10
Jesús dichó'o yā 'iīnū ngɛɛcu ndiichí discípulos yeⁿ'e yā chí ngaⁿ'ā nduudu cuaacu
'Cuiinú chúū ní Jesús nandɛɛvɛ yā tá 'iīnū ngɛɛcu ndiichi discípulos yeⁿ'e yā ní dichó'o yā cá'uūvī ca'uuví yā. Ní cueⁿ'e yā cuááⁿ vmnaaⁿ yeⁿ'e Jesús cuaaⁿ nducyáácá yáāⁿ ndúúcū nduu cuaaⁿ naachi Jesús canéé chi cáⁿ'a yā. Ní Jesús ngaⁿ'a yā ngiī yā 'iiⁿ'yāⁿ s'eeⁿ: 'Cuaacu nííⁿnyúⁿ chi nééné n'deēe cosecha vɛ́ɛ́ chi nééné n'deēe 'iiⁿ'yāⁿ chi canéé chi 'caandiveeⁿ yā nduudu yeⁿ'é Ndyuūs naati saⁿ'ā chi idiiⁿ ntiiⁿnyuⁿ nguɛ́ɛ́ 'yaaⁿ sa. Cáávā chuū di'cuíítu nī 'iiví Ndyuūs chí dichó'o yā 'iiⁿ'yāⁿ chi caaⁿ'maⁿ yā nduudu cuaacu yeⁿ'é Ndyuūs ní nadacuéeⁿ yā cosecha yeⁿ'é Ndyuūs. Cosecha miiⁿ ní tan'dúúcā 'iiⁿ'yāⁿ chi cu'téénu yā Ndyuūs. Ndís'tiī cueⁿ'e nī caati 'úú dicho'ó ndís'tiī chi ndís'tiī ní caⁿ'a nī tan'dúúcā 'iiti cuūchī caⁿ'a tī nguaaⁿ lobos. Nguɛ́ɛ́ candɛ́ɛ nī bolsa ndúúcū tuūmī, ndíí nguɛ́ɛ́ nduu morral, ndíí nguɛ́ɛ́ ndúú ndaacuú yeⁿ'e nī. Ní taachi diíⁿ nī saludar 'iiⁿ'yāⁿ cuaaⁿ cyúúní, ní nguɛ́ɛ́ cuuvi 'naaⁿ nī. Ní tanducuéⁿ'ē va'āī chi ndaá nī caaⁿ'máⁿ nī vmnááⁿ vmnaaⁿ 'túúcā: Cuneé 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e va'áí 'cūū ndúúcū vaadī 'diīíⁿ. Ní nduuti chi 'iiⁿ'yāⁿ ní ndiicúuⁿ yā na va'ai miiⁿ, tuu'mi ní vaadī 'diīíⁿ cunéé ndúúcu yā. Ní nduuti chi nguɛ́ɛ́ vɛ́ɛ́ 'iiⁿ'yāⁿ ndiicúūⁿ na va'ai miiⁿ, vaadī 'diīíⁿ nguɛ́ɛ́ cunéé ndúúcu yā. 'Cuɛɛtinée núúⁿ nī va'āī naachí 'iiⁿ'yāⁿ 'cuaáⁿ yā ndís'tiī. Che'é nī ní cu'u nī chi tée yā caati 'iiⁿ'yāⁿ chi idiiⁿ ntíiⁿnyuⁿ canéé chi nduuvi 'íí'vɛ yā. Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ caⁿ'a nī nduu va'āī nduu va'āī. 'Āā tií nūuⁿ yáāⁿ naachi cūndaa nī ní 'iiⁿ'yāⁿ mííⁿ 'cuaáⁿ yā, che'é nī 'āā dɛ'ɛ́ nūuⁿ chi tée yā chi che'é nī. Idiíⁿ nī chi índuūvā yeⁿ'é 'iiⁿ'yāⁿ chi ngiītā chi sneé yā na yáāⁿ. Ní cuuvi nī 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā ní 'āā ndaā niiⁿnuúⁿ naachi snée yā. 10 Naati 'āā tií nūuⁿ yáāⁿ naachi ndaá nī ní 'iiⁿ'yāⁿ ní nguɛ́ɛ́ 'cuáaⁿ yā ndís'tiī, tuu'mi ní can'daa nī cuaaⁿ cyúúní ní caaⁿ'maⁿ nī 'túúcā: 11 Ndíí yaācáā yeⁿ'ē yáaⁿ 'cūū chí caī na ca'á 'nū n'dáádi 'nū ti nguɛ́ɛ́ cu'teenu nī yeⁿ'é 'nū. Naati cadíínuuⁿ nī chuū chi yeⁿ'ē naachi Ndyuūs ngaⁿ'a ntiiⁿnyúⁿ yā ní 'āā ndaā niiⁿnuúⁿ naachi snée nī. 12 'Úú, Jesús, ngaⁿ'á ngií ndís'tiī chi nguuvi taachi Ndyuūs caaⁿ'máⁿ yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ, castigo yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ s'tiī ní diītu cá ní nguɛ́ɛ́ ti chi cuuvi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ din'daācā yeⁿ'e yáāⁿ Sodoma.
