿saꞌ ne kutiqoj riꞌ xaqi katewun ri kamik paqawiꞌ riꞌoj ruma kaqatzijoj ri Utzilaj Tzij? 31 Paqatzij wi hermanos, lik kinkiꞌkot uma ralaq, ma wuma riꞌin kojom alaq rubꞌiꞌ ri Qanimajawal Jesucristo. Ruma kꞌu laꞌ na kinok ta il che ri kamik katewun panuwiꞌ ronoje qꞌij. 32 Chilaꞌ Éfeso lik xinchꞌoꞌjin kukꞌ “itzel taq awaj”.** “Itzel taq awaj”: Laj e taq ri winaq itzel kikꞌuꞌx xeyakataj chirij ri Pablo. We ta na jinta nukꞌaslemal chilaꞌ chikaj, ¿saꞌ kꞌu kutiqoj riꞌ kankꞌulumaj taq waꞌ che ruwachulew? We ta na kekꞌastaj ta ri ekaminaq, kꞌo kutiqoj ne riꞌ ri tzij kabꞌiꞌxik:

33 Masokotaj kꞌu alaq riꞌ rukꞌ waꞌ; ma e pachaꞌ ri jun tzij jewaꞌ kubꞌiꞌij: «We juna achi jusukꞌ ubꞌinik usilabꞌik kerachbꞌilaj ri na jusukꞌ ta kinaꞌoj y na chom ta kechꞌawik, riꞌ kayojtaj ri saqil ubꞌinik usilabꞌik»* Pr. 13:10; 28:7 kachaꞌ. 34 Lik kꞌu chirajawaxik kakꞌun saq chiwach ralaq y mamakun chi alaq. Y chaꞌ kakꞌix kꞌana alaq che, kambꞌiꞌij waꞌ che alaq: Kꞌa e kꞌo ne jujun che alaq na ketaꞌam ta uwach ri Dios.

35 Laj ne kꞌo junoq kuꞌan wa tzꞌonobꞌal: «¿Suꞌanik kekꞌastaj ri ekaminaq? ¿Saꞌ ri kicuerpo we xekꞌastajik?» kachaꞌ. 36 Ri katzꞌonow re waꞌ, lik qꞌalaj na kumaj ta usukꞌ puwi ri kꞌastajibꞌal. Ma ri kꞌastajibꞌal e pachaꞌ juna ijaꞌ. Echiriꞌ katikik, nabꞌe na kachaqijik; kꞌa tekꞌuchiriꞌ katuxik. 37 Yey ri katikik, tobꞌ ijaꞌ re trigo o juna chik tikoꞌn, na junam ta chi katzuꞌnik echiriꞌ kel loq, ma rijaꞌ lik junwi katzuꞌn chwa rutux. 38 Ri Dios kuꞌan che ri tikoꞌn kabꞌojanik jelaꞌ pachaꞌ ri karaj Rire, y chujujunal uwach taq rijaꞌ kuꞌan che jelaꞌ pachaꞌ ri taqal che.

39 Kꞌi taq kiwach ri e kꞌo che ruwachulew. Jelaꞌ pachaꞌ ri tikoꞌn junwi, jekꞌulaꞌ taq ri kꞌo kitiꞌjil, na junam ta kiwach. Ma junwi ri kitiꞌjil ri tikawex y junwi ri kitiꞌjil ri chikop; jekꞌulaꞌ junwi ri kitiꞌjil ri kar yey junwi ri kitiꞌjil rawaj kexikꞌikꞌik.

40 Kꞌo kꞌu e ꞌanatalik e kiwach e kꞌo chikaj, yey kꞌo e ꞌanatalik e kiwach e kꞌo che ruwachulew. Ma junwi ri kichomalil ri e kꞌo chikaj chwa ri kichomalil ri e kꞌo che ruwachulew. 41 Taq ri e kꞌo chikaj, konoje kewonik, pero na junam ta ri kiwonibꞌal. Ma ruwonibꞌal ri qꞌij junwi chwa ruwonibꞌal ri ikꞌ y ri chꞌumil. Yey chikijujunal chꞌumil junwi taq ne ri kichomalil.

42 Ri kukꞌut wa jun kꞌambꞌal naꞌoj puwi rijaꞌ e waꞌ: Ri qacuerpo che ruwachulew junwi chwa ri kayaꞌ chiqe chiqawach apanoq. Echiriꞌ kojkamik, ri qacuerpo kamuqik y kaqꞌayik. Yey echiriꞌ kojkꞌastajik, lik junwi ri qacuerpo, ma waꞌ na kakam ta chik. 43 Ri qacuerpo echiriꞌ kamuqik, na jinta kꞌana uwach. Noꞌj we xkꞌastaj lo che ri kamik, kuꞌana lik kꞌo uwach. Jekꞌulaꞌ echiriꞌ kamuq ri qacuerpo, na jinta kꞌana uchuqꞌabꞌ; noꞌj we xkꞌastaj loq, kuꞌana lik kꞌo uchuqꞌabꞌ. 44 Ri qacuerpo echiriꞌ kamuqik, xa re ruwachulew; noꞌj echiriꞌ kakꞌastaj lo che ri kamik, kuꞌana jun cuerpo lik rewi re ri kꞌaslemal chilaꞌ chikaj. Ma jelaꞌ pachaꞌ wa qacuerpo lik rewi re ri qakꞌaslem wara che ruwachulew, jekꞌulaꞌ kajawax jun qacuerpo lik rewi re ri qakꞌaslemal chilaꞌ chikaj.

