8
Yi e' xna'n yi ak'on wa' Jesús
1 Itzun bantz yi stzaje'n wi' yi jun xtxolbila'tz, nintzun ben Jesús lakak e'chk tnum nin lakak e'chk aldey tan xtxole'n yi balaj stziblal yi at tulbil Ryos tan cawu'n. Xomche' yi coblaj ẍchusbe'tz te'j. 2 Nin xomche' cobox xna'n te'j. At e' yi elnake' espíritu cwent Bayba'n ta'n chiwankil. Nin at e' xna'n yi ulnak yos scyuch'. Ej nin jun scyeri e' xna'na'tz i'tz yi Lu'ch Mat yi jun yi elnak juk espíritu cwent Bayba'n twankil tan Jesús. 3 Ej nin ncha'tz at na' Cha'n, yi txkel wutzile'n Chus, yi bajx ẍchakum Herodes. Xomij i' te Jesús. Ej nin ncha'tz na' Susana, scyuch' jun c'olojt xna'n, xomche' te'j. Yi e' xna'na'tz e' cu'n nchichojon cyakil yi gast te mbi cu'n tajwe'n tetz Jesús.
Yi elsawutzil tetz ujul
(Mt 13.1-19; Mr 4.1-9)
4 Wi'nin tzun wunak xomche'-tz te Jesús, scyuch' cyakil yi e' wunak yi e' baj saj lakak tnum. Bene'n tzun tlol Jesús jun elsawutzil scyetz: 5 “Itzun bantz, nin ben jun yaj tan ẍchitle'n nin ij wi cojbil. Yi toque'n i' tan ẍchitle'n nin yi ij, at tzun ij yi cho'n tpone'n q'uixpuj tbe' nin wi'nin wunak e' xon tibaj. Nin at baj chisicy'ol ch'u'l nin baj cyak'un. 6 Ej nin at ij yi cho'n tpone'n q'uixpuj wi c'ub, kale qui'cle't mas piml yi tx'otx'. Yi ẍch'uye'n, jalcunin skeje'n, na cya'l atit mas ta'cl yi tx'otx'. 7 Nin at ij yi cho'n tpone'n q'uixpuj xo'l tx'i'x. Jalcu'n ch'uye'n yi tx'i'x. Nin xcye' tan c'osine'n yi ij. 8 Ma yi ij yi cho'n cwe'n tul balaj tx'otx', ja ch'uy, nin ja wutzin, chumbalaj nin ban cosech. Na te yi jujun wi' tak' jun cient bak'wutz,” stzun Jesús scyetz.
Yi wi't baje'n talol yi jun elsawutzila'tz, chin wi' nin tzun bant tan yol, itzun taltz: “Ma jalu', ko ja quibitu' inyol ba'n cho'cu' il tan xtxumle'n.”
Yi tlol Jesús yi mbi tzuntz yi na xcon e'chk elsawutzil ta'n
(Mt 13.10-17; Mr 4.10-12)
9 Cyoque'n tzun yi e' ẍchusbe'tz Jesús tan jakle'n tetz yi mbi eka'n tan yi elsawutzil yi nsken tal i'.
10 Bene'n tzun tlol Jesús scyetz: “Ak'ij itajtza'kl tan Ryos tan tele'n itxum tetz yi tajbil i' scye'j wunak. Poro yi e' mas wunak qui na pujx cya'n. Na na quil yi mbi na imban, nin na quibit e'chk elsawutzil yi na xcon wa'n, poro qui na pujx cya'n mbi na elepont, tan paj yi qui na cho'c il tan xtxumle'n. 11 Je bin eka'n tan yi jun elsawutzila'tz: Yi ij ya'stzun jun elsawutzil tetz yi yol Ryos. 12 Yi xtxolbil te yi ij yi cho'n tpone'n q'uixpuj tbe', i'tz jun elsawutzil yi at wunak yi na quibit yi yol Kataj poro jalcu'n na ul Bayba'n tan telse'n len yi xtxolbil te cyalma'. Na qui na taj Bayba'n yil cyocsaj yi yol Ryos, nin yil chiclax.
13 “Ej nin yi xtxolbil te yi ij yi cho'n noje'n cu'n wi c'ub, i'tz jun elsawutzil yi at wunak yi wi'nin na chitzatzin yi na cyocsaj yol Kataj. Poro yi na ul yi pilbil cyetz, jalcu'n na chipakxij nin qui na chiquiwix.
