1  Kis 12:1-27, Mk 11:18Dughiar kam, God Israelbagh Itazir Dughiam, koma Yis Puvatɨzir Bretɨn Isam Damuamin Dughiam, dughiar pumuningra ikiavɨra itima, ofa gamir gumazir ekiaba, koma Judan arazibagh fozir gumaziba, arazir mogometamɨn Iesusɨn suiragh amɨsueghtɨ an aremeghasa tuaviba buri.* (14:1) Nɨ Israelbagh Itazir Dughiam koma Yis Puvatɨzir Bretɨn Isam Damuamin Dughiamɨn mɨngariba gɨfoghsɨ, nɨ akɨrangɨn itir Akar Mɨngaribar gan. 2 Me kamaghɨn uariv gei, “E isamɨn dughiamɨn an suighan kogham. E damutɨ isamɨn itir gumazamiziba mɨdorozir ekiatam e damigham.”

3  Lu 7:37-38Egha Iesus Betanin nguibamɨn ikiava lepa itir gumazim Saimonɨn dɨpenimɨn aven dagher dakozimɨn apava aperaghav iti. An apava aperaghav itima, amizir mam mughuriar aghuim zuir borer mam. An alabastan ingarizir mɨsevimɨn iti. An ziam nat, an ivezim bar pɨn iti. Amizir kam borer kam inigha Iesus bagha izegha borev sevim abigha borem Iesusɨn dapanim ginge. 4 Ezɨ uaghan itir darasi me naviba isiava kamaghɨn uariv gɨavɨra iti, “Tizim bagha kav borer mughuriar aghuim zuim pazava a gami? 5 An anemadagha dagɨar avɨriba inighai. An ivezim azenir vamɨran ivezim gafira. Eghtɨ an dagɨaba onganarazibagh amibar akuragham.” Egha me puv an atari, egha an anogorosi. 6 Ezɨ Iesus kamaghɨn mɨgei, “Anetakigh. Ia tizim bagha osɨmtɨzim a garɨsi? Anetakigh! An arazir aghuim na gami. 7  Lo 15:11Onganarazibagh amiba zurara ia ko ikiam. Ia dughiar manam men akurvaghsɨ, men akurvagh. Kɨ zurara ia ko ikian kogham. 8  Jo 19:40Kɨ aremeghtɨ a damuamin bizim, a na gami. A faragh mughuriar aghuim zuir borem nan mɨkarzim daghuightɨ me gɨn na mozim darɨgham. 9 Kɨ guizbangɨra ia mɨgei, me nguazir kamɨn danganir manamɨn Godɨn akar aghuim akunɨva egh amizir kam amizir arazim uaghan a mɨkɨmɨva egh a gɨnɨghnɨghɨvɨra ikiam.”

10 Ezɨ Judas Iskariot 12 plan aposelɨn mam, a Iesus isɨva ofa gamir gumazir ekiabar dafarim darɨghasa me bagha ghu. 11 Ezɨ me an akar kam baregha bar akonge, egha dagɨaba a danɨngasa akar gavgavim arkɨri. Ezɨ an an suiragh me danɨngasa tuaviba buri.

12  Kis 12:6, 12:14, 12:20, Mt 26:17, Lu 22:7Yis Puvatɨzir Bretɨn Isam Damuamin Dughiabar faragha zuir dughiam, Judan gumaziba me arazir kam iti. Me faragh God Israelbagh Itazir Dughiam gɨnɨghnɨghɨva sipsipɨn igiam inigh God danighɨva an ofa damuam. Ezɨ Iesusɨn suren gumaziba an azara, “Nɨ danganir manamɨn, e mangɨ, nɨ God Israelbagh Itazir Dughiamɨn isam ramɨsɨ, e bizibar akɨram?” 13 Ezɨ a uan suren gumazir pumuning amaga kamaghɨn aning mɨgei, “Gua nguibar ekiamɨn mangɨtɨ gumazitam dɨpar mɨnem ater izɨ gua batoghtɨ, gua an gɨn mangɨ. 14 Dɨpenir an aven zuim gua an mangɨva an ghuavim mɨkɨm suam, ‘Tisa kamaghɨn azangsɨsi, “Nan danganir kɨ uan suren gumaziba ko Israelbagh Itazir Dughiamɨn isamar amamim mana?” ’ 15 Eghtɨ a dɨpenimɨn aven pɨn itir danganir ekiam ian akagham. Danganir kam biziba bar ikia e baghavɨra mɨzuai. Eghtɨ ia danganir kam e uari bagh biziba bar dar akɨr.” 16 Ezɨ an suren gumazimning me ategha nguibar ekiamɨn aven ghua garima biziba a mɨgɨrɨgɨamɨn mɨrara ghuzɨ, ezɨ aning maghɨra God Israelbagh Itazir Dughiam bagha dagheba ko bizibar kɨri.

