Ooratha Caaquwaa ማርቆሳ 14

ኪሪስቶሳ ቦላ ማቄቴዲኖ

(ማት 26፡1-5፤ ሉቅ 22፡1-2፤ ዮህ 11፡45-53)

1 ፓሲጋ ባላ ጊያዋ ቦንቺያ ጋላሳይኔ ጫሊቤና ኡኪꬃ ሙሳ ቦንቺያ ባላ ጋላሳይ ጋካናው ላዑ ጋላሳይ ኣቴዳ፤ ቄሳቱዋ ካፓቱኔ ሂጊያ ታማርሲያዋንቱ ኣሳይ ኤሬናን ዬሱሳ ኦይቂዴ ዎꬋና ኦጊያ ኮዪኖ። 2 «ኣሳይ ዋላሳ ኬሴና ማላ፥ ፓሲጋ ቦንቺያ ጋላሲ ሄዋ ኦꬆኮ» ያጌዲኖ።

ዬሱሳ ሺቱዋ ኦኬዳ ሚሺራቶ

(ማት 26፡6-13፤ ዮህ 12፡1-8)

3 ዬሱሲ ቢታኒያ ጋዲያን ኦሉዋ ሃርጊያ ሲሞና ሶዪን ቁማ ማናው ኡቴዳ ዎዴ፥ ኢቲ ሚሺራታ ቢልቃሲያ ኩሜዳ ናርዶሳ ጊያ ዳሪ ኣልዖ ሺቱዋ * ኣካዴ ያዱ፤ ሄ ቢልቃሲያ ሜንꬃዴ ሺቱዋ ዬሱሳ ሁጲያን ቲጋዱ። 4-5 ሄዋን ዴዒያ ኣሳፔ ኢቱ ኢቱ ሃንቄቲዴ፥ «ሃ ሺቱዋ ጮ ኣያው ባዪዛይ? ሃ ሺቱዋ ሄዙ ፄቱ ቢራ ሳንቲሚያን † ዛሊዒዴ፥ ሚሻ ሂዬሳው ኢማናው ዳንዳዬቴ» ያጊዴ ባሬንቱ ጊዶን ሃሳዪኖ፤ ያቲዴ ሄ ሚሺራቶ ዳሪሲ ሃንቄቴዲኖ።

6 ሺን ዬሱሲ ሃዋዳን ያጌዳ፤ «ሃ ሚሺራቶ ኣይኔ ጎፒቴ፤ ኢዞ ኣዪሲ ሜቶꬂቴ? ኢዛ ታው ሎዖባ ኦꬃዱ። 7 ሂዬሳቱ ኡባ ዎዴ ሂንቴንቱና ዴዒኖ፤ ሂንቴ ኮዬዳ ዎዴ ኣዉዴኔ ኡንቱንታ ማዳናው ዳንዳዪታ፤ ሺን ታኒ ኡባ ዎዴ ሂንቴንቱና ዴዒኬ። 8 ኢዛ ባሬው ዳንዳዬቴዳዋ ኦꬃዱ፤ ቃሲ ታ ኣሳቴꬃይ ሞጌታናፔ ካሴታዴ ሞጎ ጊጊሳናው ሺቱዋ ኦካዱ። 9 ታኒ ሂንቴንቶ ቱሙዋ ኦዳይ፤ ሳዓ ኡባን ዎንጋላ ሚሺራቹዋ ኦዲያሳን ሃቃኒኔካ፥ ኣሳይ ኢዞ ቆፓና ማላ፥ ሃ ኢዛ ኦꬄዳዌ ኦዴታና» ያጌዳ።

ዪሁዳ ኣስቆሮቱ ዬሱሳ ኣꬂዴ ኢማናው ዞሬታ ኤኖ ጌዳ

(ማት 26፡14-16፤ ሉቅ 22፡3-6)

10 ታማኔ ላዑ ዬሱሳ ካሊያዋንቱፔ ኢቱ ዪሁዳ ኣስቆሮቱ ‡ ጊያዌ፥ ዬሱሳ ቄሳቱዋ ካፓቱዋሲ ኣꬂዴ ኢማናው ኡንቱንቱኮ ቤዳ። 11 ኡንቱንቱ ሄዋ ሲሴዳ ዎዴ ናሼቲዴ፥ «ኑኒ ኔው ሚሻ ኢማና» ያጌዲኖ፤ ዪሁዳ ኣስቆሮቱ ዬሱሳ ኣꬂዴ ኢማናው ኢንጄቲያ ዎዲያ ዎቼ።