Yeⁿ'e yáāⁿ s'eeⁿ naachi 'iiⁿ'yāⁿ nguɛɛ i'téénu yā Ndyuūs
(Mt. 11.20-24)
13 Caⁿ'a Jesús: Dɛ'ɛ̄ chúúcā ya'ai yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Corazín. Dɛ'ɛ̄ chúúcā ya'ai yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Betsaida. Ti ndúútī chi 'iiⁿ'yāⁿ na yáⁿ'āa Tiro ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ na yáⁿ'āa Sidón n'diichí yā vaadī n'giinu chí chiī nguaaⁿ ndís'tiī, 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa s'eeⁿ 'āā 'naaⁿ ndaācādaamí yā yeⁿ'ē nuuⁿndi yeⁿ'e yā. Ní ch'ɛɛtinúuⁿ yā catecai yā tan'dúúcā díínūuⁿ ní ch'ɛɛtɛ́ yā nguaaⁿ yaiyáā tan'dúúcā costumbre yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ ndíí vmnaaⁿ taachi chiⁿ'i yā chi neené yaⁿ'ai yā. 14 Cáávā chuū ní 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Tiro ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáⁿ'āa Sidón 'duū'vī cá castigo yeⁿ'é yā nguɛ́ɛ́ ti yeⁿ'e ndís'tiī taachí ndaā nguuvi chí Ndyuūs caaⁿ'maⁿ yā nuuⁿndi yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ. 15 Ndís'tiī, 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'e yáāⁿ Capernaum, neⁿ'é nī diíⁿ nī chi maáⁿ nī n'gɛɛtɛ́ nī naati caⁿ'á nī na infierno.
16 'Iiⁿ'yāⁿ chí n'giindiveéⁿ yā nduudu yeⁿ'ē ndis'tiī ní nduudu yeⁿ'ē 'úú n'giindiveéⁿ yā. 'Iiⁿ'yāⁿ chi nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yā ndís'tiī, nguɛɛ neⁿ'e yā 'úú. Ní nguɛ́ɛ́ neⁿ'e yā Ndyuūs ti 'iiⁿ'yāⁿ miiⁿ dichó'o yā 'úú.
Nanguɛɛcuunéé 'iīnū ngɛɛcu ndííchí discípulos yeⁿ'é Jesús
17 Nguɛɛcuunéé ndu'ū 'iīnū ngɛɛcu ndííchí discípulos ndúúcū vaadī yeenú. Ní caⁿ'a yā: N'dií, Señor, espíritus yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ n'giindiveeⁿ sa yeⁿ'e 'nū chi caaⁿ'maⁿ ntiiⁿnyúⁿ 'nū ndúúcū chiduuchí nī.
18 Jesús caⁿ'a yā: Cuáácú 'úú ní inaáⁿ yááⁿn'guiinūuⁿ tan'dúúcā chi sn'daā sa yeⁿ'ē nánguuvi tan'dúúcā 'cuai. 19 Ní Jesús caⁿ'a yā chiī yā discípulos yeⁿ'e yā: 'Úú ní teé poder ndís'tiī chí cunnca'á nī cúú ndúúcū 'iiti dáⁿ'āi, níícu cuchɛ́ɛ nī ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi contra yeⁿ'e nī. Ní nguɛ́ɛ́ du'ū vɛɛ cuuvi cuchɛ́ɛ́ yeⁿ'e ndís'tiī. Ní nguɛ́ɛ́ idiiⁿ daño ndís'tiī. 20 Ndís'tiī nguɛ́ɛ́ ngii yeenú nī taachi caaⁿ'máⁿ nī ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'ē espíritus yeⁿ'e yááⁿn'guiinūuⁿ ní n'giindiveēⁿ yeⁿ'e nī naati yeenú nī chi canéé nguūⁿ chi dúúchí nī na libro yeⁿ'é Ndyuūs na va'ai chɛɛti nguuvi.
Jesús chiī yeenú yā
(Mt. 11.25-27; 13.16-17)
21 Hora mííⁿ nūuⁿ Jesús yeenú n'dai yā cáávā Espíritu N'dai yeⁿ'é Ndyuūs ní caⁿ'a yā: N'diī, Chiidá, 'úú ní teé gracia n'diī chi 'iiví nī yeⁿ'e va'ai chɛɛti nguuvi ndúúcū yáⁿ'āa 'cúū caati snuuⁿ n'dé'ei nī nduudú 'cūū yeⁿ'e 'iiⁿ'yāⁿ chi déénu ca yā ndúúcū 'iiⁿ'yāⁿ chi n'deēe n'dáí túúmícádíínuuⁿ yā. Ní ca'á nī chi cadíínūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi ndiicúuⁿ yā chí nguɛ́ɛ́ n'deēe cá déénu yā caati 'tíícā neⁿ'e nī diiⁿ nī ti n'daācā.
