13
A tene susulo
(Mak 4.1-9; Luk 8.4-8)
1 Xö ina bung iat niang e Jisas ixo wan kalik a gunon ma ixo kis kö gegene tu Galili. 2 A marakörö raxin toxo ot etok elulurwein ine, io, ine ixo kakaa laxa xö mön nang kö tu, ma marakörö toxo tuu lömö xö marna bisbise. 3 Me ine ixo töngösen idi ma oleleng ne lalaa xö tinenge öwuo. Ixo tengen bara, “A önga tödi ixo wan tua retewe abo irine wit kö komo. 4 Ma nang ine ixo retewe nanin abo irine wit, a dauleng toxo subu melamu xö ngas, ma bung pun toxo wanot ma toxo en idi. 5 Ma dauleng ne irine wit toxo subu xö öxöno wat nang kaim pe pu oleleng könan. A irine wit ixo das kaa pasaxit mon, möxösa, a pu ixo wöwöt. 6 Ma xaken ixo tuu, ixo dek abo wit ma ixo mölös ma ixo met, möxösa, abo buon kaim kö sinu xöba uri xö pu. 7 Dauleng ne irine wit toxo subu kaluluonin abo gargaras. Ma abo gargaras toxo pari abo wit nang i dadas kaa. 8 Lamun a uleng ne irine wit toxo subu xö pu deek. Dauleng toxo taxin ma toxo o eöt ma önga mar ne irine, dauleng toxo pitnö ma öng ne sangaun, ma dauleng toxo eöt ma narun ne sangaun ne irine wit. 9 Ewe nang ine ma talingine, ine irabo mana ölangen.”
A unine bere e Jisas ibo rengrengen abo tinenge öwuo
(Mak 4.10-20; Luk 8.9-15)
10 Abo bak ne ausu toxo wanot pösöt ine ma toxo ose ine, “Ruasa u bo rengrenge rö idi xö tinenge öwuo?”
11 Ixo balu, “God ixoro tabaa e mum ma nanase möxöbo pidik möxö kingdom möxö watmaep, ma kaim bere re idi. 12 Ewenene midi nang idi ma lalaa, God irabo tabaa idi ma oleleng, me idi tabo kip a oleleng bölök. Me ewenene midi nang kawaim idi mere lalaa, God irabo kip tewe bölök kirip abo lalaa xalik idi. 13 E bo rengrenge rö idi xö tinenge öwuo, möxösa,
‘Idi tabo wawara, lamun idi tekebeöt ta werwere xulen te laa,
me idi tabo ölöngö, ma lamun idi tekebeöt ta ölangen kulen.
14 Idi te öturunon a tinenge re propet Aisaia ixo tengen bira:
“Mum morobo ölangen ma ölangen, ma lamun mum korobo ölangen kulen te laa,
me mum morobo wawara ma wawara, lamun mum korobo perexulen te laa,
15 möxösa, ina nangadi na te ölölös a baladi.
Me idi te mölök ka ölöngö ma talingine idi,
me idi te baxut abo maradi,
xalik idi texere perexulen mabo maradi,
ma texere ölangen kulen mabo talingedi,
ma texere ösöxö xulen kölöme xö baladi,
ma texere dödöm puxus, me e xere öro idi.” ’
16 Ma lamun irabo deek kö mum, möxösa, abo mara mum tobo wawara xulen me mum bo ölangen kulen ma talingine mum. 17 Möxö i turunon saxit, oleleng ne propet ma nangadi töxödös toxo mamaa rua werwere a lasa mum mo werwere, ma lamun idi kaim kö werwere. Me idi toxo mamaa rua ölangen a lasa mum mo ölangen, ma lamun kaim idi xo ölangen.
