Salmos. 119. Ba'n cyeri e' yi jicyuch te cyajtza'kl, yi e' yi na chixom te yi ẍchusu'n Kataj Ryos. Ba'n cyeri e' yi na chiban tane'n yi tetz ca'wl, yi e'a'tz, yi tetz cu'n cyalma' xomche' te ca'wl i'. Na yi e'a'tz yi na chixom te ca'wl Ryos, qui na chijuch quil. Na yi ilu' teru' Wajcaw, ja cawunu' tan kaxome'n te yi teru' ca'wlu', nin tajwe'n tan kabnol tane'n. Nink chinxcye' tan banle'n tane'n yi teru' ca'wlu'. Qui tzun klo' tz'el intx'ix yi nink chinxcye' tan banle'n tane'n. Yil tz'el intxum tetz yi e'chk ca'wlu'a'tz, swak'e' ink'ajsbil teru' tetz cu'n walma'. Tzimbne' tane'n yi teru' ca'wlu'. Qui'k ne'l te c'u'lu' Ta'. ¿Mbi tajwe'n tan bnol jun xicy tan qui bene'n tul il? Tajwe'n tan xome'n te yi yolu' Ta'. Tetz cu'n walma' chinxomok te'ju' Ta'. Quil tak'u' ama'l tan imbene'n tul il. Ja incol yi yolu' te walma', bantz qui injuchul wil swutzu'. ¡Wajcaw! swak'e' ink'ajsbil teru' na at k'eju'. Ẍchaje'u' bin yi mero tajbilu' swetz. Ilenin na inna'wsaj cyakil yi e'chk ca'wlu' yi at te walma', yi e'chk ca'wlu' yi alijt cyen tanu'. Wi'nin na chintzatzin yi na no'c tan banle'n tane'n yi e'chk ca'wlu'a'tz. Na na chintzatzin te'j swutz alchok jilwutz me'bi'l. Cha'stzun te cho'n ajlij inc'u'l te yi yolu', nin na no'c tan xtxumle'n. Na tak' wi'nin tzatzin swetz nin qui'c rmeril tan tele'n yolu' te inc'u'l. Tak'tzaju' yi banlu' swibaj Ta', na in ẍchakumu', nin na imban tane'n yi yolu'. Tcy'aj lenu' yi tz'o'tz wutzil yi at swe'j, bantz tele'n intxum te yi balajil yi ẍchusu'nu'. Qui'c wetz incwent te yi munte'j, qui bin ltewu' yi ca'wlu' tzinwutz. Na cho'n ajlij inc'u'l te'ju'. Wi'nin na el walma' tan tele'n intxum te yi teru' tajbilu' Ta'. Make'u' chiwutz yi e' mal nak yi na cyocsaj quib nim tu cyajtza'kl, yi e' yi qui na chixom te yi yolu' Ta'. Xit cunu' yi e'chk cachi' yol yi na tzan yolche'n swe'j, na na chintzan tan banle'n tane'n yi ca'wlu'. Ncha'tz at wi'tz ajcaw yi na chitzan tan joyle'n puntil tan impo'tze'n. Ma yi in wetz yi in ẍchakumu', ja no'c tan xtxumle'n yi yolu' tan jale'n yi inwalor swutz yi yolbil wetz. Wi'nin na chintzatzin yi na no'c tan xtxumle'n yi ca'wlu', na ya'stzun na jale't yi ẍch'eybil wetz. Na ok' inc'u'l tan bis o'kl. Poro tak'tzaju' tzatzin swetz chi suki'nt tanu' le yi yolu'. Na ja intxol cyakil yi ẍe'n wutane'n teru', nin ja el k'ajabu' swe'j. Ma jalu' chin ẍch'eyaju' tan tele'n mas intxum te yi tajbilu'. Tak'u' wajtza'kl tan tele'n intxum te yi ca'wlu', na na waj no'c tan xtxumle'n cyakil yi e'chk takle'n balaj yi bnixnak tanu'. Tzan wele'n cu'n swutz tan yi bis o'kl yi