28
'En₅₄ Pablo 'uë₃ Malta a₂niog₅ jë₄ jmɨ₁ŋí'₄
Jme₁ma₂ca₂ló₂ jnia'₅₄ ca₂le₃jág₃, jaun₂ guë́₄ ca₂rë₃ne₄ jnia'₅₄ a₂chei₂ Malta 'uë₃ jaun₂, a₂niog₅ jë₄ jmɨ₁ŋí'₄. Dsa₂ chan₂ ja₁jaun₂ ca₂jmo₃ bá₄ dse₃ dsɨ́₅ ja₁con₂ jnia'₅₄. Ca₂dsia₃ dsa₂ si₂ pa₁ jaun₂ ca₂të₃ jnia'₅₄ a₂jme₁dsion'₂, ia₁ a₂ŋɨ́₄ lë₃ güɨ́g₂, dsó₅ jmɨ́₅ në́₃. Pa₄ guë'₂ në́₃ qui₂ca₂cág'₃ nɨ₁'ma₂ quein₂. Lia'₂ con'₂ jme₁'ein₅₄ tó'₅ dsi₂si₂, con'₂ tsá₃ jáin₅ ca₂o₃'ɨ́n₃ jan₂ dsɨ₂mɨ'₂ a₂cuɨng₂₃ jme₁ca₂'ë́'₂ dséi₂ quió'₅, ca₂chi₃dséin₂ mɨ₂gu₂ Pa₄. Jme₁ca₂jág₃ dsa₂ chan₂ ja₁jaun₂ 'en₅₄ dsɨ₂mɨ'₂ chi₁dsein₅₄ mɨ₂gu₂ 'éi₂, qui₂ca₂dsia₃ jág₁ guioin₅₄ qui₂ca₂tsɨ́'₃ rɨin'₅₄:
―I₂ma₂jŋɨ'₃ dsa₂ bá₄ dsa₂ në₅. O₁jŋia'₅₄ la₂ ca₂lóin₂ ne₄ jmɨ₁ŋí'₄, la₁ tsá₃ 'i₄ 'éi'₃ a₂le₃chain₂ guë́₄.
La₁ qui₂ca₂bí₂ Pa₄ mɨ₂gu₂ jaun₂ në́₃, ca₂tán'₂ dsɨ₂mɨ'₂ dsi₂si₂. La₁ tsá₃ 'e₂ ca₂jén'₃ Pa₄ 'i₁ca₂juɨg₄. Ca₂le₃jɨ́n₃ dsa₂ jme₁le₁jŋia₂₃ guióng₃ dsɨ₂juɨ₅ quió'₅ Pa₄, o₃ jme₁dsɨ₃'ɨin₅ 'e₂, jóin₂ dsɨ₂juɨ₅. La₁ jme₁co₂lág₂ jaun₂, ia₁ ca₂jág₃ tsá₃ 'e₂ i₁jén'₄ guë'₂ Pa₄, jaun₂ ca₂i₃jiog₅ dsɨ́₅ të₂le₃ siá'₂, qui₂ca₂tsɨ́'₃ rɨin'₅₄ a₂lɨ́n₅ Pa₄ jan₂ diú₄.
Cau₅ jaun₂ jme₁ron₅ 'uë₃ quió'₅ dsa₂ dsen₅₄ quián₅ dsa₂ chan₂ ja₁jaun₂, dsa₂ i₂chen₂ Publio. Ca₂jmo₃ dse₃ dsɨ́₅ ca₂ag'₃ jnia'₅₄, 'nɨ₅ jmɨg₄ ca₂tág₃ jnia'₅₄ ja₁quió'₄. Jmei₂ Publio 'éi₂ jme₁ron₅ dso'₅₄ 'i₄ dséi₂, a₂tag₂₃ jmɨ₂ në́₃. Pa₄ në́₃ ca₂ŋei₅₄ ca₂i₁jɨin₁₂ dsa₂ dso'₅₄ 'éi₂. Jme₁ma₂në₂chi₃léin'₂ Diú₄, jaun₂ guë́₄ ca₂quiog₂ gu₂ ne₄ quió'₅ dsa₂ dso'₅₄, ca₂jme₃'lió₂. Jme₁ca₂lë₃ le₂jaun₂, caun₂ ca₂dsi₃lén₂ bá₄ dsa₂ dso'₅₄ sián'₂ i₂chan₂ 'uë₃ jaun₂, caun₂ ca₂jme₃'lió₂ bá₄ guë'₂ Pa₄. 10 'Io'₂ ca₂jmo₃ dsa₂ quian'₅₄ jnia'₅₄. Jaun₂ ca₂cuë₃ dsa₂ ca₂le₃jë́₃ 'e₂ 'nió'₅ quián₂ jnia'₅₄ jë₁ma₂të́₂ rë₁tió'₄ táng₃ jnia'₅₄ juɨ₅.
