6
Ġaġek Raḳ Sën Hil Su Ġevonġ Huk Doḳ Buk-sewahsën-yi
(Mt 12:1-8; Mk 2:23-28)
Buk-sewahsën-yi* ti, lob Yesu losho yi hur maluh deyoh ya huk wit* ti ayo medeya. Lob yi hur maluh derur wit* anon la mederii raḳ nemaj mededah. Rëḳ alam Parisai* la delë medenër bë, “Nebë va sën ham kweyëh horek Buk-sewahsën-yi-ë?” Loḳ Yesu loḳ tepëḳ yah vu sir bë, “Maḳ ham su tevin ġaġek raḳ nġaa sën Davit vonġ wirek lo rë? Sën losho yi hur dediiḳahëj lo, lob loḳ ya Anutu yi dub beḳo brët vabuung sën denetunġ netu seriveng benedo ggëp Anutu mala lo. Alam-deneḳo-seriveng mu yö deyoh vu bë dega brët saga, gaḳ alam meris nebë Davit og ma. Rëḳ gga gevo vu yi hur medegga ving.” Log Yesu nër ving bë, “Mehönon Nalu tu Buk-sewahsën-yi* ala.”
Yesu Vonġ Mehö-seḳë-paya Ti Menivesa Raḳ Loḳ Buk-sewahsën-yi
(Mt 12:9-14; Mk 3:1-6)
Log Buk-sewahsën-yi* ngwë, lob loḳ ya dub-supinsën-yi menetateḳin ġaġek vu alam. Log mehöti nema vesa belooin benedo. Alam-horek-yi losho alam Parisai* medo malaj nesepa Yesu in bë degelë nabë rëḳ gevonġ benema nivesa jaḳ doḳ Buk-sewahsën-yi*, ma rëḳ nama! In denesero aggata in bë denanër ġaġek jaḳ Yesu nabë keyëh horek. Rëḳ yö raḳ ayoj ni. Lob nër vu mehö sën seḳë paya lo bë, “Kwedi ġenam ġebare doḳ vuheng atov.” Lob kedi meya nare. Log Yesu nër vu sir bë, “Sa bë doḳ tepëḳ in ġaġek ti vu ham nabë: Maḳ horek nër bë hil ġevonġ nġaa nivesa doḳ Buk-sewahsën-yi*, ma hil ġevonġ nġaa nipaya? Maḳ nër bë hil adoḳ vu alam in demedo vesaj, ma hil nid dël jaḳ sir in malaj nama?” 10 Log mala neḳo loḳ menelë sir pin, log nër vu mehö lo bë, “Ġetelo seḳëm nam!” Telo seḳë ya, lob nivesa loḳ ggökin. 11 Rëḳ alam saga ahëj sengën böpata rot, geyah desap sir raḳ bë degevonġ nabë va vu Yesu!
Yesu Vonġ Yi Hur Maluh Denetu Sinarë
(Mt 10:1-4; Mk 3:13-19)
12 Loḳ buk sënë, Yesu tah yi ya ḳedu ti in bë najom jaḳ, lob medo mejom raḳ vu Anutu buk ading rot menyëġ heng ya. 13 Log hes mala verup, lob supin yi hur maluh ya vu yi, betum ggooin sir nemadluho-mevidek-luu lo raḳ benër sir bë Sinarë. 14 Alam lo sënë: Simon sën Yesu tahi ggev ngwë raḳ bë Pita lo. Ga, ari Andreas. Ga, Yakobus lu Jon. Ga, Pilip lu Bartolomai. 15 Ga, Matai lu Tomas. Ga, Yakobus sën Alpeus nalu. Ga, Simon sën yi mehö-neruuk-alam-Rom lo. 16 Ga, Yudas sën Yakobus nalu lo, log Yudas Iskariot sën rëḳ nanër Yesu ranġah vu alam-beġö-yi lo.
Yesu Vonġ Huk Raḳ Alam Nġahiseḳë
(Mt 4:23-25)
17 Lob Yesu luḳ meya ving sir beya nare nyëġ neggumeng ti ving yi hur maluh yu böpata. Galam nġahiseḳë deyam vu nyëġ böp Yerusalem, gesir sën distrik Yudea pin, galam loo sën dus vu Ture los Sidon lo beyam desupin sir medenedo. 18 Deyam in bë degenġo yi ġaġek, log gevonġ behir niraḳsën nama na. Galam sën memö nevasap sir lo, og Yesu nevonġ menijvesa neraḳ ving. 19 Galam pin denedu sir in bë degebë nemaj jaḳ yi. In yi niwëëk ya nevonġ balam pin nijvesa neraḳ.