atin cu'n. Cha'stzun te chin ẍch'eyaju' tan k'ukewe'n inc'u'l te yi yolu' yi suki'nt tanu'. Cy'ajlenu' yi e'chk ajtza'kl yi at le intxumu'n yi cy'a'n la'jil tuch', nin chin ẍch'eyaju' tan tele'n intxum te yi teru' tajtza'klu'. Na ja bixe' intxumu'n tan walol yi bintzi, na na waj chinxom te yi teru' ca'wlu'. Wak'o'nt wib tan inxome'n te ca'wlu' Ta', qui bin ltak'u' ama'l tan tele'n intx'ix ẍchiwutz wunak. Nternin na el walma' tan imbnol tane'n yi teru' ca'wlu'. Na na tak'u' wi'nin tzatzin te walma'. Ma jalu' Wajcaw, chin ẍch'eyaju' tan inxome'n te yi ca'wlu' yi tz'iba'nt cyen, nin tzimbne' tane'n jalen yil chinquim. Tak'u' wajtza'kl tan tele'n intxum te yi ẍchusu'nu', nin tzimbne' tane'n tetz cu'n walma'. Ẍchaje'u' puntil swetz tan inxome'n te yi teru' tajbilu', na na tak' tzatzin swetz yi na imban tane'n. Chin ẍch'eyaju' tan tele'n walma' te teru' ca'wlu', nin nk'e'tz te yi e'chk ganans yi xomij e'chk la'jil tuch'. Quil tak'u' ama'l swetz tan tele'n walma' te e'chk takle'n yi qui'c na tak'. Ma na chin ẍch'eyaju' tan inxome'n te'ju'. Elk cu'nu' te yi yolu' yi suki'nt tanu' swetz, na na wek ẍchi'u'. Cy'ajlenu' yi e'chk yolbil wetz yi na tak' sotzaj c'u'lal swetz. Na chumbalaj nin yi tajtza'klu'. Nternin ja el walma' te yi yolu' sajle'n tunintz. Tak'tzaju' bin yi wutz'ajbil, na chumbalaj nin ilu'. Wajcaw, ẍchaje'u' yi banl talma'u' swetz tan incolpe'n chi yi tz'iba'nt cyen tanu'. Bantz walol scyetz yi e' incontr yi ja chinclax tan tu' yi ja k'uke' inc'u'l te yi yolu' yi tz'iba'nt cyen. Quil tak'u' ama'l swetz tan cyaje'n cyen wilol yi bintzi, na cho'n k'uklij inc'u'l te yi yolu' yi tz'iba'nt cyen. Ej nin na waj no'c tan banle'n tane'n yi e'chk ẍchusu'nu' yi chusij chint tanu' te'j. Nin na waj tzimban tane'n sbne' opon tunintz. Nin ko ya'tz tzimban qui't lbisun walma' te alchok e'chk takle'nil yi na xontzaj tzinwutz. Nin kol tzimban tane'n sjalok in walor tan xtx'olche'n xo'l yi yolu' ẍchiwutz yi e' wi'tz ajcaw. Nin quil chintx'ixwij ẍchiwutz. Na wi'nin na chimpek' te yi ca'wlu' nin na tak' tzatzin swetz yi na no'c tan banle'n tane'n. Wi'nin na chimpek' te yi ca'wlu'. Wi'nin na el walma' tan banle'n tane'n. Nin ilenin na no'c tan xtxumle'n. Wajcaw ulk tx'akx tc'u'lu' yi yolu' yi talnaku' swetz, yi in, yi in ẍchakumu'. Na talnaku' swetz yi ba'n k'uke' inc'u'l te'j. Na jun cu'n na xcye' tan inmayse'n yi na jal sotzaj c'u'lal swetz. Nin na jalt inwalor ta'n. Wi'nin na chitze'en swe'j yi e' yi na cyocsaj quib nim tu cyajtza'kl, yi e' yi qui'c inxac scyetz. Poro yi in wetz quinin lwil cyen yi ca'wlu'. Na