8
1 Majoꞌ Jesús tja jon tyoꞌ Olivos. 2 Ndoꞌ tonco ncüiichen xuee jndyo ntcüeꞌ jon, taqueeꞌ nndaꞌ jon vatsꞌon tꞌman ꞌnaanꞌ nnꞌan judíos. Xjenꞌñeen jndye jndyi nnꞌan squenon na mꞌaan jon. Ndoꞌ vi na jndë tëcjo jon na ntsiꞌman jon ndëëhan, 3 Yajoꞌ joo nnꞌan na conanꞌman jñꞌoon na tquen Moisés na coꞌxenhanꞌ yo ninꞌjoo nnꞌan na conduihan tmaanꞌ fariseos, sayꞌonhan ncüii tsanscu na mꞌaan jon. Juu tsanꞌñeen tyꞌonhan juu maninꞌ juu xjen na itsitjahin yo ncüii tsansꞌa na veꞌ tjon yahin. Yajoꞌ taꞌhanhin xoncüe quiiꞌ ntꞌanhan. 4 Ndoꞌ jnduehan nnon Jesús:
—ꞌUꞌ na matsiꞌmanꞌ ndë́ ntyja ꞌnaanꞌ Tyoꞌtsꞌon, juu tsanscuva tyꞌönhin maninꞌ juu xjen na itsitjahin yo ncüii tsansꞌa. 5 Ndoꞌ juu ntji na tquen Moisés, icoꞌxenhanꞌ na quitmënꞌ ntjöꞌ nanntcu na contꞌa na nndaꞌ. Majoꞌ ꞌuꞌ jeꞌ, ¿Nchu vaa matsuꞌ?
6 Ndöꞌ vaa na jnduehan nnon jon ngꞌe ntꞌue nꞌonhan na quitꞌuiihanꞌhin. Majoꞌ tëcjo tyosu Jesús, taꞌ jon na icüji jon quiiꞌ tsꞌojndë yo nonntꞌö jon. 7 Ndoꞌ ngꞌe na tyíꞌcotsacüentyjeeꞌhan na cotaxeeꞌhan jñꞌoonvaꞌ nnon jon, tëcüentyjeeꞌ jon. Itso jon ndëëhan:
—Nin ncüiihoꞌ na tajnan tsixuan, juu quiminꞌ jndyee tsjöꞌ tsanscuva.
8 Jndë joꞌ, tacjo tyosu nndaꞌ jon, tjintyichen jon. 9 Majoꞌ vi na jndë jndye nanꞌñeen jñꞌoonvaꞌ, sꞌaahanꞌ na tejnꞌaanhin. Yajoꞌ ncüii cüiihan tyeꞌ jnduiꞌhan joꞌ. Nque nantque, joohan jnduiꞌ jndyee, jndë joꞌ nnꞌan na cotsantyja. Matsꞌiañꞌen xiaꞌntyi ninnquii Jesús ntjohin yo juu tsanscuꞌñeen na minntyjeeꞌ juu tonnon jon. 10 Yajoꞌ tacüentyjeeꞌ nndaꞌ Jesús. Ndoꞌ ngꞌe minꞌncüii joo nanꞌñeen na taviꞌcꞌon, ninnquii tsanscuꞌñeen vi mꞌaan, yajoꞌ itso jon nnon juu:
—ꞌUꞌ tsanscu, joo nnꞌan na contꞌa jnanꞌ, ¿Yuu mꞌanhan? ¿Aa tyiꞌquitmeinꞌhan ntjöꞌ ꞌuꞌ?
11 Tꞌa tsanscuꞌñeen, tso juu:
—Taꞌnan yu ro, ta.
Itso Jesús nnon juu:
—Min ja, jeꞌquitsꞌa na quitꞌuiihanꞌ ꞌuꞌ ntyja ꞌnaanꞌ jnanꞌ. Nanein cjaꞌ, tavintsaꞌtoꞌ na vaa nndaꞌ.
Jesús conduihin naxuee ndëë nnꞌan
12 Ndoꞌ sinin nndaꞌ Jesús ndëë nnꞌan, itso jon:
—Ja condui naxuee ndëë nnꞌan tsonnangue. Minninchen tsꞌan na itsijonhin yo ja, xeꞌcꞌoon juu nacje ꞌnaanꞌ najaan na conduihanꞌ natyia. Juu tsanꞌñeen ncꞌoon juu nacje njan na condui ja naxuee na mancya na tyiꞌquintycüii na vandoꞌ ñuaanꞌ tsꞌan.
