4
Lamatua Yesus padhai lii dènge bhèni ca dhèu ètu Samaria
1-2 Ladhe pasoro Yohanis dènge Yesus, ana-ana madhutu Yesus mulai sarani dhèu dhu madhutu Ne ae risi nèti Yohanis. Yesus sarani boe dhèu, dhodhoka ana madhutu Na ka dhu sarani si. Ka ropa Yesus neꞌa, na, dhèu nèti partei agama Parisi reꞌa, na, Yesus si sarani dhèu ae risi, hèia Nèngu dènge ana madhutu Na tèke eele rai Yudea, lèpa hari asa propensi Galilea. Te ngaa kakako rèngu èèna re propensi Samaria asa propensi Galilea. Ètu dꞌara kakako ra, rèngu dꞌai kota èci ètu Samaria, ngara na Sikar, padètu dènge rai dhu Yakob hia ana na Yusuf. Lii Lolo dhu Uru Tèka 33:19, Yosua 24:32 6-8 Ètu era neꞌe, abhu madha èi èci, ngara na ‘madha èi Yakob’. Dꞌai loo nètu ku, Yesus si dꞌai era neꞌe. Lula jꞌèra nèti kakako deo na, ka Yesus madhèdi taha ètu madha èi neꞌe. Ka ana madhutu Na sèra tèke eele mesa Na, lasi hèli ngangaꞌa ètu dꞌara kota.
Hèia bhèni ca dhèu nèti kota èèna, mai usu èi. Ka Yesus manèngi ne èi, aku Nèngu na, “Jaꞌa bisa kinu èi ciki, do?”
Te ngaa bhèni ne cagꞌagꞌa, lula dhèu Yahudi tema boe padhai lii dènge dhèu Samaria. Ka bhèni ne karèi Yesus, aku nèngu na, “Èu dhèu Yahudi. Jaꞌa ne dhèu Samaria. Sala boe ne, ladhe Èu manèngi jaꞌa èi ho minu?” Esra 4:1-5, Nehemia 4:1-2
10 Hèia Yesus dhaa, aku Nèngu na, “Sèmi neꞌe. Ladhe èu meꞌa ngaa dhu Ama Lamatua neo hia dhèu aaꞌi-aaꞌi, aa ladhe èu tadhe Jaꞌa ne cee, dhu manèngi èu èi ne, na, tatu èu manèngi hari èi nèti Jaꞌa. Pe Jaꞌa hia èu èi dhu nèti mamuri.” Yermia 2:13, Sakaria 14:8, Yeskial 47:9
11 Ka bhèni ne bꞌala, peka na, “Èu dènge boe sabha uusu. Aa madha èi ne marèma. Nèti mia Èu abhu èi dhu nèti mamuri èèna? Èi èèna abhu ètu mia hari? 12 Abhu ètu mia Èu kapai risi nèti baki èdhi Yakob! Nèngu ka dhu tèke eele madha èi ne hia jiꞌi. Aa nèngu, ana-ana na, dènge badha-manu na rinu nèti èi neꞌe kahèi.”
13 Hèia Yesus peka na, “Sanèdꞌe, ee! Dhèu dhu tema rinu nèti madha èi ne, èèna na koko-kamango hari. 14 Te ngaa dhèu dhu rinu èi dhu Jaꞌa hia, èèna na koko-kamango heka. Te èi dhu Jaꞌa hia èèna, nuka sèmi èi madha dhu sabhoka asa liꞌu. Èi ne, nèti mamuri dhu lèke, dhu maꞌète boe.”
15 Ka aku dhèu bhèni ne, na, “Ladhe sèmi èèna, na, Èu hia ku jaꞌa èi èèna, sèna ka jaꞌa koko-kamango ia ka! Dènge sèmi èèna, jaꞌa mai heka pahari-pahari asa neꞌe ho usu èi.”
16 Hèia Yesus peka dènge ne, “Sèmi neꞌe. Èu lèpa, lamu paroa ku dhèu èmu mu, mai asa neꞌe.”
17-18 Ka bhèni ne dhaa, peka na, “Te ngaa jaꞌa dènge boe dhèu èmu.”
Hèia Yesus peka na, “Tareꞌa. Èu peka mola-mola èèna. Te èu leo mèdhi le èmu lèmi hari. Aa mone dhu limuri ne, dhèu èmu èu boe.”