na ul tx'akx tinc'u'l yi e'chk ca'wlu' yi bnixnak cyen tanu'. Nin na xcye' tan inmayse'n. Na chi'ch inc'u'l scye'j yi e' pajol ca'wl yi ja cyaj cyen quilol yi teru' ẍchusu'nu'. Te yi cobox k'ej yi atin tzone'j wi cojbilu' Ta', ja xcon yi yolu' tetz imbitz tan tak'le'n ink'ajsbil teru'. Ilenin yi na el inwatl lak'bal na u'lu' tx'akx tinc'u'l nin na waj tzimban tane'n yi ca'wlu'. Ej nin ya'stzun mimban sajle'n tunintz na ja no'c jak' ca'wlu'. Yi ilu' teru' Ta', ja je' intxa'olu' tetz inherens tane'n, na nternin na el walma' te'ju'. Ja cu' inwutz teru' tan xome'nu' swe'j. Elk bin k'ajabu' swe'j chi yi suki'nt tanu' le yolu' yi tz'iba'nt cyen. Ja no'c tan xtxumle'n yi ẍe'n wutane'n. Ja tzun chinxomt te yi tajbilu'. Lajke'l nin na no'c tan xtxumle'n yi yolu', qui na jal mu'ẍ talil inc'u'l tan banle'n tane'n yi ca'wlu'. Inchuc atin ẍchixo'l yi e' yi qui na cyek ẍchi' yi yolu'. Poro quil tz'el yi ẍchusu'nu' te inc'u'l. Na el inwatl nicy'ak'bal, nin na chinmeje' tan tyoẍi'n teru', na chin tz'aknak cu'n yi teru' ca'wlu'. Nin qui'c paju' te'j yi na tak'u' chicaws yi e' wunak. Chumbalaj nin na kil kib scyuch' yi e' yi na cyek ẍchi'u', yi e' yi na chiban tane'n yi teru' ca'wlu'. At banl talma'u' tibaj cyakil yi munt Ta'. Ncha'tz bin in wetz ẍchaje'u' puntil swetz tan tele'n intxum mas te teru' ca'wlu'. Wajcaw, chumbalaj nin ilu' swe'j, yi in ẍchakumu'. Na ja el cunu' te yi yolu' yi alijt cyen tanu'. Chin ẍchuse'u' tan jale'n mas wajtza'kl tan inxome'n te yi balaj, na cho'n k'uklij inc'u'l te yi ca'wlu'. Yi wicy'e'n wi pe'm ja jal jun tx'ixwe'n swetz. Poro yi jalu' na chintzan tan banle'n tane'n junt tir yi ca'wlu'. Chumbalaj nin ilu' Ta', nin chumbalaj nin cyakil yi na bnix tanu'. Chin ẍchuse'u' bin mas te yi ca'wlu'. Yi e' yi na cyocsaj quib nim tu cyajtza'kl na chijal cu'n e'chk la'jil swe'j. Poro yi in wetz tetz cu'n walma' na chintzan tan banle'n tane'n yi ca'wlu'. Yi e' cyetz ja oc yab txumu'n le chiwi', poro yi in wetz wi'nin na chintzatzin te ẍchusu'nu'. Ba'n mban yi mme'l intx'ix, na mas tcu'n nno'c il tan banle'n tane'n yi ca'wlu'. Mas balaj cyakil yi chusu'n yi na talu' swetz swutz yi nink tzincambaj jun c'oloj oro tu sakal. Ilu' txumul wetz, nin ilu' nchimbnon. Tak'e'u' bin inẍc'atnakil tan tele'n intxum mas te yi ca'wlu'. Yi e' yi na cyek ẍchi'u', ẍchitzatzink yil quil yi cho'n k'uklij inc'u'l te yolu'. Poro Ta', na el intxum tetz yi teru' ca'wlu' chin tz'aknak cunin. Na ja tak'u' intz'u'm, na chin tz'aknak cunin ilu', nin wi'nin na pek'u' swe'j. Lok xcon yi banl talma'u' tan inmayse'n chi suki'nt