22 N'diī Chiidá, 'āā tee nī tanducuéⁿ'ē 'úú. Mar 'áámá 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ déénu yā du'ū chi 'aama n'dyaⁿ'ā Daiya Dendyuūs, dámaaⁿ n'dii Chiidá. Mar 'aama 'iiⁿ'yāⁿ nguɛ́ɛ́ déénu yā du'ū chi n'dii Chiidá dámaāⁿ 'áámá n'dyaⁿ'ā daiyá nī, ndúúcū 'āā du'ú nūuⁿ 'iiⁿ'yāⁿ chi Daiyá Dendyuūs neⁿ'é yā 'cuuⁿ'míⁿ yā.
23 Tuu'mi ní Jesús ngaⁿ'a yā ngii yā discípulos yeⁿ'e yā: Dɛ'ɛ chúúcā n'dai ndís'tiī chí ngii naaⁿ nī dendu'ū chi ndís'tiī n'gíínu nī. 24 'Úú ní ngaⁿ'á ngií ndís'tiī chi neené 'yaaⁿ profetas ndúúcū reyes chi yeⁿ'ē ndii cuááⁿ vmnaaⁿ néⁿ'e yā snaaⁿ yā chí ndís'tiī ínaaⁿ nī naati nguɛ́ɛ́ n'diichí yā. Ní neⁿ'é yā 'caandiveeⁿ yā chí ndís'tiī n'giindiveéⁿ nī naati nguɛ́ɛ́ ch'iindiveéⁿ yā.
Saⁿ'ā samaritano chí n'dai
25 'Áámá maestro yeⁿ'e ley chi neⁿ'e sa n'diichineeⁿ sa Jesús ndaa sa nanáaⁿ yā ní ntiinguuneeⁿ sa Jesús: N'dií, Maestro, ¿dɛ'ɛ̄ chi canee chi diíⁿ chí ndáácāa vida cueⁿ'e daāⁿmaⁿ?
26 Jesús nan'guɛɛcútaⁿ'a yā: ¿Taacā canéé nguuⁿ na ley yeⁿ'é chuū? ¿Dɛ'ɛ̄ tuumicadiinuuⁿ di yeⁿ'e ley yeⁿ'e chuū?
27 Maestro yeⁿ'e ley miiⁿ nan'guɛɛcútaⁿ'ā sa: 'Túúcā canéé nguūⁿ: Dinéⁿ'e di Señor Ndyuūs yeⁿ'ē di ndúúcū núúⁿmáⁿ staava yeⁿ'ē di, ndúúcū núúⁿmáⁿ alma yeⁿ'ē di, ndúúcū tanducuéⁿ'ē fuerzas yeⁿ'ē di, ndúúcū tanducuéⁿ'ē vaadī cadíínūuⁿ yeⁿ'ē di. Ní dinéⁿ'e di nducyaaca 'iiⁿ'yāⁿ na niiⁿnuúⁿ va'āī yeⁿ'e di tan'dúúcā chí neⁿ'e di maāⁿ di.
28 Jesús nan'guɛɛcútaⁿ'a yā: N'dáácā nan'guɛɛcútaⁿ'ā di. Diiⁿ di chuū, ní cunduūchi di cueⁿ'e daāⁿmaⁿ.
29 Saⁿ'ā miiⁿ neⁿ'e sa cunéé n'daāca sa ní caⁿ'a sa chii sa Jesús: ¿Dú'ū chi 'iiⁿ'yāⁿ chi canéé chí neⁿ'é chi niiⁿnuúⁿ va'āī yeⁿ'é?
