1 Tꞌoon ncüii tsanviiꞌ, tsan na jndyu Lázaro. Mꞌaan jon tsjoon Betania yo María yo xjo jon Marta. 2 Majuu Maríaꞌñeen xjo Lazaro, iscongio juu nchenꞌ ngꞌee Jesús ndoꞌ tueꞌ juu ngꞌee jon yo soxquen juu. 3 Joꞌ joo nanntcuꞌñeen jnanꞌcüanonhan jñꞌoon na mꞌaan Jesús. Jnduehan:

—Nndaꞌ ta, juu tsan na venchjiꞌ jndyiꞌ, mioon jndyi viiꞌ juu.

4 Xjen na jndyii Jesús jñꞌoonvaꞌ, itso jon ndë́:

—Juu tycuvaꞌ chito veꞌ xiaꞌntyi tsꞌian na ntscueeꞌhanꞌhin. Jndaꞌ ndu na nndaꞌ vaa na itjon juu chaꞌ nquii Tyoꞌtsꞌon nditꞌmaanꞌhin ntyja ꞌnaanꞌhanꞌ. Ndoꞌ mantyi chaꞌ ntsitꞌmaanꞌ jon ja na condui ja jnda jon.

5 Nquii Jesús, venchjii jndyi jon Marta, mantyi tyje juu yo nquii Lázaroꞌñeen. 6 Majoꞌ xjen na jndyii Jesús na viiꞌ tsanꞌñeen, ntjontyichenhin ve xuee naijon na mꞌaan jon. 7 Ndë joꞌ itso jon ndë́ já nnꞌan na tꞌman jon na quinanꞌjö́n yohin juu tsꞌian na itsꞌaa jon:

—Cüa, ncꞌö nntꞌa ndyuaa Judea.

8 Majoꞌ jnduë́ nnon jon:

—ꞌUꞌ ta na matsiꞌmanꞌ ntyja ꞌnaanꞌ Tyoꞌtsꞌon ndë́, tyiꞌcovijndye xuee na nque ntyjë nnꞌan judíos na mꞌan joꞌ jnanꞌchonhan na ntueinꞌhan ntjöꞌ ꞌuꞌ, ndoꞌ ¿Aa joꞌ vjaꞌ nndaꞌ?

9 Sinin Jesús jñꞌoon na itsiꞌmanhanꞌ na tyiꞌcoventyja xjen na nnanꞌcueeꞌ nnꞌanhin. Itso jon:

—Ndyiaaꞌ ndoꞌcüjioonꞌ na nchoꞌve horas na ncüii xuee chaꞌ nndëë ntsꞌaa tsꞌan tsꞌian. Ndoꞌ ngꞌe na nndaꞌ, xe na mandyiꞌ tsꞌan naxuee, jeꞌcacüaaꞌ tsjöꞌ ngꞌee juu. 10 Majoꞌ xe na aa natsjon mandyiꞌ tsꞌan, ngacüaaꞌhin, ee tyiꞌxuee.

11 Ndoꞌ vi na jndë tso jon na nndaꞌ ndë́, tsontyichen jon:

—Juu tsanntyjëëhë Lázaro, itso jon, majoꞌ jö na ntsintcüihin.

12 Yajoꞌ jnduë́ nnon jon:

—Nndaꞌ ta, xe na aa veꞌ itso juu, majndaꞌ na ntcoꞌyahanꞌhin.

13 Ndoꞌ yo juu jñꞌoonvaꞌ na sinin Jesús, siꞌman jon na tsꞌoo Lázaro. Majoꞌ já jnanꞌtiú na tso jon na nndaꞌ na mayuuꞌ na itso tsanꞌñeen. 14 Ndoꞌ tso jndyoyu jon ndë́:

—Juu Lázaro, jndë tueꞌ jon. 15 Ndoꞌ ya nchji na tyíꞌcꞌoon ja joꞌ xjen na tueꞌ juu chaꞌ ngantyja nꞌonhoꞌ ja. Cja na mꞌaan jon.

16 Xjenꞌñeen mꞌaan Tomás. Juu jon ncüii já na nchoꞌve na tꞌman Jesús na quinanꞌjö́n yo jñꞌoon na toninncyaa jon. Conanꞌquijndyuhin Tsanñꞌein. Tso tsanꞌñeen ndë́:

—Cüa, ncꞌö yo Jesús chaꞌ na aa nnanꞌcueeꞌ nnꞌanhin, mantyi jaa ncüjë.