19 Ka bhèni ne lii, peka na, “Ira ii! Jaꞌa heka keꞌa kèna, Ama ne ca dhèu nèti dhèu rèti lii padhai Lamatua. 20 De jaꞌa neo karèi. Bèi-baki jiꞌi dhèu Samaria pahaha iisi mi Ama Lamatua ètu ledhe Gerisim.* Ledhe Gerisim èèna, padètu dènge rae Sikem ètu propensi Samaria. Ètu sasuri lii Yunani, dhoka suri, na, “ètu ledhe neꞌe”. Te ngaa dhèu dꞌèlu-mèu se peka, ngara ledhe ne, nuka “Gerisim”. Te ngaa miu dhèu Yahudi peka na, ladhe neo sabajꞌa mi Ama Lamatua, dhèu aaꞌi-aaꞌi hudꞌi lasi ku asa kota Yerusalem. Madhutu Ama, mia ka dhu lèke?”
21 Yesus dhaa, na, “Èu parcaya ku lii Jaꞌa ne, te dhu lèke sèmi neꞌe ku. Dhèu neo pahaha iisi mi Ama Lamatua ètu ledhe neꞌe, do, ètu Yerusalem, pe dꞌai lodꞌo na, dua era se guna heka. 22 Miu dhèu Samaria meꞌa mèu boe, mi cee ka miu pahaha iisi. Te ngaa jiꞌi dhèu Yahudi ngeꞌa mèu, lula-nèti Ama Lamatua dhu jiꞌi pahaha iisi mi Nèngu. Te Nèngu neo pake jiꞌi ho bhoke jꞌara, sèna ka dhèu bisa abhu mamuri nèti koasa sasala-sasigo rèngu. 23 Pe dꞌai lodꞌo na, nuka mulai neꞌe ne, dhèu dhu tareꞌa-reꞌa pahaha iisi mi Ama èdhi ètu sorga, na, rèngu pahaha iisi mi Nèngu madhutu Roh Na, aa madhutu ngaa dhu lèke. Te Ama ètu sorga dꞌèi dhèu sèmi sèra dhu pahaha iisi mi Nèngu. 24 Te Lamatua èèna, roh. De dhèu dhu pahaha iisi mi Nèngu hudꞌi pahaha iisi madhutu ku Roh Na, aa madhutu ngaa dhu lèke.”
25 Ka dhèu bhèni ne lii, peka na, “Jaꞌa keꞌa le Mesias neo mai èèna, dhu dhèu peka na, ‘Kristus’. Ama Lamatua padhadha tèke neo hia mai. Ladhe Na mai ka, tatu Nèngu bhoke paledꞌa aaꞌi-aaꞌi mi jiꞌi.”
26 Hèia Yesus bꞌala, na, “Nèngu èèna, nuka Jaꞌa dhu padhai lii dènge èu ne.”
27 Ropa Nèngu padhai lii era, ana madhutu Na sèra lèpa nèti dꞌara kota. Rèngu malaa, lula rèngu rèdhi Yesus dhu padhai lii dènge bhèni Samaria ca dhèu. Te ngaa ca dhèu sa bani boe karèi dhèu bhèni, na, “Èu parluu ngaa?” Aa èci sa bani boe karèi Yesus kahèi, peka na, “Nga tao ka Ama padhai lii dènge dhèu bhèni ne?”
28 Ka bhèni ne tèke eele gꞌala na ètu era èèna, laꞌe asa dꞌara kota. Hèia na lolo dènge dhèu ètu sèra, peka na, 29 “Mai lati ladhe ku Dhèu nèi laa! Te Na bhoke patalele aaꞌi le ngaa-ngaa dhu jaꞌa adꞌu-ue kèdhi. Tao-tao Nèngu neꞌe ka, Kristus, dhu Ama Lamatua pamoa hia mai!” 30 Hèia dhèu ae kalua nèti dꞌara kota, lasi laladhe Ne.
