21
Usif Yesus antaam neu kota Yerusalem on reꞌ Usif
(Naiꞌ Markus 11:1-11, Naiꞌ Lukas 19:28-40, Naiꞌ Yohanis 12:12-19)
1 Rarit Naiꞌ Yesus sin nnaon nkonon tar antean kuan es, kaan ee Betfage, et aꞌtoꞌef Saitun in ninin.* Sin nakanab ‘Saitun’ neu ꞌtoꞌef naan, natuin anbi nee nmuiꞌ poꞌon reꞌ anroe sin nok saitun. Sin biasa naes hau saitun in fuan ee he napenin minaꞌ. ꞌToꞌef Saitun in aꞌroon ii, es reꞌ kiur goes naꞌko kota Yerusalem. Kuan naan he npaumak-maak nok kota Yerusalem. Anbi naan sin nasnasan ntaahn ein. Onaim In nreek In atoup noniꞌ tuaf nua he nnaon nahunun. 2 In naprenat sin im nak, “Hi nua ki mnao meu kuan nee. Karu hi mtaam, hi of miit bikaes keledai ainf es nok in aan ee mafutuꞌ et naan. Hi mnao mseif sin ma mheer meik Kau sin neman. 3 Mes karu nmuiꞌ tuaf reꞌ nataan ki mnak, ‘Nansaaꞌ am es hi mheer meik biak ein sin bikaes keledai?’ Hi mitaah am mak, ‘Usiꞌ he npake. Karu In npake nrair je te, In of ansoun ee nfain neem.’
4 Rasin reꞌ naan ok-okeꞌ ro he njarin, natuin saaꞌ reꞌ Uisneno In mafefa kniunꞌ ein antui nain sin im nak,
5 ‘Hoe, hi atoin Yerusalemas arki!† Suur Akninuꞌ uab Yunani ntui mnak, “Sion in aan feto”. Sion reꞌ naan, es reꞌ Yerusalem in kanan bian. Onaim anbi ia, naiꞌ Sakarias anpaek akuf he nkoaꞌ neu kota Yerusalem in tuaf ein.
Amkoen om iim he mkius ma miit kiim!
Fin hi Uisf ee, es reꞌ ankoen On antaam neem.
In ntaam neem nok neek aꞌparat ma ba-baun.
In ntaam neem ansae ma naꞌtuut On nbi bikaes keledai anaꞌ.’ ”✡ Naiꞌ Sakarias 9:9
6 Rarit In atoup noinꞌ ein annaon ma nmoeꞌ natuin sin ok-okeꞌ, on reꞌ Naiꞌ Yesus anbaꞌan sin. 7 Sin nheer neik bikaes keledai ainf ee nok in aan ee neu Naiꞌ Yesus. Rarit sin ntaon tai-mutiꞌ njarin aꞌpeniꞌ, onaim In nsae nbi bikaes keledai naan, he ntaam neu kota. 8 Oras sin ntaman neun kota nanan, too mfaun ein nait sin tai-muit ein, ma sin pouk ein, he naꞌbeen sin anbin ranan. Anmuiꞌ tuaf reꞌ nnaon nꞌoten hau noo peta msaꞌ‡ Mateos in tuis ahun-hunut nak, ‘taef ein’. Mes hit tahini trair taꞌko naiꞌ Yohanis 12:13 nak hau noo peta. he sin naꞌbenan nbin raan ee tnanan. Nok ranan naan, sin nmoeꞌ tanar am nak, sin nseun Naiꞌ Yesus on reꞌ kaes koꞌu. 9 Ma nmuiꞌ tuaf annaon nahunun anbin Naiꞌ Yesus In matan, ma bian namunin. Sin nsakanan ok-okeꞌ mnak,
“Hosana! Hai mpures ma mboꞌis meu Uisneno!§ Sin uab Aram nak, ‘Hosana’. In oten reꞌ ahun-hunut nak, ‘In nsoi nafetin naan atoniꞌ’. Oras Usif Yesus nmoin feꞌ nbi pah-pinan ia, kata reꞌ naan, sin biasa npaek je he nboꞌis Uisneno.
