SAN MATÉO. 12. Xoʼon chupan jubiʼ, pa uxlambal ʼij, i Jesus ca bin cuʼ u tijoxelab pa ticon re i trígo. I u tijoxelab, xpe numic chique; xe oc chu chʼupic u wach i trígo; xe oc chu pochʼic, y xqui tijo. I aj Fariséo winak, are xquil ile, xqui bij che i Jesus: —Chawilapeʼ, i a tijoxelab, n-ʼus taj que chacun woʼor pa uxlambal ʼij. I ʼatbal tzij tzʼibtal can rumal i mam Moises n-cu ya ta chique quiqui mol cosech woʼor —xe cha. —¿Katzij nawi? —xu bij i Jesus—. ¿Xataba n-iwilom ti yix chupam u wuj i Dios wach xu ʼan i mam David ujer? Ire, cuʼ i rachiʼil are xpe numic chique, xoc pa rachoch i Dios y xu tij i loʼlaj caxlanwa, chi yatal chuwach i Dios. I caxlanwa-le, xui yatal chique i sacerdóte quiqui tijo; n-yatal ta chique i toʼ winak quiqui tijo —xu bij i Jesus chique. ¿Xataba xak ni tom ti yix wach i tzʼibtal can chupam i ʼatbal tzij re i mam Moises? Cu bij chi ʼo u chac que chacun i sacerdóte pa rachoch i Dios pa uxlambal ʼij. N-mac ta ile, tupu n-que uxlan taj. Bay, chi ʼo wi Jun chiwach yix chi nim ni u ʼij chuwach i rachoch i Dios. Yix n-qui ta tu be wach u bim i Dios chupam u wuj. Xu bij iri: “Cwaj yin ʼo ni cʼaxnabal i cʼux; n-are ti toʼ u sujuxic chicop chinwach.” (Queje ile tzʼibtal canok.) We tene qui ta u be ile, n-qui coj ta ʼuri qui mac i winak chi n-ta jun qui mac. (In tijoxelab-le n-ti qui mac que tijin chu ʼanic.) Yin, chi in Achi aj Chicaj xak in ʼo puwi i uxlambal ʼij —xu bij i Jesus chique. Teʼuri i Jesus xel pa ticon, xa ʼe pa molbal quib i aj Israel. Are ʼo chila, xril jun achi lic chakijnak u ʼab. Chila xak je ʼo juban achiab, quiqui tzucuj u mac i Jesus; xe oc ʼuri chu cʼamic u pam. —¿ʼUtz nawi cutzirsax jun iwab pa uxlambal ʼij? —xqui bij che. I Jesus xu bij chique: —Yix, we ʼo jun i chij, we ca tzak chupam jun siwan che i uxlambal ʼij, ¿xataba n-quiwesaj ta lok, we pa uxlambal ʼij? Quiwesaj pues. ¿Xataba jun achi n-tu ʼij chuwach jun chij? Jun achi mas ʼo u ʼij pues. Rumal-i, yatal ʼuri chake caka ʼan i ʼutz che jun winak pa uxlambal ʼij —xu bij chique. Teʼuri xu bij che i achi: —Cha sucʼba i a ʼab —coʼon che. Are ʼuri i achi xu ji pan u ʼab, y xutziric; xcanajic pacha u ʼanom i jun chi ʼutz. Teʼuri i aj Fariséo winak xe ʼec; xe oc ʼuri chu chʼobic chiquiwach wach u camsaxic i Jesus quiqui ʼano. I Jesus, are xu ta wach cacaj quiqui ʼan che, xel chila; y je qʼui i winak xe terej bi chirij. I Jesus ʼis xe u cunaj iwabib, xui-ri, xu bij chique chi n-quiqui bij taj pachin ire. Queje ile xeʼelok xak jun ruʼ pacha u bim can i Dios chupam i wuj tzʼibtal can rumal i mam Isaías. Xu bij: Are iri are i wajchac chi in chom na; ire lic cʼax quin naʼo, lic quin quicot rumal. Quin tak bi in Tewal puwi ire, y que u bij chique conojel i tinimit chi ʼo ni tobal-que chuwach i tojpen chi ca pe na. Ire n-craj ta quiqui chap quib chi tzij, xak n-ca siqʼuin taj; xak n-ca taqʼui ta pa tak be, cu ʼanbej re nimak tak u bixquil chique i winak. Ire n-coʼon ta cʼax che jun chi n-tu choʼab: we ʼo jun winak pacha jun ajij cotquic, ire n-cu qʼuis ti u