1 Jndë na tui na nndaꞌ, tja Jesús tsochen njoon tꞌman yo njoon quijndë na toninncyaa jon jñꞌoon naya ntyja ꞌnaanꞌ na icoꞌxen Tyoꞌtsꞌon nnꞌan ntyja ꞌnaanꞌ na cotsamꞌanhan. Ndoꞌ nque nnꞌan na nchoꞌve tyꞌehan yo jon. 2 Ndoꞌ mantyi ñꞌen nanntcu na jndë sinꞌman jon na tomꞌaan jndyetyia quiiꞌ nꞌonhan. Ndoꞌ ñꞌen minndye nanntcu na jndë sinꞌman jonhan ncüii cüii nnon ntycu na toquenonhan. Ncüiihan jndyu María, tsan tsjoon Magadán, juu na jndë tjiꞌ Jesús ntyqueꞌ yotyia quityquiiꞌ tsꞌon juu. 3 Ndoꞌ mantyi ñꞌen Juana yohan. Juu jon scuuꞌ tsan na jndyu Chuza. Juu Chuzaꞌñeen totejndei juu Herodes tsꞌian na totsixuan jon. Ndoꞌ mantyi yo Susana ndoꞌ yo minndyechen ntyjentcuhan. Ndoꞌ xjen na vaa ꞌnan na tocanhanꞌ Jesús yo nnꞌan nchoꞌveꞌñeen, totejndei nanntcuꞌñeen jon yo ꞌnan na tonanꞌyꞌonhan.

4 Tonduiꞌ nnꞌan ncüii cüii tsjoon, totsquehan na mꞌaan Jesús. Xjen na tovancüihan, ndö vaa jñꞌoon na sinin jon ndëëhan na tyiꞌquitso nquiiꞌ jonhanꞌ: 5 Tso jon: “Tomꞌaan ncüii tsꞌan na totsꞌaa jon tsꞌian jndëë. Taquitscyaa jon tsjan ntquen trigo. Ndoꞌ viochen xjen na itscyaa jonhanꞌ, minndyehanꞌ tycyaahanꞌ ꞌndyo nato. Jndyue nnꞌanhanꞌ, ndoꞌ mantyi ñꞌenhanꞌ na tquii quintsahanꞌ. 6 Ndoꞌ minndye ntquenꞌñeen tycyaahanꞌ naijon na jen ntjöꞌ. Jndë na tꞌonhanꞌ, maquintyjachen tëcanhanꞌ, jnaanꞌ na tyiꞌteiinꞌ tyuaa. 7 Ndoꞌ minndyechenhanꞌ tycyaahanꞌ naijon na minntyjeeꞌ ndaaꞌ ntꞌööneon. Ninvixjen tavindyehanꞌ, majoꞌ joo ntꞌööneonꞌñeen tcahanꞌ joo ntjonꞌñeen. 8 Ndoꞌ mantyi minndye ntquenꞌñeen tycyaahanꞌ yuu jon na ya tsꞌo. Tꞌonhanꞌ ndoꞌ ya tueꞌhanꞌ. Ñꞌenhanꞌ na jntꞌahanꞌ ncüii cüii ciento ntquen na ncüiihanꞌ na iscyaa tsanꞌñeen.”

Jndë na sinin Jesús jñꞌoonminꞌ, jndei sinin jon, tso jon:

—ꞌOꞌ na min ndöꞌnquihoꞌ, cüaaꞌ nꞌonhoꞌ jñꞌoonvaꞌ.

