1 Miyarɨ rɨ Sises uya tʉpoitorʉ ton auro'ka'pʉ. “Mɨrɨ a'tai si, Papa e'to' esa' wannɨ pe e'to' oton mɨrɨ se kasa; moine warawo' emari'ma ense'na 10 kaisaron kon uri'sami'si amʉ' utɨ'pʉ tʉraan'puui ke'ne. Ʉru' 12:35 2 5 kaisaron kon uri'sami'si amʉ' esi'pʉ ita'kwarʉ pʉra, mɨrɨ awonsi'kɨ 5 kaisaron kon kanan esi'pʉ ta'kwarʉ ke. 3 Ita'kwarʉ pʉ' nan uya tʉraan'puui kon arɨ'pʉ, e'tane iparu u'ma'sa' a'taino arɨ'pʉ to' uya pen nɨ. 4 E'tane ta'kwarʉkena' nan uya tʉraan'puui kon arɨ'pʉ iparu u'ma'sa' a'taino a'kɨrɨ. 5 Inke rɨ to' enurikʉ'pʉ kʉrɨ rɨ temari'masen uyepʉ i'se, mɨrɨpan kon ena'pʉ e'moronʉ' pe, mɨrɨpan kon nin si e'nʉmʉ'pʉ mɨrɨ.

6 “Anomʉra' a'tai nin si, ka'pon uya eke pe ekama'pʉ mɨrɨ, ‘Temari'masen si uye'nɨ pɨ' man! Entanʉ'tɨ' si!’ ta'pʉ iya.

7 “Kamoro si uri'sami'si amʉ' usenpaka'pʉ mɨrɨ, mɨrɨpan kon e'mʉ'sa'ka'pʉ tʉraan'puui kon po'tɨse'na. 8 Iya'kwarʉ pʉ' nan uya ta'kwarʉkena' nan pɨ', ‘Ina raan'puui paru oton ke ina irepatɨ', ina raan'puui usenkʉ'nʉ' nɨ pɨ' man,’ ta'pʉ.

9 “E'tane kamoro uya, ‘Kane, eke pe pʉra rʉ'kwɨ iparu man; ukaisarɨ'nokon pʉra man,’ ta'pʉ to' uya. ‘E'tane ru'ku, siya'pu ta' araan'puui kon paru ɨne'matantɨ' ɨiwano' kon pe,’ ta'pʉ to' uya.

10 “Utɨn pɨ' rɨ nin si to' e'tane tʉraan'puui kon paru ennai', temari'masen uye'kaa'pʉ mɨrɨ. Kamoro nin si iyekonekasa' kon uri'sami'si amʉ' ewomʉ'pʉ mɨrɨ temari'masen a'kɨrɨ ata're'tɨse'na. Mʉra'ta nin si uta'koro'pʉ mɨrɨ.

11 “Emennʉ'pʉ rɨ kamoro nin si uyee'pʉ mɨrɨ, mɨrɨpan kon uya ta'pʉ, ‘Ina epuru, mʉra'ta a'kokakɨ ina iwano' pe!’ ta'pʉ to' uya.

12 “E'tane to' eikʉ'pʉ iya, ‘I'napairon ekama uya ɨpɨ'nokon, ɨi'tu uya 'nokon pʉra man,’ ta'pʉ iya. Ʉru' 13:25

13 “Mɨrɨ pe iyesi pɨ', enei'ma e'tɨ'; apʉne pʉra iweyu mɨrɨ pe pʉra iwekusi i'tu auya'nokon pʉra iyesi pɨ',” ta'pʉ Sises uya tʉpoitorʉ ton pɨ'.

