17
Paalɛ bɔ́ Sailas békíí á Tɛsalonika
1 Paalɛ bɔ́ Sailas bêmpǒŋ á myad mé Amfipolis ne Apolonia, bépɛ̄ á dyad á Tɛsalonika. Ndáb e mekáne e bad bé Israɛl embɛ́ áhed. 2 Paalɛ ammɛntɛ́n akɛ á ndáb e mekáne, né-ɔɔ́ ankɛ̌ áwed. Andyɛɛ́ áwed sɔ̂ndɛ́ éláán. Á Mbwɛ mé Nkɔ́me áte tɛ́ɛ́, akǎnléʼáá bad nkalaŋ ngáne ḿbídé á kálag e Dyǒb. 3 Atógnádtáá bɔ́ mam ḿme ákánléʼáá bɔ́, álūmtē-ʼɛ bɔ́ áte nɛ́n aá Ane-awě-Béwɔ́gté atə́ŋgɛ́né nɛ́ɛ ákúdé metake ápūū-ʼɛ ámbīd e kwééd. Aláŋgéʼáá bɔ́ aá “Anɛ́n Yesuɛ awě ńlâŋgɛɛ́ nyé nɛ́n, mɔ́ adé Ane-awě-Béwɔ́gté.” 4 Doŋge á bad béndūbē bán chǒm éche Paalɛ áhɔ́bɛɛ́ édé mbále, né-ɔɔ́, bêntimɛ́n Paalɛ bɔ́ Sailas. Bad bé Grikia híin ábe béndūbē Dyǒb ne ndəle é bebaád bé dyad híin bɔ́mpē bêntimɛ́n Paalɛ bɔ́ Sailas. 5 Boŋ doŋge á bad bé Israɛl bésíídéʼáá Paalɛ bɔ́ Sailas. Né-ɔɔ́, bênlǎd doŋge á bad bé mpoŋgé áte, ábe bébédé á dyad-tê. Bêmbuú áte bépɛ̄ɛ̄n-nɛ etɔgké é ngíne. Bêmpɛɛ́n epuutéd dyad áte ásyə̄ə̄l, béból á ndáb wɛ́ɛ Jasɛnɛ âbɛl boŋ békôb Paalɛ bɔ́ Sailas bébídɛ́n bɔ́ á tə̂l e ékwɛ́ɛ. 6 Boŋ áde bénɔné Paalɛ bɔ́ Sailas boŋ béenyíne bɔ́, bêndǒl Jasɛnɛ ne bad bémpēe ábe bédúbpé Yesuɛ, bépɛ̄ɛ̄n bɔ́ áʼsō é benkamlɛnɛ bé dyad. Bébónéʼáá bán, “Ábɛ́n bad bépɛ́ɛ́né epuutéd hǒm ásyə̄ə̄l. Bɔɔb-pɔɔ́, bépédé kə́ə́ŋne áwe syánē dyad. 7 Jasɛnɛ ákōō-ʼɛ bɔ́ áwe ndáb. Bébóoʼ mbéndé eche Kaisɛɛ. Béhɔ́be nɛ́n bán kə̂ŋ empée edé eché béchəgɛɛ́ bán Yesuɛ.” 8 Ḿmɛ́n mekan ḿme bénhɔ̄bpē mêmbɛ̌l ene ndun e mod ne benkamlɛnɛ bé dyad bépuuted. 9 Benkamlɛnɛ bé dyad bêmbɛ̌l Jasɛnɛ ne bad ábe bédúbpé ábe bénkōbpē, bɔ́ɔ̄bɔ̄ɔ bésábé mɔné âbɛl bétɛde bɔ́, boŋ bétɛdté bɔ́.