17 Yajoꞌ sá, squë́ Betania. Ndoꞌ nnꞌan na mꞌan joꞌ jnduehan nnon Jesús na jndë ninque xuee na ndyiiꞌ tsoLázaro quityquiiꞌ tsiꞌtsꞌua. 18 Juu Betania chaꞌna ndye kilómetros na tycya mꞌaanhanꞌ yo Jerusalén. 19 Ndoꞌ jndye nnꞌan judíos jndë squenon na mꞌaan Marta yo María na conanꞌnjoonꞌhan nanntcuꞌñeen na chjooꞌ nꞌonhan na tueꞌ Lázaro. 20 Ndoꞌ juu Marta, vi na jndë jndyii jon na mavaa xjen ntsquë́ yo Jesús, jnduiꞌ juu na jndyoquitjonhin Jesús yuu jon na mꞌán. Majoꞌ María ntjohin vꞌaa. 21 Ndoꞌ tso Marta nnon Jesús:

—Ta, xe na juuhanꞌ aa mꞌanꞌ ntjoohin, jeꞌcueꞌ tyjö. 22 Majoꞌ min na jndë tueꞌ juu, ntyji ya na minꞌncya ro jñꞌoon na ntcanꞌ nnon Tyoꞌtsꞌon, ninncyaa jonhanꞌ.

23 Joꞌ tꞌa Jesús, itso jon nnon juu:

—Ngüandoꞌ xco tyꞌiuꞌ min na jndë tueꞌ juu.

24 Ndoꞌ tꞌa Marta, itso juu:

—Ntyji na ngüandoꞌ xco tyjö juu xuee na matsꞌiañꞌen ya na ntsintcüi Tyoꞌtsꞌon nnꞌan na jndë tjë.

25 Ndoꞌ joꞌ tso Jesús nnon juu:

—Ncö condui na vandoꞌ xco tsꞌan vi na jndë tueꞌ juu, ndoꞌ mantyi ntyja njan itsixuan tsꞌan na tyiꞌquintycüii na vandoꞌ ñuaanꞌ juu. Minninchen tsꞌan na vantyja tsꞌon ja, min na cueꞌ juu, mancüiixjen ngüandoꞌ xco juu. 26 Ndoꞌ ncüii ncüii tsꞌan na vandoꞌ juu ntyja njan ndoꞌ na vantyja tsꞌon juu ja, tyiꞌjon cueeꞌ xuee ngitsu ñuaanꞌ tsanꞌñeen. ¿Aa vantyja tsonꞌ na nndaꞌ?

27 Ndoꞌ tꞌa juu, itso juu nnon Jesús:

—Mayuuꞌ ta, vantyja tsꞌön na condui ꞌuꞌ nquii Mesías jnda Tyoꞌtsꞌon. Maꞌuꞌ na tsixuanꞌ na jndyoꞌ nnon tsonnangue.

28 Ndë joꞌ tja ntcüeꞌ Marta, tëquiꞌman juu tyje juu María. Veꞌ ninmaanꞌ tso juu nnon tsanꞌñeen:

—Nquii tahaꞌ na itsiꞌman jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ndëë, jndë tyjeeꞌ jon ndoꞌ iqueenꞌ jon ꞌuꞌ.

29 Xjen na jndyii María na nndaꞌ, sityuaaꞌ juu, taquitjonhin Jesús naijon na mꞌán. 30 Ee xjenꞌñeen tyíꞌcotsacꞌë́ quiiꞌ tsjoon yo Jesús. Ninmꞌán yohin naijon na taquitjon Marta já. 31 Ndoꞌ nque nnꞌan judíosꞌñeen na conanꞌnjoonꞌhan María na chjooꞌ tsꞌon juu na tueꞌ Lázaro, na jntyꞌiahan na jnanquintyja juu na sityuaaꞌ juu, jnduiꞌ juu quiiꞌ vꞌaa, tentyja nanꞌñeen toxenꞌ juu. Ee jnanꞌtiuhan na vaquitꞌioo juu nnon tsiꞌtsꞌua.

32 Vi na jndë na tueeꞌ juu na mꞌán yo Jesús, tëcoꞌxtye juu nnon jon. Itso juu:

—ꞌUꞌ ta, xe na juuhanꞌ aa mꞌanꞌ ntjoohin, jeꞌcueꞌ tyjö.