patzʼic; xak we ʼo jun winak pacha jun cantil cu rayij ca chupic, ire n-cu qʼuis ti u chupic. Queje coʼon ire ile, cʼa ca pe ni ʼutz sucʼulic chuwach i jyub taʼaj. I ronojel tak i tinimit, quiqui cuba ni qui cʼux che ire, chi rumal ire que ʼel ni ique pa cʼax. (Queje ile u tzij i Dios chi u tzʼibam can i mam Isaías.) Teʼuri ʼo jun achi mawach, cʼamtal bi chuwach i Jesus. Ire xak mem, man ʼo jun itzel tew che. I Jesus xu rutzirsaj, teʼuri i achi chi mawach xtzunic, xak xchʼawic. Conojel i winak lic xqui bisoj che, y xqui bij: —¿Mokxa are i Tolke chi koyʼem? —xe cha. Xui-ri, i je aj Fariséo are xqui ta, xqui bij: —N-are taj. I achi-le, i choʼab chi ʼo ruʼ xa ruʼ itzel ca pe wi. Are i rumal ʼuri ca tiqui chi relsaxic bi itzel tew. I choʼab chi ʼo ruʼ, xa ruʼ i Beelzebu ca pe wi, chi ʼo piquiwi itzel tak tew —xqui bij. I Jesus retaʼam wach quiqui chʼobo, y xu bij jun tijojbal tzij chique, cʼutbal-re chi n-katzij taj wach que tijin chu bixquil. Xu bij: —I ʼatbal tzij re jun tinimit, we quiqui ʼan tak tzobajil che quib man quiqui ʼanbej chʼoʼoj chiquiwach, xa quiqui sach qui wach ʼuri. Xak queje jun tinimit, xak queje i je alal; we n-junam ti qui wach, we quiqui jach quib chiquiwach, n-que najtin ta ʼuri. Xak queje queʼel ile che i Satanas, man we ʼo jujun itzel quiqui ʼan chʼoʼoj chiquiwach je itzel, n-que najtin ta ʼuri. Qui bij yix chi ruʼ u choʼab i Beelzebu xwesaj bi itzel tew. Bay, xak i tijoxelab yix xak caquesaj bi itzel tew chique i winak; ¿pachin yawnak i qui choʼab ique ʼut? Ile quiqui ʼan i tijoxelab yix; ca ʼalijin ʼuri chiwe chi n-usucʼ taj wach i xi bij. Xui-ri, yin que wesaj bi itzel tak tew rumal u Tewal i Dios chi ʼo wuʼ. Ile ʼut cʼutbal-re chiwe chi i ʼatbal tzij re i Dios ya ʼo chic chi. Qui bij yix chi ruʼ ni u choʼab itzel, xwesaj bi itzel tew-le. Xui-ri, mi jun ca tiqui che oquic pa cu ʼat wi tzij jun (pacha itzel), chi relsaxic wach i ʼo puʼab, we maja u ximom i jun-le. We u ximom chic, teʼuri ca tiqui chi relsaxic wach i ʼo puʼab —xu bij chique. Xak xu bij: —Pachin n-cu ya tu wach wuʼ, ire aj chʼoʼoj ʼuri chwij. Xak pachin jun n-quin u to ta che i molonic, ire xa cu quichersaj bic. Rumal-i quin bij chiwe, chi ʼana cwent xak manal mi bij chirij u Tewal i Dios. I winak, ca cuytaj ni qui mac chique, xak niʼpa i n-ʼus taj chi quiqui bij; xui-ri, we quiqui bij mal laj tak tzij chirij u Tewal i Dios, ile n-ca cuytaj ta chic chique. I winak, we cʼax que chʼaw chwij yin, ile ca cuytaj na chique; xui-ri we cʼax que chʼaw na chirij u Tewal i Dios, i mac-le lic n-ta u cuytajic. N-ca cuytaj ta woʼor, xak mi ne coʼon panok, are cu jek u ʼatbal tzij i Dios. Jun cheʼ, we ʼutz laj cheʼ, cu ya u wach ʼutz; xak we n-ʼus ta laj cheʼ, i u wach xak n-ʼus taj. Jun cheʼ ca ʼiltaj na che u wach we ʼutz. ¡Yix ix racʼal cumatz! ¿Wach nawi u bixquil i ʼutz qui ʼan na? man lic ix mal. Jun, are ca chʼawic, wach i quel pu chiʼ, pu cʼux petnak wi, niʼpa u molom rib chila. Jun ʼutz laj winak, ʼutz i cu bij, man ʼutz i ʼo pa ranima; xak jun mal laj winak, n-ʼus