ta'nu' swetz. Tak' tzaju' yi xtxaxl talma'u' swibaj, na wi'nin na chintzatzin te yi ẍchusu'nu'. Lok tz'el chitx'ix yi e' yi na cyocsaj quib nim tu cyajtza'kl, na qui'c xtxolbil yi wil yi na cyak', na i'tz la'jil tu'. Poro yi in wetz jalt nin yolu' na chintzan tan xtxumle'n. Nink kamolt kib scyuch' yi e' yi na cyek ẍchi'u', yi e' yi na el chitxum te yi teru' ca'wlu'. Qui na waj tzincabej inc'u'l te yi yolu', na qui na waj yil tz'el junt tir intx'ix. Tan tu' yi ntak'u' intz'u'm at inch'iw tan inclaxe'n. Na jalt nin yi yolu' k'uklij inc'u'l te'j. Wi'nin na k'e'xij inwutz tan xmaye'n nin yi tona' tz'ul yi suki'nt tanu'. Ej nin na wal ¿tona' tz'ulu' tan inmayse'n? Qui'c na ban ko ja tijin inc'u'l nka qui'c inxac, quil tz'el yi yolu' te inc'u'l. Qui'c mas intiemp tzone'j wuxtx'otx'. ¿Tona' tzun ltak'u' chicaws yi e' yi na chitzan tan inxuxe'n? Yi e' yi na cyocsaj quib nim tu cyajtza'kl ja bnix e'chk tramp cya'n tzinwutz. Nin tan paj yi jun ajtza'kla'tz ja chipaj yi ca'wlu'. Cyakil yi ca'wlu' at xe', na tz'aknak cu'n. Poro yi cyetz cyajtza'kl, yi txumijt cya'n swe'j, qui'c xe'. Mu'ẍt qui na chincu' cya'n. Poro quinin nchixcye' swe'j, na quinin cyaj wilol yi ca'wlu'. Nink ben ẍkon intiemp tanu' tan yi banl talma'u'. Nin tzimbne' tane'n yi ca'wlu' yi na tzanu' tan talche'n swetz. Yi teru' yolu' Ta' quil sotz tera'tz tetz ben k'ej ben sak, na bixba'nt tanu' jalen tzi'n tcya'j. Ilenin na el k'abu' te yolu'. Bnixnak yi wuxtx'otx', nin iẍnin at. Cyakil yi e'chk takle'n yi at wi munt ate' nintz chi yi bnixle'n cu'n tanu'. Ma yi in wetz, ten klo' chinquim yi qui'k njal yi yolu' wa'n yi cy'a'n tzatzin ta'n. Ten klo' nne'l cu'n swutz tan yi bis o'kl. Cha'stzun te jalu' qui'c rmeril tan tele'n yi yolu' te inc'u'l. Na tan tu' yi yolu' ja quiwix inc'u'l jalu'. Chin cole'u' Ta', na in teru', nin xomchin te ca'wlu'. Yi e' mal wunak na chitzan tan ẍch'iwe'n yi oril tan inxite'n cu'n klo', poro yi in wetz, mas na no'c il tan si'le'n nin xtxumle'n yi yolu'. Ja wil yi at stzajsbil wi' cyakil e'chk takle'n. Poro yi teru' yolu' quil tzaj tera'tz, na xconk tetz ben k'ej ben sak. Wi'nin na chimpek' te yi ẍchusu'nu'. Nin cyakil k'ej na no'c tan xtxumle'n yi balajil. Ja jal mas wajtza'kl ẍchiwutz yi e' incontr tan tu' yi na no'c tan xtxumle'n yi e'chk ca'wlu', na cyakil k'ej na no'c tan xtxumle'n. Ja jal mas wajtza'kl ẍchiwutz yi e' chusul wetz, na ntin teru' yolu' na chintzan tan xtxumle'n. Nin, ja jal mas wajtza'kl ẍchiwutz yi e' tijl c'u'lal, na na chintzan tan xtxumle'n nin banle'n tane'n yi teru' ca'wlu'. Ja cyaj cyen