9 Ndoꞌ juu jñꞌoonꞌñeen na sinin Jesús na tyiꞌquitso nquiiꞌ jonhanꞌ, nque nnꞌan na tonanꞌjon yohin, taꞌxeeꞌhan nnon jon nchu vaa tsiquindyihanꞌ. 10 Tꞌa jon jndyuehan:

—Ndëë ꞌoꞌ incyaa Tyoꞌtsꞌon na cüaaꞌ nꞌonhoꞌ jñꞌoon na vantyꞌiuuꞌ mꞌaanhanꞌ ntyja ꞌnaanꞌ na icoꞌxen jon nnꞌan nchu vaa na cotsamꞌanhan. Majoꞌ ndëë tsochen nnꞌan matsinën yo jñꞌoon na tyiꞌquitsjö ncꞌi chaꞌ min na cojntyꞌiahan ꞌnan na matsꞌa, majoꞌ tyiꞌxeꞌquitquenhan cüenta, ndoꞌ min na condyehan jñꞌoon na mancya, tyiꞌxeꞌcüaaꞌ nꞌonhinhanꞌ.

11 “Juu jñꞌoon na sinën na tyiꞌquitsjö ncꞌihanꞌ, ndö vaa na itsiquindyihanꞌ. Tsjan ntquen trigo na taquitscyaa tsanꞌñeen, jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌonhanꞌ. 12 Joo tsjan ntquen na tycyaa ꞌndyo nato, joꞌ nnꞌan na condye jñꞌoonꞌ jon. Majoꞌ juu yutyia, macje ro ndyocüjiꞌ juu jñꞌoonꞌñeen quiiꞌ nꞌonhan chaꞌ tyiꞌcantyja nꞌonhan Tyoꞌtsꞌon ndoꞌ ngꞌe joꞌ, jeꞌquindëë ntsinꞌman jon ñuaanhan. 13 Ndoꞌ joo tsjan ntquen na tycyaa naijon na jen ntjöꞌ, joꞌ nnꞌan na condyehan jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon. Yo na neinhan coyꞌonhan cüentahanꞌ. Majoꞌ tsijonhanꞌhin chaꞌvijon ntjon na taꞌnan nchꞌiohanꞌ. Veꞌ cüantyi ro xuee covantyja nꞌonhan, majoꞌ ya na nndyo ncüii nnon na ityiiꞌhanꞌ ngꞌeehanꞌhin, yajoꞌ coꞌndyehan. 14 Ndoꞌ joo tsjan ntquen na tycyaa naijon na minntyjeeꞌ ndaꞌ ntꞌööneon, joꞌ nnꞌan na condye jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon. Majoꞌ jen ndyiiꞌ nꞌonhan ntyja na cotsamꞌanhan. Ninꞌcuen ꞌnaanhan, ninꞌcꞌonhan ntyja na nanncooꞌ na tsixuan tsonnangue. Joꞌ na itsꞌaahanꞌ ntyja ꞌnaanhan chaꞌvijon ntjon na tatueꞌ. 15 Majoꞌ joo tsjan na tycyaa naijon na ya tsꞌo, joꞌ nnꞌan na condye jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon. Yo na xoncüeeꞌ nꞌonhan na conanꞌvehinhanꞌ, ndoꞌ min na jndye nnon min na coquenonhan, majoꞌ tyiꞌquiꞌndyehinhanꞌ. Ntyja na cotsamꞌanhan covityincyooꞌ na contjotyenhan ntyja ꞌnaanꞌhanꞌ.

16 Ndoꞌ mantyi sinin Jesús ncüiichen jñꞌoon na tyiꞌquitsiꞌman nquiiꞌhanꞌ. Tso jon ndëëhan: “Taꞌnan tsꞌan na itscüꞌa chon candi ndoꞌ ntscuꞌ juuhanꞌ yo xuaa oo ntyiiꞌ juuhanꞌ tocjeeꞌ jndu. Chi ntsintyja tsꞌanhanꞌ chaꞌ xuee njntyꞌia nnꞌan na ngoqueeꞌ joꞌ. 17 Tsoñꞌen ꞌnan na matsꞌa nein na tyiꞌcondye nnꞌanhanꞌ, manquehoꞌ nnanꞌmanhoꞌhanꞌ ndëëhan. Ndoꞌ ncüii cüii jñꞌoon na tyiꞌquitsjö ncꞌi nanein, ngüentyja xjen na nque nnꞌan ninvaa tsonnangue ncüaaꞌ nꞌonhinhanꞌ. Ncꞌoon tyincyohanꞌ.