ዬሱሲ ባሬና ካሊያዋንቱና ፓሲጋ ቁማ ሜዳ

(ማት 26፡17-25፤ ሉቅ 22፡7-14፣ 21-23፤ ዮህ 13፡21-30)

12 ጫሊቤና ኡኪꬃ ሚያ ባላ ጋላሳ ቦንቺያ ኮይሮ ጋላሲ፥ ፓሲጋ ቁማ ማናው ዶርሳ ሹኪያ ዎዴ፥ ዬሱሳ ካሊያዋንቱ ኣ፥ «ፓሲጋ ቦንቺያ ጋላሲ ኔኒ ማና ቁማ ኑኒ ሃቃ ቢዴ ጊጊሳኔ?» ያጊዴ ኦቼዲኖ።

13 ዬሱሲ ባሬና ካሊያዋንቱፔ ላዓቱዋ ሃዋዳን ያጊዴ ኪቴዳ፤ «ካታማ ቢቴ፤ ሂንቴ ቢሺን፥ ኦቱዋን ሃꬃ ቶኬዳ ኢቲ ቢታኒ ሂንቴንቱና ጋኬታናዋ፤ ኣ ካሊቴ። 14 ኢ ቢዴ ጌሊያ ጎሊያዉዋ፥ ‹ታማሪሲያዌ ኔና፥ «ታኒ ታና ካሊያዋንቱና ፓሲጋ ቁማ ማናው ታ ኢማꬃ ኪፊሊ ሃቃኔ?» ያጌ› ያጊቴ። 15 ጎሊያዉ ሂንቴንታ ፖቂያ ቦላን ዴዒያ ጊጊ ኡቴዳ ኣኮ ኪፊሊያ ቤሳና፤ ሄዋን ኑሲ ጊጊሲቴ» ያጌዳ።

16 ሄ ላዑ ዬሱሳ ካሊያዋንቱ ኬሲዴ፥ ካታማ ቤዲኖ፤ ዬሱሲ ባሬንቶ ኦዴዳዋዳንካ ኡባባ ዴሚዴ፥ ፓሲጋ ቁማ ጊግሴዲኖ።

17 ሳዓይ ኦማርሲያ ዎዴ ዬሱሲ ታማኔ ላዑ ባሬና ካሊያዋንቱና ያ ቤዳ። 18 ኡንቱንቱ ኡቲዴ ሳምፓፔ ቁማ ሚሺን፥ ዬሱሲ ኡንቱንታ፥ «ታኒ ሂንቴንቶ ቱሙዋ ኦዳይ፤ ሂንቴንቱፔ ኢቱ ታናና ሚያዌ፥ ታና ኣꬂዴ ኢማናዋ» ያጌዳ።

19 ኣ ካሊያዋንቱ ሎይꬂ ሲሴቲና፥ ሁጲያን ሁጲያን ኣ፥ «ቱሙ ታኔሻ?» ጊያዋ ዶሜዲኖ።

20 ዬሱሲ ዛሪዴ፥ «ኢ ሃ ሂንቴንቱ ታማኔ ላዓቱዋፔ ኢቱዋ፤ ኢ ታናና ኢቲፔ ቱሻናው ባሬ ዳቡዋ ሻታን ዬዲያዋ። 21 ታኒ፥ ኣሳ ናዓይ፥ ፆሳ ማፃፋይ ሃይቃና ጌዳዋዳን ሃይቃና፤ ሺን ታና፥ ኣሳ ናዓ፥ ኣꬂዴ ኢሚያ ኡራው ኣዬሮ፤ ሄ ኡራይ ዬሌቴናን ኣቴዴንቶ፥ ኣው ሎዓ ሺን» ያጌዳ።

ጎዳ ካዉዋ ኣኪያ ዎጋ

(ማት 26፡26-30፤ ሉቅ 22፡14-20፤ 1ቆር 11፡23-25)

22 ኡንቱንቱ ሚሺን፥ ዬሱሲ ዳቡዋ ኣኪዴ፥ ፆሳ ጋላቴዳ፤ ሄ ዳቡዋ ሜንꬂዴ፥ ባሬና ካሊያዋንቶ ኢሚዴ፥ «ሄይቴ፤ ሃዌ ታ ኣሹዋ» ያጌዳ።