45 Ma tzꞌibꞌital kan chupa Ruchꞌaꞌtem ri Dios: “Echiriꞌ xꞌan ri nabꞌe achi Adán, xyaꞌ ukꞌaslem.”* Gn. 2:7 Noꞌj ri “ukaꞌm Adán” (waꞌ e ri Cristo) e aj yaꞌl ri chomilaj kꞌaslemal na jinta utaqexik. 46 Ri qacuerpo xyaꞌ nabꞌe, xa e re ruwachulew. Chiqawach kꞌu apanoq kayaꞌ jun cuerpo chiqe lik rewi re ri qakꞌaslemal chilaꞌ chikaj. 47 Ri nabꞌe achi e re ruwachulew, ma xꞌaniꞌ rukꞌ ulew. Pero rukaꞌm achi, waꞌ e ri Qanimajawal Jesucristo, e re chikaj ma chilaꞌ petinaq wi. 48 Woꞌora ri qacuerpo e pachaꞌ rucuerpo ri nabꞌe achi, xa re ulew; noꞌj echiriꞌ kojkꞌastaj lo chupa ri kamik, ri cuerpo kayaꞌ chiqe e pachaꞌ ri cuerpo kꞌastajinaq re ri Jun xpe chilaꞌ chikaj. 49 Y tobꞌ woꞌora ri qacuerpo xa e pachaꞌ re ri jun achi ꞌanom rukꞌ ulew, kopon na kꞌu ri qꞌij ri qacuerpo kuꞌana jelaꞌ pachaꞌ re ri Jun xpe chilaꞌ chikaj.

50 Kambꞌiꞌij kꞌu che alaq hermanos, riꞌoj na utz taj kojok pa rutaqanik ri Dios chilaꞌ chikaj rukꞌ wa cuerpo re ruwachulew, ri xa kakamik; ma waꞌ na taqal ta che ri qakꞌaslemal na jinta utaqexik.

51 Tape alaq, ma kanqꞌalajisaj chiwach alaq ri na etaꞌmatal ta lo ojertan. Ri oj re ri Cristo, na qonoje taj kojkamik, pero qonoje kajalkꞌatix uwach ri qacuerpo echiriꞌ ri Cristo kakꞌun tanchik. 52 Waꞌ xa pa joqꞌotaj kuꞌano, e pachaꞌ echiriꞌ junoq kuyupij ruwach. Echiriꞌ katataj kꞌu ri kꞌisbꞌal uchꞌawibꞌal ri trompeta, xaqikꞌateꞌt kekꞌastajisax lo ri ekaminaq rukꞌ jun cuerpo na kakam ta chik; yey janipa kꞌu ri oj kꞌaslik, kajalkꞌatix uwach ri qacuerpo. 53 Ma ri qacuerpo woꞌora xa kakamik. Lik chirajawaxik kꞌut kajal uwach rukꞌ jun na kakam ta chik. 54 Ekꞌuchiriꞌ kayaꞌ ri qacuerpo na kakam ta chik, kꞌa e riꞌ kuꞌana na ri tzꞌibꞌital kan pa Ruchꞌaꞌtem ri Dios:

55 Yey kubꞌiꞌij che ri kamik:

56 Ma e ri mak kuya lo uchuqꞌabꞌ ri kamik chaꞌ kuꞌan kꞌax chiqe. Yey e ruma ri mak kaqaꞌano, kaqꞌalajinik taqal chiqe kaqꞌat tzij paqawiꞌ ruma xqapalajij Rutzij Upixabꞌ ri Dios. 57 Pero xa maltiox kꞌu che ri Dios, ma Rire kuya chiqe kaqachꞌij uchuqꞌabꞌ ri mak ruma ri Qanimajawal Jesucristo. 58 E uwariꞌche alaq nu hermanos, ri lik kꞌax kannaꞌ alaq, lik tikila alaq jusukꞌ y maya kꞌu alaq luwar che ritzel kuchꞌij chuqꞌabꞌ alaq. E lik yaꞌa ibꞌ alaq che uꞌanik ruchak ri Qanimajawal, ma etaꞌam chi alaq lik kꞌo kutiqoj ronoje ri chak kaꞌan alaq pa rubꞌiꞌ.