1 Ang muse, Yesus bot Egahing vala ang naung imampi bale ila Eabang Nasaret mi tila. 2 Uangu veng angu nehe Yahudi ang naung ived sambajang, Yesus masot mida nehe Yahudi ang naung ihava hamulang mi iavomung-iapahang. Ved angu adana nehe toang hoa sambajang. Aulang ini Emateng ang vengmee muse, ini mijonga he vengbanang hula, “Hur alang anga taang mi ba nehe ma enang ba anga? Andi Ekavasa veng! Etatalang ba Ana bisa aulang e? 3 Aing angu mang teveng molang ba ue. Iva Maria angu pi ateing, bot Ekaku naung ba Yakobus, Yoses, Yudas bot Simon. Andi Ekaku jangu inang aaedeng ue. Ping emangpi aabang nu mi aabeta!” Angu ebele ing emangpi iomi Ealalil bot ini bae Aing venghele niang.

4 Ang muse Yesus iat mateng hula, “Ang etabi! Lahatala Ehur vala mana aabeung mi hoa ang ba nehe vengaariak aing aada, aarunge eabang mamolo mi se nehe bae vengaariak aing aada niang.”✡ Yohanes 4:44

5-6a Aarunge nehe ang naung iomi etatabit aanamang, anguba ini bae Yesus Eetabit vengbanang niang. Angu ebele Ana mijonga, bot Ana bae Ekavasa angmi matubing niang. Ana mang nehe dila nu aaru kolang ing ening mona.

6b Ang muse, Yesus Ana aabang taing vengjehi ang naung mi ila, Lahatala Ehur hamulang angu metma nehe veng iavomung-iapahang. 7 Egahing vala arinu belta aalu angu Ana iaru, sengila ba ing gahing nehe aaru taing veng lamal Lahatala Ehur aaung-hama angu vengmaring. Ana Ekavasa angu ma inang, aulange ini setang di ateri. 8-9 Ana iat mateng hula, “Iini ekang na toang baning lamal ekang. Mod di ekang baning ekang, seng, bot taas. Aarunge doba, sendal bot kondo nu kolang baning. 10 Nehe iing tarimat hava nu mi se, iini malekang angmi mihi, ila jol iini bale angu venghili. 11 Aarunge ila mana nu mi, senge nehe angmi ang naung bae iing tarima niang, bot bae iing venghele niang se, aaungba tahit lamal. Senge iat mateng vengbanang hula, ꞌIini bae ning venghele niang, base etamadi angu iing ba tevang!ꞌ ”* Angmo mi uangu veng, nehe biasat moro ia veng angu teret bia tanda ening hula nehe bae ing venghele niang se, etamadi angu ing ba tevang. Lukas 10:4-11; Kisah para rasul 13:51 di euling.

12 Seng ang muse, ini ila Lahatala Ehur aaung-hama angu vengmaring. Ini nehe toang ang naung iavomung-iapahang iot iava vengbaroti, malekang Lahatala Eomi ang ba eamulung. 13 Ini setang di ateri, bot ini iipil metma nehe ba dila ang naung ing bara bot Lahatala veng Abanang ing ening mona.✡ Yakobus 5:14

14 Uangu adana, taang-taang mi angu nehe Yesus ateing iila. Ekavasa ba nehe vengsarenta angu raja Herodes di vengmee tila. Nehe iiba hula, “Yohanis nehe Sasarani angu bale aabeta Yesus Omi mi! Angu ebele, Ana nananiang ba emenghula tanda herang edadenang ang naung emangpi ening.”

15 Aarunge nehe aabeung ang naung hula, “Niang! Anga Elia ba bale aabetat Omi mi. Ee niang, Lahatala Ehur vala aabeung ba tura ang naung.”✡ Matius 16:14; Markus 8:28; Lukas 9:19

16 Raja Herodes vengmee se ini Yesus aing veng mateng aulang muse, ana ibalet hula, “Anga oma Yohanis nehe Sasarani ba tura na nehe gahing ong patait medi angu. Angase ana bale aabeta tila!”

