25
Te kibu be nogo a naga olama, me badu nogo sigo bomai po dabe
(Bom 15:1-11)
1 Moses te Sainai bulu dude bidibadi, 2 Genuai Bidigo agabolo te Israel augwaliba maiabo po pusali. Genuai Bidigo te tiwai po walio, “Te dagebolo eno mawainogo ebo tǫba dage bidigi pabo sogo da, teda te a naga me si wali kibu be te kibu be me delide dagego nai me bulugio. Dagego te tǫ olo elalumainogo yao. Tǫ toma nomainao, te dage Sabat side toma nabo tiwai emainao. Dagego te tiwai ebo te eno kibu be da olama, dąį eyu yao. 3 Te kibu be me sela me selade dagego te duga tǫde mena tobage nai bulao, te wain nologo dabe togolama, te gide nai sao. 4 Tiali goli, te 7 wabo kibu be me delide dagego te tǫ toma neyu, olo elalumainao. Te kibu be dagego eno kibu be da olama, sa muao. Dagego nai me bulisąma, te ni wain nologo me togolamo dao. 5 Te nai wit pedelama olo dali elalubaso da, teda dagego te nai wai me selama, nai mubo beba me sisinigio. Te ni wainde te age holobaso da, teda dagego te wain nigainogo me sigio. Tigidali sula tagalama elalumainao, magi baso meni, te kibu bede tǫ bugagia toma nomainao. 6 Te kibu bede dagego tǫde nai odolali pedelali, te tuyu naga yao. Te nai sisinibo beba sisiniyu, ma wain nigibo sę me egobeo. Dage me, olo sę ebo bidi me, olo sę ebo we me, gasa sę bidi dabe me, te dage dali bidibo gasa hani we bidi dabe, duga tuiyąo. 7 Te bulmakau, sipsip, meme dabe, te bulu uni kibu hasa dabego me tumainao,” te po wai dao. * Sai 23:10-11
Te nai dabe wei ma begelebo kibu be
8 Genuai Bidigo po ma weyu, te tiwai po wali, “Te a naga me si sogo dagego te kibu be 7 te tama nedao, te kibu be bidi sese si a naga me si me si, te 49 kibu beba usu naibao. 9 Te kibu be 49 wabo side, te 7 polua dei 10 wabo sogo, dagego bidi meba tagala palama, te duga tǫ kantri pedaiba te bu wabo nai biugel bu wagi pomainao. Te side te God eno genuai side, eno te We Bidi Augwaligo Sęgę Sela Sąyabo Side mu dao. 10 Te kibu be te 50 gagalobo, te side dagego bu wabo nai biugel bu wao, te eno kibu bede dolo ebao. Te dagego tigidali we bidi augwaliba hanilama weyu, te augwa sęgę silama, te augwa bugagia bidaibao po wao. Te kibu bede, te gasa bidigo tǫ abelali bidi dabe, augwaligo te tǫ aga aya muba, me ma tǫ aga ayago deli haniba te wei ponao. Te olo sę ebo bidi dabe me olo sę ebo we dabe bidali, augwa te sę yali tagalama, te augwa deli hani sibiba ma pelama bidao. 11 Te kibu be 50 obaso, te kibu bede da, tigidali we bidi pemene elama, bugagia bidalubo kibu be pedelaibao. Te kibu bede duga tǫde nai me bulugio, tama dagego te wit dabe togolama me sisinigio. Te dagego wain du selama, te wain ąį me nigilamo dao. 12 Magi baso meni, dagego te kibu be tigidalide ena Genuai Bidigo kibu be naga da, te homu yao. Te dagego duga tǫde olo pedalubo nai sela tuao, te tama. Dagego te gasa nai dabe me tulamo dao,” te po wai dao.
13 “Te kibu bede dage bidi dabego tǫ gasa bidiba mani, dagego te tǫ duga ma sao. 14-15 Te gasa bidi dagego tǫ abelemainogo mabo sogo, dagego koneao, te nisu naga kibu bede te nai tigidali wei ma mabo, te nisu naga sogo agai te bulali nai tau yali sabo me elalubo. Agai bugagia abelemainao, te tǫde mone usu nama dolo sao. 16 Te kibu be hauwa yabo elalubaso da, teda mone ugwaba holao. Tialima, te kibu be hauwa egobe da weyu da, te mone aiya dulao, magi baso meni, agai te tǫ mu abelegobeo. Menio. Te tigidali kibu bede te tǫ agai nogode elalu, agai te tǫde sabo nai abelebo dao. 17 Dagego te abagi me deli tibo po ola magio, te tǫ abelabo monede. Menio. Dagego enade wi yao, dagego God dao, te doloba pai kolesaga naga yao. Ena Genuai Bidigo te tiwai po obao,” wali.
