19
Juuˈ kihꜗ Zaqueo
1 Maˊ gaꜙheꜗ Jesús jeeˊ jwɨɨˉ Jericó, ngooꜗ bihꜗ hä̱ä̱yˊ jwëꜗ. 2 Jeeˊ ja̱ˉ maˊ gyaˈ ja̱a̱ˉ dsaˉ chaˉ kuuˊ hi̱ˉ maˊ che̱e̱ˉ Zaqueo, dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱ꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˊ ko̱o̱ꜗ kuˊsɨhˉ. 3 Maˊ hnøøyˈ maˊ jë̱ë̱yˈ Jesús. Pero saꜙ gaꜙtë̱ë̱yꜘ maˊ jë̱ë̱yˈ jeeˊ kihˈ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ, jëëhꜘ maˊ la̱a̱yˈ ja̱a̱ˉ dsaˉ bëëhˊ pihꜗ. 4 Heˉja̱ˉ ngooyꜗ koˉchihˊ taꜙ chaˊnëˊ. Gaꜙwɨɨyꜗ gyʉʉhˈ hmaˉ sicómoro mahꜗ jë̱ë̱yꜗ Jesús. Jëëhꜘ taꜙ ja̱ꜙ maˊ dsaˉngëëyꜘ. 5 Maˊ yaꜙjä̱hꜙ Jesús jeeˊ ja̱ˉ, gaꜙjëëyꜗ taꜙ gyʉʉhˈ, gaꜙjë̱ë̱yꜗ Zaqueo lle̱e̱ˋ gyʉʉhˈ hmaˉ. Mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ:
—Zaqueo, jña̱a̱ˋ naꜗko̱hꜘ jeeˊ naˉ. Jëëhꜘ, naꜗ jmeeꜙ biiꜗ naˊjä̱nˈ chaˊnehꜙ kyahꜗ.
6 Ja̱ˉgaˊ gaꜙjña̱a̱yꜗ koˉchihˊ. Peerꜙ jë̱ë̱ˉ dsëyꜗ gaꜙtëëyˉ chaˊnehꜙ kiyhꜗ. 7 Maˊ gaꜙjëëꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ heꜘ, gaꜙløøyꜗ hlëëyhꜙ wɨɨꜘ kihꜗ Jesús, kihꜗ heˉ gaꜙjä̱yꜘ chaˊnehꜙ kihꜗ ja̱a̱ˉ dsaˉ waˊ hi̱ˉ chaˉ hi̱ˉ. 8 Mahꜗ gaꜙnooˉ Zaqueo jeeˊ maˉgyaˈ, gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ:
—Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, kwanˋ to̱ꜗdsaahˋ heˉ chaˉ kinꜙ kwëëhnꜚ dsaˉ hi̱ˉ täˉñeeꜘ. Läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˉhɨ̱ɨ̱nꜗ kuuˊ kihˈ, ngëënˊ kiyhˈ kye̱ꜘ ju̱hꜙ.
9 Mahꜗ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ:
—Naꜗ maˉla̱a̱ꜘ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ tä̱ä̱hˊ chaˊnehꜙ laˉ. Jëëhꜘ, dsaˉñʉʉhˉ laˉ, la̱a̱ꜗ ja̱ˉbaˊ saˊju̱ˉ kihꜗ Abraham kaˉlähꜘ. 10 Jëëhꜘ, Hi̱ˉgaꜙlë̱ë̱ꜗngoꜗ laˉ, maˉjay˜ hnaayhˉ hi̱ˉ naˉhë̱ë̱ˈ mahꜗ lä̱ä̱yꜗ.