14 “Mɨrɨ awonsi'kɨ kanan, ka'pon tʉutɨsen kasa iye'to' oton, tʉpoitorʉ ton kɨ'manin mɨrɨpan kon ena' timamin tʉnin. 15 Tikin nan ena' 5 kaisa rɨ ipaikii pʉrata* Tikin nan paiki esi eke kuru rɨ pʉrata a'sinin. tʉrʉ'pʉ iya, tʉron nɨ ena' asa'rɨ ipaikii tʉrʉ'pʉ iya, mɨrɨpan kon tonpa ena' tikin nɨ ipaikii pʉrata tʉrʉ'pʉ iya. To' repa'pʉ iya mɨrɨ to' uya ikupʉ poken iyesi ti'tui', mɨrɨpan nin si utɨ'pʉ tʉutɨto' ya'. 16 Kʉrɨ rɨ si 5 kaisaron paiki pʉrata eponin nʉ'pʉ utɨ'pʉ inke pʉra rɨ mɨrɨ pʉrata e'tonpa'tɨto' pe itʉrawasomase'na, emennʉ'pʉ tʉpoi'ne rɨ nin si, 5 kaisarɨ rɨ marɨ iye'tonpa'tɨsa' esi'pʉ. 17 Mɨrɨ kasa rɨ marɨ, asa'rɨ ipaikii eponin nʉ'pʉ utɨ'pʉ inke pʉra rɨ mɨrɨ pʉrata e'tonpa'tɨto' pe itʉrawasomase'na, mɨrɨpan uya asa'rɨ rɨ marɨ paikii tonpa'tɨ'pʉ. 18 E'tane nin si, kʉrɨ tikin nɨ paiki eponin nʉ'pʉ utɨ'pʉ, non aka'pʉ iya, mɨrɨpan uya tepuru pʉrataai onamʉ'pʉ iya'.

19 “Inke rɨ tʉuko'mamʉ tʉpo, to' epuru enna'po'pʉ to' piya', mɨrɨpan uya to' pokon pe tʉpʉrataai eseru koneka'pʉ. 20 5 kaisa rɨ eponin nʉ'pʉ uya 5 kaisarɨ rɨ marɨ ipona tʉneporo'pʉ tʉrʉ'pʉ itena'. ‘Uyepuru, 5 kaisa rɨ ipaikii urepa'pʉ auya, mɨrɨpan tonpa'tɨsa' uya man mɨrɨ rɨ tʉtʉrawasomai', 5 kaisarɨ rɨ marɨ ipona,’ ta'pʉ iya.

21 “ ‘Wakʉ kuru rɨ ku'sa' auya man, upoitorʉ, wakʉ mɨrɨ awonsi'kɨ usauro'nɨsa' awɨron! Tu'kan pen nʉ'kwɨ rɨ pɨ' yawɨrɨ ɨwe'sa' man. Mɨrɨ pe iyesi pɨ', tu'kan nɨ esa' pe ɨnonka uya. Ɨsi'kɨ upiya' pori' pe e'tanʉ'kɨ ɨyepuru pokon pe!’ ta'pʉ iya.

22 “Asa'rɨ ipaikii pʉrata eponin nʉ'pʉ uyee'pʉ tepuru piya', ‘Uyepuru, asa'rɨ ipaikii pʉrata urepataine' tonpa'tɨsa' uya man mɨrɨ rɨ tʉtʉrawasomai', asa'rɨ rɨ marɨ ipaikii ipona,’ ta'pʉ iya.

23 “Itepuru uya ta'pʉ ipɨ', ‘Wakʉ kuru rɨ ku'sa' auya man, upoitorʉ, wakʉ mɨrɨ awonsi'kɨ usauro'nɨsa' awɨron! Tu'kan pen nʉ'kwɨ rɨ pɨ' yawɨrɨ ɨwe'sa' man. Mɨrɨ pe iyesi pɨ', tu'kan nɨ esa' pe ɨnonka uya. Ɨsi'kɨ, pori' pe ɨyepuru esi pokon pe e'tanʉ'kɨ,’ ta'pʉ iya.

