Matthew. 26. Nhenge Jesus-elarle angkentye yanhe areye akaltyele-antheke iperre re apententye akngerre ikwerenhe areyeke alakenhe angkeke, “Arrantherre itelareme arlte atherre iperre anwerne arrawe-irrentye akngerre atnyenetyenhe Passover arritnye. Ikwerele ureke, tyerrtye areyele ayenge arntwirrketyenhe, Alere alkere-arenye apmere ahelhe nhenhele-arle akweke inteke, imerte ayenge iltye anthemele itne atwetyeke arne arntarlkweke arlpare arrernetyenhenge.” Arlte yanhe ikwerele, kwertengerle akngerrepate tyatye-arenye areye, artwe akngerrepate arrpenhe areye-arlke apmere Caiaphas-kenhe-werne alheke, rarle kwertengerle tyeperre tyatye-arenye anekenge, itne ikwerenge angkerreke. Itne anteme apayuthnerreke, “Nthakenhe-arle-ame anwerne Jesus anyelknge-anyelknge inerrirremele irrerlknge atwetyenhe? Anwerne akarelheye urrekeke-atwetye, Passover arrawe-irrentye akngerre nhenge kele uyerreke-arlenge. Anwerne apeke renhe lyete mpwarerlenge arrawe-irrentye akngerrele-ureke, tyerrtye-arle nhenhe-werne apetyewarremele anwerneke ahele-irremere, ahele-ahele akemele, itne-arle itelareme rarle nhenge Ngkartele-arle alhileke yernetyeke.” Jesus, apententye akngerre ikwerenhe areye-arlke apmere Bethany-ele anerlenge, itne apmere Simon-kenheke irrpetye-alheke. Artwe yanhe utyene irrkelhe-irrkelhe-ilentye akngerre-akerte aneme. Jesus table-le anetyame arlkwemele, arelhe anyente anteme irrpintyeke. Re kwene-werne akngeke tyampite antere mwerre ntyentye akngerre-akerte, antere impene anthurre. Rarle altywere-ileke-arle-iperre tyampite ikwerenge antere theleke Jesus akaperteke-arleke. Apententye akngerre Jesus-kenhe areyele renhe aremele itne ahele-irrerreke. Itne angkerreke, “Iwenhenge-arle-ame re antere mwerre ntyentye akngerre akngetyeke ipmentye altyelpe-altyiwetyeke? Re apeke-arle sell-eme-ileke, kele re apwerte ngkweltye akngerre inemere tyerrtye alhengkeye areye anthetyenhenge.” Kenhe Jesus-ele itelareke nthakenhe-arle itne angkerreme, imerte itneke angkemele. “Iwenhe ikwerenge-ame arrantherre ikwere akengentye angkerrirreme? Renhe imperrirraye. Re kwenhe atyenge mwerre anthurre mpwarerne. The arrenhantherrenhe irlpangkelhe-ileme, nhenge tyerrtye alhengkeye areye arrekantherrenge akwetethenhe anerlenge, arrantherre itnenhe arntarnte-aretyeke, nhenge arrantherre ahentye-anemele. Kenhe ayenge akenhe arrekantherrenge akwete anetyakenhe-arle. Alakenhenge re mwerre atyenge mpwareke, imernemele rarle atyenge akangkentye aneme. Nhenge re antere mwerre yanhe atyenge akaperteke-arleke theleke, re apeke-arle itelarekenge ayenge-arle ingwenthe ware ilwetyenhe. Re yanhe mpwareke, nhenge ayenge iperteke artetyeke-arteke akwele. Arrantherre ingkirrekele itelarerrirraye, tyerrtye arrpenhe areyele angkentye mwerre ilerremele ahelhe anteke nhenhele itne alakenhe-arlke itelaretyenhe arelhe nhenhe ikwere-akerte angketyenhe.” Yanhe ikwerenge Judas Iscariot, apententye akngerre akwele re, kwertengerle akngerrepate tyatye-arenye areye-werne