23 ፁዓ ኣኪዴ፥ ፆሳ ጋላቲዴ፥ ኡንቱንቶ ኢሜዳ፤ ኡባይ ሄ ፁዓፔ ኡሼዲኖ። 24 ዬሱሲ፥ «ሃዌ ኦራꬃ ጫቁዋን § ጮራ ኣሳ ዲራው ጉኪያ ታ ሱꬃ። 25 ታኒ ሂንቴንቶ ቱሙዋ ኦዳይ፤ ታኒ ፆሳ ካዉቴꬃን ኦራꬃ ዎዪኒያ ኤሳ ኡሻና ጋላሳይ ጋካናው፥ ላዔንꬁዋ ሃ ዎዪኒያ ኤሳ ኡባካ ኡሺኬ» ያጌዳ።

26 ማዚሙሪያ ዬፄዳዋፔ ጉዪያን፥ ዴብሬ ዛይቴ ዴሪያ ቤዲኖ።

ጴፂሮሲ ካዳናዋ ዬሱሲ ካሴቲዴ ኦዴዳ

(ማት 26፡31-35፤ ሉቅ 22፡31-34፤ ዮህ 13፡36-38)

27 ዬሱሲ ባሬና ካሊያዋንቶ፥ «ሂንቴንቱ ኡባይ ታና ዬጊዴ ዎፃኒታ፤ ኣዪሲ ጎፔ፥ ፆሳ ማፃፋይ፥

‹ፆሳይ ዶርሳ ሄሚያዋ ዎꬋና፤

ሄዋፔ ጉዪያን ዶርሳይ ኡባይ ላሌታና ጌ›

ያጌዳ። 28 ሺን ታኒ ሃይቁዋፔ ዴንዴዳዋፔ ጉዪያን፥ ሂንቴንቱፔ ካሴታዴ ጋሊላ ባና» ያጌዳ።

29 ጴፂሮሲ ዛሪዴ፥ «ኡንቱንቱ ኡባቱ ኔና ዬጊዴ ቦፔካ፥ ታኒ ኔና ሙሌካ ዬጊኬ» ያጌዳ።

30 ዬሱሲ ጴፂሮሳ፥ «ታኒ ኔው ቱሙዋ ኦዳይ፤ ሃቼ ቃማ ኩቱ ላዔꬁዋ ዋሳናፔ ካሴ፥ ኔን ታና ሄዙ ጌዴ ካዳናሳ» ያጌዳ።

31 ሺን ጴፂሮሲ ካሴዋፔካ ሚኒሲዴ፥ «ታኒ ሃራይ ኣቶ፥ ኔናና ኢቲፔ ሃይቂንቶካ፥ ኔና ሙሌካ ካዲኬ» ያጌዳ። ቃሲ ሃራቱ ኡባቱካ ሄዋዳን ጌዲኖ።

ዬሱሲ ጌቴሴማኒያን ዎሴዳ

(ማት 26፡36-46፤ ሉቅ 22፡39-46)

32 ጌቴሴማኔ ጊያ ሳዓ ቤዲኖ፤ ዬሱሲ ባሬና ካሊያዋንታ «ታኒ ፆሳ ዎሳናሲ፥ ሂንቴንቱ ሃዋን ኡቲሺቴ» ያጌዳ።

33 ዬሱሲ ጴፂሮሳ፥ ያዪቆባኔ ዮሃኒሳ ባሬናና ኣፌዳ፤ ዳሪ ካዮቴዳኔ ሜቶቴዳ። 34 ቃሲ ኡንቱንታ፥ «ታኒ ሃይቃና ጋካናዉካ ካዮታይ፤ ሃዋን ታኪሺቴ፤ ጌሚዒሾፒቴ» ያጌዳ።

35 ጉꬃ ሲንꬃኮ ሺቂዴ፥ ሳዓን ጉፋኒዴ፥ ዳንዳዬቲያዋ ጊዶፔ፥ ሄ ዎዲ ባሬፔ ኣꬋና ማላ፥ ፆሳ ዎሴዳ። 36 ቃሲካ፥ «ኣባቦ፥ * ታ ኣቦ፥ ኡባባይ ኔው ዳንዳዬቴ፤ ሃ ፁዓ ታፔ ዲጋ፤ ሺን ኔ ሼኒያዳን ሃኖፔ ኣቲን፥ ታ ሼኒያዳን ሃኖፖ» ያጌዳ።

