35
Jekop Betelɨn itima God
bizir bar aghuibar a gami
Jenesis 28:11-17Ezɨ God Jekop mɨgɨa ghaze, “Nɨ dɨkavigh Betelɨn mangɨ egh magh ikɨ. Egh na bagh ofa damuamin danganitamɨn ingarigh. Kɨ God, nɨ uan avebam Ison arir dughiamɨn kɨ nɨ bato.”
Ezɨ Jekop uan amuiroghboriba ko gumazamizir a ko itibav gɨa ghaze, “Ia uan asebar marvir guaba bar da batokegh. Egh arazir Godɨn damazimɨn zuezibar amu, egh korotiar zuruzibara aghu. Egh e nguibar kam ategh Betelɨn mangam. Eghtɨ kɨ God bagh ofa damuamin danganitamɨn ingaram. Godɨn kam, kɨ osɨmtɨzibar aven itir dughiamɨn, a nan akura. Ezɨ kɨ managh zui, a na ko zurara iti.”
Ezɨ me bar moghɨra uan asebar marvir guaba isa Jekop ganɨngi. Egha uaghan uan ringɨn uan kuaribagh arɨziba sarama a ganɨngi. Ezɨ Jekop Sekemɨn nguibamɨn boroghɨra temer okɨn apengan, mozim gɨkuigha egha bar ada isa mozim gaghui.
Egha Jekop uan adarazi ko dɨkavigha zui. Me zuima God Sekemɨn boroghɨn itir nguibabar gumazamizibagh amizɨ, me bar atiatingi. Egha Jekopɨn adarazir agɨntɨghɨzir puvatɨ.
Ezɨ Jekop uan adarazi ko ghua Kenanɨn nguazimɨn, Lusɨn nguibamɨn otifi. Lus, a Betelɨn nguibamɨn ziar ghurim. Jenesis 28:10-19Egha Jekop ofa gamir dakozir mamɨn ingarigha, danganir kam ziam a gatɨgha ghaze, “Betelɨn God.” Jekop nɨghnɨsi, danganir kamɨn a fomɨra uan avebam Ison arima God a bato.
Ezɨ dughiar kam Rebekan ingangarir amizim Debora areme, amizir kam fomɨra Rebeka aghɨrimra itima, an an gari. Ezɨ me dughiar kamɨn ikiava, sautɨn amadaghan Betelɨn nguibamɨn boroghɨn temer ekiamɨn apengan anefa. Egha me temer kam ziam a gatɨgha ghaze, “Azirakam Gamir Temem.”
Egha dughiar kamɨn Jekop Mesopotemia ategha ua Kenanɨn nguazimɨn izezɨ, God uam a batogha arazir bar aghuibar a gami. 10  Jenesis 32:28Egha God a mɨgɨa ghaze, “Datɨrɨghɨn nɨn ziam Jekop. Ezɨ me ua Jekop nɨ darɨghan kogham. Puvatɨ. Me ziam Israel nɨ darɨgham.” Kamaghɨn God ziam, “Israel,” a gatɨ.
11  Jenesis 17:4-8Egha God a mɨgɨa ghaze, “Kɨ Gavgaviba Bar Itir God. Nɨ bar borir avɨriba batam. Eghtɨ gɨn ikɨzir mam ko, ikɨzir igharazir avɨrir maba nɨn otivam. Eghtɨ nɨ uaghan atrivir mabar, inazir afeziamɨn otivam. 12 Eghtɨ kɨ nguazir faragha Abraham ko Aisak ganɨngizim, kɨ nɨ danɨngam. Egh uaghan nɨn ovavir boribar anɨngam.”
13 God mɨkemegha gɨvagha danganir a Jekop ko mɨgeir kam ategha ghuavanabo.
14  Jenesis 28:18-19Ezɨ Jekop dagɨar bar ruarir mam isa danganir God a ko mɨkemezir kamɨn ababanim gamuava anesara. Egha wain ko, olivɨn borem ofan mɨn aning isa dagɨar kam ginge. 15 Egha God a ko mɨkemezir danganir kam a ziam, “Betel,” a gatɨ.