Ca₂dsióg₃ Pa₄ jë₄ juɨg₂ Roma
11 Cang₂ jme₁ma₂ca₂ŋɨ́₂ 'nɨ₅ tsɨ'₂, jaun₂ ca₂tió'₄ táng₃ jnia'₅₄ caun₂ nɨ₁barco a₂jme₁chí'₄ ja₁jaun₂ të₁lia'₂ jein₂ güɨ́g₂. Nɨ₁barco jaun₂ ca₂já₃ juɨg₂ Alejandría. Guei'₅₄ nɨ₁barco jaun₂ jme₁tióng₂ nió'₅ quió'₅ diú₄ Cástor quian'₅₄ diú₄ Pólux.* griego: Dioskouri, co₂'nió'₄ le₃jua'₅₄ on₃ dsa₂ tsɨn'₅₄ i₂lɨ́n₅ ja₁ŋi'₅₄ diú₄ Zeus quian'₅₄ Leda. Co₂'nió'₄ diú₄ patrón quián₅ nɨ₁barco. 12 Ca₂dsi₃náu₅ jnia'₅₄ 'o₄ jmɨ₁ŋí'₄ juɨg₂ chei₂ Siracusa. Ja₁jaun₂ ca₂jŋia₄ jnia'₅₄ 'nɨ₅ jmɨg₄. 13 Ca₂'uag₂ jnia'₅₄ ja₁jaun₂, ca₂i₁ŋag₅₄ jnia'₅₄ quián₅ chei'₅₄ 'uë₃ ca₂lia'₂ ca₂dsi₃náu₅ të₂ ja₁chei₂ Regio. Jme₁jnia₃ jaun₂, ca₂'ág₂ dsí₂ a₂já₅ të₂le₃ sur. Jë₁ca₂të́₂ tɨn₃ jmɨg₄ guë́₄ ca₂dsi₃náu₅ jnia'₅₄ ca₂të₂ juɨg₂ Puteoli. 14 Ja₁jaun₂ ca₂jen'₂ jnia'₅₄ i₂lɨn₅₄ dsa₂ rɨn'₅₄ i₂'én₂. I₂'éi₂ ca₂të₃ jnia'₅₄ ca₂i₁jŋia₁ jë₄ quió'₅ caun₂ semana. Jaun₂ guë́₄ ca₂i₃náu₅ jnia'₅₄ juɨ₅ Roma. 15 Ca₂le₃jɨ́n₃ dsa₂ rɨn'₅₄ i₂tián'₅ Roma jme₁ma₂le₁ŋi₅ a₂dsi₁náu₅ jnia'₅₄. Jaun₂ i₁lein₅₄ i₁jŋiog₁₂ le₂'i₄ juɨ₅ ca₂të₂ ja₁chei₂ Foro de Apio quian'₅₄ ja₁të́'₂ dsa₂ Las Tres Tabernas. Jme₁ca₂jág₃ Pa₄ ca₂jɨ́in₂ dsa₂ 'éi₂, jaun₂ ca₂cuë́'₃ ti₁'mag'₄ Diú₄ ca₂tɨ́in₂ táng₃ bí₂ ca₂lág₃ dsɨ́₅. 16 Jme₁ca₂dsi₃náu₅ jnia'₅₄ Roma, [ja₁jaun₂ guë́₄ ca₂jáng'₂ juɨg₅₄ 'lióg₂ ca₂jɨ́in'₂ ne₄ juɨg₅₄ 'lióg₂ i₂jmo₅ 'í₁ ja₁jaun₂ ca₂le₃jɨ́n₃ dsa₂ i₂jŋiai₂₃ i₂niog₅ gu₂. La₁] A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ tsá₃ le₁ton₅ jág₁ a₂tio'₅₄ 'ŋió'₃ corchetes [le₂la₂]. Pa₄ në́₃ ca₂cuë₃ juɨg₅₄ 'lióg₂ jmɨg₄ a₂guá₃ 'éi₂ ja₁siá'₂ con'₂ 'ŋiog₅ quian'₅₄ jan₂ 'lióg₂ i₂jmo₃ 'í₁ quió'₅.