33 Ndoꞌ ya na jndyiaaꞌ Jesús na itꞌioo jndyi María, ndoꞌ mantyi joo nnꞌan judíos na jndyontyjahan toxenꞌ juu, cotyuee nanꞌñeen, yajoꞌ tꞌman jndyi sichjooꞌhanꞌ tsꞌon jon, ata siꞌndaaꞌhanꞌ ntyjii jon. 34 Taxeeꞌ jon ndëëhan:

—¿Yuu nquii jon na tyꞌiuhoꞌhin?

Jnduehan nnon jon:

—Nndaꞌ ta, quindyoquindyiaꞌ.

35 Ndoꞌ tꞌioo Jesús. 36 Ndoꞌ nque nnꞌan judíosꞌñeen, ya na jntyꞌiahan na nndaꞌ sꞌaa jon, jnduehan ndëë ntyjehan:

—Quitquenhoꞌ cüenta na venchjii jndyi jon juu tsꞌooꞌñeen.

37 Majoꞌ vendye nnanꞌñeen jnduehan:

—Tsansꞌavaꞌ na tyincyaa jon na jndyiaaꞌ tsannchjaanꞌ, ¿Aa chi mantyi vaa najndei na conduihin na tyiꞌngueꞌ Lázaro?

38 Ncüiichen jon siꞌndaaꞌhanꞌ ntyjii Jesús. Sá yohin naijon na vaa tsëꞌtsjöꞌ na jnanꞌya nnꞌan tsiꞌtsꞌua. Tëꞌ ncüii tsjöꞌ ꞌndyohanꞌ. 39 Ndoꞌ tso Jesús ndëëhan:

—Quenaanꞌhoꞌ tsjöꞌvaꞌ.

Majoꞌ juu Marta, xjo tsꞌooꞌñeen, tso jon:

—Ta, jndë ticꞌeehin ee neinhin jndë nenque xuee na tueꞌ juu.

40 Ndoꞌ tso Jesús nnon juu:

—¿Aa chito jndë tsjö nnonꞌ xe na aa ngantyja tsonꞌ Tyoꞌtsꞌon, ndyiaꞌ nnonꞌ na nditꞌmaanꞌhin?

41 Joꞌ teꞌndyaaꞌhan juu tsjöꞌ natëꞌ ꞌndyo tsiꞌtsꞌuaꞌñeen. Ndë jndondë jon, sinin jon nnon Tyoꞌtsꞌon, itso jon:

—Ncya ya jndyi ꞌUꞌ tyeꞌ na mandyiꞌ jñꞌoon ꞌndyö. 42 Ee mantyji na ninnquiiꞌchen mandyiꞌ jñꞌoon na matsinën nnonꞌ. Majoꞌ nndaꞌ jñꞌoon tsjö chaꞌ nque nnꞌan na mꞌan xiꞌjndio na mꞌan, ngantyja nꞌonhan na ꞌUꞌ tꞌuaꞌ tsꞌianmin nnön.

43 Ndoꞌ vi na jndë tso jon na nndaꞌ, sue jon jndyeeꞌ jon, itso jon:

—ꞌUꞌ Lázaro, quinduiꞌ joꞌ.

44 Ndoꞌ juu xjenꞌñeen jnduiꞌ tsoLázaro vetyjo ndiaa na tyiꞌntuein ngꞌee juu yo ntꞌö juu, ndiaaꞌñeen jnanꞌcüetyjo nnꞌanhanꞌhin na tantyꞌiuhin. Mantyi tëꞌ nnon juu yo ncüii ndiaa. Itso Jesús ndëë nanꞌñeen:

—Quinanꞌquinanꞌhoꞌ ndiaaminꞌhin chaꞌ ya ncja juu.

45 Ndoꞌ jndye nnꞌan judíosꞌñeen na tyꞌehan yo María, ya na jntyꞌiahan na nndaꞌ sꞌaa Jesús, tëntyja nꞌonhan jon. 46 Majoꞌ vendye ntyjehan tyenanꞌquindyiihan nnꞌan tmaanꞌ fariseos. Tonduehan na jntyꞌiahan na nndaꞌ sꞌaa Jesús jon. 47 Ndoꞌ nque ntyee na conintque, tatjonhan yo fariseos yo vendye ntyjehan na conduihan nanmꞌannꞌian. Jnduehan ndëë ntyjehan:

—¿Nchu vaa nquii ntꞌaha? Ee tsanvaꞌ jndë tijndye tsꞌian itsꞌaa juu na tyiꞌjeꞌquinduihanꞌ na veꞌ yo ntyja ꞌnaanꞌ naijndei nquii tsꞌan. 48 Xe na aa veꞌto nꞌndyëë na quitsꞌaachen jon na nndaꞌ, ya joꞌ tsoñꞌen nnꞌan ngantyja nꞌonhanhin. Ndoꞌ na nndaꞌ, joo nnꞌan romanos nnanꞌtyuiiꞌhan vatsꞌon njan jaa nnꞌan judíos yo ninvaa ntꞌö tsjöönhön.