18 “Yajoꞌ quitquenhoꞌ cüenta jñꞌoonminꞌ na matsinën ndëëhoꞌ. Ee xe na conanꞌvehoꞌhanꞌ, yajoꞌ ntsiꞌmanntyë jñꞌoon ndëëhoꞌ. Majoꞌ xe na aa tyiꞌquinanꞌvehoꞌhanꞌ, ntsꞌaahanꞌ na joo jñꞌoon na cotjiꞌhoꞌ cüenta na covaaꞌ nꞌonhoꞌ, veꞌ jnꞌaanhanꞌ.”

19 Ndoꞌ tacjuꞌhanꞌ tyjeeꞌ ndyee Jesús yo ntyje jon na mꞌaan jon, majoꞌ tajndëë squehan na njntyꞌiahan jon jnaanꞌ na jndye jndyi nnꞌan. 20 Ndoꞌ nnꞌan na mꞌan joꞌ jnanꞌquindyiihan jon, jnduehan:

—Nndaꞌ ta, ndyoꞌhöꞌ yo ntyꞌiuꞌhinꞌ mꞌanhan chꞌen. Ninꞌquinanꞌneinhan yo ꞌuꞌ.

21 Ndoꞌ tꞌa jon jndyuehan:

—Nque nnꞌan na condye jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ndoꞌ cotaꞌngueeꞌhinhanꞌ, joohan conduihan ndyö yo ntyjö.

22 Ndoꞌ tacjuꞌhanꞌ ncüii xueeꞌñeen tua Jesús quiiꞌ vꞌaandaa yo nnꞌan na totsayꞌonhan yo jñꞌoon na toninncyaa jon. Tso jon ndëëhan:

—Cja ngüejndya ndaandue.

Ndoꞌ jnduiꞌhan, tyꞌonhan, totyꞌehan. 23 Ndoꞌ viochen xjen na covetꞌiohan joꞌ, tyꞌoon tsantsjon Jesús, tso jon. Ndoꞌ tyioo ncüii jndye tꞌman, jndei tomꞌaanhanꞌ nnon juu ndaandueꞌñeen. Sꞌaahanꞌ na vatooꞌ vꞌaandaa na ityionhanꞌ ndaa. Ninnqueeꞌ jnꞌaanꞌ tꞌonhan. 24 Ndoꞌ tentyjaaꞌhan nnon jon, jnanꞌntcüihan jon. Jnduehan:

—Nndaꞌ ta, manchjehanꞌ jaa tyquiꞌiꞌ ndaa, na ntscüeeꞌhanꞌ jaa.

Yajoꞌ jnanquintyja jon, sityiaꞌ jon jndye yo na iju jndyi ndaandueꞌñeen ndoꞌ tacüentyjeeꞌhanꞌ. Taquiñjonchenhanꞌ. 25 Ndoꞌ tso jon ndëëhan:

—¿Ndu na tyiꞌcantyja ya nꞌonhoꞌ ja?

Majoꞌ joohan tyuehan ndoꞌ tëveeꞌ ngiohan. Ncüii ro ncüiihan taxeeꞌhan ndëë ntyjehan:

—Juu tsanvaꞌ, ¿nin conduihin na min jndye ndoꞌ ndaa iquen jon xjenhanꞌ, ndoꞌ cotaꞌngueeꞌhanꞌ jñꞌoon ꞌndyo jon?