wilol cyakil yi e'chk yab ajtza'kl tan tu' yi na no'c il tan banle'n tane'n yi teru' yolu'. Quinin ncyaj wilol teru' ca'wlu', na ilu' nchinchusun. Chin cab nin yi yolu' Ta'. Mast cunin chi' swutz yi cabil wunak txuc. Nin ja jal wi'nin wajtza'kl tan tu' yi nno'c tan xtxumle'n yi teru' yolu'. Cha'stzun te qui't na chimpek' te yi e'chk yab ajtza'kl. Yi teru' yolu' Ta', ni'cu'n tu jun txekbil yi na xcon tan xtxeke'n kabe'. Ni'cu'n tu jun boc'oj tzaj yi na oc k'a'kl tan ta'we'n kawutz ttz'o'tz. Sak swutzu' Ta', yi ja wi't bixe' wa'n tan imbnol tane'n yi teru' ca'wlu'. Na cyakil yi ca'wlu' chumbalaj nin. Poro chin bis nin atine't Ta', chin ẍch'eyaju' tan jale'n yi tzatzin paz junt tir chi suknaku' sketz. Lok tzatzinu' te yi ink'ajsbil yi na wak' teru' nin lok chin ẍchusu' mas te yi teru' ca'wlu'. Ilenin na tzan joyle'n puntil tan wele'n cu'n swutz, poro qui na chinxob na qui na el yi yolu' te inc'u'l. Yi e' mal nak na chitzan tan joyle'n puntil tan incwe'n tul tramp. Poro qui na el yi yolu' te inc'u'l. Ja je' intxa'ol yi ca'wlu' chi jun herens tetz wetz. Na na tak' tzatzin tetz walma'. Ej nin tetz cu'n walma' ja bixe' wa'n tan imbnol tane'n yi e'chk ca'wla'tz jalen yil chinquim. Wi'nin na chi'ch inc'u'l scye'j yi e' yi chiwutz tu' chiplaj tu' na cyocsaj quib balaj. Poro wi'nin na chimpek' te yi teru' ca'wlu'. Ilu' yi ch'eyanl wetz Ta', nin ilu' yi colol wetz, na cho'n k'uklij inc'u'l te yi yolu' yi tz'iba'nt cyen. Ma yi e' cyeru', yi e'u' mal nak, chiẍkans len quibu' swe'j na na waj no'c tan banle'n tane'n yi ca'wl yi wetz Wajcaw yi inRyosil. Tak' tzaju' bin inwalor Ta' chi yi suki'nt tanu', nin na'tok tzun coboxt k'ej. Quil tak'u' k'ubaj c'u'lal tu' swetz. Chin ẍch'eyaju' Ta', nin nelepon liwr, bantz imbnol tane'n yi ca'wlu'. Yi e' yi qui na chiban tane'n yi ca'wlu' qui'c chixac swutzu'. Na qui'c xac yi chitxumu'n. Yi e' mal naka'tz ni'cu'n e' tu tz'is swutzu'. Cha'stzun te yi in wetz cho'n nin ajlij inc'u'l te yi yolu'. Wi'nin na chinlucne' tan xo'w swutzu', na wi'nin na wak' k'eju' tu yi e'chk ca'wlu'. Tzinwutz wetz ilenin na chintzan tan banle'n tane'n yi e'chk ajtza'kl yi jicyuch te'j. Quil tak'u' ama'l scyetz yi e' incontr tan cyoque'n tan imbuchle'n. No'k bin tcwentu', qui't tzun lcho'c yi e' pajol ca'wl tan imbuchle'n. Ja k'e'xij inwutz tan xmaye'nu' yi tona' tz'ulu' tan incolche'n, yi tona' lne'l liwr, chi yi suki'nt tanu'. Chin q'uicy'leju' tan yi banl talma'u', na in ẍchakumu'. Chin ẍchuse'u' mas te yi teru' tajbilu'. Tak' tzaju' wajtza'kl na in ẍchakumu' nin na waj tz'el mas intxum te yi