5
Jesú yobanina
Nohiria misco jisi tsi maca chahitaxëni Jesu tëmahinaniquë. Tëmahinahax tsi quiha ja tsahoniquë. Jatsi jahuë rabëtiria bo ja qui quëtsoniquë jahuë chani nicaxëna. Jatsi jato tiisimati ja chitahëhuaniquë. Ja nëcaniquë:
Shoma ca nohiria
Lucas 6.20-23
—Shoma tsi xo toa Dios jabi ja nariscanai ca cahëxëni cabo.
Jató-na xo Dios. Jato otoxëhi quiha.
‘Shoma tsi xo toa cohuë cabo.
Jato bëpasimaxëhi quiha Dios ra.
‘Shoma tsi xo toa shinapënicanaibo.
Naa mai tëquë ibohuacaxëcani quiha.
‘Shoma tsi xo toa Dios mëstë ó quëëcanaibo.
Jato ranihuaxëhi quiha Dios.
‘Shoma tsi xo toa nohiria huëtsa bo mëbicanaibo.
Jato mëbixëhi quiha Dios.
‘Shoma tsi xo toa shinajiaxëni jaya cabo.
Dios jiscaxëcani quiha.
‘Shoma tsi xo toa iquinacasyamacanaibo.
Dios baquë bo quënahacacaxëcani quiha.
10 ‘Shoma tsi xo toa tënëmahacacanaibo jia ca ja acanai quëshpi na.
Jató-na xo Dios. Jato otoxëhi quiha.
11 ‘Shoma xo mato, ëa iqui tsi nohiria bá mato ocahuaquë no, mato ja yosicaquë no, mato ja quiahuacaquë no. 12 Rani-ranicana, anomaria ca copi mato bax janahacaxëhai quëshpi na. Jabi toca tsi mato rëquë ca Dios Chani yoanish cabo tënëmahacani quiha jato ri.
Chopara, huëana, tihi cabo jascaria xo chahahuacanaibo
Marcos 9.50; Lucas 14.34-35
13 ‘Chopara jascaria xo mato, maí ca nohiria bo oquëhuati. Jabi jahuë tëë bënopihi tsi anoma xo toa chopara ra. ¿Jënahuariaxo ja tëëhuahacatëquëna ra? (Jascaria, mato jabi jia ca pi ma bënono tsi ¿jënahuariaxo raca maí ca nohiria bá ëa cahëna?) Chopara yoi ca jascaria ma niahacaxëti xo pë, mahitsa ma nori quëshpi na.
14 ‘Huëa jascaria xo mato, maí ca nohiria bo huëahuati. Jabi jonëtimaxëni tsi xo tëmachí ca yacata. Baquichá tsi bëroria tsi xo jahuë pëxë bo. 15 Jascaria, mato pëxë tsamaxo tsi caca namá janayamaqui mato. Jama, mana, naa jahuë iti ó janaqui mato, xobó ca nohiria bo tëquë bax huahuati. 16 Jasca, nohiria bo bësojó tsi huahuapaima xo mato jabi jia cabo, ma acai ca ja jiscano iquish na. Jisí tsi mato mana ca Jahëpa oquëhuacaxëcani quiha.
Jatihuahacaxëhi quiha Quënëhacanish cabo
17 ‘¿Quënëhacanish cabo niahi ë joni pa? Iyamaquia ra. Quënëhacanish cabo jatihuahi ë joquë ra, niahi mari. 18 Mato parayamaquia ra. Niahacapistiariayamaxëhi quiha Quënëhacanish cabo ó ca huësti ca yoba pistia ra. Jatihuahacaxëhi quiha jahuë yoba tëquë. 19 Quënëhacanish cabo ó ca yoba iriama ca pi nicayamahi tsi oquëyamaxëhi quiha toa nohiria ra, Dios otohai cató no. Jasca, “Mahitsa tsi xo toa yoba” i pi nohiria huëtsa qui ja no tsi chama-chamaria Dios qui yoixëhi quiha ja ocahaina. Mana tsi iriamaxëhi quiha toa ocahai cato ra. Jama, Quënëhacanish cabo ó ca yoba bo pi nicahi tsi huëtsa bo pi nicati tiisimahi tsi, oquë-oquëriaxëhi quiha toa nohiria ra, Diós otohai cató no. 20 Japi mato parayamaquia. Dios Chani cahëxëni cabo, fariseobo, tihi cabo pi mato mëstë huinoyamano tsi Diós otohai ca qui jicopistiayamariaxëqui mato ra.