13 Majoꞌ nnꞌan tmaanꞌ fariseos jnduehan nnon jon:
—ꞌUꞌ macüjiꞌ jndyoyu nquii ꞌuꞌ ntyja ꞌnanꞌ. Ndoꞌ jñꞌoonꞌñeen min tyiꞌyuuꞌhanꞌ.
14 Yajoꞌ tꞌa Jesús jndyuehan:
—Min na macüjiꞌ jndyoyu ntyja njan, majoꞌ jñꞌoon na mayuuꞌ tsixuanhanꞌ, ngꞌe ntyji yuu jon jnan, ndoꞌ nchji yuu jon jö. Majoꞌ ꞌoꞌ min tyiꞌquindiohoꞌ yuu jnan, min yuu na jö. 15 ꞌOꞌ veꞌ xiaꞌntyi yo ꞌnan na covaaꞌ nꞌon nnꞌan, joꞌ cotjiꞌhoꞌ cüenta ntyja ꞌnaan ntyjehoꞌ, majoꞌ ja minꞌncüii tsꞌan tyiꞌquitꞌui jahin yo jnaanꞌ juu. 16 Majoꞌ ya na ngüentyja xjen na ntcoꞌxën nnꞌan, ntcoꞌxënhan chaꞌxjen na chuhanꞌ ee chito mꞌan na ninncö na ntsꞌahanꞌ. Nquii Tyëhöꞌ na jñon jon ja ntjoohin, mꞌaan jon yo ja. 17 Conanꞌyꞌonhoꞌ juu jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na jndui na coꞌxenhanꞌ. Quiiꞌ jñꞌoonꞌñeen itsohanꞌ na cantyja nꞌonhoꞌ jñꞌoon na cotjiꞌ jndyoyu ve nnꞌan. 18 Ja condui ncüii tsꞌan na macüjiꞌ jndyoyu ntyja njan, ndoꞌ nquii Tyëhöꞌ conduihin ncüiichen na ndë ve.
19 Ndoꞌ na nndaꞌ tso jon, jndue nanꞌñeen nnon jon:
—¿Yuu vijon mꞌaan juu tyeꞌ?
Tꞌa Jesús, itso jon:
—ꞌOꞌ tyiꞌcovaaꞌ nꞌonhoꞌ ntyja njan min ntyja ꞌnaanꞌ nquii jon. Ee xe covaaꞌ nꞌonhoꞌ ntyja njan, yajoꞌ mantyi ncüaaꞌ nꞌonhoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ nquii jon.
20 Jñꞌoonminꞌ sinin Jesús viochen xjen na totsiꞌman jon quiiꞌ vatsꞌon tꞌman ꞌnaan nnꞌan judíos, ndyo naijon na cotjueꞌ nnꞌan sꞌon cüentaaꞌ Tyoꞌtsꞌon, majoꞌ min tanin tsꞌan na tꞌuiihin ee tyiꞌcoventyja xjen na ngenon jon naviꞌ tꞌman.
Tyiꞌjeꞌquindëë ntsquehoꞌ naijon na jö
21 Ndoꞌ itsontyichen Jesús ndëëhan:
—Ja jö, ndoꞌ ꞌoꞌ njntꞌuehoꞌ ja, majoꞌ ninvaa chohoꞌ jnanhoꞌ ndoꞌ ncüjehoꞌ. Ee naijon na jö, ꞌoꞌ jeꞌquindëë ntsquehoꞌhanꞌ.
22 Ngꞌe na tso jon jñꞌoonvaꞌ, taxeeꞌ nnꞌan judíos:
—¿Aa ntsꞌaahanꞌ na ntscueeꞌ nquiihin, na itso juu yuu na vja juu jeꞌquindëë ntsquëhanꞌ?
23 Joꞌ tꞌa jon jndyuehan, itso jon:
—ꞌOꞌ tyiꞌquinanꞌxuanhoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ quiñoonꞌndue, majoꞌ ja mꞌan ntyja ꞌnaanꞌhanꞌ. ꞌOꞌ mꞌanhoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ juu tsonnangue, majoꞌ ja tyiꞌquitsixuan ntyja ꞌnaanꞌhanꞌ. 24 Mangꞌe joꞌ jndë tsjö jñꞌoonvaꞌ ndëëhoꞌ na ninvaa chohoꞌ jnanhoꞌ ndoꞌ ncüjehoꞌ. Ee xe na aa tyiꞌcovantyja nꞌonhoꞌ na condui ja nquii jon na tꞌua Tyoꞌtsꞌon tsꞌian nnön na jndyö quiiꞌ ntꞌanhoꞌ, yajoꞌ ninvaa chohoꞌ jnanhoꞌ ndoꞌ ncüjehoꞌ.