17-18 Raja Herodes gahing aulang, se ana etatabit omi metma Yohanis ealalil. Esarenta angu alang: raja Herodes ana ekaku Filipus ejangu ene Herodias angu aing medit ejangu ening. Se Filipus bot Herodias oleve taingbia jedung. Angu ebele Yohanis ehapat bae alolang niang hula, “Nimang raja ekang eekaku ejangu angu aing medi ekang. Se angu pi hada Yahudi ang lakal iila!” Aarunge Herodes mang aing medi. Seng muse ana nehe gahing ila Yohanis adoit at ila bui mi.✡ Lukas 3:19-20

19 Yohanis ehapat bae alolang niang aulang ang ba nehe jangu angu omi metma ealalil hula, malekang ameang hengi. Aarunge ejol mi jedung se, Herodes aing metma bui mi. 20 Bot tentara ang naung ana iot aing jagat aaung-aaung.

Herodes ana Yohanis aing veng ong avavili. Ana ateing hula, Lahatala ba aing gahing. Bot aing angu nehe aaung. Herodes ana jalit Yohanis emateng ang venghele. Aarunge mi na-nu se ana emateng angu venghele se omi bae sanang niang.

21 Ang muse ved nu adana, memet Herodias ana jol harak omi alil angu ebale. Ved angu veng, raja Herodes etung mi. Ini nehe eele ang naung imaring iot hoa etung mi angu venglebal. Nehe ba hoa angu, parenta enehe eele, tentara enehe eele, bot Galilea ehada eboma ang naung. 22 Lebal ehahama mi se, memet Herodias oal jangu kaneng angu mida tojang. Etojang angu etatabit aalus, angu ba Herodes bot nehe ba hoa ang naung ing ening sanang. Ang muse Herodes ana val jangu angu earut adang taaning hula, “Aana naba ba banang se, mang vengbanang! Aulange na metma ma enang. 23 Ne parenta ang ba aana banang paul baang aaru di, na ma enang. Na Lahatala Ene omimi metma aat palai.”

24 Ang muse val jangu angu ila iva adang taaning hula, “Niva! Aanake hula naba aaung-aaung ba na nimang veng abanang hengi?”

Ang muse iva ebalet hula, “Noal! Aaungba aana ila Yohanis ong anguba banang.”

25 Seng muse, val jangu angu hoa Herodes harak vengbanang hula, “Nimang! Na banang Yohanis ong angu metma dulang mi, vede anga ba baning hoa ma nenang!”

26 Herodes vengmeet aulang muse, omi iipi sehi. Aarunge epalai angu ana bae bale abingit jadi niang, se nehe emangpi vengmee tila angu ebele. 27 Ang muse, ana tentara enehe eele nu gahing ila bui mi Yohanis ong angu patait medi. 28 Seng muse Yohanis ong angu ini metma dulang mi baning hoa val jangu angu enang. Ana dulang angu medi muse ana abaning ila iva enang. 29 Nehe ba Yohanis eamulung ang naung vengmeet hula ini Yohanis ong angu medit baning ila tila muse, ini hoa ebaring angu medi, baning ila taloul.

Yohanis aamina esarenta angu aulang.

30 Jol nu adana, Yesus Egahing vala ba Ana ing gahing angu, emangpi bale hoa Aing harak. Emangpi ba ini ening iila, bot naba ba ini metma nehe emaring angu ini metma At mateng. 31 Aarunge angu adana, nehe toang rae ila-hoa Yesus Aing aalaping. Angu ba Aing bot Egahing vala ang naung imampi bae naadang jadi niang. Ang muse Yesus Ana Egahing vala ang naung iat mateng hula, “Ma pi ila mana taimang aalaping, e pi miaarit kabing dena hengi.”

32 Angu ebele, ini je taang mida, he ila mana taimang aabang eola aalaping.

33 Aarunge nehe toang ang naung uuling se Yesus iimal ije angu ue aadang amulung. Ang muse ini aadang taang lamal, ini iturat ila mana ba Yesus hula mi ila angu mi. 34 Yesus je taang hela muse, Ana ateing se nehe toang rae ading sehi. Ang muse Omi etatabit ijahi, se ing emangpi bae ateing niang hula ening tatalang, emenghula jumba val bae eterang vala veng niang angu edadenang. Ang muse Ana Lahatala Eomi angu metma iavomung-iapahang✡ Bilangan 27:17; 1 Raja-Raja 22:17; 2 Tawarikh 18:16; Yehezkiel 34:5; Zakharia 10:2; Matius 9:36 35-36 ila ved veng ba. Ang muse Egahing vala ang naung At mateng hula, “Nimang! Miaaung Aana nehe anga naung iot ila aabang papeang ang naung mi mod aalaping, se vedba tila bot angami anga mod niang ba ae.”