Natuin usif Daut in sufaꞌ-kaꞌuf neem anrair!
Hosana! Hai mpures ma mboꞌis meu Uisneno!
Natuin Uisneno nruur ma nreek haefan Atoniꞌ ia.
Hosana! Hai mpures ma mboꞌis meu Uisneno!
Natuin Uisneno ntuun On ma naprenat et neno aꞌraat reꞌuf!”✡ Siit Pures-Boꞌis sin 118:26
10 Oras Naiꞌ Yesus antaam neu Yerusalem sin nkoaꞌ ma nhunun on naan, kota naan in naan ee npoin ok-okeꞌ ma nmaktaan ein am nak, “Sekau es reꞌ amnemat reꞌ ia?”
11 Too mfaun ii natahan am nak, “In reꞌ naan Uisneno In mafefa kninuꞌ. In kaan ee Naiꞌ Yesus, atoin Nasaretas, naꞌko propinsi Galilea.”
Usif Yesus antaam neu Uim Onen Uuf ma npukai nani ꞌmasaꞌ nbi naan
(Naiꞌ Markus 11:15-19, Naiꞌ Lukas 19:45-48, Naiꞌ Yohanis 2:13-22)
12 Rarit Naiꞌ Yesus sin nnaon nkonon, onaim sin ntaman nbin Uisneno In Uim Onen Uuf. Anbi Uim Onen naan in kintal, atoin ein nmoeꞌ je njari ꞌmasaꞌ he sin naꞌsoos ein kor-kefi reꞌ atoniꞌ npaek je he nfee fuaꞌ-turuꞌ anbi onen. Ankius on naan ate, Naiꞌ Yesus nnao nriuꞌ napoitan sin. In npesek anporin mein reꞌ sin npaek sin he tukar roit, ma nabaniꞌ aꞌbeen ein reꞌ sin npaek sin he naꞌsoos ein koro. 13 Onaim In natoon neu sin im nak, “Uisneno In mafefa kninuꞌ antui mnak,
‘Au uhakeꞌ ma ufenaꞌ Umi ia,
he sekau-sekau goah bisa neman nꞌoen ein neun ia.’
Uisneno In sairt ee on reꞌ naan, mes hi mmoeꞌ je njair apaikaurt ein sin baer ekut-tefas!”✡ Naiꞌ Yesaya 56:7, Naiꞌ Yeremias 7:11
14 Rarit afoort ein ma abuat ein neman neun Naiꞌ Yesus anbi Uisneno In Uim Onen naan. Onaim In narekoꞌ nain sin ok-okeꞌ. 15 Anbi naan, aꞌnaak rais pirsait Yahudi sin aꞌnaakt ein, ma tunggur agaam ein anhaek nokan amsaꞌ. Oras sin nkius Naiꞌ Yesus anmoeꞌ rais sanmakat, sin natoꞌon. Anneis-neisi nteniꞌ, oras sin nnenan riꞌaan ein ankoaꞌ ein ma nsakanan ok-okeꞌ nbin Uim Onen naan am nak,
“Hosana! Hai mpures ma mboꞌis meu Uisneno!
Natuin usif naiꞌ Daut in sufan-kaꞌun ankoen on neem anrair!”