Godigo agai po wali pabo we bidi augwali bugagia tonalueibao
18 Genuai Bidigo po ma weyu, te tama po wai, “Dagego eno po tigidali bugagia wali peyu, eno bomai po me tigidali wali pao. Te dagego tama tibaso da, teda eno dage mawainogo ebo tǫde sesemane bugagia bidaibao. 19 Te nai hauwa te tǫde pedelama, te dagego nai hauwa sesemane sogo tudaibao. Tama dage te tǫde bugagia bidaibao. 20 Tama teyu, dagego te tiwai po waidalio, ‘Te a naga si wabo kibu bede dago te nai me bulisąma, te odolali tau yali nai naga sisinaibao,’ wagio. ‘Te tama tebo dago habu selai baso da, teda dago magi nai mu te kibu bede tueibawe?’ 21 Tagalao, dage moni homu si me igio. Ena Genuai Bidi, te 6 wabo kibu bede eno te tǫ wiegi yai bugagia mu ilaibao, te dagego te nai tudubadi kibu be selaba usu naibao. 22 Te 8 wabo kibu bede dagego bulubo nai da, te kibu be a naga me delide sali nai tudubadi geaibao. Te dage nai usu elalubadi, te gesi tamadi bulali nai sabo bodoluba usu naibao,” te po wai dao.
Augwaligo sali tǫ wei ma mabo sę dabe yali
23 Genuai Bidigo te tiwai po ma wali, “Te gasa bidigo dagego tǫ abelai baso, agai sesemane sogo mu tonaludugio. Magi baso meni, te duga tǫ mu elalubeo. Te ena Genuai Bidigo tǫ elalubao, te eno dage Israel bidimainogo yali, te bidi dabego augwa tǫde te gasa tǫ kantri bidi dabe osogo bida wabo tiwai yai dao,” wali.
24 “Te dage bidi me deligo te duga bage gasa bidigo tǫ abelebaso da, teda agai te tiwai bugagia kone palao, te nosali tǫ aga ayago ma abelemainogo ebaso da, teda aga abelemainao. 25 Te duga abagi me deli magi nai doado bage meni baso, te agai mone meba sabo homu elama, te gasa bidigo aga tǫ abelemainogo ebaso da, teda aga deli kanemego dolo tonalubo sę eyu aga tau sabo sę yao, * Te Hibru dabego augwa bomai pode, te bidi me deli sęgę sobaso da, teda aga deli kaneme bidigo te aga tudi badu posolalubo sę eyu, aga tau sao. Genuai sę te deli kanemego yao, te sęgę elalubo bidigo tǫ ma abelebo sę, te tǫ te aga deli kaneme hanide elalueibao. Te Rut 3:12-13 me 4:1-6; Jer 32:6-12, tede te po elalubao, suao. Te buku Aisaiade te tiwai po begelama wali, God aga da te we bidi dabe tudi badu posolalubo sę elalu, te augwali tau sabo bidi mu bidibo dao. Te Ais 43:14 me 44:6; 44:24, te po tede elalubo suao. agai te tǫ ma abelama te agaba ma mao. 26 Tialima, te aga tau sabo deli kaneme meni yai baso, aga digi ma abelemainao. Te nosali aga mone hauwa elalubaso da, teda aga te tǫ ma abelao. 27 Agai nedali te nisu naga kibu be elalubaso, te nai dabe ma wei mabo kibu be gegabo sogo, te kibu be dabede agai nisu naga nai pedelabo te nedao. Tama agai te nai usu nabo mone usu selama, te aga tǫ polobadu abelali bidibolo mao, tama aga tǫ ma sabo usu dao. 28 Tialima, te aga mone sǫą pelama, tama aga te tǫ ma abelabo usu meni yai baso da, teda te tǫ abelali bidi aga nogode elalubadi, te nai dabe page bidiba ma mabo sogoba ma usu numainao. Te kibu beba pedalubo sogo, te tǫ abelali bidigo te tǫ aga page bidiba ma dolo mabo usu dao,” wali.