37 Aarunge Yesus iat mateng hula, “Ejehi! Iing ba malekang iahi.”

Ang muse ini bale Yesus adang taaning hula, “Aah! Nehe toang alang anga ni iahi se, ni malekang seng toang emenghula nehe egaji mitung nu edadenang metma mod beli hengi.† Surat hamulang Yunani ehur mi se hula, “Seeng perak dinar ratu aaru”. Seeng perak dinar nu turang ese, emenghula molang egaji ved nu edadenang. Taang mi e seng toang aulang angu ni harak?”

38 Yesus ihur ebalet hula, “Iini ila ateing hengi, nuba ba mod baning.”

Ini ila ateing muse, ini bale hoa vengbanang hula, “Angami roti iipi iising, bot aab aaru kolang ba ae.”

39 Ang muse, nehe toang angu emangpi Yesus iot taing vengkumpul dadi taang mihi. 40 Ini taing veng mihi iiba ratu nanu, bot iiba ari aaising.

41 Ang muse roti iipi iising bot aab aaru angu Yesus Ana medi. Ana apang ohit burang euling banang tarima kasi metma Lahatala enang. Seng muse Ana roti angu ening atatara, taning metma Egahing vala ang naung inang, e ini metma nehe toang angu veng paul. Aab aaru angu di Ana paul aulang metma ma inang. 42 Ang muse ing emangpi adang iatou vengbarang. 43 Naadang seng muse, Egahing vala ang naung mod ealehil angu akumpul se, ota arinu belta aalu aaving.

44 Nehe emangpi oma ribu iising. Angu nehe mehal ba naadang angu. Nehe jangu bot kakaneng ang naung veng taanang jedung.

45 Seng ang muse, Yesus Egahing vala arinu belta aalu angu iot je taang mida, iturat Betsaida aabang dano edenaveng angmi ila. Aarunge Aing jedung angmi mihi, e Ana nehe toang angu iot ila. 46 Ing emangpi ila tila muse, Ana dol nu taang mida Lahatala Oleve Itat mateng.

47-50 Birkua muse, Yesus bale hela. Ana uuling se Egahing vala ang naung ije angu ila dano ehahama mi tila. Aarunge ini beat at aamina at aabeta sehi, se ini eenar eele sogo angu ebele. Jala papeang muse, Yesus iamulung ila. Aarunge Ana mang jar taang lamal. Ana hula ije angu milakal muse, ini uuling Ateing. Ini mijongat etatabi. Ang muse ini itadang taaning hula, “He! Angu naba, e? Nehe oramana e, naba?”

Aarunge Yesus iat mateng hula, “Ee! Ekang iiuangmari ekang! Anga Naing.”

51 Yesus mida je taang muse, eenar eele angu mang tening. Egahing vala ang naung emangpi mijongat etatabi. 52 Yesus Ekavasa ba Ana metma nehe ribu iising alehil iahi angu, ini uuling ateing iila, aarunge ini bae Ekavasa angu iomi metma vengaanamang aaung jedung.

53 Ini ila dano edenaveng angmi muse, ini bendar Genesaret eoolol angmi teding. 54 Ini je taang hela muse, nehe toang uuling iateing. Ang muse ini moring vengbanang hula, “Oo! Yesus hoa iila oo!” 55-56 Ing emangpi bihit ila itaat mateng mana kanap, ang muse ing emangpi nehe dila ang naung tevang hoa.

Ini mang vengmeet hula Yesus ue mana nu mi ang se, ini hama-hamat nehe dila ang naung iat hoa bir babira mi iatiang. Ini veng iomit hula, “Nehe dila ang naung Yesus Ekondo tupa ang ba dei dise, ini malekang mona.” Deit aulang muse ini mona tila.