37 ዬሱሲ ባሬና ካሊያዋንቱኮ ሲሚ ዪዴ፥ ጌሚዒሼዳዋንታ ዴሚዴ ጴፂሮሳ፥ «ሲሞና፥ ጌሚዒሻዲ? ኔን ኢቲ ሳቴንቶኔ ናጋናው ዳንዳያቤይኪ? 38 ፓጪያን ሂንቴ ጌሌና ማላ፥ ናጌቲቴኔ ፆሳ ዎሲቴ፤ ኣያናይ ጊጊ ኡቴዳ፤ ሺን ኣሹ ዳቡራንቻ» ያጌዳ።

39 ቃሲካ ቢዴ ካሴዋዳንካ ፆሳ ዎሴዳ። 40 ኣ ካሊያዋንቱኮ ጉዬ ሲሚዴ ኢ ዪያ ዎዴ፥ ጌሚዒሼዳዋንታ ዴሜዳ፤ ኡንቱንቱ ኣይፊያ ጌሚዒሹ ጎዚ ዎꬄዳ ዲራው፥ ኣው ኣያ ሃሳዪኖንቶካ ኤሪቤይኪኖ።

41 ሄዜንꬁዋ ኡንቱንቱኮ ዪዴ፥ «ሃዒ ጋካናዉካ ጌሚዒሺቴኔ ሼምፒቴ? ጊዳና፤ ዎዲ ጋኬዳ፤ ቤዒቴ፥ ታና፥ ኣሳ ናዓ፥ ናጋራንቻ ኣሳቱዋ ኩሺያን ኣꬂዴ ኢሚያ ዎዲ ጋኬዳ። 42 ዴንዲና ቦይቴ፤ ቤዒቴ፥ ታና ኣꬂዴ ኢሚያዌ ሃዌኩ ጋኬዳ» ያጌዳ።

ዬሱሲ ባሬ ሞርኬቱዋ ኩሺያን ኦይቄቴዳ

(ማት 26፡47-56፤ ሉቅ 22፡47-53፤ ዮህ 18፡3-12)

43 ዬሱሲ ሄዋ ቢሮ ሃሳዪሺን፥ ታማኔ ላዑ ኣ ካሊያዋንቱፔ ኢቱ፥ ዪሁዳ ኣስቆሮቱ፥ ኤሌካ ጋኪ ዎꬌዳ፤ ቃሲ ቄሳቱዋ ካፓቱ ሂጊያ ታማሪሲያዋንቱኔ ጪማቱ ኪቲና፥ ማሻኔ ፃምዓ ኦይቄዳ ጮራ ኣሳይ ኣናና ኢቲፔ ዬዳ። 44 ዬሱሳ ኣꬂ ኢሚያዌ ሄ ጮራ ኣሳው፥ «ታኒ ዬሪያዌ ኣ፤ ኣ ኦይቂዴ ሎይꬂ ናጊዴ፥ ኣፊቴ» ያጊዴ ማላ ኦዲ ዎꬄዳ።

45 ዪሁዳ ኣስቆሮቱ ጋኮሳናካ ዬሱሳኮ ሺቂዴ፥ «ታማሪሲያዎ» ያጊዴ ዬሱሳ ዬሪ ኣኬዳ። 46 ሄ ጮራ ኣሳይ ዬሱሳ ሚኒሲ ኦይቄዳ። 47 ሺን ማታን ኤቄዳዋንቱፔ ኢቱ ባሬ ጩቢያ ሾዲኔ ቄሳቱዋ ኡባቱዋ ካፑዋ ቆማ ሾጪዴ፥ ኣ ሃይꬃ ቃንፂ ኦሌዳ።

48 ዬሱሲ ዛሪዴ፥ ሄ ሺቄዳ ጮራ ኣሳ፥ «ታና ቦንቃንቻ ኬሲዴ፥ ቦንቃንቻ ኦይቂያዋዳን ኦይቃናው ጩቢያኔ ፃምዓ ኦይቂዴ ዬዲቴ? 49 ታኒ ጌሻ ጎሊያን ታማሪሳዴ፥ ጋላሳን ጋላሳን ሂንቴንቱና ዴዒያ ዎዴ ታና ኦይቂቤይኪታ፤ ሺን ፆሳ ማፃፋቱ ጌዳዌ ፖሌታናው ቤሴ» ያጌዳ።