Ca₂'ë́₂ Pa₄ jág₁ dse₃ juɨg₂ Roma
17 'Nɨ₅ jmɨg₄ cang₂ jme₁ca₂dsióg₃ Pa₄ juɨg₂ Roma, ca₂të́'₃ ca₂le₃jɨ́n₃ dsa₂ dsen₅₄ quián₅ dsa₂ judíos juɨg₂ jaun₂. Jme₁ma₂le₁ŋɨ'₂ dsa₂, jaun₂ ca₂juá'₂ Pa₄:
―Rɨn'₅₄ jniog₄, o₁jŋia'₅₄ guë́₄ tsá₃ 'e₂ ma₂ca₂jmo₃ jniá₂ ja₁con₂ dsa₂ judíos, on₃ guë'₂ jua'₅₄ cha₂ a₂ma₂ca₂jmo₃ quian'₅₄ tag₄ chí'₅ quió'₅ dsa₂ quián₂ jniog₄ ma₂lɨ́g'₂, tion₅₄ bá₄ a₂lë₁ca₂jáng'₂ dsa₂ jniá₂ chi₁'ŋeg₂₃ o₄gú₃ dsa₂ romanos. 18 Jaun₂ jme₁ca₂ŋag₃ dsa₂, tsá₃ 'e₂ dsáu₅ jniá₂ ca₂dsó'₂, jua'₅₄ a₂'i₄ 'éi'₃ jóng₂. Jaun₂ jme₁'nio₃ jme₁lió₂. 19 La₁ dsa₂ judíos tsá₃ cán₂ jág₁. Jaun₂ bá₄ lë₃ ca₂mɨ₃ jniá₂ a₂'nio₃ jme₃rë́₃ gui'₅₄ emperador, on₃jua'₅₄ ia₁ a₂cha₂ dso₄ jme₂cán'₂ jniá₂ dsa₂ go₃. 20 'Uɨg₅₄ jaun₂ bá₄ në₂të́₃ jniá₂, ia₁ a₂'nio₃ jɨng₅₄ 'nia'₂, a₂'nio₃ dsia₅₄ jág₁ quian'₅₄ 'nia'₂. Ia₁ 'uɨg₅₄ jág₁ quió'₅ Diú₄ a₂'éin₂ jniog₄ con'₂ dsa₂ lág₅ israelitas, 'uɨg₅₄ a₂'ɨ́n₂ dsɨ₅ jniog₄ a₂jme₃ti₃ Diú₄ jág₁ quió'₅ a₂ma₂cuë₃, 'uɨg₅₄ jaun₂ bá₄ chi₁'ŋe'₅₄ jniá₂ nɨ₁ŋí₁ cadena la₂.
21 Jaun₂ ca₂ŋag₃ dsa₂ ca₂tsɨ́'₃ Pa₄:
―Tsá₃ 'e₂ si₂ ma₂ca₂gú'₃ ne₄ jnia'₅₄, quió'₅ dsa₂ chan₂ Judea, a₂'ɨin₂₃ 'ne₂. On₃ guë'₂ 'i₁jan₂ dsa₂ rɨn'₅₄ jniog₄ dsa₂ judíos i₂ja₂lén₂ ja₁jaun₂ jua'₅₄ a₂ma₂juá'₂ 'ɨin₂₃ 'ne₂ 'lɨg'₅₄. 22 'Niog₂ jnia'₅₄ néi₁ 'a₂ guë'₂ lia'₂ lë́₅ jág₁ quián'₂ 'ne₂ chi₂jua'₂ 'a₂ lia'₂ lɨ́ng'₂. Ia₁ ne₄ bá₄ jnia'₅₄ jág₁, ta₁caun₂ mɨ₂güɨ́g₃ bá₄ dsia₅ dsa₂ tsá₃ të₅ dsɨ́₅ jág₁ 'mɨ́₂ në₅ a₂'én'₂ 'nia'₂.