26 Jndë na tejndyahan juu ndaandueꞌñeen na jnanhan Galilea, squehan ndyuaa Gerasa. 27 Xjen na jnduiꞌ Jesús vꞌaandaa, ncüii tsꞌan tsjoonꞌñeen jndyoquitjon juuhin. Tijndye xuee na itsixuan juu yotyia quiiꞌ tsꞌon juu. Tacocüe juu ndiaa ndoꞌ min tyiꞌcꞌoon juu vaaꞌ juu. Veꞌ tomandyiꞌto juu ndiꞌntꞌua ntꞌoo. 28 Xjen na jndyiaaꞌ tsanꞌñeen Jesús, jndei sixuaa juu jntꞌa yotyiaꞌñeen. Tconxtye juu nnon jon, jndei sinin juu, tso juu:

—¿Nin ꞌnan ntsaꞌ ja, ꞌuꞌ Jesús na condui ꞌuꞌ jnda nquii Tyoꞌtsꞌon na mꞌaan nandyentyichen? Matsꞌa tyꞌoo ꞌuꞌ na tyiꞌntsaꞌ na quitꞌuiiviꞌhanꞌ ja.

29 Nndaꞌ jñꞌoon tso juu ee na jndë tcoꞌxen Jesús na quinduiꞌ joo yotyiaꞌñeen quiiꞌ tsꞌon juu. Ee joo yotyiaꞌñeen, jndye jnda na jndë tquenhanꞌ xjen ꞌnaanhanꞌhin. Ee min na tonanꞌtyen nnꞌan tsanꞌñeen yo carena yo ncjo na totꞌuehanꞌ ntꞌö juu ndoꞌ ngꞌee juu, majoꞌ tocꞌiooꞌ juu joo carenaꞌñeen. Ndë joꞌ tojñon jndyetyiaꞌñeenhin na cja juu ndyuaa naijon na taꞌnan nnꞌan cꞌon. 30 Vi na jndë tso tsanꞌñeen na nndaꞌ, taxeeꞌ Jesús nnon juu:

—¿Nchu jndyuꞌ?

Tꞌa juu, tso juu:

—Jndyu ja Legión.

Nndaꞌ tso juu ee taxjen vaa jndye jndyi yotyia na jndë tua quiiꞌ tsꞌon juu. 31 Ndoꞌ joo yotyiaꞌñeen, tontꞌahan tyꞌoo Jesús na tyiꞌncꞌua jon tsꞌian ndëëhan na cꞌohan naijon na ntcoꞌviꞌhanꞌhin. 32 Ndyoviꞌ juu tyoꞌñeen mꞌan ncüii tmaanꞌ quintcu na cotquii oꞌ. Joꞌ tan yotyiaꞌñeen nnon jon na ncyaa jon jñꞌoon na ngoqueꞌhan quiiꞌ nꞌon joo quintcuꞌñeen. Ndoꞌ tyincyaa jon na vanaan. 33 Ndoꞌ vi jndë na jnduiꞌ yotyiaꞌñeen quiiꞌ tsꞌon juu tsanꞌñeen, tyequeꞌhan quiiꞌ nꞌon quintcuꞌñeen. Joꞌ na sꞌaahanꞌ na taꞌ choꞌñeen jnannon oꞌ, tycyaa oꞌ naijon na tyꞌa jndyi ꞌndyo ndaandue, mana nchjehanꞌ oꞌ tyquii ndaa, tjë oꞌ.