14 “Ej nin yi xtxolbil te yi ij yi cho'n noje'n cu'n xo'l tijal tx'i'x, i'tz jun elsawutzil yi at e' yi na quibit yol Kataj poro yi na xon tiemp na chipakxij tan paj yi e'chk il yi na ul ẍchiwutz. Nka na chipakxij tan paj yi na el nin cyalma' tan chicambal mas chimebi'l, nka na chipakxij tan paj yi na el nin cyalma' te e'chk tzatzi'n yi at wi munt. Qui tzun na chiwutzintz, na ni'cu'n e' tu jun wi' ujul yi qui na ak'on ba'n. 15 Poro yi xtxolbil te yi ij yi cho'n noje'n cu'n tul balaj tx'otx', na ẍchaj sketz yi at e' yi tetz cu'n cyalma' na cho'c tan xtxumle'n yi yol yi na quibit nin qui na el te chic'u'l. Ni'cu'n tzun e' tu jun wi' ujul yi na wutzin, nin yi na ak'on ba'n.
Qui'c jun takle'n yi qui'k lajluchax
(Mr 4.21-25)
16 “Ncha'tz cya'l nin jun yi na oc k'a'kl jun cantil ta'n yi nink sjob cu'n tan jun lak. Nin qui na oc jun cantil ka'n jak' tx'ach, ma na cho'n na je' tcya'j tan xtxeke'n xe ca'l. Ncha'tz tzun tane'n yi ajtza'kl yi na chintzan wetz tan xtxole'n cyen tzitetz. I'tz tan lajluchaxe'n yi tajbil Ryos ẍchiwutz cyakil wunak chi na ban jun cantil yi na txekun tul tz'o'tz. 17 Na qui'c nin jun ajtza'kl cachi' yi qui'k lajluchax tan wetz inchusu'n. Ej nin qui'c nin jun ama'l kale najlche't wunak, mpe chin tz'o'tz nink yi cyajtza'kl, yi qui'k xcye' inchusu'n tan xtxeke'n.
18 “Nque'nwok bin tan xtxumle'n yi xtxolbile'j yi na wal nin tzitetz, na yi e' yil cho'c il tan xtxumle'n, nin tan banle'n tane'n, tz'ak'lok mas cyajtza'kl. Poro yi e' yi qui na cho'c il te'j, tz'elepon ticy'le'n yi mu'ẍ tal ajtza'kl yi ak'ij scyetz,” stzun Jesús scyetz.
Yi xtxu' Jesús scyuch' e' titz'un
(Mt 12.46-50; Mr 3.31-35)
19 Ej itzun te yi na jilon i' nintzun e' opon yi xtxu' Jesús scyuch' e' titz'un kale atit. Poro quinin jal puntil cya'n tan cyocompone'n te i' tan paj yi wi'nin wunak ate'. 20 Cyoque'n tzun cobox yi ate' xe ca'l tan talche'n tetz Jesús:
—Ta', yi xtxu'u' scyuch' e' titz'unu', ate' tzi'n. Na cyaj chijilon teru', —che'ch.
21 Bene'n tzun stza'wel Jesús:
—Yi e' yi na quibit yi yol Ryos, nin na cho'c tan banle'n tane'n, ya'stzun intxu' nin ya'stzun e' witz'un, —stzun Jesús scyetz.
Yi tanewe'n cyek'ek' tu pak'bil mar tan Jesús
(Mt 8.23-27; Mr 4.35-41)
22 Itzun bantz te yi jun tiempa'tz nin e' oc Jesús scyuch' yi e' ẍchusbe'tz tul jun barc.
—Kicy'ok bin jalaj icy'en a', —stzun Jesús scyetz.
Nin e' bentz. 23 Te yi na xon yi barc wi a', nintzun wit Jesús tc'u'l. Xe'te'n tzun jun chin wutzile'n cyek'ek'. Nin xcye' tan ẍchek'e'n yi mar. Nin yi pak'bil mar nin oc tul barc. Chin xo'wbil nin ban. 24 Cyoque'n tzun yi e' ẍchusbe'tz tan c'ase'n Jesús nintzun cyaltz tetz:
—¡Ta', Ta'! ¡Txant tan kele'n cu'n swutz! Elk watlu', —che'ch.
Yi c'ase'n Jesús, nintzun cu makol yi cyek'ek' tu yi pak'bil mar. Tanewe'n nin tzun ban tojkbil cyek'ek'tz tu yi a'. Numba'n nin cwe'n.
25 —¿Nxac qui k'uklij ic'u'l swe'j? —stzun Jesús scyetz.