Juuˈ naˉhmääˊ läꜙko̱o̱ˉ laꜗ kihꜗ u̱u̱ˉ dsaˉ hi̱ˉ gaꜙjmeeꜘ taˊ kya̱a̱hˊ kuuˊ
(Mt. 25:14-30)
11 Maˊ tä̱ä̱hˊ dsaˉ maˊ nuuˉ kihꜗ Jesús, heˉja̱ˉ gaꜙhlë̱ë̱yhꜗ juuˈ naˉhmääˊ läꜙlaˉ. Jëëhꜘ maˉngooꜗ yaˉjä̱yhꜙ kihꜗ Jerusalén hiꜙ maˊ jmeeꜙ dsaˉ hʉʉˊdsëˉ, läꜙcha̱hꜘ ja̱ˉ maˊ le̱e̱ꜘ Jesús dsaˉtaˊ mahꜗ jmeeyꜗ hihꜙ kihꜗ dsaˉgooyˈ. 12 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ:
—Maˊ cha̱a̱ˉ ja̱a̱ˉ dsaˉjø̱ø̱hˈ hi̱ˉ ngooꜗ jeeˊ jwɨɨˉ ʉ̱ʉ̱ꜘ jeeˊ hñaaˈ dsihꜘ le̱e̱yꜘ dsaˉtaˊ jø̱ø̱hˈ, ja̱ˉgaˊ jä̱yhꜘ gooyˈ. 13 Jä̱ä̱ꜗ ja̱ˉgaˊ yaˉhë̱ë̱yˈ, gaꜙtëëyhꜗ gya̱a̱ꜗ moz˜ kya̱a̱yꜗ. Gaꜙkwëëyhꜗ maꜙ ko̱o̱ˉ cho̱o̱hˊ kuuˊ läꜙja̱a̱yˉ. Mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ: “Jmeeˊ hnähꜘ taˊ kya̱a̱hˊ kuuˊ laˉ, taˊko̱ˉji̱i̱hˈ läꜙhë̱ë̱nˊ.” 14 Pero dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ jwɨɨˉ ja̱ˉ, maˊ naˉhøøhˊ kihˈ dsaˉjø̱ø̱hˈ heꜘ. Heˉja̱ˉ gaꜙche̱e̱yꜗ dsaˉ kaahˋ kiyhˈ hi̱ˉ dsaˉjähˋ jeeˊ ja̱ˉ: “Saꜙ hnøøˉ jnäähˈ le̱e̱ꜘ dsaˉ naˉ dsaˉtaˊ kya̱a̱ˈ jnäähˈ.”
15 ʼLäꜙko̱o̱ˉ maˊ ja̱hˈ dsaˉjø̱ø̱hˈ heꜘ, maˉngëëꜘ maˉhña̱a̱yˈ taˊ, gaꜙjmeeyꜘ madaꜚ dsaˉtëëyhꜙ moz˜ hi̱ˉ gaꜙkwëëyhꜗ kuuˊ mahꜗ jëëyꜗ haˉ ko̱o̱ˉ teꜗ kuuˊ maˉlɨh˜ moz˜ heꜘ. 16 Jaꜗ hi̱ˉ toˉnëˊ heꜘ, gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ: “Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, kya̱a̱hˊ kuuˊ kyahˈ maˉlɨhn˜ ko̱o̱ˉ gaˊ gyaˈ läꜙko̱o̱ˉ teꜗ heˉ gaꜙkwëëhˋ jnäꜘ.” 17 Dsaˉtaˊ jø̱ø̱hˈ heꜘ gaꜙjähꜘ sɨɨyhꜙ: “Lluꜗ baˊ taˊ kyahˈ, hneˉ moz˜ llu̱u̱ꜗ kya̱a̱nꜙ. Kihꜗ heˉ maˉmiˉtehˋ kya̱a̱hˊ miihˉ heˉ gaꜙtoohnꜗ goohˉ, le̱e̱hꜘ dsaˉtaˊ kihˈ gyaꜗ jwɨɨˉ.” 18 Jaꜗ hi̱ˉ jñahꜘ heꜘ hi̱ˉ gaꜙjähꜘ: “Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, kuuˊ kyahˈ maˉlɨh˜ hñaꜘ ju̱hꜙ läꜙko̱hꜘ teꜗ kuuˊ heˉ gaꜙkwëëhˋ jnäꜘ.” 19 Hiꜙ gaꜙsɨɨyhꜙ kaˉlähꜘ hi̱ˉ heꜘ: “Hneˉ kaˉlähꜘ le̱e̱hꜘ dsaˉtaˊ kihˈ hñaꜘ jwɨɨˉ.”