Yesu Nër Bë Mehönon Deyoh Vu Bë Kwaj Vesa, Gedeyoh Vu Bë Dengu
(Mt 5:1-12)
20 Loḳ Yesu vër mala raḳ menelë yi hur maluh lo, lom nër bë:
“Ham sën neraḳ vu in nġaa dob-yi lo, ham kwamin vesa.
In ham tu Anutu-yi-alam beham rëḳ medo nivesa doḳ yi nyëġ.
21 Ham sën nediiḳahëmin agi, ham kwamin vesa.
In ham su rëḳ jaḳ vu in nġaa nivesa ti vu tamusën rë.
Ham sën nesu menedo agi, ham kwamin vesa.
In ham rëḳ kwamin vesa menanöp vu tamusën.
22 Alam rëḳ degelë geham sepa doḳ Mehönon Nalu,
lob rëḳ degelë ham paya,
bedegetii ham, gedepelë ham,
gedenanër ham nabë ham nimin paya,
rëḳ mu ham kwamin vesa in nġaa saga.
23 Nabë degevonġ nabë sënë vu ham, og ham kwamin vesa, geham napisek in rot, in ham nyëvewen sën neggëp yaġek lo, og böpata rot. In wirek og ḳenuj lo denevonġ nebë sënë vu alam-denenër-ġaġek-ranġahsën lo ving.
24 Gaḳ ham sën los bengömin-ggoreksën lo, og gëpin ham!
In ham nedo raḳ nġaa sën nivesa vesa lo vorot.
25 Geham sën newa nos böp bahëmin nepup agi, gëpin ham!
In ham rëḳ jaḳ vu in nġaa vu tamusën.
Geham sën nenöp gwëbeng agi, gëpin ham!
In ham rëḳ ngu mengis ham vu tamusën bemalamin ruḳ keseh.
26 Nabë alam pin degeḳo ham arëmin jaḳ, og gëpin ham!
In ḳenuj lo denevonġ nebë saga wirek vu alam-ġaġek-kuungsën lo.”
Yesu Nër Bë Hil Ahëd Geving Alam SënDenelë Hil Paya Lo
(Mt 5:38-48)
27 “Rëḳ sa bë nanër vu ham sën nenġo sa ġaġek agi nabë: Ham kwamin pesivin alam sën denesis beġö vu ham lo. Geham gwevonġ nivesa vu alam sën degelë ham paya lo. 28 Geham najom jaḳ in alam sën deneterot ham lo nabë Anutu semu sir. Geham benġev jaḳ in alam sën denenër pelë raḳ ham lo nabë Anutu doḳ vu sir. 29 Nabë mehöti petap nengam vahi, og honġeḳ ġegwërin vahi bepetap geving. Genabë mehöti ngoo doḳ honġ röpröp-ayööng-yi, og ġenaḳah honġ röpröp ngwë geving, gaḳ su ġeġulin. 30 Nabë mehöti ketaġ nġaa ti vu honġ, og ġebo vu yi. Genabë mehöti sepos honġ nġaa vër in honġ, og su ġenanër vu nabë bo nom. 31 Nġaa sën ham ahëmin neving bë alam degevonġ vu ham lo, og yiḳ ham gwevonġ nabë saga vu sir namuġin.
32 Nabë yiḳ ham nġo ahëmin geving alam sën ahëj neving ham lo mu, og alam rëḳ degeḳo ham arëmin jaḳ in degwa tena? Gaḳ yiḳ alam pin og denevonġ nebë sënë, bahëj neving alam sën ahëj neving sir lo. 33 Log nabë ham doḳ vu alam sën deneloḳ vu ham lo mu, og alam rëḳ degeḳo ham arëmin jaḳ in degwa tena? Gaḳ yiḳ alam pin og denevonġ nebë sënë ving. 34 Log nabë ham bo nġaa vu alam gekwamin bo nabë rëḳ debo doḳ nah vu ham, og alam rëḳ degeḳo ham arëmin jaḳ in degwa tena? Gaḳ yiḳ alam pin og denevo nġaa vu sir vahi, in bë degeḳo hir nġaa vahi doḳ nah nyëvewen. 35 Gaḳ mëm ham ahëmin geving alam sën denesis beġö vu ham lo. Geham doḳ vu mehönon pin. Ham bo nġaa vu alam, gaḳ ham su kwamin bo nabë rëḳ debo nġaa ti nom vu ham doḳ nah nyëvewen. Ham gwevonġ nabë saga, log vu tamusën, og ham rëḳ natöḳ vu ham nyëvewen böpata rot benatu Anutu Vavunë nalu lo. In nevonġ semusën vu alam sën su kwaj vesa in yi rë lo, losho alam nij paya. 36 Om ham kwamin gevonġin alam medoḳ vu sir nabë sën ham Amamin Anutu nevonġ lo.”