alheke. Re itneke angkeke, “The apeke arrekantherre ileke nthenhele-arle Jesus aneme, mane nthakentye-ame arrantherre ayenge anthetyenhe, arrantherre renhe arntirrkwetyenhenge?” Kele tyatye-arenye akngerrepate areyele akenhe silver apwerte ngkweltye 30-pele-arle Judas renhe antherlenge. Kenhe Judas anteme arelhetyarte ilengare-arle re Jesus itnenhe iltye anthetyenheke itne-arle renhe arntwirrkewarretyenhenge. Arlte arrekwele arrawe-irrentye akngerre Passover-enge, nhenge merne tampe ilperre-ilperre arlkwetyenhenge, yanhenge apententye akngerre areyele Jesus apayuthnerrirreke, “Nthenhe-werne-ame unte anwernenhe yernetyenhe merne-arlke kere-arlke ngkwenge itetyeke Passover-eke irlpangkemele?” Kele, Jesus anteme angkeke apententye akngerre ikwerenhe areyeke, “Apmere akngerre Jerusalem-werne alherlte-iwaye, kele arrantherre kwene-werne alhemele, arrpenhe anyenteke araye. Ikwere ilaye ayenge, akaltyele-anthenhe-anthenhe, kwenhe kele ilwetyeke anteme aneme. Ikwere ilaye tharle yepe-yepe arlkwetyenhe Passover-ele-ureke apmere ikwerenhele apententye akngerre atyinhe areye-akertele. Alakenhe artwe ikwere angkaye.” Kele itne Jerusalem-werne alhemele mpwareke nthakenhe-arle Jesus-ele itnenhe ileke-arteke akwete. Kele itne merne tampe ilperre-ilperre renhe iteke kere-arlke imerte ingwele arlkwetyeke arrernemele. Uterne-arle irrpeke-iperrele, Jesus, apententye akngerre twelve pele ikwerenhe areye-akerte alheke, apmereke irrpemele arrernelhemele merne arlkwetyeke. Itne anemele arlkwetyame Jesus angkeke, “Awerrirraye. Anyentele ayenge iltye atnerte anthetyenhe, anyente anwernenhe-arle nhenhele arlkweme, arrpenhe areyele ayenge arntirrkwetyeke.” Itne aweke-arle-iperrele itne atnerte akurne anthurre awelheke. Itne anyenteke-anyente ikwere angkeke, “Ngkarte anwerneke-artweye! Ayenge-eye?” Kenhe Jesus itneke angkirtneke, “Twelve pele nhenhele aneme, kenhe anyente nhenhele aneme, ilerne apurtele merne tampe urtneke thweke-eme-ilemele arlkwetyenhe. Anyente yanhe rarle ayenge iltye anthetyenhe. Yewe, ayenge, Alere alkere-arenye apmere ahelhe nhenhele-arle akweke inteke, ilwetyenhe, alakenhe re arrule aneke intelhe-ileke-arle Bible-le inteme. Kenhe ayenge alhwarrpe awelheme artwe nhenheke ayenge-arle iltye anthetyenheke. Ikwere akurne anthurre anetyenhe rarle ayenge iltye anthemenge. Mwerre apeke-arle anetyeke aneke artwe yanhe apeke-arle intetyakenhe aneke.” Kenhe Judas, iltye-arle anthetyenhe re, Jesus apayuthneke, “Akaltyele-anthenhe-anthenhe-aye, ayenge-eye?” Jesus ikwere angkirtnerlenge, “Unte-arle alakenhe angkeme.” Nhenge itne-arle arlkwetyamenge, Jesus-ele merne tampe ilperre-ilperre renhe ineke, imerte Ngkarteke tnakemele. Ngkarteke-arle utyernemele tnakeke iperre, tampe renhe ultakirtnanemele, re imerte apententye akngerre areye anthemele. Re anteme itneke angkeke, “Nhenhe kwenhe tyerrtye atyinhe. Nhenhe renhe inemele arlkwaye.” Re imerte tyampite ngkwarle-akerte anteme akertne-ilemele Ngkarte