7
Jisas Mana Do'orana'i
1 Ma na'i muri 'ia Jisas 'a awa na'i Provensi Galili, ma 'a'aariha 'ari suri'i 'omaa. 'Iia 'a ai'a raba 'ari na'i Provensi Jiudea suria 'iraaui saemaua adaa'i Jiu rau bonasiai ngahu ha'amaesia.
2 Mana rongo 'anai 'adoma'i aho'isiai 'oha na 'iraaui wauwa adaa'i rau awa suri'i ruma saira na'i dora mangasara 'a gaarangi. 3 Miraaui do'orana'i a Jisas rau ha'ata'u'ua 'anai 'ari na'i Jiudea 'anai ha'ato'oai rongosi. Rau o'ani, “'Oi hano ma'oi 'ari Jiudea miraaui rongoiusuri amu'i rai 'omesi'i ha'abu'oahu na'oi haa'i! 4 'Onaa 'oi awa hatara'i moi 'ini, ma 'a bwa'i taro i atamu. 'Iniai to'oraa amua i mena 'anai hau'i mareho ha'abu'oahu o'asi, ma'oi ha'ata'ini'i tanaraaui mwani noni hako marai 'iraraa!” 5 Rau ha'atee o'asi, 'inia rei'uaa na 'iraau ra'i huunai do'orana'i, me 'iraau rau ai'a hinihinia.
6 Mia Jisas 'agu aramiraau o'ani, “Na'i 'ohani ai'a huunai madoraa goro tanaau 'anai 'ari Jiudea. 'I'amou rei'uaa namoi 'ari namoiwou ta madoraa, ma bwa'i 'ua tana'amou. 7 'Iraaui noni nai marewanani ra bwa'i 'itamou, me 'inau rai 'itaau suria 'au 'unua tanaraau doni barongadaa'i ra ta'a'i. 8 Moi 'ari mamoi ha'ato'oai rongosi. 'Inau 'au bwa'i 'ariwou mau 'inia 'a ai'a tari mau i madoraa agua.” 9 Na'i 'oha na 'ia Jisas 'a 'unu'i hakoi mareho 'isi, 'agu awa suriai taringai dangi na'i Provens i Galili.
Jisas 'A Ha'ausuriraaui Noni
Na'i Ruma Maea Ana God
10 Mana'i murinai 'oha na 'iraaui do'orana'ia Jisas rau 'ari 'anai ha'ato'oai rongosi, 'ia Jisas 'a 'ari ro'u, ma'ata 'iia 'a hano haaria do 'iraau sae rau gasi 'omesia. 11 Miraau na saemaua adaa'i Jiu rau 'ome sibasiba 'inia marau heisosonga'i 'inia.
12 Mei beiraaui noni hunga, ra ragoi nei nara hadanga'inia Jisas. Tara'i nei rau o'ani, “'E sae goro naasi.” Ma tara'i nei rau o'ani, “Ai'a na! 'Ia mo'osi 'a pwari'iraaui noni.” 13 Ma bwara do tanei nai ramoramo 'anai ha'atee ha'a-aneanea Jisas na'i maadaau hakoi noni, suria rau mamaa'usiraaui saemaua adaa'i Jiu.
14 Murina tara'i dangi, 'oha narau gaarangi tari wou na'i 'ubutanai rongo narau hauasi, 'ia Jisas 'a 'ari na'i Ruma Maea ana God ma ha'ausuriraaui noni. 15 Mana'i 'oha na 'iraaui saemaua adaa'i Jiu rau rongo'i ha'ausuringa'i na haa'i, rau kaeni heimwaota'i di'u marau ha'atee o'ani, “'A he'ua na aidangi di'u 'inia, 'inia 'iia ai'a ha'ausuringa'ini'i beigaaui mareho na 'igaau gau ha'ausuringa'ini'i?”
16 Mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “Ni taha nau maani'i ai'a mareho na dowai 'adoma'ini'i moi haariau, ma'ata ra'i 'adoma'ina'i a God na ha'ataariau mai. 17 'Iatei na mwa'emwa'e 'anai ha'isuriai hei'irisina God nai matai aidangisia 'onaa ha'ausuringa'i nau haa'i 'isi ra boi baania God, ma'uasi ra'i mareho na 'inau 'au 'adoma'ini'i moi haariau. 18 'Iatei na hadanga'ini'i taha na 'adoma'ini'i moi haaria, 'a 'irisia moi do 'iraaui noni rai ha'a-aneanea. Ma'ata 'iatei na haa'i mareho 'anai ha'a-aneanea mo'o na ha'ataaria mai, ni ha'atee ana'i ra ha'a-momori, ma ai'a ta pwari'i na'i beia. 19 'Ia Moses 'a haa'i ringeringe tana'amou, magu ai'a ta ta'i nei 'ini'amou na do'ai araisuri'i hako. Naasi, ni 'uaana namou raba ngahu ha'amaesiau 'inia!”