25 Yajoꞌ taxeeꞌ nndaꞌhan nnon jon, jnduehan:
—¿Nin condui ꞌuꞌ?
Tꞌa Jesús jndyuehan:
—Maninjuuntyi jñꞌoon chaꞌxjen na jndë totsjö ndëëhoꞌ ntyjantyi xjen na tꞌa na mancya jñꞌoon naya. 26 Nquii jon na conduihin na mayuuꞌ jñon jon ja na mꞌanhoꞌ, jndye jñꞌoon tso jon nnön na quitsiꞌmanhanꞌ ndëëhoꞌ. Ja ninnquiiꞌchen matscüenön joo jñꞌoonꞌñeen ndëë nnꞌan. Ndoꞌ jndye jñꞌoon min na ntyjii jon na chuhanꞌ na coꞌxën.
27 Majoꞌ joo nanꞌñeen, tataaꞌ nꞌonhan na itsiꞌman jon na nquii Tyoꞌtsꞌon condui tye jon. 28 Ndoꞌ tsontyichen Jesús ndëëhan:
—Condui ja nquii tsansꞌa na iꞌua Tyoꞌtsꞌon tsꞌian nnön na mꞌan quiiꞌ ntꞌanhoꞌ. Ndoꞌ vi na jndë tꞌionhoꞌ ja tsonjnꞌaan, juu xjenꞌñeen ncüaaꞌ nꞌonhoꞌ na juu jon condui ja ndoꞌ mantyi na taꞌnan ncüii nnon na matsꞌa ntyja nchu vaa na matsixuan ncö. Ntyjantyi na siꞌman Tyëhöꞌ nnön, xiaꞌntyi joohanꞌ na matsiꞌman ndëë nnꞌan. 29 Ndoꞌ nquii Tyëhöꞌ na jñon jon ja quiiꞌ ntꞌanhoꞌ, mꞌaan jon yo ja. Tyiꞌcoꞌndyii jon ja na ninncö, ngꞌe ninnquiiꞌchen matsꞌa ncüii cüii nnon na caveeꞌ ntyjii jon yo ja.
30 Ndoꞌ vi na jndë sinin Jesús jñꞌoonminꞌ, jndye nnꞌan tëntyja nꞌonhan jon.
Juu jñꞌoon na mayuuꞌ, ntsiquindyaahanꞌ ꞌoꞌ
31 Ndoꞌ tso Jesús ndëë nnꞌan judíos na jndë vantyja nꞌonhan jon:
—Xe na aa ntjotyenhoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ juu jñꞌoon na mancya ndëëhoꞌ, yajoꞌ mayuuꞌ conduihoꞌ nnꞌan na cotsayꞌon yo jñꞌoon na mancya. 32 Ndoꞌ mantyi ncüaaꞌ nꞌonhoꞌ nin jñꞌoon conduihanꞌ na mayuuꞌ, ndoꞌ na nndaꞌ, ja na condui jñꞌoon na mayuuꞌ, ntsiquindya ꞌoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ jnanhoꞌ.
33 Tꞌa nanꞌñeen, jnduehan:
—Nquë́ condui já tsjaan ꞌnaanꞌ Abraham na jndyocahanꞌ. Minꞌjon tacondui já nnꞌan na totyeꞌntjontyen ndëë mañoon nnꞌan. ¿Ndu na matsuꞌ na ntsiquindyaꞌ já na mꞌán nacje ꞌnaanꞌ ncüiichen tsꞌan?
34 Ndoꞌ tꞌa Jesús, itso jon:
—Jñꞌoon na mayuuꞌ matsjö ndëëhoꞌ, minꞌcya ro tsꞌan na itsitjahin nnon Tyoꞌtsꞌon, juu jnaanꞌ tsanꞌñeen ityeꞌntjontyenhanꞌhin. Ndoꞌ na nndaꞌ, itsijonhanꞌhin chaꞌvijon tsꞌan na ityentjontyen nnon ncüiichen tsꞌan. 35 Juu tsan na conduihin tsꞌan na ityeꞌntjontyen juu nnon patrón ꞌnaanꞌ juu, tyiꞌjndaꞌ na aa ntjotyenhin nacje ꞌnaanꞌ jon. Majoꞌ nquii jnda jon, manchaꞌ xjen mꞌaan juu yo jon. 36 Ja na condui jnda Tyoꞌtsꞌon, ntsiquindyahoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ jnanhoꞌ, ndoꞌ ngꞌe joꞌ, nanꞌxuanhoꞌ na mayuuꞌ conduihoꞌ nnꞌan na jndë jndyaahoꞌ ntyja ꞌnaanꞌhanꞌ. 37 Ndoꞌ mantyji ya na conduihoꞌ tsjaan Abraham na jndyocahanꞌ, majoꞌ tsojnaanꞌ na ndiquioo jñꞌoon njan quiiꞌ ñuaanhoꞌ, joꞌ na cojooꞌ nꞌonhoꞌ na ninꞌquinanꞌcueeꞌhoꞌ ja. 38 Ja matsinën ndëëhoꞌ ꞌnan na jndë jntyꞌia nnön xjen na tomꞌan yo Tyëhöꞌ. Majoꞌ ꞌoꞌ contꞌahoꞌ ꞌnan na jndë jndyehoꞌ na tso nquii juu na conduihin tyehoꞌ.