tnakemele. Ngkarte-arle utyernemele tnakeke iperre ngkwarle ikwere, re apententye akngerre ikwerenhe areye antheke imerte angkemele, “Ingkirrenyekele, inemele antywaye. Nhenhe-arle alhwe atyinhe-arle tyerrtye areyeke thelelhetyenhe-arle. Nhenge ayenge ilwerlenge alhwe atyinhe thelelhemele, Ngkartele akenhe alhileme anyente-irretyeke tyerrtye areyenge itnenhe ilpernetyakenhe anemele itne-arle akurne mpwarekenge. The arrekantherre arratye ileme, ahelhe nhenhenge the awethe ngkwarle antywetyeke arrangkwe. Kele urreke Akngeye atyinhele tyerrtye areye apurtelhe-ilemele itnenhe akngerrepatele-arteke arntarnte-aretyenhe. Yanhenge anteme-arle the arrekantherrenge ngkwarle awethe antywetyenhe ngkwarle arrpenhe anteme.” Alakenhe-arle Jesus itneke angkeke. Kele itne-arle arlkweke iperre antyweke-arlke iperre anyente-ngare alyelheke iperre-arlke itne arratemele alheke apmere renhe iwerlte-alhemele alheke Apwerte Arne Olive areye-akerte-werne. Jesus itneke angkeke, “Ingwe nhenhele arrantherre ingkirrekele ayenge impemele unterlte-iwetyenhe. Nhenge Bible-nge arrule anthurre intelhe-ileke angkentye akngerre anthurre alakenhe, ‘Ngkartele irrerlknge atwetyenhe yepe-yepe arntarnte-arentye akngerre anyente. Yepe-yepe areye irrarnpe-irremele unterlte-unterlte-iwetyenhe.’ “Irrerlknge-arle inteme-iperre Ngkartele ayenge itethe-ilirtnetyenhe. Ayenge arrwekele alhetyenhe Galilee-werne. Kenhe arrantherre urreke apentemele apurte-irretyenhe atyengenge.” Kenhe Peter akenhe angkeke, “Arrangkwe! Nhenhe areyele apeke-arle ngenhe impemele alhetyenhe, kenhe the ngenhe impetyakenhe-arle anetyenhe.” Kenhe Jesus ikwere angkeke, “Peter ayenge awaye. Lyete ingwele, urreke tyweke-tyweke arlketyenhenge unte angketyenhe urrpetye-ngare unte atyenge akutne aneme.” Re aweke-arle iperre Jesus alakenhe angkerlenge, Peter angkeke, “Arrangkwe, the iletyakenhe urrtyirremele alakenhe, itne apeke-arle ayenge atwetyeke apetyemele ngenhe-arteke, yanhe ikwerele ayenge angketyakenhe ayenge-arle ngkwenge akutne.” Apententye akngerre ikwerenhe areye ingkirreke anthurre alakenhe angkerrirreke. Kele itne imerte apmere Gethsemane ikwere-werne irremele, Jesus apententye akngerre ikwerenhe areyeke angkeke, “Nhenhele anerrirraye urrekeke ayenge nhakwe-urrke-arle alhemenge Ngkarteke angketyeke.” Kele re antangkeke apententye akngerre urrpetyeke, Peter-eke, alere Zebedee-kenhe atherreke James uthene John uthene re itnenhe ikwerenge akngeke. Kele re itnekenge irntwarre ulkere anteme alhemele, alhwarrpe-irremele, arrakele-akele anthurre anteme irreke. Kele re anteme angkeke apententye akngerre urrpetye itneke, “Ayenge arrakele-akele anthurre anteme irreke, iwenhe apeke rarle utnenge ultherlenge-arteke, kele ayenge ilwetyeke anteme aneke-arteke. Nhenhele akwete anerrirraye, atyengenge akarre anemele!” Kele-arle re angkeke iperre re akeme-irremele alheke irntwarre ulkere apmere arrpenhe-werne. Re anteme inngerre ahelhe-werne-atheke intemele angkeke Ngkarteke alhwarrpe