30 Tuu'mi ní Jesús miiⁿ nán'guɛɛcútaⁿ'ā yeⁿ'ē sa ndúúcū 'áámá cuento chi ejemplo chi 'tíícā: 'Áámá saⁿ'ā ngua'āī sa yeⁿ'ē yáāⁿ Jerusalén miiⁿ ní cúnaⁿ'a sa na yáāⁿ Jericó. Taachi canúúⁿ sá yúúní 'iiⁿ'yāⁿ duucu ní sta'á yā saⁿ'ā miiⁿ ní divíi yā ndii catecai sa ní ch'eⁿ'e yā saⁿ'ā ndíí chi ya'āī ca yeⁿ'ē sa ní 'tɛɛ 'tɛ́ɛ́ nguɛ́ɛ́ ch'ii sa ní cunaⁿ'a yā. 31 Tuu'mi ní 'áámá chiiduú cho'ó yā yúúní miiⁿ ní taachi n'diichi yā saⁿ'ā miiⁿ, divíi yā cuááⁿ 'diituú yúúní ní cho'ó yā ní cueⁿ'é yā. 32 'Tiicá ntúūⁿ saⁿ'ā levita chi chiiduú chi diiⁿ ntiiⁿnyuⁿ yeⁿ'e nátai cho'ó yā naachi candíítí saⁿ'ā miiⁿ. N'diichí yā saⁿ'ā miiⁿ ní divíi yā cuaaⁿ 'diituú yúúní. Ní cho'ó yā ní cueⁿ'é yā. 33 Cuayiivi ní 'áámá saⁿ'ā yeⁿ'e yáⁿ'āa Samaria cho'ō sa yúúní miiⁿ. Taachí ndaa niiⁿnuúⁿ sa naachi candíítí saⁿ'ā miiⁿ, n'diīchi sa saⁿ'ā nnee ya'āī 'iinu sa saⁿ'ā. 34 Ní ndaā sa naachi candíítí saⁿ'ā miiⁿ ní idiiⁿ yiīcú sá naachi ya'āī ndúúcū aceite ndúúcū vino ní ch'ɛɛcu sa tíínūuⁿ naachí ya'āī yeⁿ'ē sa. Ní sn'duū sa saⁿ'ā 'yúudūu yeⁿ'e sa ní candɛɛ̄ sa saⁿ'ā na yáāⁿ. Ní 'nuūⁿ sa 'áámá va'ai naachí cuuvi cu'neeⁿ sa saⁿ'ā miiⁿ naachi 'iiⁿ'yāⁿ diíⁿ yā cuidado saⁿ'ā miiⁿ. 35 Chidɛɛvɛ táámá nguuvi, taachi neⁿ'e caⁿ'a sa tun'dáa sa na 'uūvī caadi yeⁿ'e bolsa ní ca'ā sa saⁿ'ā vaacu miiⁿ. Ní caⁿ'a sa chii sa saⁿ'ā: N'diī, diíⁿ nī cuidado saⁿ'ā, ti 'āā taa vɛ́ɛ́ nūuⁿ chi diíⁿ nī gastar ndúúcū sa, taachí nguɛɛcuneé nadíí'vɛ́ yeⁿ'e nī. 36 Maaⁿ ní Jesús ntiinguunéeⁿ yā saⁿ'ā miiⁿ: Naachi 'iinū saⁿ'ā s'eeⁿ ¿chɛɛ sá chi saⁿ'ā chi neⁿ'e sa saⁿ'ā na niiⁿnuúⁿ ya'āī chi 'nuū cá'ai chi duucu miiⁿ?
37 Saⁿ'ā miiⁿ ní caⁿ'ā sa: Saⁿ'ā chi nnee ya'āī 'iinu sa. Tuu'mi ní Jesús miiⁿ caⁿ'a yā: Díí, cueⁿ'e di, ní diiⁿ ntúuⁿ di 'túúcā.
Jesús canée yā na vaacu Marta ndúúcū María
38 Cuayiivi ní cueⁿ'e Jesús na 'áámá yáāⁿ 'lííⁿ ní ndaa yā na vaacu 'áámá n'daataá chi nguuvi tá Marta. Ní 'cuūⁿ tá chi canee yā na vaacu tá. 39 Ní Marta miiⁿ ní vɛ́ɛ́ 'aama ví'i yā chi nguuvi tá María. Ní María miiⁿ ch'iīndī tá ná ca'a Señor Jesús miiⁿ, ní n'giindiveeⁿ tá nduudu chí chi'cueeⁿ yā. 40 Marta miiⁿ ní nééné n'deēe ntiiⁿnyuⁿ idiīⁿ tá ní ndaā tá nanááⁿ Jesús ní caⁿ'a tá: N'dií Señor, ¿'áá nguɛ́ɛ́ inadicádiinūūⁿ yeⁿ'é chi dámaaáⁿ n'nééⁿ vi'í 'úú chí diíⁿ mandado? Cuuvi nī táⁿ'ā ní cunnee tá 'úú.
41 Jesús caⁿ'a yā: Dii, Marta, Marta, nééné n'deēe dendu'ū chi nadicádíínuuⁿ di yeⁿ'ē déndu'ū chí idi'vaachií. 42 Vɛ́ɛ́ 'áámá nūuⁿ dendu'ū chi n'daacā ca. Tá María miiⁿ ndɛɛvɛ tá chí n'daācā ca. Ní chuū nguɛ́ɛ́ ndivíí 'iiⁿ'yāⁿ yeⁿ'ē tá.