24 “Kʉrɨ rɨ si tikin nɨ pʉrata paikii eponin nʉ'pʉ uyee'pʉ, mɨrɨpan uya ta'pʉ tepuru pɨ', ‘Uyepuru, ɨi'tu uya, sa'man pe rɨ te'sen pe ɨwesi. Ɨnpɨmɨ'pʉ pen nɨ anʉnnin pe ɨwesi, ite' ɨntʉrʉ'pɨtʉ'pʉ pen nɨ amʉranʉ'nin pe ɨwesi. 25 Mɨrɨ pɨ', enari'nʉmʉ'pʉ, mɨrɨpan pɨ' ɨpʉrataai onanse'na utɨ'pʉ non ya'. Se si ɨiwano' pe te'sen,’ ta'pʉ iya.

26 “Mɨrɨpan pɨ' ta'pʉ itepuru uya, ‘Ɨmɨrɨ, emiya'ne' rɨ ipoitorʉ! I'tu auya si unpɨmɨ'pʉ pen nɨ anʉnnin pe esi, ite' untʉrʉ'pɨtʉ'pʉ pen nɨ amʉranʉ'nin pe esi? 27 Upʉrataai rɨ sa'ne mʉtʉrʉi'no pʉrata e'tonpa'tɨto' iwʉ' ta'; enna'posa' a'tai, iye'tonpa'tɨsa' simo'kai'no,’ ta'pʉ iya.

28 “ ‘Mɨrɨ pʉrata paikii imo'katɨ' itenapai, mɨrɨpan itʉtɨ' kʉrɨ 10 kaisaron pʉrata paikii esa' ena'. 29 Apʉne pʉra tanporon kon itesa' pe na'ne' nan nɨ repa, miyarɨ ipona rɨ, mɨrɨpan esa' pe iye'to' oton eke pe rɨ. Ɨnʉ' rɨ kʉrɨ itesa' pe pʉra na'ne' enapai, itenau rʉ'kwɨ rɨ na'ne' emo'ka mɨrɨ. Ma'siu 13:12; Ma' 4:25; Ʉru' 8:18 30 Mɨrɨpan ɨri rɨ poitorʉ eno'ma pʉroroi pona, ewarupɨ ya'. Mɨrɨ yau, ukaran nɨ pɨ' mɨrɨ awonsi'kɨ tʉyɨ kɨtɨtɨi'ka pɨ' iye'to' pe,’ ta'pʉ iya. Ma'siu 8:12; 22:13; Ʉru' 13:28

31 “Ka'pon, Papa winon uyepʉ a'tai tʉmeruntɨrʉ yau, mɨrɨ awonsi'kɨ tinserʉʉi amʉ' pokon pe, iyereutato' oton tapon po. Ma'siu 16:27; 19:28 32 Tanporo rɨ tʉpataron kon amʉrato' oton irau, mɨrɨpan uya ka'pon amʉ' menka, karimeru amʉ' pa'simanin uya karimeru amʉ' menka kasa kapirita amʉ' piyapai. 33 Karimeru amʉ' tʉrʉ iya mɨrɨ tenwo'netʉ winɨkʉi', mɨrɨ awonsi'kɨ kapirita amʉ' tʉkamisi winɨkʉi'.

34 “Mɨrɨ a'tai si, ta iya mɨrɨ tenwo'netʉ winɨ te'san pɨ', ‘Ɨsi'tɨ' ɨmɨrɨ'nokon ukʉipʉnʉ nʉpʉrema'san. Ananʉmʉnʉ kon anʉntɨ', serɨ si ɨyesa' kon pe e'nɨto' yau iyekonekasa' rʉ'pʉ pata e'kaa'pʉ si'kɨrɨ rɨ, 35 apʉne pʉra iwan pe esi a'tai, urepa'pʉ auya'nokon ui'kiyari ke; tuna'kiri' ke esi a'tai, uwo'pa'pʉ auya'nokon; ka'kʉran pe rɨ e'tane, ukɨ'ma'pʉ auya'nokon ɨiwʉ' kon ta'. 36 Ipon pʉra esi a'tai, urepa'pʉ auya'nokon upon ke; takuru'ke esi a'tai, umainanpa pɨ' ɨwesi'pʉ kon; pariki'si tau esi a'tai, uka'kʉranpase'na ɨutɨ'pʉ kon,’ tato' iya oton. Saira' 7:32-36