20 Miraaui noni raugu o'ani 'inia, “I'oe 'e adaro na bwauni'o gasi! Ai'a ta nei nai 'unua do'a raba ngahu ha'amaesi'o!”
21 Mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “'E ta'i ha'abu'oahu moi nau haua na'i dangi ni mamaro namou 'omesia ani, mamou heimwaota'i di'u'a 'iniai tau'aro nau hauasi. 22 Me 'i'amou mou haua ro'u i tau'aro na'i dangi ni mamaro na'i 'oha namou suriai ringei aha ha'ara 'onaai 'unua ana Moses. (Na ringesi 'a ai'a huunai boi baania Moses. 'A taraawa'a mau mai na'i madoraa ana Ebraham.) 23 'Onaa na taha mai madoraa 'anai hauai ringei aha ha'ara tanaai gare ma to'o na'i dangi ni mamaro, moi haua'a 'onaai ringe ana Moses na 'unua. Hoita, 'onaa namou hauai ringei aha ha'ara na'i dangi ni mamaro, ma'ua mou haungarimoou 'inia na'i 'oha nau ha'agorohia aho'i noni na'i dangi ni mamaro? 24 'A ai'a goro 'anai hiiria raurau i noni na'i 'oha namou ai'a aidangisia goroi taha na haua, ma'ata 'a goro domoi sadoia ha'agorohia, neina 'ai odo-odo i hihiiri namoi haua.”
Jisas i Nei Na 'Ia God Na 'Ome Sigihia
25 Miraau tara'i saeni Jerusalem rau o'ani, “Naasia mo'o nara raba ngahu ha'amaesiasi? 26 'Ome, 'iia 'a ha-hadahada hurasi tanaraaui noni magu ai'a ta nei 'iniraaui na'otara agaa'i naigui heitohetohe beia. Gasi raugu 'iraraa do 'iia naasi Ha'atahi? 27 'A ga'i bwa'i o'asi, 'inia 'igaau hako gau 'iraraai dora na 'ia mo'osi 'a boi baania. 'Inia na Ha'atahi 'ai ha'amaranga moi, ma 'abwa'i tanei nai 'iraraai dora na boi iei.”
28 Mia Jisas 'a ha'atee raha ara'a na'i 'oha na ha-ha'ausuri raaui noni na'i Ruma Maea ana God, 'a o'ani, “Ha'amomori! Mou 'adoma'inia domou 'iraraau mamou 'iraraai dora nau boi iei. Ma'ata, 'inau 'au ai'a boi suriai 'adoma'igu haariau, 'e nei na ha'ataariau mai me 'iia naasi na ha'a-momori tarau. 29 'Inau 'au aidangisia mo'osi suria 'inau 'au boi baania, me 'iia na ha'ataariau mai tana'amou.”
30 Miraau tara'i sae rau bonasiai daua 'anai ha'a-mama'aia magu bwara tanaraau suria 'a ai'a tari mau i madoraa. 31 Me 'a ragoi noni nara goni na'i 'isi narau hinihinia'a na'i 'ohasi marau ha'atee o'ani, “'Iia gasi Ha'atahi! 'Inia 'abwa'i ta sae'a ro'u naigui haa'i tara'i mwani ha'abu'oahu di'ua ro'ua mo'osi!”
Ra Bonasiai Daua Jisas
'Anai Ha'amama'aia
32 Na'i 'oha na 'iraaui Farisei rau rongoa do 'e mareho o'asi na 'iraaui noni rau hahaanata nga'inia 'inia Jisas, 'iraau Farisei beiraaui Na'ohadaa'i Piriisi rau ha'a-taariraaui hehei'oi narau 'omesuriai Ruma Maea 'anai daua Jisas. 33 Mia Jisas 'a o'ani 'iniraau, “'Inau wai awa gere madoraa moi bei'amou mawai 'ari aho'i'a beia mo'o na ha'ataariau maini. 34 Moi towa'i sibaniau mamou bwa'i to'oagu, mana dora nawai awa iei, mou bwa'i matai taha iei.” 35 Miraaui saemaua adaa'i Jiu ra kakui ahudaau hako marau o'ani, “Na'i hei gasi naigui 'arieisi nai bwara 'inia tanagaau 'anai sadoia? Gasi 'ai 'ari beiraau tara'i ai Jiu ta marau he'ete'i? 'Onaa 'abwa'i, ma'ai hanoriai awa beiraaui nei narau ai'a Jiu 'anai ha'ausuriraau! 36 'E taha gasi 'ado'ado 'anai mareho na 'unuasi, do gai towa'i sibania magau bwa'i matai to'oana, mana dora nai awa iei, gau bwa'i matai taha na'iei?”