50 ዬሱሳ ካሊያዋንቱ ኡባቱ ኣ ዬጊዴ ቢ ኣጌዲኖ።

51 ናፃላ ፃላላ ማዬዳ ኢቲ ያላጋ ቢታኒ ዬሱሳ ካሊያዋ ኣሳይ ኦይቄዳ። 52 ሺን ሄ ቢታኒ ናፃላ ኦሊዴ፥ ካሎ ፂራ ዎፄዳ።

ዬሱሳ ፒርዲያ ሻንጋቱዋኮ ኣፌዲኖ

(ማት 26፡57-68፤ ሉቅ 22፡54-55፣ 63-71፤ ዮህ 18፡13-14፣ 19-24)

53 ኣሳይ ዬሱሳ ቄሳቱዋ ኡባቱዋ ካፑዋ ሶይ፥ ቄሳቱዋ ካፓቱዋ ኡባቱ፥ ጪማቱኔ ሂጊያ ታማርሲያዋንቱ ሺቄዳሳ ኣፌዲኖ። 54 ጴፂሮሲ ቄሳቱዋ ኡባቱዋ ካፑዋ ዲርሳ ጊዱዋ ጋካናሲ ሃኩዋን ኣ ካሌዳ፤ ያኒ ናጊያዋና ታማ ካሺዴ፥ ኡቲ ኣጌዳ።

55 ቄሳቱዋ ካፓቱኔ ሄዋን ሺቄዳ ኣሳይ ኡባይ ዬሱሳ ዎꬋናው ኣ ቦላ ማርካ ኮዬዲኖ፤ ሺን ኣይኔ ዴሚቤይኪኖ። 56 ኣዪሲ ጎፔ፥ ጮራ ኣሳቱ ኣ ቦላን ዎርዱዋ ማርካቴዲኖ፤ ሺን ኡንቱንቱ ማርካቴꬃይ ኢቲ ማላ ጊዴና።

57-58 ኢቲ ኢቲ ኣሳቱ ዴንዲ ኤቂዴ ዬሱሳ ቦላ፥ «ኢ፥ ‹ታኒ ኣሳይ ኬፄዳ ሃ ጌሻ ጎሊያ ኮላዴ፥ ኣሳይ ኬፂቤና ሃራ ጌሻ ጎሊያ ሄዙ ጋላሳ ጊዶን ኬፃና› ጊሺን፥ ኑኒ ሲሴዶ» ያጊዴ ዎርዱዋ ማርካቴዲኖ። 59 ሺን ሃራይ ኣቶ ኡንቱንቱ ማርካቴꬃይ ሄዋን ኢቲ ማላ ጊዲቤና።

60 ቄሳቱዋ ኡባቱዋ ካፑ ኣሳ ኡባ ሲንꬃን ዴንዲ ኤቂዴ ዬሱሳ፥ «ሃዋንቱ ኔና ሞቲያ ሞቶ ኔው ዛሪያባይ ባዌ?» ያጊዴ ኦቼዳ። 61 ሺን ዬሱሲ ጮዑ ጊዴ፥ ኣይኔ ዛሪቤና፤ ቄሳቱዋ ኡባቱዋ ካፑ ኣ፥ «ኣንጄቴዳ ፆሳ ናዓይ ኪሪስቶሲ ኔኔ?» ያጊዴ ላዔንꬁዋ ኦቼዳ።

62 ዬሱሲ ዛሪዴ፥ «ኤ፥ ታና፤ ሂንቴ ታና፥ ኣሳ ናዓ፥ ዎልቃማ ፆሳፔ ኡሼቻ ባጋና ኡቲዴዒሺናኔ ሳሉዋ ሻሪያና ዪሺን ቤዓና» ያጌዳ።

63 ቄሳቱዋ ኡባቱዋ ካፑ ባሬ ማዩዋ ፔꬊ ኦሊዴ፥ «ኑና ሃዋፔ ሲንꬃን ኣዪሲ ሃራ ማርካ ኮሺ? 64 ሂንቴንቱ ኣ ቦሪያ ሲሴዲታ፤ ሂንቴ ቆፋይ ኣዬ?» ያጌዳ፤ ኡንቱንቱ ኡባይ፥ «ኢ ሃይቃና ቤሴ» ያጊዴ ኣ ቦላ ፒርዴዲኖ።

65 ኡንቱንቱፔ ኢቱ ኢቱ ኣ ቦላ ጩሼꬃ ዶሜዲኖ፤ ኣ ኣይፊያ ካሚ ዴቺዴ፥ «ኔና ዴቼዳዌ ኦኔ? ኣኔ ቲምቢቲያ ኦዳ!» ያጌዲኖ፤ ቃሲ ናጊያዋንቱካ ኣ ቂንፃሊያ ባቂዴ ኣፌዲኖ።