16 Rarit aꞌnaakt ein natonan Naiꞌ Yesus am nak, “Ho mneen riꞌaan ein sin uabk ein? Reꞌ naan ka batuur fa!”
Mes Naiꞌ Yesus nataah sin im nak, “Reko, Au ꞌneen. On nai te, hi teenb ee on mee? Hi ka mrees miit fa et Uisneno In Suur Akninuꞌ anmatoom nok anah-anah reꞌ npures ma nboꞌis neun Uisneno, aiꞌ? Fin anbi naan matuꞌi mnak,
‘Uisneno nabarab nain riꞌana kruꞌuf ma riꞌaan anaꞌ ma aꞌbaut,
he sin npures ma nboiꞌs Ee.’ ”✡ Siit Pures-Boꞌis sin 8:3
17 Rarit Naiꞌ Yesus sin annaon nasaitan kota naan, he nnaon ntupan nbin kuan Betania.
Usif Yesus naprenat hau uuꞌ goes he kais nafua ntein
(Naiꞌ Markus 11:12-14,20-24)
18 Nokaꞌ kiuk anaꞌ te, Naiꞌ Yesus sin ntebi nfanin neun kota Yerusalem. Anbi raan atnanaꞌ In annaben ate namnaah. 19 In nkius niit hau uuꞌ goes anbi raan ee ninin reꞌ tuaf biasa neuk in fuan.* Uab Indonesia npaek kata ‘pohon ara’ naꞌko istilah Yunani συκῆ (sukei). Mes Uisneno In Suur Akninuꞌ natoon hau goes et nee, reꞌ tuaf biasa nseen ma neuk in fuan. Anbi Indonesia pasaꞌ maans ee ꞌsaen, ‘pohon ara’ in fuan atoniꞌ ka neuk goe fa. Onaim ‘pohon ara’ anbi Uisneno In Suur Akninuꞌ ka huma meseꞌ fa nok hit pohon ara ia. Onaim In nnao npaumak-maak hau naan, he nkius niit ee nafua, aiꞌ kaah. Mes oras In ntea hau naan, In ka niit fa fuaf fuaꞌ meseꞌ msaꞌ, natuin hau naan feꞌ he nanoo. Onaim In naꞌuab neu hau naan am nak, “Natuin ho ka mufua fa meu Kau, es naan ate ho ka mufua mtein fa!” In naꞌuab anrair on naan ate, hau naan anmeot nain.
20 In atoup noinꞌ ein ankius nitan on naan ate, sin naskeken. Sin natanan am nak, “Nansaaꞌ am es nok askeken ate hau ia nmeot nain?”
21 Onaim In nataah am nak, “Amneen mirek-rekoꞌ joo! Karu hi mpirsai batuur-batuur meu Uisneno, ma hi neekm ein ka naꞌoin ein fa kreꞌo msaꞌ, hi bisa mmoeꞌ on reꞌ Au ꞌmoeꞌ je naan. Hi bisa mmoꞌe nneis naꞌko naan. On reꞌ: hi bisa miprenat aꞌtoeꞌf es nananiꞌ neu tasi. Uisneno of nananiꞌ nain aꞌtoꞌef naan, asar hi mpirsai batuur-batuur meu Ne!✡ Naiꞌ Mateos 17:20, 1 Korintus 13:2 22 Fin areꞌ kanan rasi reꞌ hi mtoit sin miꞌko Uisneno, hi of amtoup sin, asar hi mpirsai batuur-batuur meu Ne.”
Aꞌnaakt ein anmaktaan ein anmatoom nok Usif Yesus In hak
(Naiꞌ Markus 11:27-33, Naiꞌ Lukas 20:1-8)
23 Rarit Naiꞌ Yesus sin nnaon nkonon. Antean Yerusalem ate, sin ntaman nfanin nbin Uim Onen Uuf ee in kintal. Oras In nanoniꞌ tuaf anmatoom nok Uisneno In raan aꞌhonis on nai te, aꞌnaak rais pirsait Yahudi sin aꞌnaakt ein, ma atoni mnais haart ein neman ma nataan Ee mnak, “Sekau es reꞌ anreun ko he ho mtao taisibu mbi ia afi naa? Sekau es reꞌ anfee ko hak naan?”