Waini Tahi
37 Na'i ha'ahakonai dangi anai rongosi, ma naasi dangi na ororiu di'u, 'ia Jisas 'a ura ara'a ma totoro tanaraaui noni o'ani, “'Onaa namou raba gono mamoi boi beiau! 38 'Inia i Usu-usu Maea 'a o'ani, ‘'Iatei nai hinihiniau, na hurahurai waini tahi 'ai hurahura hura'a baania.’ ” 39 (Na'i 'oha na hadanga'iniai waini tahi, 'iia 'a hadanga'iniai Hi'ona Maea narai haua tanaraaui nei narau hinihinia. Na Hi'ona Maeasi ra ai'a haua mau tanaraau, suria 'ia Jisas ai'a mae mau ma ai'a suruta'e 'anai ara'a mau i aro.)
Mwane Inoni Ra Ai'a To'oraai
Ta'i 'Ado'ado 'Inia Jisas
40 Na'i 'oha na 'iraaui noni rau rongoa o'asi, raugu ha'atee o'ani, “Ha'amomori, 'ia mo'osi naasi rarabea nagau mamasia.”* 7:40 'Oha'inia Diutronomi 18:15-19 41 Tara'i nei rau o'ani, “'Iia naasi Ha'atahi.” Ma tara'i nei 'iniraau rau heitohe ro'u mau, marau o'ani, “Mou 'adoma'inia do ni Ha'atahi 'ai hura'a mai baaniai Galili? 42 'Inia na'i Usu-usu Maea ra 'unu ha'agorohia do ni Ha'atahi 'ai huta mai baaniai burungana Deved i mwaeraha. Mana'i Betlehem naasi 'omaa na 'ia Deved na huta iei.” 43 Mana mwane inoni ra ai'a to'oraai ta'i 'ado'ado 'inia Jisas. 44 Ra'i nei rau raba daua 'anai ha'a-mama'aia maraugu ai'a ha'aagauhia.
'Iraau Na'otara Ra 'Utaia Jisas
45 Na'i 'oha narau aho'i mai sae hehei'oi na 'iraaui Piriisi mana Farisei ra ha'a-taariraau 'ari 'anai daua maia Jisas, ra songa'iniraaui sae hehei'oi o'ani, “Ni 'uaana namou ai'a waia mai 'inia?”
46 Miraau aramiraau o'ani, “'Ei, ai'a ta sae namei rongoa mau do'ai mamaani tari o'asi.”
47 Miraau haikou o'ani 'iniraaui sae hehei'oi, “'A 'ua? 'A rihota'ini'i ro'u 'adoma'imoo'i mamou hinihinia'a? 48 'A 'ua? 'E nei 'ini'ameu i na'otara ma'ua Farisei na hinihinia mo'osi? Ai'a na! 49 Na kaeni ruruha hako rau hinihinia 'inia rau ai'a huunai aidangisiai ringe ana'ia Moses. Nigaraau mia God 'ai ha'a-mama'airaau!”
50 Ma'e ta'i 'iniraaui saemaua adaa'i Jiu, naasi 'ia Nikodimas, 'ia mo'o na boi ga'u haaria ani beia Jisas. 'Iia 'a ha'atee o'ani 'iniraau, 51 “Na ringe agaau 'a 'unua do gau bwa'i matai hiiriai noni na'i 'oha nagau ai'a rongo ha'agorohia mau ta mamaani beia.”
52 Miraaugu ha'atee o'ani 'inia, “I'oe 'e ai Galili ro'u? 'Onaa 'oi 'ome riariaa goroi Usu-usu Maea, 'o ga'i 'omesia do ai'a do ta rarabea nai boi baaniai Galili.”
53 Miraaugu hano 'anai aho'i 'ari suri'i ruma adaa'i.† 7:53-8:11 Tara'i Baebol bwani ra ai'a to'ora'i mwani tatara 'ini.