18 “Ölöngö deek, kö lasa a tinenge öwuo möxö tene susulo i tengen bie: 19 Bara ewe nang i ölangen a tinenge lamun a kingdom ma i kobo nanase xönan, a tene sasaban ibo ot ma ibo irewe a nang toxoro sulo kölöme xö balana ine. Ma na ina irine iaa nang te retewe nanin kö ngas. 20 Ma öng ewe nang i kip lo a irine iaa nang ixo subu lömö xö pu warawat, ine ina tödi nang i ölangen a tinenge ma pasaxit mon i axanan tua xikip lo. 21 Ma lamun ixo tuu ulik mon, möxösa, kaim ine ma buon. Nang bara tiip bara sasaban i ot möxö ine i kip sik ina tinenge, ma saxit mon irabo wan tewe. 22 Ma ewe nang i kip lo a irine wit i subu kaluluon köbo gargaras, ine a tödi ewe i ölengen a tinenge, ma lamun i döxömen köbanin abo lalaa möxö öxöno lagunon, ma i mamaa lamun a kinis ne orong nang ibo röxröxö rewe ine. Inabo lalaa ibo wewet pi a tinenge re God, ma i kobo eöt ta o re pasuno iaa. 23 Lamun ewe a öng nang i kip lo a irine wit i subu xö pu deek, ine a tödi ewe i ölengen a tinenge ma i xikip a nanase xönan. I o a pasuno. Dauleng tabo o a önga mar ne irine wit, dauleng ma pitnö ma öng ne sangaun ne irine wit, ma dauleng ma narun ne sangaun ne irine wit.”
A pirixö lixilik
24 Jisas ixo töngösen idi ma önga tinenge öwuo xabise: “A kingdom möxö watmaep i xarnang a tödi nang ixo sulo a irine iaa deek kö komo re ine. 25 Ma lamun nang idi xirip toxo paliso, a iuo re ine ixo ot ma ixo sulo a pirixö lixilik kaluluonin abo irine iaa deek, ma ixo wan. 26 Nang abo irine iaa deek ixo das ma ixo o a irine, a pirixö bölök ixo das.
27 “Abo tene tinörön möxö tamana komo toxo wanot urungan te ine ma toxo ose ine, ‘Asuono orong, nöngön u xo sulo a irine iaa deek kö komo re nöngön. Mabo pirixö na te wanot mole?’
28 “Ixo balu, ‘A iuo i pet a na.’
“Abo tene tinörön toxo ose ine, ‘Ma u mamaa bara mem mara wan ma mara xaxat tewe?’
29 “Ine ixo balu, ‘Kaim, möxösa, xalik e mum bo xaxat arixe ma irine iaa deek. 30 Ganim idu tabo das arixe mon ot nang a iaa deek irabo maruxo. Io, xö ina axana bung niang, arabo tengen kö tene kip nien bara idi tabo arun tua ii lo abo pirixö ma tabo kubus köbo wöxön tua söngsöngöt. Ma nang a irine iaa deek tabo iiögun kirip ma tabo bulus idi uri xö gunon mataxen te e.’ ”
A irine iaa ma is
(Mak 4.30-34; Luk 13.18-21)
31 Io, ixo töngösen idi ma önga tinenge öwuo xabise: “A kingdom möxö watmaep i xarnang a irine iaa nang a tödi i kip lo ma ixo sulo xö komo re ine. 32 Turunon, i lik köba xöbo irine iaa xirip pe mum, nexalik nang ibo das kaa, ibo taxin köba ma ibo saxit kirip abo iaa kölöme xö komo, io, abo pun meriso lömö xö mango te ot ma te pet abo wöwösö re idi xöbo axana.”
33 Ixo töngösen idi ma önga tinenge öwuo xabise bölök: “A kingdom möxö watmaep i xarnang a is nang önga une ixo kip lo ma ixo bulus arixin ma plawa oleleng ot nang irabo ebobot.”
34 Jisas ixo tenge mabo lalaa xirip urungan kö marakörö xö tinenge öwuo. Ine ixobo wöwörö xö marakörö mabo tinenge öwuo xalik mon. 35 Io, a na rua öturunon a lasa abo propet toxo etöngösen min:
“E rabo sawang a ngalake xöbo tinenge öwuo,
me e rabo tengen ösu abo lalaa nang ixo mun sik meringan kö urulo möxö öxöno lagunon.”
A tinenge maras ulamun a pirixö
36 Io, Jisas ixo wan lie a marakörö ma ixo wan laxa xö gunon. Abo bak ne ausu rine toxo ot urungan tine ma toxo tengen, “Örö palas ina tinenge öwuo möxö pirixö kölöme xö komo ura re mem.”