39 Tꞌahan, jnduehan nnon jon:
—Nquii Abraham conduihin tyë́.
Ndoꞌ tꞌa Jesús, itso jon ndëëhan:
—Xe na aa mayuuꞌ conduihoꞌ tsjaan ꞌnaanꞌ Abraham na jndyocahanꞌ, yajoꞌ ntꞌahoꞌ chaꞌxjen na totsꞌaa nquii jon. 40 Majoꞌ ꞌoꞌ cojooꞌ nꞌonhoꞌ na ninꞌquinanꞌcueeꞌhoꞌ ja na condui ja tsꞌan na matsinën jñꞌoon mayuuꞌ ndëëhoꞌ, ndoꞌ joo jñꞌoonꞌñeen ninnquiiꞌchen jñꞌoon ꞌndyo Tyoꞌtsꞌonhanꞌ na jndyi ja. Nquii Abraham tyíꞌquitsꞌaa jon chaꞌxjen ꞌnan na contꞌahoꞌ. 41 Majoꞌ ꞌoꞌ contꞌahoꞌ chaꞌxjen na itsꞌaa nquii tyehoꞌ.
Tꞌahan, jnduehan nnon jon:
—Já chito na tui já na tyiꞌjndaꞌ nin tsꞌan tyë́. Ninncüii tyë́ mꞌaan, nquii Tyoꞌtsꞌon.
42 Tꞌa Jesús, itso jon:
—Xe na aa mayuuꞌ Tyoꞌtsꞌon conduihin tyehoꞌ, yajoꞌ mantyi nnanꞌvengiohoꞌ ja, ngꞌe ja na mꞌaan jon jnan ndoꞌ jndyö na mꞌanhoꞌ. Majoꞌ chito aa jndyö ntyja njan ncö, nquii jon iꞌua jon tsꞌian nnön na mꞌan quiiꞌ ntꞌanhoꞌ. 43 ¿Ndu na ndicüaaꞌ nꞌonhoꞌ jñꞌoon matsinën? Ndöꞌ va na coquenonhoꞌ ngꞌe tyiꞌninꞌquindyehoꞌ jñꞌoon na mancya. 44 ꞌOꞌ nanꞌxuanhoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ tyehoꞌ nquii yutyia, ndoꞌ ninꞌquinanꞌquindëhoꞌ ꞌnan na ntꞌue tsꞌon juu yohoꞌ. Ntyjantyi xjen na tui tsonnangue, juu conduihin na itscüje juu nnꞌan. Tyiꞌcꞌoon juu ntyja ꞌnaanꞌ jñꞌoon na mayuuꞌ ee ndiquitsixuan juuhanꞌ. Ya na itsinin juu quintu, itsinin juu ntyjantyi ꞌnan na itsixuan nquii juu ngꞌe tsanquintuhin ndoꞌ conduihin tye joo jñꞌoon quintu. 45 Majoꞌ ngꞌe na matsinën jñꞌoon na mayuuꞌ ntyja njan, joꞌ tyiꞌninꞌcantyja nꞌonhoꞌ ja. 46 Tanin ncüiihoꞌ na nndëë ntsiꞌman juu na matsitja ja nnon Tyoꞌtsꞌon. Jñꞌoon na matsjö ndëëhoꞌ conduihanꞌ jñꞌoon mayuuꞌ. Ngꞌe na nndaꞌ, ¿Ndu na tyiꞌninꞌcantyja nꞌonhoꞌ ja? 47 Minꞌcya ro tsꞌan na mꞌaan juu ntyja ꞌnaanꞌ Tyoꞌtsꞌon, nndyii juu jñꞌoon ꞌndyo jon. Majoꞌ ngꞌe na tyiꞌconduihoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ jon, joꞌ na tyiꞌninꞌquindyehoꞌ jñꞌoon naya ꞌnaanꞌ jon.