Wi'nin cyele'n yab te jun milawra'tz yi bnix tan Jesús nintzun cyaltz:
—¿Mbi tzun eka'n tan jun yaje'j? na nicy't nin yi cyek'ek' tu yi mar na quibit yi ca'wl i', —che'ch tzun bantz squibil quib.
Yi tule'n yos tu yi yaj aj Gadara
(Mt 8.28-34; Mr 5.1-20)
26 Cho'n tzun cyopone'ntz le ama'l cwent Gadara, yi cho'n at jalaj cy'en a', swutz quen tnum Galilea. 27 Yi tele'n tzaj Jesús tul barc tule'n tzaj tzun jun yaj aj tnum. Nsken el tiemp yi cyocle'nix yi espíritu cwent Bayba'n twankil. Nin sken el tiemp yi qui na xcon be'ch tetz ta'n. Nin quinin najlij i' xe ca'l. Ma na cho'n najlij i' lakak e'chk picy kale na chimukxe't alma'.
28 Yi bene'n tilol i' Jesús, nin cu' mejloktz swutz. Itzun taltz:
—Jesús, ilu' Cy'ajl Ryos ¿mbi tzun na taju' swetz? Quil chinxuxu', —stzun.
29 Chin tja'j nin bantz tan yol, na nsken cawun Jesús te yi espíritu cwent Bayba'n tan cyaje'n cyen tilol yi yaj. Nsken el tiemp yi tocle'nix yi espíritu cwent Bayba'n twankil yaj. Ala' tir c'alxij yaj tan caren tu ẍimbil. Poro ilenin ja xcye' tan pak'le'n cu'n. Ej nin pitij yaj tan yi espíritu cwent Bayba'na'tz lakak e'chk ama'l tz'inunin tu'. 30 Bene'n tzun jakol Jesús tetz yi espíritu cwent Bayba'n:
—¿Mbi abi'?
—Legión imbi', —chij.
Ya'stzun tal i'-tz, na ala' cu'n chixone'n yi e' espíritu cwent Bayba'n yi nsken cho'c le wankil yaj. 31 Cyoque'n tzun tan cu'swutzil tetz Jesús tan qui chibene'n laju'n tq'uixc'uj.
32 Ate' tzun jun c'oloj boch tan wa'a'n txala'j. Cwe'n tzun chiwutz yi e' espírituja'tz tan tk'ol Jesús ama'l scyetz tan cyoque'n chiwankil yi e' boch. Nintzun tak' Jesús ama'l scyetz.
33 Cyele'n tzaj tzun yi e' espíritu cachi' twankil yi yaj, nin e' octz chiwankil yi e' boch. Lajke'l nintzun bene'n chitrimpul quib yi e' boch tkotx'. Cho'n chicwe'n pone'n tol jalen xe a', nin e' baj quimtz.
34 Yi bene'n quilol yi e' q'uicy'lom boch te yi mbi cu'n bajij, nin e' el ojkujtz. Nin e' baj nintz tan talche'n stziblal tnum, nin lakak e'chk mas ama'l yi at naka'j. 35 Baj cyele'n tzaj tzun wunaktz tan xmaye'n yi mbi cu'n mbajij. Yi cyopone'n te Jesús, nintzun quil wutz yi yaj yi nsken el yi espíritu cachi' twankil. Cho'n c'olchij i' swutz Jesús. Nsken oc be'ch tetz, nin qui'ct yab. Wi'nin tzun cyele'n yab wunak te'j. 36 Ej nin yi e' yi i'lon tetz yi mbi cu'n mbajij te'j, nin e' baj octz tan xtxole'n yi ẍe'n cu'n mmu'l yos tuch'.
37 Poro cyakil yi e' wunak yi e' ultz tan xmaye'n nin e' octz tan talche'n tetz Jesús tan tele'n i' le cyetz chiluwar, na wi'nin chixobe'n tetz. Toque'n tzun Jesús tul yi barc nin ajtz. 38 Ma yi yaj yi el yi espíritu cwent Bayba'n twankil, nsken cyen jak i' pawor tan xome'n nin te Jesús. Poro quinin tak' Jesús ama'l tetz, ma na ntina'tz tal i':
39 —Quilo'katz xe aca'l. Txolaj yi e'chk takle'n balaj yi mban Ryos tzawe'j, —stzun Jesús tetz.
Aje'n nin ban tetz yajtz tnum, nin octz tan xtxole'n yi e'chk takle'n balaj yi mbajij te i' tan Jesús.