17 Ezɨ guaratɨzimɨn Iesus uan 12 plan suren gumaziba ko otifi. 18  Sng 41:9Egha me dagher dakozimɨn apiaghav ikiava apava, Iesus kamaghɨn mɨgei, “Kɨ guizbangɨra ia mɨgei, ian tav na isɨva gumazir nan apanim gamibar agharim darɨgham, a uaghan na ko ikiava api.” 19 Me an akam baregha, naviba bar oseme. Egha me bar vaghvagha an azangsɨgha kamaghɨn mɨgei, “Kɨrara markiama?” 20 Ezɨ a me ikaragha kamaghɨn me mɨgei, “Ia 12 pla ian tavra. Gumazir na ko itarir vamɨra bret azuim. 21 Ezɨ Gumazibar Otarim, Godɨn Akinafarim mɨkemezir moghɨn, an aremegham. Eghtɨ gumazir Gumazibar Otarim isava apanibar agharim gatɨzim, gumaka! A bar ikuvigham! Amebam a batezir puvatɨzɨ, deraghai!”

22 Ezɨ Iesus uan suren gumaziba ko apa ikiava, a bretɨn mam inigha God mɨnabagha egha anebigha, a isa uan suren gumazibagh anɨngi. Egha kamaghɨn me mɨgei, “Kar nan nivafɨzim. Ia a inigh aneremɨ.” 23 Egha a wain apir itarim inigha egha God mɨnabagha me ganɨngizɨ, ezɨ me vaghvagha uarir guri. 24  Kis 24:8, Jer 31:31-34, Sek 9:11, 1 Ko 10:16, Hi 9:20Me wain apima a kamaghɨn me mɨgei, “Kar nan ghuzim, an Akar Dɨkɨrɨzir Gavgavim, a gavgavim a ganɨdi. A gumazamizir avɨriba bagha ire. 25 Kɨ guizbangɨra ia mɨgei, Kɨ uam wainɨn ovɨzimɨn dɨpatam rameghan kogham, kamaghɨra ikɨ mangɨ Dughiar God Bizibagh Ativamimɨn otogham. Eghtɨ dughiar kam, kɨ wainɨn dɨpar igiam ramam.”

26 Egha me Godɨn ziam fer ighiar mam gamigha dɨkavigha Olivɨn Mɨghsɨamɨn ghue.

27  Sek 13:7, Mk 14:50Egha Iesus kamaghɨn uan suren gumazibav gei, “Godɨn Akɨnafarimɨn osizirim kamaghɨn iti,

32  Mt 26:36, Jo 18:1Egha Iesus uan suren gumaziba ko temer olivbar azenim, an ziam Getsemanin ghuegha, Iesus kamaghɨn me mɨgei, “Ia kagh dapiaghɨv kɨtɨ kɨ God ko mɨkɨmam.” 33 Egha a Pita, Jems ko Jon me inigha ghu. Ezɨ atiatim puvɨram an anadima, a bar osemegha, 34  Jo 12:27kamaghɨn me mɨgei, “Nan navir averiam, osɨmtɨzim a iteragha ghuaghiri. Ezɨ kɨ aremeghasava ami. Ia kagh ikɨ, deravɨra gan.” 35 Egha a mong isɨvagha ghugha, egha uan guam moghɨn nguazim girɨgha kamaghɨn God ko mɨgɨa ghaze, tuavir igharazitam ikɨtɨma God dughiar kurar kam na dam a inigh. 36  Mk 10:38, Jo 6:38, Ro 8:15, Ga 4:6, Hi 5:7A kamaghɨn God ko mɨgei, “O Ame, nan afeziam, bizitam bar nɨn osemezir puvatɨ. Kamaghɨn osɨmtɨzir kam, nɨ na dam a inigh. Kɨ ifongezir moghɨn puvatɨ, nɨ ifongezir moghɨra, nɨ damu.”