29 “Te taun obo tomode elalubo bidigo be, te bidi me deligo abelai baso da, teda te be aga ayago te kibu be deli bididubadi, te be page bidigo ma abelabo usu dao. 30 Te kibu be deli bidai digi agai te be ma abelesąbaso da, teda agai ma abelabo sunumi me elalubeo. Mu menio. Megi da te be te abelali bidi aga be elalueibao, te aga wąį nǫų nosali pedalubo hanigo be pedelaibao. Tama agai te nai dabe wei ma mabo kibu bede ma abelainu ebo usu me egobeo. 31 Tiali goli, te obo elalusąbo madi elalubo dwasianu be dabe, te dagego homugo augwali te nai bulabo tǫ tiwai da homu yao. Tialima, te be dabe aga ayago ma abelabo usu yaibao, te nai dabe wei ma mabo kibu bede, te abelali bidi dabego te be aga ayabolo wei ponobaso usu dao. 32 Tialima, te Livai hani da, augwaligo te bomai po wali pelamuo. Te augwa taun obo tomode elalubo be yai baso da, teda augwaligo ma abelemainao,” te po wai. 33 “Te Livai me deligo aga be bidigo abelemainu yali, te aga ma abelesąbaso da, teda te be abelali bidigo agai te Livai agabolo ma mao, te nai dabe wei ma mabo kibu bede tiao. Magi baso meni, eno dage gasa Israelba tǫ sa muani, tiali goli te Livai hanibolo te tiwai me ebeo. Menio. Eno taun naga augwaliba mani. Tialima, te Livai dabego taunde elalubo be dabe, te Livai hani augwa be mu naga tama sesemane elalubo dao. 34 Te Livai dabego taun sesege badu elalubo tǫ dabe, te gasa bidigo me abelamuo. Te Livai dabe augwa tǫ sesemane elalueibao,” wali.
Te magi nai doado bage meni yai bidi dabe tonalubo kolesaga
35 Genuai Bidigo po te tiwai ma wali, “Te dagego abagi me deli magi nai meni yai bidi pedelama, te doado bage abelabo mone gegabo sę usu isąbaso da, teda duga digi aga tonaluao, te gasa tǫ kantri bidi dage dali bidagasali bidi tonalubo tiwai yao. Te tiwai ebaso da, te abagi dage dali bidaibao. * Bom 15:7-8 36-37 Te agai dagede mone negeli yai baso da, teda agai te mone negeli wei ponobo sogo te dagego gasa ugwadu daganobo mone dali manama, momainogo elamuo. Te agai nai abelainogo ebaso, te dagego mone ugwaba holoyu, te agade gasa mone dali saiba homu igio. Dage Godide wi naga elama, te abagi dage dali bidimainao. * Sai 22:25; Bom 23:19-20 38 Ena God, duga Genuai Bidi, eno po dagebolo walio. Ena dagego God bidibao homu yai, tibaso eno dage te tǫ kantri Isipde selama, odasa asali, dagebolo te tǫ kantri Kenan mawai hagede yai dao,” wali.