23 Jaun₂ në́₃, ca₂jmo₃ dsa₂ jág₁ ca₂tióng₃ caun₂ jmɨg₄. Jmɨg₄ jaun₂ në́₃ ca₂dsi₃lén₂ juɨn₅ dsa₂ ja₁'en₅₄ Pa₄. Jaun₂ ca₂jme₂lióg₃ ca₂'ë́'₃ dsa₂ të₃ o₃'iog₂ jág₁ juɨ₁lia'₂ ja₁gon₂ Diú₄, qui₂ca₂dsia₃ ca₂lia'₂ ca₂jen₃ 'iog₂ të₂le₃ ca₂'láu₂. Të₂le₃ quian'₅₄ 'Éi'₃ Juá'₅ quió'₅ Moisés, quian'₅₄ ca₂le₃jë́₃ guë́₄ Si₂ quió'₅ dsa₂ i₂jme₁'ë́₂ jág₁ quián₅ Diú₄ në́₃, qui₂ca₂cuë́'₃ dsa₂ jág₁ dsau₅ ia₁jaun₂ le₃'én₂ dsa₂ 'éi₂ të₂le₃ quió'₅ Jesús. 24 I₂lɨn₅₄ dsa₂ ca₂gue₃ bá₄ jág₁ a₂ca₂juá'₂ Pa₄ jaun₂, ca₂rë₃'éin₂ bá₄. I₂lɨn₅₄ guë'₂ tsá₃ ca₂rë₃'én₂, tsá₃ 'nio₃. 25 Ia₁ tsá₃ caun₂ jág₁ 'ei₅ quió'₅, i₂lɨn₅₄ ca₂jme₃lióg₃ ca₂'uɨin₂ bá₄ i₃lein₃. Jaun₂ ca₂juá'₂ Pa₄ ca₂tsɨ́'₃ dsa₂ 'éi₂:
―Rë₂ bá₄ juɨ₁lia'₂ ca₂juá'₂ Jme₂dsí₂ Jŋió₅ ca₂tsɨ́'₃ dsa₂ quián₂ jniog₄ ma₂lɨ́g'₂ të₂le₃ quian'₅₄ Isaías, i₂jme₁'ë́₂ jág₁ o₄quió'₄ Diú₄, jme₁ca₂juá'₂:
26 Gua₂ o₂chei'₅₄ dsa₂ juɨg₂ në₅ le₂la₂:
“Dsón'₂ qui₁nág'₁ bá₄ 'nia'₂,
la₁ tsá₃ le₃ŋɨ́'₂ 'nia'₂.
Jag'₅₄ bá₄ 'nia'₂,
la₁ tsá₃ le₃len'₄ 'nia'₂.”
27 Ia₁ a₂ma₂'ua'₂ dsɨ́₅ bá₄ dsa₂ la₂,
ja₂lag₃ bá₄ nag₂₃,
në₂jag₄ bá₄ i₂ma₂rë₂jnɨ₅ rë₂gua₄;
ján₃ bá₄ le₂në₅, në₂jag₄ bá₄ a₂tsá₃ jniá₂ mɨ₂ne₅₄,
ia₁jaun₂ tsá₃ jág₃ quian'₅₄ mɨ₂ne₅₄,
on₃ guë'₂ nag₃ quian'₅₄ rë₂gua₅₄,
on₃ guë́₄ le₃ŋɨ́'₂ dsɨ́₅,
ia₁jaun₂ tsá₃ jéin'₃ dsɨ́₅ ja₁con₂ jniá₂
ia₁jaun₂ jme₁'lioin₁₂ jniá₂. Isaías 6:9-10.
28 'Dsá₂ 'au'₂ 'nia'₂ jmo₄ ―ca₂juá'₂ Pa₄―, jág₁ dse₃ la₂ a₂lión₂ dsa₂, a₂jén'₂ Diú₄ le₃ne₄ juɨ₅ quió'₅ dsɨ₂nau₂. 'Éi₂ në́₃, tón'₃ bá₄ juɨ₅. 29 Jme₁ca₂lë₃ juá'₂ Pa₄ le₂në₅, ca₂i₃len₃ dsa₂ judíos tsɨin₂₃ 'ŋio₅ lɨn₃ quiain'₅₄ rɨin'₅₄.§ A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ tsá₃ chi₁ton₅ versículo 29.
30 Tɨn₃ ŋi₂ lia'₂ tí₅ ca₂guá₂ Pa₄ 'né₅ ja₁quí₅ 'lia'₅₄. Ja₁jaun₂ ca₂guein₃ ca₂le₃jɨ́n₃ dsa₂ i₂jme₁dsɨ₂lén₂ dsɨ₂jag₅₄. 31 Jaun₂ ca₂jme₃tɨin₂₃ dsa₂ qui₂ca₂'ë́₂ jág₁ 'a₂ lia'₂ lë́₅ ja₁gon₂ Diú₄. Ca₂jme₃tɨin₂₃ bá₄ dsa₂ jág₁ quió'₅ Te₁gui'₅₄ Jesucristo. Ja₁jaun₂ ca₂'í₃ tei₄, tsá₃ 'ein₂ ca₂jné₃ juɨ₅ a₂'ë́₂ Pa₄ jág₁ dse₃.
Co₂në₅.

*28:11 griego: Dioskouri, co₂'nió'₄ le₃jua'₅₄ on₃ dsa₂ tsɨn'₅₄ i₂lɨ́n₅ ja₁ŋi'₅₄ diú₄ Zeus quian'₅₄ Leda. Co₂'nió'₄ diú₄ patrón quián₅ nɨ₁barco.

28:16 A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ tsá₃ le₁ton₅ jág₁ a₂tio'₅₄ 'ŋió'₃ corchetes [le₂la₂].

28:27 Isaías 6:9-10.

§28:29 A₂lɨn₅₄ chog₅₄ si₂ tsá₃ chi₁ton₅ versículo 29.