akngerre-akerte imerte alakenhe angkemele, “Akngeye atyinhe-aye! Unte atyenge ileke, ayenge-arle ilwetyenhe, ayenge uye anthurre itirretyeke mpwareme. Unte angkentye yanhe akngarte-iwaye, ayenge rlkerte awelhetyakenhe anetyenhenge. Kenhe arrangkwe-arle, iwenhe apeke ikwere unte ahentye-anemele mpware, iwenhe apeke ikwere-arle ayenge ahentye-aneme mpwaretyale!” Kele Jesus akeme-irremele alpeke apententye akngerre urrpetye itne-arle aneke-werne ahelhe akethe-werne. Re itnenhe aretye-alpeke ankwe-interrirrerlenge. Kele, re itnenhe akemelhe-ilemele alakenhe Peter-eke angkeke, “Peter, arrantherre-ame akarre anetyakenhe atyengenge akweke ware apeke?” Re itneke awethe angkeke, “Ameke-arelhewarraye, Ngkarteke angkemele rarle arrenhantherrenhe atnyenetyeke, arrentye Satan-ele arrenhantherrenhe uterne-ketye ayenge imperle-alhetyeke. Arrantherre mpwaretyeke ahentye-anemele iwenhe the ilerlenge, kenhe arrantherre arewampe aneme.” Kele itneke-arle re angkeke iperre re alpeke Ngkarteke awethe angketyeke, “Akngeye atyinhe-aye! Unte ayenge ileke ilwetyeke, yanhele ayenge uye anthurre itirretyeke mpwareme. Unte angkentye yanhe akngarte-iweye ayenge rlkerte awelhetyakenhe anetyenhenge. Kenhe arrangkwe-arle, iwenhe apeke ikwere unte ahentye-anemele mpware, iwenhe apeke ikwere-arle ayenge ahentye-aneme mpwaretyale!” Kele rarle Ngkarteke angkeke iperre re alpemele itnenhe areke ankwe-interlte-anerlenge alknge itnekenhe akenhe arratye apurrke anthurre anteme aneke. Re itnenhe impemele alpeke Ngkarteke angketyeke awethe-ame awethe. Kele-arle Ngkarteke angkeke iperre re apetyalpemele itneke angkeke, “Arrantherre-ame ankwe akwete inteme? Kele-arle arrantherre inteke ltyerremele. Akeme-irremele araye. Judas-ele itnenhe nhenhe-werne akngetyeme, tyerrtye atyenge-arle ahele-irreke itnenhe, kele re anteme ayenge, Alere alkere-arenye apmere ahelhe nhenhele-arle akweke inteke, iltye atnerte anthetyenhe. Artwe akurne yanhe areyele anteme ayenge arntwirrkemele ayenge akngerlte-iwetyenhe. Iparrpe akeme-irraye anwerne itneke ineke-anare alhetyenhenge.” Nhenge Jesus-arle apententye akngerre ikwerenhe areyeke angketyamenge, Judas apententye akngerre arrpenhe nhenge, artwe arrpenhe atningkenge apetyeke. Apententye akngerre Judas-ele ileke kwertengerle tyeperre tyatye-arenye areye nthenheke Jesus aretye-alhetyeke, re itneke angkeke, “Unte ayenge arerlenge renhe arrelyennge arrwantyerlenge, renhe akwele arrantherre arntwirrketyeke.” Kele kwertengerle akngerrepate tyatye-arenye areyele itnenhene yerneke arrpenhe atningke-akerte nayepe uthene arne kwetere-arlke-arteke-akerte Jesus renhe arntirrkwetyeke. Kele, Judas irrpenheke apmere Gethsemane-ke, re Jesus areke imerte ikwere alakenhe angkemele, “Wertaye? Akaltyele-anthenhe-anthenhe-aye?” Re imerte Jesus arrelyennge arrwantyemele. Jesus anteme Judas-eke angkeke, “Kele atyewe, iparrpele mpwaraye iwenhe apeke-arle unte ahentye-anemenge” Kenhe itne areke Judas-ele renhe arrwantyelenge, itne