20 ʼHiꜙ jaꜗ jñahꜘ kaˉlähꜘ hi̱ˉ gaꜙjähꜘ: “Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, heeꜚ kuuˊ kyahˈ laˉ, gaꜙløønꜗ lluꜗ kya̱a̱hˊ hmɨɨhˉ dsaˊluuˉ. 21 Jëëhꜘ, gaꜙläꜙgohnꜙ kya̱a̱hˊ hneˉ kihꜗ heˉ hä̱ä̱hˈ kya̱a̱hˊ taˊ kyahˈ. Jmeehˉ kyahꜗ heˉ laꜗ kihꜗ jñahꜘ hiꜙ choohˊ taˊ jeeˊ saꜙ jngëëhˉ.” 22 Mahꜗ gaꜙjäyhꜘ sɨɨyhꜙ: “Heˉ baˊ cheˉ hlë̱ë̱hˈ hneˉ moz˜. Kya̱a̱hˊ ja̱ˉbaˊ juuˈ heˉ maˉhlëëhˊ llanˋ taˊ kyahˈ. Maˉñehˊ baˊ hneˉ heˉ hä̱ä̱nˈ, mahꜗ jmeenꜙ kinꜙ heˉ laꜗ kihꜗ jñahꜘ hiꜙ choohnˊ taˊ jeeˊ saꜙ maˉjngëënꜗ. 23 ¿Heˉlaˈ saꜙ gaꜙtøøhˈ kuuˊ kinꜙ banco mahꜗ maˉlaꜙ maˉja̱hn˜ maˊ ngëëhˊ kinꜙ läꜙkye̱ˉ saˊjo̱o̱ꜘ kihꜗ?” 24 Mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ ja̱ˉ: “Jñuuhˊ hnähꜘ kuuˊ heˉ cho̱o̱yhˉ naˉ mahꜗ kwëëhˋ hnähꜘ hi̱ˉ chaˉ kihꜗ gyaꜗ ko̱o̱ˉ naˉ.” 25 Dsaˉ heꜘ gaꜙjähꜘ sɨɨyhꜙ: “Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱nꜙ, pero dsaˉ naˉ chaˉ baˊ kiyhˈ gyaꜗ ko̱o̱ˉ naˉ.” 26 Pero jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ: “Hi̱ˉ chaˉ kihꜗ, hyoyhꜙ chaˉgaˊmiihˉ. Mahꜗ hi̱ˉ chaˉ miihˉ kihꜗ, dsaˉjñuhꜗ goˉte˜ baˊ heˉ chaˉ kiyhꜗ. 27 Läꜙja̱ˉ kaˉlähꜘ läꜙjë̱ë̱ꜙ hi̱ˉ naˉhøøhˊ kinꜙ, hi̱ˉ saꜙ maˊ hnøøˈ maˊ jmeenˋ hihꜙ kihꜗ, goˉkya̱a̱ꜙ kya̱a̱nꜙ taꜙ laꜙ mahꜗ ku̱hˈ luuyˊ chaˊnënꜙ laˉ.”
Gaꜙheꜗ Jesús naˉdsë̱ë̱˜ burr˜ jwɨɨˉ Jerusalén
(Mt. 21:1-11; Mr. 11:1-11; Jn. 12:12-19)
28 Maˉngëëꜘ maˉhlëëhꜘ Jesús juuˈ ja̱ˉ, gaꜙheyꜗ jwëˈ ngooyꜗ taꜙ Jerusalén. 29 Maˊ ngooyˈ yaꜙchu̱yhꜙ jwɨɨˉ Betfagé kya̱a̱hˊ Betania, jä̱hꜙ kihꜗ mohꜘ heˉ che̱e̱ˉ Olivo, gaꜙche̱e̱yꜗ u̱u̱ꜗ discípulo kya̱a̱yꜗ. 30 Gaꜙsɨɨyhꜙ:
—Goˉnääꜘ hnähꜘ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ mähˉ heˉ nøøꜘ taꜙ chaˊnëˊ. Waˊraˉ gaꜙtë̱ë̱hꜘ hnähꜘ jeeˊ ooꜙ, jnäähꜙ hnähꜘ ja̱a̱ˉ burr˜ mähꜗ hi̱ˉ naˉhñuuhˊ, hi̱ˉ saꜙ gaˊ maˉwɨɨꜗ dsaˉ. Ja̱ˉ che̱e̱hˋ hnähꜘ mahꜗ yaˊjä̱ä̱hꜙ hnähꜘ taꜙ laꜙ. 31 Cherˊmahꜗ cha̱a̱ˉ hi̱ˉ gaꜙngɨɨꜘ juuˈ kyahꜗ hnähꜘ heˉlaˈ che̱e̱hˊ hnähꜘ burr˜ naˉ, ja̱ˉ jwɨɨhꜘ hnihꜘ läꜙlaˉ: “Jmeeꜙ biiꜗ kihꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ kya̱a̱ꜗ jnäähˈ baˊ laˉ.”