34 Ndoꞌ joo nnꞌan na totaꞌntyjeeꞌ quintcuꞌñeen, vi na jndë jntyꞌiahan juu ꞌnanꞌñeen na tui, jnanꞌnonhan, tyꞌehan tsjoon. Tonanꞌquindyiihan nnꞌan na mꞌaan jndëë ndoꞌ tsjoon na nndaꞌ vaa ꞌnan na tui. 35 Ndoꞌ joo nnꞌan na mꞌan joꞌ jnduiꞌhan, tyequijntyꞌiahan nin ꞌnan tui. Ndoꞌ xjen na squehan naijon na mꞌaan Jesús, jntyꞌiahan juu tsanꞌñeen na jndë jnduiꞌ yotyia quiiꞌ tsꞌon, vaquityen juu ngiaaꞌ Jesús, ndoꞌ na nndaꞌ, tyue jndyi nanꞌñeen. 36 Ndoꞌ nque nnꞌan na jndë jntyꞌia ndëëhan ꞌnan na tui, jnanꞌneinhan ndëë nnꞌan ꞌnan na jndë tui. Chen chen jnduehan nchu tui na jnꞌman tsanꞌñeen na totsixuan juu yotyiaꞌñeen. 37 Ndoꞌ tsoñꞌen nnꞌan ndyuaa Gerasa, tanhan nnon Jesús na quinduiꞌ ntcüeꞌ jon quiiꞌ ntꞌanhan, ee tyue jndyihan ntyja ꞌnaanꞌ ꞌnan na tui. Ndoꞌ na nndaꞌ, tua nndaꞌ Jesús vꞌaandaa na vja ntcüeꞌ jon ndyuaa Galilea. 38 Ndoꞌ juu tsanꞌñeen na jndë jnduiꞌ yotyia quiiꞌ tsꞌon, sꞌaa juu tyꞌoo Jesús na ncya jon jñꞌoon na chi ncja juu yohin, majoꞌ tataꞌngueeꞌ jon. 39 Tso jon nnon juu:

—Cja ntcüeꞌ na mꞌan nnꞌan vaꞌ. Ndoꞌ quitsuꞌ ndëëhan tsoñꞌen nnon naya na jndë itsꞌaa Tyoꞌtsꞌon yo ꞌuꞌ.

Ya joꞌ tja ntcüeꞌ tsanꞌñeen, chen chen totsinin juu ndëë tsoñꞌen nnꞌan tsjoonꞌ juu ntyja ꞌnaanꞌ juu naya tꞌman na jndë sꞌaa Jesús yohin.

40 Tejndya nndaꞌ Jesús ndaandue. Juu xjen na jnduiꞌ jon vꞌaandaa, mꞌan ncüii tmaanꞌ nnꞌan, nein jndyihan na tyjeeꞌ ntcüeꞌ jon, tyꞌonhan cüenta jon ngꞌe tsoñꞌenhan cominndooꞌhan na ncüjeeꞌ ntcüeꞌ jon. 41 Majuu xjenꞌñeen tyjeeꞌnon ncüii tsꞌan na jndyu Jairo. Juu jon conintque ntyja ꞌnaanꞌ vatsꞌon ꞌnaan nnꞌan judíos juu tsjoonꞌñeen. Tconxtye juu tonnon Jesús, tcan juu na cja jon vaaꞌ juu. 42 Ee mꞌaan jnda jon yuscu na ninncüii tsꞌonhin na tuihin, jndë nchoꞌve chuuꞌ juu, majoꞌ jndë vaveꞌ juu.

Ndoꞌ viochen xjen na ñjon Jesús nato na vja jon vaaꞌ Jairoꞌñeen, sꞌaahanꞌ na tyen jndyi vja jon ngꞌe na jndye jndyi nnꞌan. 43 Ndoꞌ quiiꞌ ntꞌan nanꞌñeen mꞌaan ncüii tsanscu na jndë nchoꞌve chu viiꞌ juu na cocꞌa neoonꞌ juu. Ndoꞌ jndë ntycüii xoquituꞌ ꞌnaanꞌ juu na contꞌa ndoto nasihin, majoꞌ minꞌncüiihan tajndëë jnanꞌnꞌmanhanhin. 44 Tatsindyooꞌhin toxenꞌ Jesús, joꞌ tꞌuii juu ꞌndyo ndiaatco na cüe jon. Ndoꞌ ninñoonꞌ tacüentyjeeꞌ na cocꞌa neoonꞌ juu. 45 Ndoꞌ na tui na nndaꞌ, joꞌ taxeeꞌ Jesús, tso jon:

—¿Nin juu tꞌuii ja?