37 “Mɨrɨ a'tai si, ipokena' ton uya ta mɨrɨ ipɨ', ‘Uyepuru, ɨ'rɨ a'tai si iwan pe ina uya ɨyene'pʉ, mɨrɨpan ina uya ɨyewekʉ'pʉ; mɨrɨ awonsi'kɨ tuna'kiri' ke, mɨrɨpan o'pa'pʉ ina uya? 38 Ɨ'rɨ a'tai ka'kʉran pe ina uya ɨyene'pʉ, mɨrɨpan ɨkɨ'ma'pʉ ina uya tiwʉ' kon ta'? Ɨ'rɨ a'tai ipon pʉra ina uya ɨyene'pʉ, mɨrɨpan ɨpontɨ'pʉ ina uya? 39 Ɨ'rɨ a'tai rɨ takuru'ke mɨrɨ pe pʉra pariki'si tau ɨwe'tane, ina utɨ'pʉ aka'kʉranpai'?’ tato' oton to' uya.

40 “Mɨrɨ a'tai nin si, kin uya ta mɨrɨ to' pɨ', ‘I'napairon ekama uya ɨpɨ'nokon, ɨ'rɨ rɨ ku'sa' auya'nokon na'ne' pʉsamoro sepa' nan nʉ'kwɨ kuru utonpa ton pe te'san pɨ', urɨ pɨ' iku'sa' auya'nokon pe iyesi,’ tato' iya oton.

41 “Mɨrɨ a'tai ta iya mɨrɨ, tʉkamisi winon kon pɨ', ‘Atamatɨ' upiyapai, ɨmɨrɨ'nokon Papa nʉpa'nʉkʉ'san! Entantɨ' apo' ya', Papa nʉkoneka'pʉ makoi mɨrɨ awonsi'kɨ itinserʉʉi ton iwano' pe! 42 Apʉne pʉra iwan pe e'tane, urepasa' auya'nokon pʉra iyesi ui'kiyari ke; tuna'kiri' ke e'tane, uwo'pa'pʉ auya'nokon pʉra iyesi; 43 ka'kʉran pe e'tane, ɨiwʉ' kon ta' ukɨ'masa' auya'nokon pʉra iyesi; upon i'se e'tane, upon ke urepasa' auya'nokon pʉra iyesi; takuru'ke e'tane, umainanpasa' auya'nokon pʉra iyesi; pariki'si tau e'tane, uka'kʉranpai' ɨutɨsa' kon pʉra iyesi,’ tato' iya oton to' pɨ'.

44 “Mɨrɨ a'tai, to' uya rɨ marɨ ei'to' oton, ‘Ina epuru, ɨ'rɨ a'tai rɨ si ina uya ɨyene'pʉ iwan pe, tuna'kiri' ke, mɨrɨ pe pʉra ka'kʉran pe, mɨrɨpan ina uya asanomasa' pʉra iyesi? Ɨ'rɨ a'tai rɨ si ɨpon i'se, takuru'ke mɨrɨ pe pʉra pariki'si tau ɨwe'tane, ina uya ɨpika'tɨsa' pʉra iyesi?’ tato' oton.

45 “Mɨrɨ a'tai si, to' eikʉ iya mɨrɨ, ‘I'napairon ekama uya ɨpɨ'nokon, ɨ'rɨ rɨ ku'sa' auya'nokon pʉra na'ne', pʉsamoro sepa' nan nʉ'kwɨ kuru utonpa ton pe te'san pɨ', urɨ pɨ' iku'sa' auya'nokon pe pʉra rɨ iyesi.’

46 “Mɨrɨpan kon utɨto' oton tɨwɨrɨ rɨ ekota'man nɨto' ya', e'tane ipokena' ton pe iye'sa' kon utɨto' oton tɨwɨrɨ rɨ uko'man nɨto' ya',” ta'pʉ Sises uya. Taniyerʉ 12:2