Yesu Nër Bë Su Ġeseggi Mehö Ngwë Hir Ġaġek Nabë Ġetu Ala
(Mt 7:1-5)
37 “Ham su seggi mehö ngwë doḳ ayomin nabë yi mehö nipaya. In lob Anutu su seggi ham benanër ham nabë ham alam nimin paya. Log ham su nanër mehö ngwë nabë degeḳo nyëvewen doḳ nah hir nġaa nipaya. In lob Anutu su nanër ham nabë ham gweḳo nyëvewen doḳ nah ham nġaa nipaya. Gaḳ ham dahun nġaa nipaya sën mehönon denevonġ vu ham lo na, in lob Anutu dahun ham nġaa nipaya na geving. 38 Ham bo nġaa vu mehönon, og Anutu rëḳ bo doḳ nah vu ham rot, beham dëg napup avi, beham deġinengin gesesesin jaḳ beduḳ na, genam gök gökin megerurin geto. In yiḳ nġaa sën ham nevonġ vu mehönon lo, og Anutu rëḳ gevonġ nabë saga doḳ nah vu ham.”
39 Log Yesu nër ġaġek peggirinsën ti vu sir bë, “Maḳ mehö mala ḳenod ti yoh vu bë tato aggata vu mehö mala ḳenod ngwë? Ma! Bë nabë sënë, og luhoho rëḳ debës söv doḳ ti. 40 Hur maluh ti su kesuu yi tatovaha rë. Bë tatovaha tahu yi govek mejaḳ ni, og mëm luho ala rëḳ degëp ti.
41 Ma ġenelë ḳale mahen teka sën negga raḳ arim mala lo, log su kwam nevo ġanġ dus ti sën neggëp loḳ malam aga rë? 42 Ma nebë va sën ġenër vu arim bë, ‘Ari-e! Ḳööḳ gesa hevonġ ḳale vër in malam ġahis rë.’ Gwelë rë! Honġ mehö kwam luu! In ġanġ neggëp loḳ nġo malam ġahis! Nġo gwevonġ ġanġ dus ti sënë vër in malam govek rë, loḳ mëm rëḳ gwelë nġaa mahen teka sën neggëp loḳ arim mala aga nivesa meġebo vër.”
Yesu Nër Bë Ḳele Nipaya Yö Nesis Anon Nipaya
(Mt 7:17-20; 12:33-35)
43 “Ḳele nivesa su nesis anon nipaya rë. Log ḳele nipaya su yoh vu bë rëḳ ngis anon nivesa rë. 44 Om mehönon degelë ḳele anon, loḳ mëm dejaḳ ni nabë ḳele nivesa, ma nipaya. In mehöti su nerur mori anon raḳ aggis niggin ti jes rë. Log mehöti su nerur vud anon raḳ ḳele niggin nipaya ti agga rë. 45 Om mehö nivesa neḳo nġaa nivesa vër loḳ nġaa nivesa sën nesupin meneggëp loḳ ayo lo, menenër yam ranġah. Log mehö nipaya neḳo nġaa nipaya vër loḳ nġaa nipaya sën nesupin meneggëp loḳ ayo lo, menenër yam ranġah. Mehönon avij nenër ġaġek sën neggëp loḳ ayoj lo, meneyam ranġah.”
Yesu Tahu Ġaġek Raḳ Sën Hil Adev Begganġ Lo
(Mt 7:24-27)
46 “Ham ayemin neloḳ sa bë, ‘Mehöböp, Mehöböp!’ rëḳ ham su nenġo sayeġ rë in va? 47 Alam sën denam vu sa bedegenġo sa ġaġek bedesepa doḳ lo 48 og sir nebë mehö sën lev yi begganġ raḳ nedo ġelönġ böp, belev mudeng len luḳ ya rot. Log bël vaar böpata beya mevuv raḳ begganġ lo, rëḳ su yoh vu bë kevoh rë. In mehö sënë yö lev niwëëk mero. 49 Gaḳ alam sën degenġo sa ġaġek rëḳ su desepa doḳ rë lo, og sir nebë mehö sën lev yi begganġ raḳ nedo dob vavunë mu lo. Su lev mudeng luḳ ya ġebinë rë, om bël vaar beya mevuv raḳ begganġ saga, lob kevoh ya pevis, benipaya raḳ ya veröḳ yi.”