Yi tule'n yos tu me'l Jairo tu yi xna'n yi mmacon quen yi be'ch tetz Jesús
(Mt 9.18-26; Mr 5.21-43)
40 Itzun bantz yi pakxe'n junt tir Jesús le ama'l Galilea, wi'nin chitzatzine'n wunak yi ate' tan c'ulche'n. 41 Tpone'n tzun jun yaj te Jesús yi na bi'aj Jairo, i' jun scyeri yi e' bajxom cwent yi sinagoga. Cwe'n tzun mejloktz swutz Jesús, nin octz tan moxe'n tan bene'n xe tetz ca'l, 42 na at jun me'l i' yi quimich tlen tu' atit tan yabil. E'chk coblaj lo' yob yi xuna'tz. Itzun yi tcy'al Jesús yi be' tan tpone'n xe ca'l yaj, wi'nin chibitz'ol quib wunak te'j.
43 Ej nin ẍchixo'l yi e' wunaka'tz at jun xna'n yi sken el coblajix yob yi qui na makxij yi xtx'ajo'n te'j. Nsken baj sotzal cyakil yi pu'k tan ẍchojle'n yi e' ajtz'ac. Poro cya'l nin jun xcye' tan stz'aque'n. 44 Cho'n tzun tocompone'n ẍkansal tib wutz coc Jesús nin oc macol i' yi ju' yi be'ch tetz. Jalcunin tzun makxe'n yi yobliltz.
45 Poro yi nachone'n Jesús te'j nintzun taltz:
—¿Na' nchinmacon? —stzun Jesús.
Cya'l nin jun jilon tzaj. Bene'n tzun stza'wel Lu' scyuch' yi e' mas:
—Ta', ¿qui pe' na til ninu' yi jun c'oloj wunake'j, yi wi'nin chibitz'ol quib te'ju'? ¿Mbi tzuntz ntalu'? “¿Na' nchinmacon?”
46 —Poro at nin jun yi nchinmacon, —stzun Jesús. —Na ja chinnachon te'j yi ja ul yos tu yi juna'tz tan imporer.
47 Yi nachone'n xna'n te'j yi qui'c rmeril tan tewe'n yi mbi cu'n mban i', toque'n tzun ẍkansal tib te Jesús tan xtxole'n tetz yi mbi tzuntz yi toque'n macol yi be'ch tetz. Quibital tzun cyakil wunak yi xtxolbil yi tal xna'n. Ej nin je yol i'e'j:
—Ta', jalcu'n mmu'l yos swuch' yi mmo'c inmacol be'ch teru', —stzun i' bantz.
48 —Bintzi na', ja ul yos tuch'u', poro tan tu' yi nk'uke' c'u'lu' swe'j yi chinxcyek te yoblilu'. Ba'n bin tz'aju', nin cheb cuntu' lbenu', —stzun Jesús bantz tetz.
49 I cunin na tzan Jesús tan yol tetz yi xna'na'tz yi tule'n tzaj jun scyeri yi e' najal Jairo tan talche'n tetz i':
—Ta', yi me'lu' ja wi't quim. Cha'tz, quil xuxu' mas yi kajcaw, —chij i' bantz.
50 Yi tbital Jesús yi yol yaj, itzun taltz tetz Jairo:
—Quil bisunu'. K'ukek c'u'lu' te Ryos, tz'ul tzun yos tu me'lu'.
51 Yi tocompone'n Jesús xe ca'l Jairo quinin tak' ama'l scyetz wunak tan cyoque'n xe ca'l. Ntin Lu' tu Jacow, nin Wa'n, scyuch' yi e' taj xtxu' yi xun e' octz te'j. 52 Wi'nin chibisune'n nin wi'nin cyok'e'n cyakil yi e' wunak, tan paj yi nsken quim yi xun:
—Quil chok'u' na nk'e'tz quimich mban yi xun, ma na watl tu' na ban te'tz, —stzun Jesús scyetz.
53 Poro yi e' wunak tze'e'n tu' e' ban te yi yol Jesús, na nsken quil yi nsken quim yi xun.
54 Je'n tzun stz'amol Jesús yi k'ab yi xun nintzun taltz:
—¡Xun! txiclije'n.
55 Tule'n tzun yos tu yi xun, nintzun je' txicloktz. Cawune'n nin tzun Jesús scyetz yi e' taj xtxu' tan cyak'ol wa'. 56 Poro yi e' cyetz wi'nin cyele'n yab te yi ẍe'n cu'n mitz'ij junt tir chinitxa'. Talol tzun Jesús scyetz tan qui cyalol yi mbi cu'n bajij scyuch'.