16 Egha Jekop uan adarazi ko Betel ategha Efratan nguibamɨn zui. Egha me ghuavɨra itima Resel otamin dughiam oto. Ezɨ a bar mɨzazir bar ekiam isi. 17 A bar mɨzazir ekiam isima, amizir a ko itim, kamaghɨn a mɨgei, “Nɨ atiatingan markɨ. Kar otarir igharazir mam.”
18 Ezɨ Resel ovengasa abuan dɨghorim ingara egha, otarim ziam, “Benoni,” a gatɨ. Ezɨ an afeziam gɨn ziam, “Benjamin,” a gatɨ.* Hibrun akamɨn, ziar kam, “Benoni,” an mɨngarim kamakɨn, “Borir kɨ mɨzazir bar ekiamɨn tongɨn ikiava otezim.” Hibrun akamɨn, ziar kam, “Benjamin,” an mɨngarim kamakɨn, “Borim ziar ekiam iniam.”
19 Ezɨ Resel aremezɨ me Efratan nguibamɨn zuir tuavir mɨriamɨn a mozim gatɨ. Kar Betlehemɨn nguibamɨn ziar ghurim. 20 Ezɨ Jekop danganir kamɨn dagɨam isa Reselɨn mozimɨn ababanim gamua anefa. Ezɨ dagɨar kam datɨrɨghɨn ikiavɨra iti. Akar otevir kam, “datɨrɨghɨn ikiavɨra iti,” a e datɨrɨghɨn itir dughiam mɨgeir puvatɨ. A gumazim akɨnafarir kam osirizir dughiam mɨgei.
21 Ezɨ Israel ghuavɨra ikia Ederɨn taua ategha mong sɨvagha ghua purirpenibar ingari. 22a  Jenesis 49:4Israel kagh ikiavɨra itima, Ruben ghua uan afeziamɨn amuir dozim Bilha koma akui. Ezɨ Israel Ruben amizir bizir kam baraki.
Jekopɨn otaribar ziaba
(1 Eghaghaniba 2:1-2)
22b Jekop a 12plan otariba iti. 23 Kar Lean otariba, Ruben a Jekopɨn otarir ivariam, ko Simeon, Livai, Juda, Isakar ko Sebulun.
24 Ezɨ Resel otarir pumuning iti, Josep ko Benjamin.
25 Ezɨ Bilha, Reselɨn ingangarir amizim otarir pumuning iti, Dan ko Naptali.
26 Ezɨ Silpa, Lean ingangarir amizim otarir pumuning iti, Gat ko Aser. Jekop Mesopotemian ikia otarir kaba ini.
Aisak areme
27  Jenesis 13:18Egha Jekop uan afeziam Aisak bagha Mamren nguibamɨn ghu, Hebronɨn nguibamɨn boroghɨn an ziar mam Kiriat Arba. Kar Abraham ko Aisak faragha ikezir nguibam. 28 Ezɨ Aisak 180plan azeniba ikia, 29 bar ghurigha ovengezɨ, an duam ghua, an adarazir duaba ghua itir nguibamɨn me ko iti. Ezɨ an otarimning Iso ko Jekop an suiragha anefa.

35:1: Jenesis 28:11-17

35:7: Jenesis 28:10-19

35:10: Jenesis 32:28

35:11: Jenesis 17:4-8

35:14: Jenesis 28:18-19

*35:18: Hibrun akamɨn, ziar kam, “Benoni,” an mɨngarim kamakɨn, “Borir kɨ mɨzazir bar ekiamɨn tongɨn ikiava otezim.” Hibrun akamɨn, ziar kam, “Benjamin,” an mɨngarim kamakɨn, “Borim ziar ekiam iniam.”

35:20: Akar otevir kam, “datɨrɨghɨn ikiavɨra iti,” a e datɨrɨghɨn itir dughiam mɨgeir puvatɨ. A gumazim akɨnafarir kam osirizir dughiam mɨgei.

35:22a: Jenesis 49:4

35:27: Jenesis 13:18