Paalɛ bɔ́ɔbɛ baáb békúdé metake á Bɛria
10 Bǐn éʼhíné-ʼaá hínɛ́n, bad ábe bédúbpé Yesuɛ bélóm Paalɛ bɔ́ Sailas á Bɛria. Áde bépédé áwed bênkɛ̌ á ndáb e mekáne. 11 Bad bé Bɛria bénwōŋ nlém âwóglɛn eyale é Dyǒb tómaa bad bé Tɛsalonika. Epun-tɛ́, bélááʼáá kálag e Dyǒb âsóŋtɛn ânyín ké mekan ḿme Paalɛ bɔ́ Sailas béhɔ́béʼáá médé mbále. 12 Ekud é bad éndūbē. Ndəle é bebaád bé Grikia híin ne baachóm bé Grikia híin bɔ́mpē béndūbē. 13 Boŋ áde bad bé Israɛl bé Tɛsalonika béwógé bán Paalɛ akalé eyale é Dyǒb kə́ə́ŋne á Bɛria, bêmpɛ̌ áwed, bébōōtēd ekud é bad asɔ́l áte âpɛɛn epuutéd. 14 Ábwɔ̄g-ábwɔ̄g dɔ́ɔ bad ábe bédúbpé Yesuɛ bélómé Paalɛ á nkin mé edíb é nkwɛ̌, boŋ Sailas bɔ́ Timoti pɛn bênlyə̌g á Bɛria. 15 Bad ábe bênkɛ̌ Paalɛ alyə́ged, bênkɛɛ́n mɔ́ kə́ə́ŋ bépɛ̄ɛ̄n mɔ́ á dyad á Atɛns boŋ bétimé ámbīd á Bɛria. Áde bétimɛɛ́ ámbīd, Paalɛ anlyə́gtɛ́n bɔ́ aá béláa Sailasɛ bɔ́ Timoti nɛ́n bán béhyɛ bétân mɔ́ á Atɛns ésebán bébébte póndé.
Paalɛ akanlé bad bé Atɛns
16 Paalɛ andyɛ̌ á Atɛns ásinéʼ Sailasɛ bɔ́ Timoti. Ngáne ásínéʼáá bɔ́, nlém mémbēb mɔ́ á abum bwâmbwam áyə̄le annyín nɛ́n aá myǒb mémpēe ḿme bébagɛɛ́ edúbé mélóné dyad áte ásyə̄ə̄l. 17 Né-ɔɔ́ ankɛ̌ á ndáb é mekáne ákanlé bad bé Israɛl ne bad ábe béesɛ̌ bad bé Israɛl ábe bébage Dyǒb edúbé. Akagéʼáá kə́ə́ŋne átîntê e dyad epun tɛ́ɛ́ ákanlé kénzɛ́ɛ́ awě ampɛ̌ áhed. 18 Bɔ́ɔbɛ bad ábe bébédé á eʼpepé ábe béchə́géʼáá bán Epikurian ne Stɔik bɔ́mpē bépéntánnáá. Doŋge ásɛ́dtéʼáá bán, “Cheé anɛ́n mod awě abíde dúu múmɔ́ áhɔ́bɛɛ́ áde éebíiʼɛ́ dyamdyam?” Bémpēe béhɔ́béʼáá bán “Édé kabyánán ahɔ́be tə̂ŋgɛne myǒb mémpēe.” Béhɔ́béʼáá nɛ̂, áyə̄le áláŋgéʼáá bɔ́ tə̂ŋgɛne Yesuɛ ne mpuu. 19 Dɔ́ɔ bétédé Paalɛ békɛ̄ɛ̄n mɔ́ á káánsɛl e mbwɔ́g eche béchə́géʼáá bán Ariopagus.* Ariopagus: Abédɛ́ɛ káánsɛl e mbwɔ́g á dyad á Atɛns. Bénhɔ̄b bán “Sêdəə́ ádɛ́n ayə́ge dékɔ̄ɔ̄lē áde élâŋgɛɛ́ bad asôŋtɛn. 20 Doŋge á mam áde éhɔ́bɛɛ́ ádé sé nken á etúu, sɛ́ɛ̄də̌ŋ-ʼɛ mɔ́ asôŋtɛn.” 21 Bad bé Atɛns bésyə̄ə̄l ne beken ábe bébédé áwed, bébébtéʼáá echab póndé esyəə́l âkal ne âwóglɛn nkalaŋ tə̂ŋgɛne dyam dékɔ̄ɔ̄lē-tɛ́.