37 Ixo balu idi, “Ewe nang i sulo a irine iaa deek, ine a Barok kö Tödi. 38 A komo, ine a öxöno lagunon. Ma irine iaa deek, i eöt mabo baroxorok möxö kingdom. Ma pirixö, idi abo baroxorok möxö tene sasaban. 39 Ma iuo ridi, ewe niang ixo sulo idi, e Satan. A bung möxö xaxaxat, ine a axana bung möxö xakawöm. Ma nangadi nang tabo xaxat, abo angelo.
40 “A axana bung möxö xakawöm, irabo xarnang nang tabo xaxat inabo pirixö ma tabo söngöt kö ia sösöt. 41 A Barok kö Tödi irabo tile abo angelo rine, me idi tabo xaxat tewe abo tene sasaban arixe mabo lalaa xirip möxö kingdom niang a nangadi tobo susubu xönan. 42 Idi tabo tewe idi urungan kö ia sösöt niang i lelewi, ma ringan ee idi tabo gegee ma tabo engiren abo ngisine idi. 43 Io, xina axana bung abo tene töxödös tabo bio xarnang a xaken tiso xö kingdom kö Tamana idi. Me ewe ine ma talingine, ine irabo mana ölangen.
A laa deek nang toxo umingen ma a karalo ne kalang
44 “A kingdom möxö watmaep i xarnang a önga laa deek niang toxo umingen kö önga komo. Ma nang a önga tödi ixo pere wösöt lo, ine ixo umingen öbaling, ma xö axanan tine ixo wan ma ixo misik tewe mabo lalaa rine ma ixo kun ina xönö komo.
45 “Io, a kingdom möxö watmaep i eöt ma önga tödi, a tene xinixun, i wawara siwin abo karalo ne kalang niang a lak deek. 46 Io, nang bara ine i pere lo re öng niang i deek köba, ine ibo wan lo ma ibo misik tewe mabo lalaa xirip pine ma ibo kun lo ina karalo ne kalang.
A eben
47 “Ma a kingdom möxö watmaep i eöt ma eben niang toxo öriri ösu uri xö könönö rasi ma abo mangana inan kirip tobo tamake xönan. 48 Io, niang bara i wöwö, abo tene öxönöm tobo sat öxaa urungan kö löxön. Io, idi tobo kis kö pu ma tobo ilo xirip niang abo inan deek urungan köbo rat, nexalik niang a lak saban tabo tewe rewe. 49 Ma irabo xarna na bölök kö axana bung möxö xakawöm. Abo angelo tabo wanot ma tabo palang tewe abo tene sasaban kalik abo tene töxödös. 50 Ma tabo tewe idi urungan kö könönö ia sösöt. Ma ringan ee idi tabo gegee ma tabo engiren abo ngisine idi.”
51 Me Jisas ixo ose idi, “Mum mo maras ulamun abo lalaa xirip na?”
Me idi toxo balu ine, “Mee.”
52 Io, ine ixo tengen tö idi, “Io, abo tene ausu xirip möxöbo warkurai te Moses ewe idi toxoro eusu ulamun a kingdom möxö watmaep i eöt ma a tamana gunon ewe ibo ikip ösu abo lalaa deek meringan kö bubulus se ine, niang a lak maxat ma niang a lak maut bölök.”
Idi möxö lagunon te Jisas kaim kö ii ine
(Mak 6.1-6; Luk 4.16-30)
53 Io, niang bere Jisas ixoro öxöwöm inabo tinenge öwuo, ine ixo wan kalik ina xönö. 54 Ine ixo wanot urungan kö lagunon tine, ma ixo urulo ra usu a nangadi kölöme xö gunon ne sineseng ke idi, me idi toxo wuwus saban. Me idi toxo ose bira, “Ina tödi na i kip lo ina nanase ma lölös na mole? 55 Ine mon ina bak kö tene pet gunon. Ma a nago rine a esene e Maria, ma abo tönö rine e Jems, Josep, Saimon me Judas. 56 Mabo saxana ine nangen na me ire. Io, ine i kip lo inabo lalaa xirip mole?” 57 Me idi toxo mölök kalik ine.
Ma lamun e Jisas ixo tengen tö idi, “Xöbo lagunon kabise a nangadi tobo ii öraxin a propet. Inexalik kö lagunon iat tine ma kölöme xö gunon tine ina propet niang tokobo ii ine.”
58 Me ine kaim a wewet te oleleng ne lalaa lölös ne auwuwus singan, möxösa, kaim idi xo nunu.