Jesus arntwirrkewarreke, lterrke anthurre arntirrkwemele. Itne-arle Jesus arntirrkwetyamenge, yanhe ikwerenge apententye akngerre anyentele nayepe akngerre ikwerenhe tyerreke belt ikwerenhe-ngentyele, re irlpe ultakeke urrkapentye akngerre anyente-kenhe kwertengerle tyeperre tyatye-arenye Caiaphas-eke-arle warrke-irremeke. Kele Jesus ikwere alakenhe-arle angkerlenge, “Nayepe yanhe arrernirtnaye belt ngkwinheke-arleke! Angwenhele apeke tyerrtye arrpenhe nayepele akemele renhe nayepele-arle akirtneme. Arrantherre-arle ayenge itelareme. Ayenge apeke ahentye-aneme Akngeye atyinheke angketyeke ayenge arntarnte-aretyeke. Kele re utnenge alkere-arenye atningke anthurre-arle yerneme, kele itne apetyerlenge thultye areye-arteke ayenge arntarnte-aretyeke, kele mwerre-arle. Bible-nge inteme, ayenge tyerrtye areyeke ilwetyeke. Kenhe utnenge alkere-arenye areye apeke apetyerlenge ayenge arntarnte-aretyeke, kele angkentye Bible yanhe-arle urrtyirremele-arle aneme. Alakenhenge anteme the Akngeye atyinhe apayuthnetyakenhe ayenge arntarnte-aretyeke.” Jesus awethe itneke angkeke, “Ayenge anyelkngalthe anetyakenhe! Iwenheke-ame arrantherre nhenhe-werne apetyewarreke akwetere-arlke irrtyarte-arlke-akerte ayenge arntirrkwewarretyeke? Arlte arrpe-anenhele rarle ayenge arrekantherre-akerte Tyatye Akngerre ikwerele anetyarte akwetethenhe-akwetethe, arrenhantherrenhe akaltyele-anthetyarte, kenhe arrantherre akenhe iwenhenge-arle yanhe ikwerele ayenge arntirrkwewarretyakenhe? Kenhe arrule anthurre iwenhe-arle itne Bible-nge intelhe-ileke atyenge-akerte arratye-arle irreme.” Ikwerenge apententye akngerre Jesus-kenhe areye atere-irremele unterlte-iweke. Thultye areyele Jesus akngetyeke apmere Caiaphas-kenhe-werne, artwe nhenge kwertengerle tyeperre tyatye-arenye. Apmere ikwerele tyatye-arenye akngerrepate arrpenhe areye-arlke, angkentye Moses-kenhe akaltyele-anthenhe-anthenhe areye-arlke apurte-irremele anerrirreke. Kenhe Peter-ele renhe apenterle-apeke arlengenge-ulkere. Re irrpenheke yarte kwene-werne apmere ikwerenge. Re thultye areyenge apurte-irremele anetyame, akarelhemele aretyeke nthakenhe-arle-irretyenhenge. Kenhe kwertengerle akngerrepate tyatye-arenye areye, akngerrepate Jew-kenhe areye-arlke anetyame kwenele. Itne aretyame tyerrtye angwenhe apeke apetyemele iletyeke nthakenhe-arle Jesus irreke-akerte nhenge itne renhe irrerlknge atwetyenhenge. Tyerrtye atningke apetyetyame Ngkarte Jesus-akerte urrtyirremele iletyeke. Akngerrepate areyele uyarne arelheke tyerrtye atherrele angkentye anyente iletyeke. Kele artwe atherre arratetye-alherreke. Ratherre alakenhe angkerle-anerreke, “Ilerne awerle-anerreke artwe nhenhe re akwele alakenhe angkerlenge. ‘The tyatye nhenhe ulyeyele ataketyeke, renhe awethe artetyenhe ingwe atherre-iperrele.’” Kenhe kwertengerle tyeperre tyatye-arenye akeme-irremele Jesus-eke angkeke, “Unte-ame aweme nthakenhe-arle artwe nhenhe atherre angkerne? Arrkngente-iwelhaye! Ratherre-arle arratye