32 Heˉja̱ˉ gaꜙnääꜗ baˊ hi̱ˉ gaꜙche̱e̱yꜗ heꜘ. Hiꜙ gaꜙjnä̱ä̱yhꜙ baˊ läꜙko̱hꜘ gaꜙjäyhꜘ. 33 Läꜙko̱o̱ˉ maˊ tä̱ä̱yhˊ che̱e̱yhˉ burr˜ heꜘ, gaꜙjähꜘ dsaˉjʉʉˊ burr˜ sɨɨyhꜙ:
—¿Heˉlaˈ che̱e̱hˊ hnähꜘ burr˜ naˉ?
34 Mahꜗ gaꜙjähꜘ discípulo heꜘ sɨɨyhꜙ:
—Heˉ jmeeꜙ biiꜗ kihꜗ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ baˊ laˉ.
35 Heˉja̱ˉ naˊjä̱ä̱yˉ burr˜ heꜘ jeeˊ chehˈ Jesús mahꜗ gaꜙkyeˉ dsaˉ hmɨɨhˉ kihꜗ kaˊluuˊ burr˜. Ja̱ˉgaˊ gaꜙwɨɨꜗ Jesús burr˜ heꜘ. 36 Läꜙko̱o̱ˉ maˊ ngooˈ Jesús, läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ maˊ ja˜ hmɨɨhˉ kihꜗ läꜙ häˊ jwëꜗ. 37 Maˊ ngooyˈ yaꜙjä̱yhꜙ jyooꜚ kihꜗ mohꜘ Olivo, peerꜙ maˊ cha̱a̱ˉ lluꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ kya̱a̱yꜗ hi̱ˉ maˊ cha̱a̱ꜗ kaahˋ kiyhˈ. Maˊ tooyh˜ mɨɨhˊ, kwayꜙ tiˊhmaahˊ kihˈ Dio kihꜗ läꜙjëꜙ heˉ jʉhˉga̱a̱ˉ heˉ gaꜙjëëyꜗ. 38 Maˊ jäyhꜘ:
—¡Dio kya̱a̱hˊ Dsaˉjø̱ø̱hˈ jnänˋ hi̱ˉ jaꜗ naˉ läꜙhihꜙ kiyhꜗ! Waˊ hiiꜘ tiiˊ gyʉʉhˈ jmɨˉgyʉʉꜙ. ¡Heˉ baˊ cheˉ jø̱ø̱hˈ la̱a̱ꜗ hi̱ˉ gyaꜗ gyʉʉhˈ!
39 Ja̱ˉgaˊ ko̱ˉlla̱a̱ˊ fariseo hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jeeˊ kihˈ dsaˉ heꜘ gaꜙjäyhꜘ:
—Taˉjwohꜗ, taꜙ kwaˉ jwëˈ hlëëhꜙ discípulo kya̱a̱hꜗ läꜙnaˉ.
40 Heˉja̱ˉ gaꜙjähꜘ Jesús sɨɨyhꜙ:
—Jwë̱ë̱hn˜ hnähꜘ, cherˊmahꜗ dsaˉ laˉ gaꜙtʉꜗ hlëëhꜙ läꜙnaˉ, ku̱u̱ˊ heˉ täähˊ laˉ hlëëhꜗ llayꜚ.