Tsoñꞌen nanꞌñeen jnduehan na tyíꞌquindiohan. Ndoꞌ joꞌ tso Pedro:

—Nndaꞌ ta, jndye jndyi nnꞌan jndë condiquintoꞌ ngiaꞌ ata nchjehanꞌ ꞌuꞌ contꞌahan.

46 Majoꞌ tꞌa Jesús, tso jon:

—Mꞌaan nin tsꞌan na viiꞌ na tꞌuii ja. Ee nchji ya na jndë tijntꞌue najndei na condui ja na jnꞌman tsanꞌñeen.

47 Ndoꞌ juu tsanscuꞌñeen, vi na jndë taaꞌ tsꞌon juu na ntyjii Jesús nchu vaa na sꞌaa juu, sindyooꞌcyahin nnon jon na coviquijntyꞌehin. Tcoꞌxtye juu na tonnon jon. Ndoꞌ tondëë tsoñꞌen nnꞌan, tjiꞌ jndyoyu juu nin ngꞌeꞌñeen na tꞌuii juu ndiaaꞌ jon, ndoꞌ ntyja na ninñoonꞌ na jnꞌman juu. 48 Ndoꞌ tso Jesús nnon juu:

—ꞌUꞌ jnda, ngꞌe na mavantyja tsonꞌ ja, joꞌ na jndë jnꞌmanꞌ. Nanein cjaꞌ ntcüeꞌ vaꞌ na minꞌncüii tajñuaanꞌ tsꞌon ꞌuꞌ.

49 Ninvaa na itsinin Jesús ndoꞌ tyjeeꞌnon ncüii tsꞌan na jnan vaaꞌ juu Jairoꞌñeen, juu tsan na conintque vatsꞌon. Itso tsanꞌñeen nnon jon:

—Jndë tueꞌ yuscuchjo jndaꞌ. Tavintsichjuntyiꞌchenꞌ tahaꞌ.

50 Majoꞌ jndyii Jesús na nndaꞌ tso tsanꞌñeen. Joꞌ tso jon nnon Jairo:

—Tyiꞌntyꞌueꞌ, xiaꞌntyi cantyja tsonꞌ ja, ya joꞌ ntjo ya ntcüeꞌ yuscuchjo jndaꞌ.

51 Ndoꞌ vi na jndë tueeꞌ jon vaaꞌ Jairoꞌñeen, xiaꞌntyi nquii jon taqueeꞌ joꞌ yo Pedro yo Santiago yo ninꞌJuan, maninꞌ yo nnꞌan na nda yuscuchjoꞌñeen. 52 Majoꞌ tsoñꞌen nnꞌan na mꞌan juu vꞌaaꞌñeen jndei conanꞌxuaahan, cotyueehan ntyja ꞌnaanꞌ juu tsꞌoochjoꞌñeen. Ndoꞌ tso Jesús ndëëhan:

—Quitsacüentyjeeꞌhoꞌ na cotyueehoꞌ ee chito jndë tueꞌ juu, veꞌ itso juu.

53 Majoꞌ joohan veꞌ toncohan Jesús ngꞌe ngio yahan na jndë tueꞌ juu yuꞌñeen. 54 Ndoꞌ tꞌuii jon ntꞌö juu, jndei sinin jon, tso jon:

—ꞌUꞌ nian, quinanquintyjaꞌ.

55 Maquintyjachen tandoꞌ nndaꞌ juu ndoꞌ ninñoonꞌ jnanquintyja juu. Ndoꞌ juu Jairo yo scuuꞌ jon, tꞌua Jesús tsꞌian ndëëhan na ncyahan ꞌnan na ntcüaꞌ yuscuchjoꞌñeen. 56 Ndoꞌ joo nanꞌñeen, teveeꞌ jndyi ngiohan na vandoꞌ nndaꞌ ndahan, majoꞌ tquen Jesús jñꞌoon ndëëhan na minꞌncüii nnon tsꞌan tyiꞌnduehan nchu vaa ꞌnan na sꞌaa jon.