yolu'. Wajcaw ja wi't opon tiempil tan toque'nu' tan wuch'eye'n, na yi e' incontra'tz ja el k'ej yi ẍchusu'nu' cya'n. Poro yi in wetz mas na chimpek' te yi teru' ẍchusu'nu' swutz e'chk balaj oro. Ej nin xomchin te yi teru' tajbilu'. Nin na chi'ch inc'u'l scye'j yi e' yi na chiban yi e'chk takle'n cachi'. Yi yolu' Ta', chumbalaj nin, cha'stzun te na imban tane'n. Na yi na ko'c tan xtxumle'n yi yolu' na skojax cyakil skawutz. Nin tan yi yolu' na jal cyajtza'kl yi e' yi qui'c mas chichusu'n. Nternin na el walma' tan tele'n intxum te teru' ca'wlu'. Chin xmaytzaju' nin elk k'ajabu' swe'j, chi na banu' scye'j yi e' yi na chipek' te'ju'. Chin ẍch'eyaju' tan inxome'n te yi mbi na tal yi yolu'. Quil tak'u' ama'l tetz yi yab ajtza'kl tan xcyewe'n swe'j. Chin cole'u' ẍchik'ab yi e' yi na chitzan tan imbuchle'n, bantz imbnol tane'n yi teru' tajbilu'. Lok tzatzinu' swe'j, yi in ẍchakumu'. Chin ẍchuse'u' te yi teru' ca'wlu'. Wi'nin na nok' tan paj yi qui na chixom wunak te teru' ẍchusu'nu'. Kajcaw, chin tz'aknak cu'n ilu', nin chin tz'aknak cu'n cyakil yi ca'wlu' yi na talu'. Na cyakil yi yolu' yi alijt cyen tanu' chin tz'aknak cunin nin ba'n k'uke' kac'u'l te'j. Wi'nin na chi'ch inc'u'l scye'j yi e' yi ja el yi yolu' te chic'u'l. Ja no'c tan ma'le'n cyakil yi e'chk takle'n yi suknaku' yi ko ja el cunu' te'j. Nin ja el intxum tetz yi ba'n atit. Cha'stzun yi in, yi in ẍchakumu' na chimpek' te'j. Qui'c ink'ej nin cya'l na pek' swe'j. Poro qui na el cyen yi e'chk ca'wlu' te inc'u'l. Chin tz'aknak cu'n yi e'chk takle'n yi na banu'. Nin ncha'tz yi yolu', i'tz yi mero bintzi. Te yi atin tul sotzaj c'u'lal nin te yi atin tul bis o'kl na oc yi yolu' tan inmayse'n. Ilenin chin tz'aknak cu'n cyakil yi e'chk ca'wlu'. Tak'u' bin wajtza'kl, bantz bene'n ẍkon intiemp. Wajcaw, tetz cu'n walma' na chintzan tan jakle'n ẍch'eybil wetz teru', elk bin k'ajabu' swe'j na na waj tzimban tane'n yi e'chk ca'wlu'. Cho'n na cu' inwutz teru', chin ẍch'eyaju' bin bantz imbnol tane'n yi tajbilu'. Yi ntaxk ul skil na chinc'as tan jakle'n ẍch'eybil wetz teru' na cho'n k'uklij inc'u'l te yi suknaku'. Nin yi ntaxk cu' tz'o'tz na injoy puntil tan qui saje'n inwatl na yi wajbil i'tz tan xtxumle'n yi mbi eka'n tan yi yolu'. Tbite'u' bin intzi' inkul, nin tan yi banl talma'u', nink ben ẍkon intiemp, cho'n xom te yi balajil yi tajbilu'. Yi e' incontr naka'j cu'n ate' tzinxlaj, poro chin joylaj nin ate' te yi yolu'. Ma yi ilu' teru' Ta', naka'j cu'n atu' tzinxlaj nin qui'c mu'ẍ paltil yi e'chk ca'wlu'. Sajle'n tunintz ja el intxum tetz yi teru' ca'wlu'. Nin