37 Ezɨma a uamategha uan suren gumazir pumuning ko mɨkezimɨn bighan ghugha garima me akui. Ezɨ a kamaghɨn Pita mɨgei, “Saimon, nɨ akui? Nɨ tong na ko ikɨ ganɨva dughiar otevimɨn ikeghan kogham? 38  Lu 11:4, Ro 7:23, Ga 5:17Ia na bagh deravɨra gan, egh God ko mɨkɨm, eghtɨ osɨmtɨzitam ia damutɨ, ia ireghan kogham. Kɨ fo, ian navir averiaba ifonge, ezɨ nivafɨziba gavgaviba dar puvatɨ. Kamaghɨn pariam ian azi.”

39 Egha a uamategha ghugha faragha God ko mɨkemezɨ moghɨn ua a ko mɨgei. 40 Egha a uamategha suren gumaziba bagha iza gari, me akuavɨra iti. Pariam puv men azi. Ezɨ a me gaghurazɨ, me a mɨkɨmamin akabagh asa.

41 Ezɨ a dughiar mɨkezimɨn ghugha God ko mɨkemegha uamategha iza me mɨgei, “Ia avughsava akuavɨra iti? Arazir kam atakigh! Dughiam oto. Ia gan, Gumazibar Otarim me a isɨva gumazir arazir kurabagh amibar dafarim darɨghasa. 42 Ia dɨkavigh! E mangam! Ia gan. Gumazir na isɨva apanibar anɨngamra muna izi!”

43 Egha Iesus Pita, Jems ko Jon mɨgɨavɨra itima, Judas, an suren gumazir 12 plan mam oto. Maburan avɨrim a ko mɨdorozir sababa ko asianiba inigha Iesus bagha izi. Ofa gamir gumazir ekiaba ko Judan arazibagh fozir gumaziba ko Judan gumazir dapaniba, me me amangizɨ, me izi. 44 Gumazir Iesus isɨ men dafaribar arɨghasava amim faragha ghaze, “Kɨ arazir kam ian akagham. Gumazir kɨ toramim, kar Iesusra. Ia an suiragh, egh deraghvɨra an ganɨva, egh a inigh mangɨ.”

45 Ezɨ Judas Iesus bagha ghuavɨra ikia kamaghɨn mɨgei, “Tisa!” Eghava an tore. 46 Ezɨ gumaziba izava Iesusɨn agharibagh iregha, pamtem an suiki.

47 Ezɨma Iesusɨn boroghɨn itir gumazir mam uan mɨdorozir sabam asigha, ofa gamir gumazibar dapanimɨn ingangarir gumazimɨn kuarim atu, ezɨ an kuarim dutuaghirɨ. 48 Ezɨ Iesus kamaghɨn mɨgei, “Kɨ okɨmakɨar gumazim puvatɨ. Ia tizim bagha nan suighasa mɨdorozir sababa koma asianiba atera izi? 49  Ais 53:7, Lu 19:47, 22:37, Jo 18:20Kɨ zurara ia ko ikia, Godɨn Dɨpenimɨn mɨriamɨn aven sure gami. Ezɨ ia nan suighan aghua. Ezɨ Godɨn Akɨnafarimɨn osizirim mɨkemezir moghɨra ia kamaghɨn na gami.” 50  Sng 88:8Ezɨma Iesusɨn suren gumaziba bar aneteghava are.

51 Ezɨ gumazir igiar mam bizitam aruzir puvatɨ, egha inir ghurghurir azenan itimra ikegha Iesusɨn gɨn zui. Ezɨ Iesusɨn apaniba an suirazɨma, 52 a uan azenan itir inir ghurghurim ategha bibiamrama arav ghu.

53 Ezɨ Iesusɨn apaniba a inigha ofa gamir gumazibar dapanim bagha ghu. Ezɨ ofa gamir gumazir ekiaba ko Judan gumazir dapaniba, ko Judan arazibagh fozir gumaziba, me bar iza uari akufa. 54 Ezɨ Pita mong tɨzim a gatɨgha Iesusɨn gɨn ghua bar ghua ofa gamir gumazibar dapanimɨn dɨpenimɨn dɨvazimɨn aven ghu. Egha kagh ganganir gumaziba koma aperaghav ikia avimɨn fɨi.