Caxahaina
Lucas 12.57-59
21 “ ‘Joni bo ayamahuë. Namëhacaxëti xo tsohuëcara ca joni huëtsa acax cato” i mato naborëquëbo qui Moisés yoba ni quiha. 22 Jama, mato qui ë yoahai ca tsi xo naa ra: Copihacaxëti xo tsohuëcara ca jabë xatë qui caxahai cato ra. Jabë xatë pi pasomaha chanihi tsi chama, naa juez qui ja bëhacaxëti xo copihacati. Jabi tënëtiya qui niahacati basima tsi xo toa tsohuëcara ca jabë xatë qui “Yoyoxëni xo mia pë” iquii cato. 23-24 Japi mabë xatë bo ya rabënaparicana, Dios qui arahi bocanox pari. Jama, Dios xobo xo pi mato qui caxa ca xatë shinaquí tsi Dios qui ma acatsai ca jahuë janaparicahuë. Jariapari mato qui caxa ca xatë qui bocata. Mabë xatë ya ma rabënaparino ra, Dios qui aranox pari. Rabënahax jahari Dios xobo qui bocata araxëna, ma bëha ca jahuë ja qui axëna.
25 ‘Tsohuëcara pi mato pasomaha-no tsi mëri tsi ja bëta rabënacana. Bamayamacana. Tocacana, gobierno chama bo qui mato ja mëayamano, copihacati. Tocapijano tsi preso qui ma niahacamitsa ra. 26 Toá quima ma tsëquënox pari tsi toá cuenta pari jatihuaxëqui mato iquia.
Anoma ca jocha
27 “ ‘Bënë jaya ca yoxa biyamacahuë” mato rëquëyamabo yoahacani quiha. Jabi toa yoba ma nicaquë ra. 28 Jama, jahuë bëro yoí pi bënë jaya ca yoxa tsayahi tsi ja bëta jochahi quiha bicatsai ca nohiria jahuë shina ó no. Ja bëta jobonahai jascaria tsi xo toa ja acaina. 29 Jabi mato oquë ca bëro pi mato jochamano tsi toa bëro tsëcacahuë. Niacahuë. ¿Oquëyamayamahi ni mato bëro pistia bënohaina, tënëtiya qui mato yora tëquë niahacayamano iquish na? 30 Mato oquë ca mëquënë́ pi mato jochamano tsi toa mëquë mëxtëquëcahuë. Mëxtëquëxo tsi niacahuë. ¿Oquëyamayamahi ni mato mëquë bënohaina, tënëtiya qui mato yora tëquë niahacayamano iquish na?
Ahui niahaina
Mateo 19.9; Marcos 10.11-12; Lucas 16.18
31 ‘Jasca, “Ahui pi niaquí tsi ja qui niati papi bënë́ ati xo” ¿i mato naborëquëbo qui Moisés yamayamani? 32 Jama, ë yoahai ca tsi xo naa: Anoma tsi xo bënë́ jahuë ahui niahaina iquia ra. Mahitsa pi jahuë ahuini, naa joni huëtsa ya jobonayamahai ca ahui niaquí tsi jahuë ahui jochamahi quiha pë, bënë huëtsa ja biquë no. Jascaria, jochaxëhi quiha jahuë ahui bichi ca joni ri.