39 Genuai Bidigo po te tiwai ma wali, “Te abagi me deli magi nai menia sobaso, te aga dagego olo mu sę ebo bidi tiwai abelebaso da, teda dagego aga te olo mu sę ebo bidi sesanobo tiwai elamo dao. 40 Aga dage dali bidu, te mone sę ebo bidi tiwai bidao, te aga dage dali sę ela pidubadi, te tigidali nai wei ma mabo kibu beba usu nao,” po wai. 41 “Te wali kibu bede aga me aga we wai dali, te augwaligo dage tagalama, te aga haniba ma pelama, te aga wąį nǫų dabego tǫde bidaibao. 42 Te page e tiwai elalubao. Polobadu dage Israel te Isipde olo mu sę ebo bidi bidai, eno dage sagaselama, dagego te Isip mu taga soali. Tama tialigo, dage ena Genuai Bidigo olo mu sę ebo bidi ma we pedelali, te dagego me abagi dabe abelama, te augwali olo mu sę ebo bidi sesemane bidaibao homu igio. Te habu mu dao. 43 Tama tialima, dagego te abagi selebo sę eyu, aga sę dene ilibo sę igio. Menio. Dage enade wi yao, dagego God, te dagego bugagia wiegi yai sę naga agaba yao. 44 Te dagego olo mu sę yabo sę bidi, me sę ebo we sabo homu ebaso da, teda dage pąde elalubo tǫ kantri dabede sao, augwali te Israel hani bage isąwai. 45 Tama me dagego te olo mu sę ebo bidi abelai hagede te gasa tǫ kantri bidi dabe dage dali bidibo hanide abelao. Te dagego olo mu sę ebo bidi me olo sę ebo we te augwalide abelabo usu mu dao. 46 Te dage isibo si da, te duga ogwa dabe augwaligo te olo mu sę ebo bidi ma we dabe somainao. Te augwaligo dagego ogwa dabego sę sesemane sogo idumainao. Tiali goli, te duga abagi dagego digi te olo mu sę ebo bidi pedelai baso da, teda dagego augwali selebo sę igio. Dagego augwalide dua dua yao,” wali. * Sai 21:2-6; Bom 15:12-18
47 “Te gasa tǫ kantri bidi dage dali bidagasali bidi te mone bidi pedelali. Te dagego abagi Israel bidi me deli te magi nai meni yai bidi pedelai baso, aga te gasa tǫ kantri bidigo abelemainogo elama, aga te bidigo olo sę ebo bidi bidimainao, ma te bidi aga deli hanigo olo sę ebo bidi bidibaso me usu dao. 48 Te abagi Israelgo tama tibaso da, teda dagego aga ma abelama sagameo. Aga ama me deligo, 49 ma aga aya sabi bidigo, ma aga deli kaneme hanigo aga ma abelao. Te aga mone sali usu yai baso da, teda aga digi abelama, te dwai sę olo ebo tagalao,” wali. 50 “Te bidigo aga abelali bidi dali po minama, te elaluali tigidali kibu be dali te nai wei ma mabo kibu be dali me usu nama nedao. Tialima, te olo sę yali bidi aga tonaluali genuai bidigo te kibu bede te bidigo mone sę yali dąį ilao. Tama te bidi aga digi ma aga deli kaneme bidigo te tobage tiwai monego mu te bidi ma abelebaso usu dao. 51 Te kibu be hauwa elalubadi yai baso da, teda te bidigo genuai mone te tonalubo genuai bidibolo wei ponama mao. 52 Te kibu be hauwa bidisąwai te nai wei ma mabo kibu be pedalubaso da, teda agai dwasianu mone te tonalubo bidibolo wei ponao,” te po wai. 53 “Te tonalubo bidigo koneao, sę bidi te kibu be deli delide te kontrak sę ebo bidi tiwai da weyu, te aga dwagila selebo sę me igio. Agai dua tama naga yao. 54 Te augwaligo te bidi te kolesaga me delide te ma abelesąbaso da, teda te nai dabe wei ma mabo kibu bede, te tonalubo bidigo te bidi aga we wai dali tagala palama, olo mu bidimainao. 55 Dagego te dage Israel me deli olo mu sę ebo bidi sesemane bidimainao wagio, magi baso meni, ena Genuai Bidi, ena dagego God, te eno dage Isipde selama, te dage odasa asali. Tama tibaso, dage enade digi te olo mu sę ebo bidi bidimainogo yai dao,” wali.
*25:25: Te Hibru dabego augwa bomai pode, te bidi me deli sęgę sobaso da, teda aga deli kaneme bidigo te aga tudi badu posolalubo sę eyu, aga tau sao. Genuai sę te deli kanemego yao, te sęgę elalubo bidigo tǫ ma abelebo sę, te tǫ te aga deli kaneme hanide elalueibao. Te Rut 3:12-13 me 4:1-6; Jer 32:6-12, tede te po elalubao, suao. Te buku Aisaiade te tiwai po begelama wali, God aga da te we bidi dabe tudi badu posolalubo sę elalu, te augwali tau sabo bidi mu bidibo dao. Te Ais 43:14 me 44:6; 44:24, te po tede elalubo suao.
*25:36-37: Sai 22:25; Bom 23:19-20
*25:46: Sai 21:2-6; Bom 15:12-18