24 Mes In nahiin neu sin namin ranan he namouf Goe. Rarit In nataah am nak, “Au he utaan ki msaꞌ. Hi mitaah Kau feꞌ, henaꞌ Au utaah ki. 25 Au he utaan ki on nai: hi ok-okeꞌ mihiin naiꞌ Yohanis asranit, aiꞌ? Sekau es reꞌ anfee ne hak he nasrain? Uisneno, aiꞌ mansian?”
Rarit sin nateenb ein neu-mneman, ma naꞌuab ein am nak, “Kreot ii naan kit ein, karu hit tak, ‘Uisneno es reꞌ anfee hak’, In of nataah am nak, ‘Karu on naan ate, nansaaꞌ am es hi ka mpirsai fa naiꞌ Yohanis?’ 26 Mes hit ka bisa fa he tak, ‘Mansian es reꞌ anfee hak’, natuin too mfaun ein of anmaheek kit. Natuin sin npirsain am nak, naiꞌ Yohanis naan, Uisneno In mafefa kninuꞌ.” 27 Es naan ate, sin natahan neun Naiꞌ Yesus am nak, “Hai ka mihiin fa, tua.”
Onaim Naiꞌ Yesus nataah neu sin im nak, “Karu on naan ate, Au ka ꞌperluu fa he utoon ki ꞌak sekau es reꞌ anfee Kau hak.”
Usif Yesus naretaꞌ anmatoom nok aꞌnaef es ma in aan mone tuaf nua
28 Naiꞌ Yesus naꞌuab nok aꞌnaakt ein am nak, “Hi mitenab on mee nok uab manporin ia? Anmuiꞌ atoni mnais es nok in aan mone tuaf nua. In naprenat in aan moen unu mnak, ‘Neno ia ho mnao mmeup on reen je feꞌ.’
29 Mes aan moen unu naan nataah am nak, ‘Au ka ꞌnao fa.’ Mes ka ꞌroo fa te, in nmeiꞌ jon, rarit in nnao.† Suur Akninuꞌ uab Indonesia TB1 nbeon on naꞌko tuis uab Yunani reꞌ manasik ma reko nneis-neisi.
30 Rarit atoni mnasiꞌ naan anreun in aan mone es antein am nak, ‘Neno ia, ho mnao mmeup on reen je feꞌ.’
Onaim anah naan nataah am nak, ‘Reko, tua. Au of aꞌnao’. Mes in ka nnao fa.”
31 Naretaꞌ nrair on naan ate, Naiꞌ Yesus nataan sin im nak, “Au he utaan ki on nai: naꞌko riꞌaan nuaꞌ ein naan, reꞌ mee es reꞌ nmoeꞌ natuin in aamf ee prenat?”
Onaim sin nataahn am nak, “Aan moen unu!”
Rarit In naꞌuab am nak, “Reko, mes amneen mirek-rekoꞌ, fin Au uꞌuab batuur. Tuaf reꞌ hi mtanar nahuum on reꞌ sin ka mapaek ein fa, on reꞌ ahoik beo, ma bifee aꞌhakeꞌ, sin of antaman njarin Uisneno In tuaf ein reꞌ nahunun naꞌko ki. Hi suma mitaah ‘reko’ meu Uisneno goah, mes ka mmoeꞌ mituin fa In romin. 32 Unuꞌ, Naiꞌ Yohanis asranit nanoniꞌ ma natoon anrair ki nok ranan on mee he hi bisa mmoin mimnoon ma mimneo. Mes hi ka mroim fa he mpirsai Je. Te kaah, oras tuaf reꞌ ka mapakeꞌ fa sin nneen naiꞌ Yohanis, sin nasaitan sin sanat ma penu sin he natuin in noinꞌ ein naan. Hi mihini mrair sin ok-okeꞌ. Mes hi ka misnaas fa miꞌko hi sanat ma penu sin, he mituin Uisneno In romin.”✡ Naiꞌ Lukas 3:12, 7:29-30
Usif Yesus naretaꞌ anmatoom nok atoin maufinu reꞌ anseeb pooꞌ anggur
(Naiꞌ Markus 12:1-12, Naiꞌ Lukas 20:9-19)