49 Cüii joo nanꞌñeen jndyu jon Caifás. Juu chuꞌñeen juu jon conintquehin ndëë ntyee cüenta jaa nnꞌan judíos. Itso jon ndëë ntyjehin nanꞌñeen:

—ꞌOꞌ minꞌchjo tyiꞌjndaꞌ nquenhoꞌ. 50 Min tyiꞌquitjiꞌhoꞌ cüenta na yantyichen na cueꞌ ncüii tsansꞌa ntyja ꞌnaan tsoñꞌen joo nnꞌan ndyuaa na nanꞌxuan jaa, chaꞌ nquii ta tsanmꞌaantsꞌian tꞌman tyiꞌntscüje jon tsoñꞌen jaa.

51 Majoꞌ chito na tso jon jñꞌoonꞌñeen ngꞌe na ivaaꞌ tsꞌon nquii jon. Nndaꞌ tso jon ngꞌe juu chuꞌñeen conduihin tyee na conintque ndëë jaa nnꞌan judíos. Joꞌ na tyincyaa Tyoꞌtsꞌon na tyuaaꞌchen sinin jon ꞌnan na xejnda ngüentyja na nguaahanꞌ na nnanꞌcueeꞌ nnꞌan Jesús. Nguaa na nndaꞌ chaꞌ nquii tsanmꞌaantsꞌian tꞌman, tyiꞌntscüje jon nque ntyjehan nnꞌan na mꞌanhin juu ndyuaaꞌñeen. 52 Ndoꞌ chito xiaꞌntyi ntyja ꞌnaan nque nnꞌan judíos na ngueꞌ Jesús. Mantyi ngueꞌ jon ntyja ꞌnaan tsoñꞌen nnꞌan na minꞌcya ro joo na mꞌanhan na tꞌman qui nꞌonhan jon, ntsitjon Tyoꞌtsꞌon nanꞌñeen ntyja ꞌnaanꞌ jon. 53 Ngꞌe na nndaꞌ tso Caifás, majuuntyi xeeꞌñeen jntꞌa nnꞌan judíosꞌñeen jñꞌoon na nnanꞌcueeꞌhan juu Jesús.

54 Ngꞌe joꞌ, tavi tondyiꞌ tyincyo Jesús quiiꞌ ntꞌan nnꞌan judíos. Joꞌ jntꞌuí ndyuaa Judea yohin, sá ncüii tsjoon chjo na jndyu Efraín. Juu tsjoonꞌñeen ndyo mꞌaanhanꞌ ndyuaa naijon na tyiꞌjndye nnꞌan mꞌan. Joꞌ tomꞌán yohin cüanntyi ro xuee.

55 Xjenꞌñeen vavindyo na ngueeꞌ nguee pascua na jaa nnꞌan judíos conanꞌcüjë quinman na conanꞌtꞌmaanꞌ Tyoꞌtsꞌon. Vitjachen na ngueeꞌ juu ngueeꞌñeen, jndye nanꞌñeen jnduiꞌhan njoonhan, tyꞌehan Jerusalén chaꞌ ndëë nnanꞌquindëhan tsoñꞌen na ican jñꞌoon na tquen Moisés, na ntyja ꞌnaanꞌ joꞌ ntquenhanꞌhin na jiꞌua conduihan tonnon Tyoꞌtsꞌon. 56 Joo nanꞌñeen tojntꞌuehan Jesús. Ndoꞌ viochen xjen na tomꞌanhan vatsꞌon tꞌman, tonduehan ndëë ntyjehan:

—¿Nchu vaa mꞌaanꞌ nꞌonhoꞌ, aa ntsꞌaahanꞌ na tyiꞌxeꞌquindyo jon nguee?

57 Ndoꞌ joo ntyee na conintque ndëë jaa nnꞌan judíos yo ninꞌnnꞌan tmaanꞌ fariseos, tquenhan jñꞌoon naijndeiꞌhanꞌ. Jnduehan minꞌcya ro tsꞌan na aa ntyjii yujon mꞌaan Jesús, quitsiquindyii tsanꞌñeenhan, chaꞌ nndëë ncueeꞌ ndueehan jon.