22 Dɔ́ɔ Paalɛ átyéémé ámīn áʼsō é káánsɛl é Ariopagus boŋ áhɔ́bé nɛ́n aá, “Á-bad bé Atɛns nnyíneʼ nɛ́n mɛɛ́, nyêbage myǒb edúbé bwâmbwam. 23 Nhɔ́be nɛ́n áyə̄le áde ńtómɛɛ́ nyé á dyad-tê, nnɔné mebón ḿme nyébagɛɛ́ myǒb edúbé. Nnyíné abwɔ́g ahɔ́g áde nyétélé áhed nɛ́n bán, ‘Hǒm áde dyǒb áde déebyɛ́ɛne.’ Ádê dyǒb áde nyébagɛɛ́ edúbé kénɛ́ɛ nyéēbíiʼɛ́ dɔ́, dɔ́ɔ ńlâŋgɛɛ́ nyé bɔɔb. 24 Dyǒb áde áhə́gé nkǒŋsé ne chǒm ésyə̄ə̄l éche édé áwēd-te, mɔ́ adé Sáŋgwɛ́ɛ́ a nkoŋ ḿ mín ne ńsé. Eédyɛ̄ɛ̄ʼɛ́ á ndáb é myǒb éche baányoŋ bélóŋné mekáá, 25 eéhɛ̄dē-ʼaá chǒmchǒm éche déhɛle débɛ mɔ́ abɛle áde débɛnlɛɛ́ mɔ́. Ngáne édíí nɛ́n bán mwěn-ɛɛ́ abage aloŋgé, ábagé pemɛ ne kéchéé éche déhɛdɛɛ́. 26 Mod nhɔ́g mɔ́ɔ̄ ánsēbɛ̄ɛ̄ ahəg boŋ metúmbé mé nkǒŋsé mésyə̄ə̄l mébíd mbwiined ne ane mod nhɔ́g. Abɛlé bédyɛɛ-ʼɛ nkǒŋsé áte ńsyə̄ə̄l. Adêhɔ́b aá mɔ́həge bɔ́ ammad póndé atíi ne mebwɔ́g wɛ́ɛ bɛ́dyɛɛ́-ʼɛ́. 27 Ambɛl nɛ́n, âbɛl boŋ béhɛd mɔ́, nzé béhɛ́dé-ʼɛ mɔ́ béhɛle-sɛ bényín mɔ́ awóg áde béwógé mɔ́ áyə̄l. Kénɛ̂, Dyǒb déechabnedɛɛ́ syánē modmod áyə̄l. 28 Édé nɛ̂ŋgáne mod nhɔ́g áhɔ́bé aá,
‘Abɛ́ áde dédíí ne mɔ́, dedé á aloŋgé, dekag,
dedé-ʼɛ chǒm éche dédíí.’
Édé-ʼɛ ámpē ngáne bekal bé ngan béhɔ́bé bán,
‘Syánē ámpē dedíi ábe bǎn.’
29 Ngáne dédíí-ʼaá bǎn bé Dyǒb, deetə̂ŋgɛnɛɛ́ nɛ́ɛ dékamtanné nɛ́n bán Dyǒb ádíi nɛ̂ŋgáne chǒm éche bébɛ́nlé gôl, sílva kéʼɛ aláá áde baányoŋ bébɛ́nlédé ádab debyɛ́ɛ́ boŋ bélóón mekáá. 30 Á póndé eche bad bénkêmbííʼɛ́ Dyǒb, Dyǒb dénkêntédté mbéb ḿmab nɛ̂ŋgáne dyam. Boŋ bɔɔb alâŋgeʼ moosyəə́l hǒm-tɛ́ aá bétɛde ḿmāb mbeltéd mé mbéb. 31 Amaá-ʼɛ epun é bǐn atíi, éche ákāādtē mod-tɛ́ɛ́ nkǒŋsé áte ńsyə̄ə̄l nyaa echě etə́ŋgɛ́né. Apwɛdé mod awě ǎkāād ḿmê nkáá. Alúmté-ʼɛ moosyəə́l aá ane mod akwɔ̌gnédé, apuud áde apúúdté mɔ́ á kwééd.”
32 Áde ábê bad béwógé Paalɛ ahɔ́bé tə̂ŋgɛne mpuu, doŋge á bad béwɛ́láá mɔ́ boŋ bɔ́ doŋge á bad bénhɔ̄b bán, “Sêhɛde bán ékale sé ḿmê nkalaŋ ámpē.” 33 Ámbīd e nɛ̂, Paalɛ anhidé átîntê echâb. 34 Kə́ə́ŋ ne á asóg, nguse é bad êntimɛ́n Paalɛ bédúbé-ʼɛ Yesuɛ. Átîntê e ábê bad, mod abédé áhed awě béchə́géʼáá bán Diɔnesiɔsɛ. Abédɛ́ɛ mod a káánsɛl e Ariopagus. Mmwaád ámpē abédé áhed awě béchə́géʼáá bán Damarisɛ ne bad bémpēe.