Parayamahai ca chani
33 ‘Jabi mato naborëquëbo yoahacani ca yoba bo ma nicaniquë iquia. “Dios bax toa axëquia ra” i pi ma no tsi mato chani jatihuacana. “Anoma tsi xo toa ma ayamahaina tocaquí na” ii quiha Dios yoba ra. 34 Jatsi, ë yoahai ca tsi xo naa: Oquë tsi xo toa ma bëpahaina. Jasca, Dios bësojo xo tsi jurar-ayamacana, “Axëquia ra” i nohiria qui ma quë no. Jasca, “Naipá tsi parayamaquia, axëquia ra” i nohiria qui yamacana, ma quëbiquë no. Diós yonahai iti tsi xo toa ra. 35 Jascaria, “Noba maí tsi parayamaquia; axëquia ra” iyamacana, ma quëbiquë no, Ibo Dios mai ja nori iqui na. Jasca, “Jerusalén tsi parayamaquia” iyamacana, noba chama-chamaria yaca ja nori quëshpi na. 36 Jasca, “Noho mapó tsi parayamaquia” iyamacana. ¿Jënahuariaxo mato boo chëquë ma joxohuana? 37 Jama, “Axëquia, ayamaquia” tihi roha ca icana, ma quëbiquë no. Jahuëcara huëtsa pi ma yoano tsi Yoshi quima tsi xo toa ma yoahaina ra.
Jahari nohiria copihaina
Lucas 6.29-30
38 ‘Jabi mato naborëquëbo yoahacani ca yoba ma nicaniquë iquia. “Nohiria huëtsa bëro quëshpi tsi jahuë bëro yoi copihacaxëti xo; jasca, nohiria huëtsa xëta quëshpi tsi jahuë xëta yoi copihacaxëti xo” i mato yoba ni quiha. 39 Jama, ë yoahai ca tsi xo naa: Yoixëni ca joní pi mato yosino tsi jahari iquinayamacana iquia. Tsohuëcaracá pi mato tapaishano tsi caxayamacana. Ja qui mato tamo huëtsa acana tapaishahacati. 40 Jasca, mato camisa pi biriacasquí tsi mato saco ri ja bino. 41 Jasca, huësti kilómetro pi soldado bá jato sota bo mato papimano tsi kilómetro huëtsa jato bax ma bocano jato mëbixëna. 42 Jasca, tsohuëcaracá pi mato jahuëcara bënariano tsi ja qui acahuë. Tsohuëcaracá pi mato jahuëcara tanacasno tsi ja qui prestahuahacahuë. Tihi tsi xo toa noho yoba ra.
Noqui pasomaha cabo no noihaina
Lucas 6.27-28, 32-36
43 ‘Jabi mato naborëquëbo yoahacani ca yoba ma nicaniquë iquia, naa “Mato rabëti bo noicahuë; jama, mato pasomaha cabo qui caxacahuë” iquiina. 44 Jama, mato qui ë acai ca yoba tsi xo naa: Mato pasomaha cabo noicahuë iquia. Jasca, mato yosicanaibo bax bëhoxcana ra. 45 Tocapiquí tsi mato naipá ca Jahëpa baquë bo ma nori ca jismaxëqui mato ra. Jatiroha cabo mëbihi quiha Dios. ¿Jiaxëni cabo, yoixëni cabo tëquë, tihi cabo qui huahuayamayamahi ni jahuë bari ra? Jasca, jia ca acanaibo, anoma ca acanaibo, naa jatiroha cabo qui oi paquëmahi quiha. 46 Mato rabëti bo roha pi noihi tsi ¿jënahuariahax nohiria huëtsa ma oquëna? Tocapimano tsi ¿mato copixëhi ni Dios pa? 47 Jasca, mato rabëti bo roha pi mëbihi tsi ¿nohiria huëtsa oquë ni mato pa? Iyamaqui mato ra. Tocacani quiha Dios cahëyamacanaibo ri. 48 Jatsi quësotimaxëni ca jabi ma jayati xo, naa mato naipá ca Jahëpá-na jascaria. Tihi tsi xo toa noho yoba ra.