41 Läꜙko̱o̱ˉ maˊ gaꜙtë̱ë̱ꜘ Jesús chu̱hꜙ kihꜗ Jerusalén, gaꜙjëëyꜗ taꜙ jeeˊ jwɨɨˉ ja̱ˉ. Peerꜙ gaꜙkɨˊ gaꜙhooyhꜗ kihꜗ dsaˉ cha̱a̱ˉ jeeˊ ja̱ˉ. 42 Hiꜙ gaꜙjäyhꜘ:
—Heˉ baˊ cheˉ lluꜗ kyahꜗ hnähꜘ, waˊraˉ jähꜘ kihꜗ läꜙngëëhꜘ hnähꜘ jmɨɨˊ naˈ, hi̱i̱ˉ naˉ hi̱ˉ leꜘ jmeeꜗ hɨɨꜗ tiiˊ kyahˈ hnähꜘ. Pero saꜙ jnäꜘ heˉ ja̱ˉ kyahꜗ hnähꜘ naꜗ gaˉjʉhˉ. 43 Jëëhꜘ, jäꜙ jmɨɨˊ hlɨɨhꜗ kyahꜗ hnähꜘ. Dsaˉ hi̱ˉ naˉhøøhˊ kyahˈ hnähꜘ dsaˉta̱a̱yhˋ läꜙkuˊ läꜙji̱i̱ꜗ jeeˊ jwɨɨˉ kyahꜗ hnähꜘ mahꜗ sa̱a̱yhꜗ hnähꜘ läꜙhiiꜘ nëˊ goˉte˜. Niꜙ koˉta̱a̱ˊ moꜙsoꜙ chaˉ jeeˊ lä̱ä̱hꜘ hnähꜘ. 44 Sohˊhlayꜗ goˉte˜ naˊhyahˉ heˉ naˉjnëˉ jwɨɨˉ kyahꜗ hnähꜘ. Ja̱ˉ ji̱i̱hˈ maˉja̱a̱ꜘ hnähꜘ kihꜗ dsaˉ heꜘ. Sohˊhlaꜗ mɨˈku̱u̱ˊ heˉ laꜗ naˊhyahˉ, kihꜗ heˉ saꜙ gaꜙjmeehˊ hnähꜘ heˈ heˉ jaꜗ hi̱ˉ maˊ lä̱ä̱ˈ hnähꜘ.
Gaꜙhwë̱ë̱ꜗ Jesús dsaˉ hi̱ˉ maˊ tä̱ä̱hˊ hnɨɨꜙ jeeˊ chihˈ gwahꜙ
(Mt. 21:12-17; Mr. 11:15-19; Jn. 2:13-22)
45 Maˊ gaꜙheꜗ Jesús jeeˊ chihˈ gwahꜙ jʉʉhꜙ, gaꜙløøyꜗ hëëyꜙ kihꜗ läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉ hi̱ˉ maˊ llaꜙ hmoohˊ jeeˊ ja̱ˉ. 46 Mahꜗ gaꜙsɨɨyhꜙ:
—Läꜙlaˉ naˉsɨɨˉ juuˈ kihꜗ Dio: “Hneˉ kinꜙ läꜙche̱e̱ˉ hneˉ jeeˊ ngɨɨꜙ dsaˉ kihꜗ Dio.” Pero maˉjmeehˊ hnähꜘ läꜙko̱o̱ˉ tooˉ jeeˊ dsaˉta̱a̱hˋ dsaˉhɨ̱ɨ̱ˉ baˊ.
47 Ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ ko̱o̱ˉ jmɨɨˊ maˊ hlë̱ë̱h˜ Jesús dsaˉ jeeˊ chihˈ gwahꜙ. Pero läꜙjë̱ë̱ꜙ dsaˉka̱a̱hˊ kya̱a̱ˈ jmiˉdsaˉ kya̱a̱hˊ taˉjwohꜗ kya̱a̱ꜗ ley kya̱a̱hˊ dsaˉka̱a̱hˊ kihˈ jeeˊ jwɨɨˉ ja̱ˉ, maˊ hnøøyˈ maˊ jngëëyhˈ Jesús. 48 Saꜙ gaꜙjnøøyhꜗ haˉ läꜙ maˊ jmeeyˈ mahꜗ maˊ jngëëyhꜗ Jesús, jëëhꜘ jwë̱ë̱ꜘ dsaˉ maˊ tä̱ä̱hˊ jëë˜ ko̱o̱ˉ hwehˉ, nuuyˉ juuˈ heˉ kwaꜙ Jesús.