angkeke apeke urrtyirremele apeke?” Kenhe Jesus akenhe nterte akwete tnetyame. Kenhe kwertengerle tyeperre tyatye-arenyele renhe alakenhe apayuthneke, “Ngkarte-arle akwete-ante aneme! Re aweme anwerne angkerrirrerlenge. Arratye ilaye! Unte-ame Christ, Alere Ngkarte-kenhe?” Jesus angkirtneke, “Arrantherre-arle alakenhe angkeme. Kenhe the akenhe arrekantherre ileme. Urreke arrantherre aretyenhe ayenge, Alere alkere-arenye apmere ahelhe nhenhele-arle akweke inteke, Ngkarte Angkeye akwe-arratye itwele akngerrepate anerlenge. Arrantherre ayenge aretyenhe angkulye artepenge apetyalperlenge.” Nhenge kwertengerle tyeperre tyatye-arenyele angkentye nhenhe awemele re ahele anthurre irreke imerte mantere ikwerenhe alterremele re angkeke kwertengerle tyatye-arenye arrpenhe areyeke, “Araye! Artwe nhenhele-arle Ngkarte-arle angwareme. Iwenhenge-arle-ame anwerne artwe arrpenheke unthetyenhe ikwere-akerte apale angketyeke court-enge? Kele lyetenge anwerne awerne rarle angkerne rarle Ngkarte akwele. Re akenhe artwe ware-arle aneme. Kele nthakenhe anteme arrantherre ingkirreke itirreme?” Kele itne angkirtnerlenge, “Nhenhele atywerrenge anwerne-kenhe ultakeke! Kele renhe yernetyekaye itne renhe atwerrirretyeke?” Kenhe arrpenhe areyele Jesus-ekarleke pelhe-iwerreke, inngerre-arlke atwemele, itne alknge manterele ayerneke, ikwere angkerrirremele, “Unte akwele Christ aneme! Kele anwerneke ilaye, angwenhele-ame ngenhe atwerne?” Kenhe Peter re yanhe akethele anekenge, yarte kwenele, marle mpwarentye akngerre anyentele renhe arintyeke imerte ikwere angkemele, “Unte-arlke akwele Jesus ikwerele-arlenge aneke, artwe nhenge Galilee-arenyenge!” Kenhe Peter re arelhe wenke ikwere apale angkirtnerlenge, “Ayenge akutne iwenhe-arle unte angkeme!” Peter akeme-irremele, arriwe-werne-atheke alhetyame, arelhe arrpenhele renhe areke yanhele tnerlenge, re artwe areyeke ileke, “Ayenge awerrirraye, artwe yanhe arriwe itwele tnerle-anerlenge araye, artwe yanhe Jesus Nazareth-arenye ikwerele-arlenge aneke.” Peter re apale angkirtneke awethe, “Ngkartele awerlenge ayenge angkeme, the arrekantherre arratye-arle ileme, arrangkweyaye, ayenge artwe yanheke akutne!” Kenhe arrpenhe areye apurtele tnetyame Peter renhe areke, ikwere angkemele, “Arratye apelaye! Unte-arle Galilee-arenye-arteke angkentye anthurre-arle, unte anteme apmere yanhe-arenye antime Jesus-arteke. Unte apententye akngerre ikwerenhe arratye rarle aneme!” Kenhe Peter itneke awethe apale angkirtneke, “Ayenge akutne artwe angwenheke-arle arrantherre angkeme. The kwenhe arrekantherre arratye ileme. Ayenge apeke urrtyirreme, kele Ngkartele apeke ayenge artimperre-iwetyeke!” Rarle angkeke ikwerele-anteye, tyweke-tyweke iparrpe arlkeke. Kenhe iparrpe Peter-ele itelareke nthakenhe-arle Jesus-ele ikwere arrekwele ileke, “Urreke tyweke-tyweke arlketyenhenge, unte angketyenhe urrpetye-ngare unte-arle atyenge akutne aneme.” Kenhe Peter re anteme akethe-werne alhemele arnterre anthurre artneke.