Mancüiixjen mꞌaan Jesús vitjachen na ndui Abraham
48 Yajoꞌ nnꞌan judíosꞌñeen tꞌahan ꞌndyo jon, jnduehan:
—Jñꞌoon na mayuuꞌ conduë́ na condui ꞌuꞌ tsꞌan ndyuaa Samaria. Mantyi tsixuanꞌ yutyia, joꞌ na tsitsanꞌhanꞌ xquenꞌ.
49 Ndoꞌ tꞌa Jesús jndyuehan, itso jon:
—Ja tyiꞌtsixuan yutyia. Ja nquii Tyëhöꞌ matsitꞌmanꞌ, majoꞌ ꞌoꞌ tyiꞌquinjon ja ngiohoꞌ. 50 Ja chito mantꞌuë na quinanꞌquinjon ꞌoꞌ ja. Mꞌaan ncüiichen na itsiquinjon jon ja ndoꞌ nquii jon ntcoꞌxen jon na aa conduihanꞌ. 51 Jñꞌoon na mayuuꞌ matsjö ndëëhoꞌ, minꞌcya ro tsꞌan na tsijñꞌoonꞌ yo jñꞌoon na mancya, tyiꞌjeꞌquitsu ñuaanꞌ juu.
52 Nque nnꞌan judíosꞌñeen, tꞌahan ꞌndyo jon, jnduehan:
—Nanein covaaꞌ nꞌö́n na matsixuanꞌ yutyia. Abrahan tueꞌ jon, ndoꞌ mantyi nque nnꞌan na tomꞌan ndyu na toxenꞌchen na toninncyahan jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ntyja nchu vaa ꞌnan na nguaa. Majoꞌ ꞌuꞌ matsuꞌ: “Minꞌninchen tsꞌan na itsijñꞌoonꞌ yo jñꞌoon ꞌnanꞌ, tyiꞌjeꞌquitsuhin.” 53 ¿Aa matsaꞌ na tꞌmanntyi condui ꞌuꞌ, chichen tsochiihi Abraham, tsan na tueꞌ ndyu na toxenꞌchen? Ndoꞌ mantyi nnꞌan na toninncya jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ndyu na toxenꞌchen ntyja nchu vaa ꞌnan na nguaa, jndë tjëhan. ꞌUꞌ jeꞌ, ¿Nin tsꞌan na macüjiꞌ nquii ꞌu cüenta na condui ꞌuꞌ?
54 Ndoꞌ tꞌa Jesús jndyuehan, itso jon:
—Tyiꞌxeꞌcüijntꞌue xe na aa matsiquinjon nquii ja. Nquii Tyëhöꞌ conduihin na itsiquinjon jon ja, manquii jon na conduehoꞌ na conduihin Tyoꞌtsꞌon cüentahoꞌ. 55 ꞌOꞌ tyiꞌcotajnꞌaanhoꞌ jon. Ja mayuuꞌ mavajnꞌanhin, ndoꞌ xe na aa matsjö na tyiꞌcüajnꞌanhin, yajoꞌ ntsꞌa na quintu ja chaꞌxjen ꞌoꞌ mꞌanhoꞌ na quintuhoꞌ. Majoꞌ ja mayuuꞌ mavajnꞌanhin, ndoꞌ matsuë jñꞌoon ꞌndyo jon. 56 Nquii tsochiihoꞌ Abraham tyioo na neiinꞌ jon na taaꞌ tsꞌon jon na ngueeꞌ xjen na ndui ja na tsꞌan ja. Jndyiaaꞌ jon na nndaꞌ, ndoꞌ tyioo na neiinꞌ jndyi jon ntyja ꞌnaanꞌhanꞌ.
57 Ndoꞌ tꞌa nanꞌñeen, jnduehan:
—ꞌUꞌ min na tacondë vennꞌan nchoꞌnqui nchuꞌ. Tyiꞌya matsuꞌ na jndë jndyiaꞌ Abraham.
58 Ndoꞌ joꞌ tꞌa Jesús jndyuehan:
—Jñꞌoon na mayuuꞌ matsjö ndëëhoꞌ, vitjachen na nndui Abraham, majoꞌ ja macüiixjen mꞌan.
59 Yajoꞌ nanꞌñeen jnanꞌncüihan ntjöꞌ na ntmeinꞌhan jon. Majoꞌ tyiꞌquitquenhan cüenta na tenon jon xoncüe quiiꞌ ntꞌanhan. Jnduiꞌ jon vatsꞌon tꞌman.