ጴፂሮሲ ዬሱሳ ካዴዳ

(ማት 26፡69-75፤ ሉቅ 22፡56-62፤ ዮህ 18፡15-18፣ 25-27)

66 ጴፂሮሲ ዲርሳ ጊዶን ሂርኪና ዴዒሺን፥ ቄሳቱዋ ኡባቱዋ ካፑዋ ማጫ ኣሺካራቱዋፔ ኢቲና ያዱ። 67 ጴፂሮሲ ታማ ካሺያዋ ቤዓዴ፥ ጫዳ ፄላዴ፥ «ኔኒካ ናዚሬቲያ ዬሱሳና ኢቲፔ ዴዓ» ያጋዱ።

68 ሺን ጴፂሮሲ፥ «ኔኒ ጊያዌ ኣዬንቶ ታኒ ኤሪኬ፤ ታው ኣኬኬቴና» ያጊዴ ካዴዳ፤ ያቲዴ ዲርሳ ፔንጊያኮ ኬሴዳ፤ ኩቱካ ዋሴዳ። †

69 ሄ ኣሺካራታ ጴፂሮሳ ቤዓዴ፥ ኣ ማታን ኤቄዳ ኣሳቱዋ፥ «ሃ ቢታኒካ ኡንቱንቱና ዴዔ» ጋዴ ጉጃዴ ኦዱዋ ዶማዱ። 70 ሺን ጴፂሮሲ ቃሲካ ካዴዳ።

ጉꬃ ጋሚዒሺን፥ ማታን ኤቄዳ ኣሳቱ ላዔንꬁዋ ጴፂሮሳ፥ «ኔኒ ቱማ ኡንቱንቱና ኢቲፔ ዴዓ፤ ኣዪሲ ጎፔ፥ ኔኒ ጋሊላ ጋዲያ ኣሳ» ያጌዲኖ።

71 ሺን ጴፂሮሲ፥ «ታኒ ሄዋ ሂንቴ ጊያ ቢታኒያ ኤሪኬ!» ያጊዴ ባሬና ሼቃኔ ጫቁዋ ዶሜዳ።

72 ኤሌካ ኩቱ ላዔꬁዋ ዋሲ ኣጌዳ፤ ጴፂሮስ ባሬና ዬሱሲ፥ «ኔኒ ኩቱ ላዔꬁዋ ዋሳናፔ ካሴ ሄዙ ጌዴ ታና ካዳናሳ» ጌዳዋ ሃሳዪዴ፥ ዳሪ ዬኬዳ።

14:1 ኬስ 12፡1-27

*14:3 ዳሪ ኣልዖ ሺቱዋ፡ ጉሳይ ሎይꬂ ሳዊያዋ ጉሳ።

†14:4-5 ቢራ ሳንቲሚያ፡ 6፡37 ፄሊቴ።

14:7 ዛር 15፡11

‡14:10 ዪሁዳ ኣስቆሮቱ፡ 3፡19 ፄሊቴ።

14:18 ማዝ 41፡9

§14:24 ኦራꬃ ጫቁዋ፡ ፆሳይ ባሬ ኣሳሲ ዬሱሳ ሃይቁዋ ባጋና ቃላ ጌሌዳ ኦራꬃ ቃላ ጫቁዋ። ሄዌኔካ ኣ ጋኪያ ፁዓ፥ ኢ ባሬ ሱꬃ ጉሲዴ ኣꬂ ኢሜዳ ኣ ዴዑዋ። ሄዌኔካ፥ ኑ ኤጫ ኣሳቴꬃይ ኡባይ ላሜቲና፥ ኦራፄዳ ፆሳ ሂጊ ኑ ዎዛናኒ ፃፌቴዳዋ ኦዴ።

14:24 ኬስ 24፡8፤ ኤርም 31፡31-34

14:27 ዛክ 13፡7

*14:36 ኣባ፡ ጉሳይ ግሪኬ ቃላንካ «ኣባ» ጊዲያ ዎዴ፥ ኣራማዪኬ ቃላኒ «ኣባ» ጊያዋ።

14:62 ዳን 7፡13

14:64 ዎግ 24፡16

†14:68 ኩቱካ ዋሴዳ፡ ሃ ቃላይ ቤኒ ቢሌቴዳ ኢቲ ኢቲ ቢሌꬃኒ ባዋ።