bixba'nt tanu' tan xcone'n sbne' opon tunintz. Til tzaju' Ta' yi atin tul il, nin bne'u' pawor tan incolpene'l tzaj. Na qui'c jun tir yi jajk el yi yolu' te inc'u'l. Oku' tan incolche'n bantz inclaxe'n. Chin cole'u' tk'ab quimichil chi suknaku' le yolu'. Ma yi e' mal nak qui'c tocbilu' tan chicolche'n na qui na chixom te yi yolu'. Wajcaw, wi'nin xtxaxl talma'u' swibaj. Chin cole'u' bin tk'ab quimichil. Xomok quen tu' te yi balajil yi tajtza'klu'. At wi'nin incontr yi na chitzan tan imbuchle'n, poro yi in wetz quil wil cyen yi e'chk ca'wlu'. Ja icy' impaj scye'j yi e' yi ja cyaj cyen quilol yi e'chk ca'wlu'. Poro yi in wetz nternin na el walma' te yi ẍchusu'nu'. Chin cole'u' bin tk'ab yi quimichil tan yi banl talma'u'. Cyakil yi bintzi cho'n na jal kak'un tul yi yolu'. Nin quil xit tetz ben k'ej ben sak, na chin tz'aknak cu'n tircu'n. Qui'c wetz wil, poro na chitzan yi e' yi at chik'ej tan imbuchle'n. Poro qui'c tz'an na ilenin sweke' ẍchi' yi yolu'. Nternin na chintzatzin te yi suki'nt tanu', na le wutz wetz wajtza'kl ni'cu'n tu jun c'oloj inme'bi'l. Na chi'ch inc'u'l te yi la'jil. Qui'c mu'ẍ tal najk chimpek' te'j. Poro ilenin na ok' inc'u'l te yi ẍchusu'nu'. Cha'stzun te cyakil nin k'ej na wak' ink'ajsbil teru', na qui'c mu'ẍ tal paltil yi ca'wlu'. Nin cyakil yi e' yi na chipek' te yi ẍchusu'nu' na chitzatzin cyera'tz, nin qui'c nin jun e'chk takle'n yil xcye' tan chixite'n. Wajcaw, cho'n k'uklij inc'u'l te'ju' yi tz'ocoponu' tan incolche'n, na ilenin na chintzan tan banle'n tane'n yi e'chk ca'wlu'. Na chinxom te yi tajbilu', nin tetz cu'n walma' na imban tane'n. In c'ulutxum jak' yi teru' ca'wlu'. Nin na el xtxumu' tetz yi mbi na imban. Najk opon yi intzi' inkul swutzu', na na chintzan tan jakle'n ẍch'eybil wetz teru'. Tak' tzaju' wajtza'kl chi yi na tal yi yolu'. Najk opon yi inoración swutzu', bantz toque'nu' tan incolche'n chi talnaku' le yolu'. Swak'e' ink'ajsbil teru', na ja ẍchaju' yi ca'wlu' swetz. Tzimbitzij e'chk bitz teru' na suknaku' swetz tul yi yolu' yi tz'ocoponu' tan wuch'eye'n, nin chin tz'aknak cu'n yi yolu'a'tz. Nin na el intxum tetz yi list atite'tu' tan wuch'eye'n. Na na chinxom te yi teru' ca'wlu'. Wajcaw, yi wajbil i'tz tan toque'nu' tan incolche'n, na nternin na chintzatzin yi xomchin te ẍchusu'nu'. Chin cole'u' tk'ab quimichil, bantz woque'n tan tak'le'n ink'ajsbil teru'. Chin ẍch'eyaju'. Xomok quentu' te yi balajil yi tajtza'klu'. Qui't na pujx imbe' wa'n chi na ban jun tal cneru' yi na tx'akxij. Sajk binu' tan wuch'eye'n, na qui na el yi ẍchusu'nu' te inc'u'l.