ti cu bij, man n-ʼus ti ʼo pa ranima. Y yin quin bij chiwe, are ca cʼun i qʼuisbal ʼij, conojel ʼis quiqui bij na chuwach i Dios wach tak i tzij qui bim chi n-ʼus taj. Rumal wach i a bim, ca ʼat ni tzij pawi, ca ʼiltaj ʼuri we ʼo i a mac, o we n-taj. Je ʼo jujun aj Fariséo winak, tak jujun aj tijonel re i ʼatbal tzij, xqui bij che i Jesus: —Tijonel —xe cha—, cakaj cakil jun milágro, cʼutbal-re chake chi Dios ʼo awuʼ. I Jesus xu laʼ u wach chique: —I winak woʼor, lic je mal na, lic n-quiqui coj ta chic i Dios. Yix qui rayij ca ʼan ni jun milágro chiwach, cʼutbal re u choʼab i Dios wuʼ; xui-ri, n-ta jun milágro ca ʼan ni chiwach. I tom chic wach i milágro xa ʼani che i ma Jonas, chi ajbil u tzij i Dios ujer. Xui i milágro-le quiwil na. Ire xu chʼij oxib ʼij, oxib aʼab, chupam i nim laj car; bay, xak queje quin ʼan ni yin, chi in Achi aj Chicaj; quin chʼij ni oxib ʼij, oxib aʼab, quin muktaj na. Are ca pe i ʼij chi ca ʼat ni tzij piquiwi i winak, i aj Nínive chi xe u pixbaj i ma Jonas, quiqui coj na i mac yix ix winak re woʼor. Queje quiqui ʼan ni ile, man i winak aj Nínive xqui jalwachij qui cʼaslemal are xupon i ma Jonas chu bixquil u tzij i Dios chique. Xui-ri, yix lic n-qui jalwachij ti cʼaslemal tupu ʼo Jun chi, mas nim ni u ʼij chuwach i ma Jonas; rumal-i quiqui coj na i mac. Xak i ixok, chi ujer ʼatol tzij re i pa Sur, xak ire cu coj ni i mac yix ix winak re woʼor, are ca pe i ʼij chi ca ʼat ni tzij piquiwi i winak. Queje cu ʼan na ire-le, man yix n-quiwaj ta qui ta i Jun chi ʼo u noʼoj. I ixok-le, lic mas naj xpe wi chu tayic u nojbal i ma Salomon, chi mas ʼo u noʼoj. Y woʼor ʼo Jun chi, nim ni u ʼij chuwach i ma Salomon, péro yix n-quiwaj tu tayic wach i cu bij —xu bij i Jesus chique. I Jesus xak xu bij i tzij-i chique: —Jun itzel tew, we xel che jun winak, xa ca bin pa chakij jyub chu tzucuxic pa cuxlan wi, y n-cu rik taj. Teʼuri cu chʼob pu jolom: “Quin tzalij chic che i wachoch pa i xin el wi” cu bij; y ca tzalij chic ʼuri. Are cupon tan chic ruʼ achi, cu riko pacha jun ja n-tu pam, lic josʼim, lic yijbam na che jun rajaw cʼacʼ. Teʼuri i itzel tew que u tzucuj bi rachiʼil, y que u rik je wukub chic, mas je mal chuwach ire. Que u cʼam bi ruʼ, y conojel que oc che achi. Chila que jeki wi. Teʼuri i achi-le, queʼelok mas mal na chuwach li ujer. Xak queje ile queʼel chique i winak re woʼor (man yix n-ta jun cʼutunic ʼutz qui ya chique, quiqui cʼolbej piqui cʼux —xu bij i Jesus chique i aj Fariséo). I Jesus cʼa ca chʼaʼat cuʼ i winak are xe upon u chaʼ, xak i u chuch. Ique je ʼo chi sak, cacaj que lapan ruʼ. Are ʼuri ʼo jun achi xu bij che i Jesus: —I a chuch cuʼ i a chaʼ je ʼo chi sak, cacaj que lapan awuʼ —xu bij che. Xui-ri, i Jesus xu bij che i achi: —¿Je pachin in chuch, je pachin in chaʼ? —coʼono. Are ʼuri, xu cʼut che u ʼab niʼpa i u tijoxelab je ʼo ruʼ, y xu bij: —Ique-le je are in chuch, je in chaʼ —xu bij—. Pachin i que tijin chu ʼanic pacha craj in Kajaw chicaj, je are in chuch ʼuri, je are in chaʼ, je are i wanab —xu bij.