55 Ofa gamir gumazir ekiaba koma Judan kotɨn aven itir gumaziba bar Iesusɨn mɨsueghtɨ an aremeghasa akar men akurvaziba buri, egha tam batozir puvatɨ. 56 Gumazir avɨriba ifavarir mɨgɨrɨgɨabar Iesus gami, ezɨ men mɨgɨrɨgɨaba voroghɨra zuir puvatɨ. 57 Ezɨ marazi dɨkavigha ifavarir akar kamɨn a mɨgei, 58  Jo 2:19“E orazima, a ghaze, ‘Kɨ Godɨn Dɨpenir gumaziba ingarizim anepɨrigh, egh dughiar pumuning ko mɨkezimɨn igharazitamɨn ingarigham. Godɨn Dɨpenir kɨ ingaramim gumaziba ingarizir puvatɨzim.’ ” 59 Ezɨ mɨgɨrɨgɨar kaba uaghan guizbangɨra voroghɨra zuir puvatɨ.

60 Ezɨma ofa gamir gumazibar dapanim dɨkavigha men tongɨn tugha egha Iesusɨn azara, “Nɨ akatam ikarvaghan aghua? Me nɨ gasir akar kam, a guizbangɨra, o?” 61  Ais 53:7, Mk 15:5, Lu 23:9Ezɨ Iesus nɨmɨra ikia men mɨgɨrɨgɨatam ikarazir puvatɨ.

Ezɨ ofa gamir gumazibar dapanim uam an azara, “Nɨ Krais, God Uam E Iniasa Mɨsevezir Gumazim? Nɨ gumazamiziba ziam fer Godɨn Otarim?” 62  Dan 7:13Ezɨ Iesus kamaghɨn a mɨgei, “Kɨ an Otarimra. Eghtɨ nɨ gantɨ, Gumazibar Otarim gavgavim itir Godɨn agharir guvim daperagh overiamɨn ghuariaba sara izam.” 63 Ezɨ ofa gamir gumazibar dapanim uan korotiaba abighava azara, “E tizim bagh ua akar akurvaziba buriam? Markiam! 64  Wkp 24:16, Jo 19:7Ia uari a barasi, a mɨgɨrɨgɨar kurabar Godɨn ziam gasɨghasɨsi. Ezɨ ia manmaghɨn nɨghnɨsi?” Ezɨ me bar akam a gasa, egha ghaze an aremegham.

65 Egha marazi a gipari. Egha me an damaziba avara, egha me uan agharibar a mɨsogha kamaghɨn mɨgei, “Nɨ mɨkɨm. Tinara nɨ mɨsosi?” Ezɨ ganganir gumaziba a inighava a mɨsoghavɨra iti.

66 Dughiar kamra Pita dɨpenimɨn dɨvazimɨn aven vangɨnan itima, ofa gamir gumazibar dapanimɨn ingangarir guivir mam izi. 67 Egha Pitan garima an avimɨn fɨima, a dɨkɨravɨram an gari. Egha kamaghɨn mɨgei, “Nɨ uaghan Nasaretɨn gumazir kam, Iesus ko ike.” 68 Ezɨ a uabɨn ghuaragha ghaze, “Kɨ nɨ mɨgeir bizir mam gɨfozir puvatɨ.” Egha dɨvazimɨn tiar akar ekiamɨn otivasa azenan ghu. Ezɨ tuarim ati. 69 Ezɨ ingangarir guivir kam kagh an apigha tuivighav itir gumazamiziba ua me mɨgei, “Muna men mav.” 70 Ezɨ a ua uabɨn ghuara. Ezɨ mong gɨn, an boroghɨn tuivighav itir darasi Pita mɨgei, “Nɨ Galilin gumazim, kamaghɨn guizbangɨra nɨ men mavɨra.” 71 Ezɨ a pamtem mɨgɨa ghaze, Kɨ guizbangɨra mɨgei, kɨ ifaraghtɨma God na gasɨghasigham. Egha kamaghɨn me mɨgei, “Kɨ gumazir ia mɨgeir kam gɨfozir puvatɨ.” 72  Mk 14:30A kamaghɨn mɨgɨavɨra itima tuarim uam ake. Ezɨ Pita Iesus a mɨkemezir mɨgɨrɨgɨam ginɨrɨ, “Nɨ faragh dughiar pumuning ko mɨkezimɨn suam, kɨ Iesus gɨfozir puvatɨ, eghtɨ tuarim gɨn dughiar pumuningɨn akegham.” Egha Pita nɨghnɨghava avegha bar puvɨrama azi.