33 Rarit Naiꞌ Yesus naretaꞌ reet es antein am nak, “Anmuiꞌ naan auf tuaf es antao rene, he nseen hau anggur. Rarit in nbaah naan rene naan nfuun am nateef. Onaim in ntao baak he naes hau fua anggur oef. Ma in nmoeꞌ tobe. Rarit in naꞌsebaꞌ rene naan neu aseebt ein he sin npairori, ma rene naan in afan sin nbatin nfeen auf tuaf naan. Onaim in nnao nasaitan sin neu pah pen-pene bian.✡ Naiꞌ Yesaya 5:1-2
34 Oras he nseun hau fua anggur te, pooꞌ tuaf naan anreek in haef ein he neman neu aseebt ein naan, he ntoup in sapaan. 35 Mes aseebt ein naan sin ka nfairoir fa haef ein naan. Bian napenin besot, anroor bian, ma npoir bian nok fatu. 36 Mes pooꞌ tuaf naan anrenu nteniꞌ in haef ein puukn es, reꞌ namfau nneis naꞌko ahuunt ein. Mes aseebt ein naan nmoꞌen maufinu neu sin ok-okeꞌ msaꞌ.
37 Aꞌroo-ꞌroo te, pooꞌ tuaf naan anreun in aan honiꞌ. In natenab am nak, ‘Karu au ꞌreek haefan ꞌeu au aan honiꞌ, sin of anseun goe rek-reko, ma sin of natniin ee.’
38 Mes oras aseebt ein niit riꞌanaꞌ naan, sin naꞌuab ein am nak, ‘Hae, amkius miit! Aꞌnaef ee nreek haefan neu in aan honiꞌ, in of es reꞌ ntoupu ꞌnaef ee in pusaak ein ok-okeꞌ. Onaim iim he theek je ma troor tiis ne nai, maut he hit es atpaar kuuk poꞌon ia.’ 39 Onaim sin nheek riꞌanaꞌ naan, rarit sin nheer neik je, ma npoirn ee neu poꞌon naan in kotin ma sin nroor niis ne.”
40 Naiꞌ Yesus naretaꞌ nrair on naan ate, In nataan sin im nak, “Au utaan ki on nai: karu pooꞌ tuaf naan anfain neem, in of he nmoeꞌ saaꞌ neu aseebt ein naan?”
41 Rarit atoin Yahudis sin aꞌnaakt ein natahan am nak, “In ro he nroor naꞌmaet atoin maufinun sin ok-okeꞌ. Rarit in naꞌsebaꞌ poꞌon naan neu tuaf bian antein. On naan ate, of nateef in oors ate, sin nbait poꞌon naan in afan.”
42 Rarit Naiꞌ Yesus naꞌuab neu sin im nak, “Oniꞌ hi ka mrees miit fa saaꞌ reꞌ matuꞌi et Uisneno In Suur Akninuꞌ mnak,
‘Anmuiꞌ naan faut goes reꞌ tuukn ein nait inporin,
mes oras ia, fatu naan anjair fatu ꞌsukiꞌ neu umiꞌ!
Uisneno kuun es reꞌ anpiir ma nbetis nain je, he natokoꞌ fatu naan.
Es naan ate, hit tahiin ma tiit in masan arekot!’ ”✡ Siit Pures-Boꞌis sin 118:22-23
43 Rarit Naiꞌ Yesus naꞌuab anteniꞌ mnak, “Onaim mitenab mirek-rekoꞌ. Unuꞌ te Uisneno npiir kit atoin Yahudis, he tjair Iin na. Mes natuin hi ka mituinaꞌ Kau fa, Uisneno of anpiir tua sonaꞌ. Fin tuaf reꞌ nmoin natuin Uisneno In romin es reꞌ bisa ntaam anjair Iin na. 44 [Au utoon unoon. Au reꞌ ia, es reꞌ fatu ꞌsukiꞌ naan. Tuaf reꞌ nastuun ma ntaikobi nbi fatu ia, of namreuꞌ. Ma karu fatu naan anmouf ma ntoom tuaf es, tuaf naan of namreuꞌ nain.]”‡ Tuis uab Yunani bian ka ntui fa eraꞌ boꞌ haa mhaa.
45 Oras aꞌnaak rais pirsait Yahudi sin aꞌnaakt ein, ma atoin Farisi sin nneen Naiꞌ Yesus In retaꞌ naan, sin nahinin am nak, In nseer sin. Sin arsin reꞌ naan natai nok reꞌ aseeb pooꞌ anggur naan, ma tukan fatu reꞌ nait inporin fatu ꞌsukiꞌ naan. 46 Onaim sin natoꞌon nmat-maten. Rarit sin nꞌator asraak he nheek Naiꞌ Yesus. Mes sin natiun gok neu too mfaun ein reꞌ naan Naiꞌ Yesus nak, Uisneno In mafefa kninuꞌ. Onaim sin ka bisa nmoꞌen fa saaꞌ-saaꞌ neu Ne.
*21:1 Sin nakanab ‘Saitun’ neu ꞌtoꞌef naan, natuin anbi nee nmuiꞌ poꞌon reꞌ anroe sin nok saitun. Sin biasa naes hau saitun in fuan ee he napenin minaꞌ. ꞌToꞌef Saitun in aꞌroon ii, es reꞌ kiur goes naꞌko kota Yerusalem.
†21:5 Suur Akninuꞌ uab Yunani ntui mnak, “Sion in aan feto”. Sion reꞌ naan, es reꞌ Yerusalem in kanan bian. Onaim anbi ia, naiꞌ Sakarias anpaek akuf he nkoaꞌ neu kota Yerusalem in tuaf ein.
✡21:5 Naiꞌ Sakarias 9:9
‡21:8 Mateos in tuis ahun-hunut nak, ‘taef ein’. Mes hit tahini trair taꞌko naiꞌ Yohanis 12:13 nak hau noo peta.
§21:9 Sin uab Aram nak, ‘Hosana’. In oten reꞌ ahun-hunut nak, ‘In nsoi nafetin naan atoniꞌ’. Oras Usif Yesus nmoin feꞌ nbi pah-pinan ia, kata reꞌ naan, sin biasa npaek je he nboꞌis Uisneno.
✡21:9 Siit Pures-Boꞌis sin 118:26
✡21:13 Naiꞌ Yesaya 56:7, Naiꞌ Yeremias 7:11
✡21:16 Siit Pures-Boꞌis sin 8:3
*21:19 Uab Indonesia npaek kata ‘pohon ara’ naꞌko istilah Yunani συκῆ (sukei). Mes Uisneno In Suur Akninuꞌ natoon hau goes et nee, reꞌ tuaf biasa nseen ma neuk in fuan. Anbi Indonesia pasaꞌ maans ee ꞌsaen, ‘pohon ara’ in fuan atoniꞌ ka neuk goe fa. Onaim ‘pohon ara’ anbi Uisneno In Suur Akninuꞌ ka huma meseꞌ fa nok hit pohon ara ia.
✡21:21 Naiꞌ Mateos 17:20, 1 Korintus 13:2
†21:29 Suur Akninuꞌ uab Indonesia TB1 nbeon on naꞌko tuis uab Yunani reꞌ manasik ma reko nneis-neisi.
✡21:32 Naiꞌ Lukas 3:12, 7:29-30
✡21:33 Naiꞌ Yesaya 5:1-2
✡21:42 Siit Pures-Boꞌis sin 118:22-23
‡21:44 Tuis uab Yunani bian ka ntui fa eraꞌ boꞌ haa mhaa.