31 Lodꞌo bhèni ne laꞌe asa kota, hèia ana madhutu Na peka dènge Ne, “Ama Mese! Mai ka taꞌa!”
32 Te ngaa Na dhaa, peka na, “Jaꞌa abhu le ngangaꞌa dhu miu meꞌa boe.”
33 Ka ana madhutu Na pakarèi èci dènge èci, aku rèngu na, “Tasamia, ne? Cee ka dhu rèti ngangaꞌa hia Ne?”
34 Te ngaa Yesus peka dènge rèngu, na, “Sèmi neꞌe. Ama Lamatua pua Jaꞌa mai, sèna ka tao madhutu dadꞌèi Na, aa pakako sasabꞌa-laꞌa Na toke dꞌai èle. Neꞌe ne, nuka sèmi ngangaꞌa-nginu dhu Jaꞌa abhu. 35 Miu ladhe ku asa dꞌara oka-tedhe, aa mi kasere sèku, ele boe miu peka na, ‘Di èpa hèru ka, heka bisa puru are kèna.’ Nanene, ee! Jaꞌa pasanèdꞌe miu. Ladhe miu laladhe paie-iie, are ètu dꞌara oka-tedhe dꞌai le lodꞌo puu-gꞌètu. Oka-tedhe sèra nuka sèmi dhèu-dhèu dhu mai asa èdhi. Te rèngu seꞌe ka dhu sadia le parcaya Jaꞌa. 36 Mesa boe sèmi seꞌe di, te dhèu dhu puu-gꞌètu sèra pakaboko hua-hela ètu dꞌara gudꞌa, rèngu mulai sèmi rare rui-jꞌajꞌèra ra. Rèngu seꞌe, nuka sèmi dhèu padꞌelo jꞌara sèna ka dhèu parcaya mi Ama Lamatua, ho abhu mamuri dhu lèke dhu maꞌète boe. Dènge jꞌara sèmi èèna, dhèu sèle hini dènge dhèu puu-gꞌètu, bisa sama-sama karejꞌe-karae. 37 Dhèu peka na, ‘Dhèu èci sèle hini; dhèu leo ka dhu kaboko isi rai.’ Èèna, lèke kèna. 38 Jaꞌa pua-paleha miu ho lami kaboko isi rai nèti sasabꞌa dhèu leo. Mema sasabꞌa miu boe, te ngaa miu abhu leto nèti rui-jꞌajꞌèra rèngu.”
39 Lodꞌo èèna, dhèu ètu dꞌara kota Samaria ae ka dhu parcaya Yesus, lula lii padhai bhèni ne, dhu peka na, “Na bhoke patalele aaꞌi le ngaa-ngaa dhu jaꞌa adꞌu-ue kèdhi.” 40 Ka ropa dhèu seꞌe mai dꞌai madha Yesus, ra pamako Ne, peka na, “Ama pea ku laa dènge jiꞌi mi neꞌe!” Hèia Yesus pea dènge dhèu se, dua lodꞌo.
41 Aa dhèu leo ae kahèi dhu parcaya Ne, lula lii padhai Na. 42 Hèia dhèu se peka dènge dhèu bhèni ne, aku rèngu na, “Medꞌa na, jiꞌi nanene dhoka lii èu di. Te ngaa neꞌe ne jiꞌi parcaya Ne, lula jiꞌi nanene lii padhai Na patoo madha dènge madha. Jiꞌi ngeꞌa tareꞌa, na, Dhèu neꞌe ne ka dhu bisa patalale èdhi aaꞌi-aaꞌi ti, ètu rai-haha ne nèti koasa sasala-sasigo èdhi.”
Lamatua Yesus puri-paꞌèle papèdꞌa nèti ana pegawi ca dhèu
43 Hèia Yesus si tèke eele era èèna, pakèdꞌi lasi asa propensi Galilea. 44 (Ca tèka Yesus dhu peka nèdhi, na, “Dhèu dꞌèi boe pakabꞌua dhèu nèti lii padhai Ama Lamatua nèti rae èta-èsu na.”) Mateos 13:57, Markus 6:4, Lukas 4:24 45 Uru èèna, lodꞌo dhèu dhae tao mèka kalela Paska, dhèu Galilea ae ka dhu lasi asa Yerusalem, sèna ka tao lodꞌo hua iia ètu nèi. Ka rèdhi aaꞌi-aaꞌi kahèi dhu Yesus tao ètu Yerusalem. Nèti èèna ka, lodꞌo Na lèpa asa Galilea, dhèu sèmi Ne dènge beꞌa. Yohanis 2:23 46 Ka Yesus si lasi hari asa rae Kana ètu propensi Galilea. Ètu era neꞌe ka dhu Yesus tao nèdhi èi jꞌajꞌi anggor.
Lodꞌo èèna, abhu pegawi ca dhèu dhu pea ètu kota Kapernaum. Ana mone na dhu pèdꞌa. Yohanis 2:1-11 47 Ropa pegawi ne tadèngi, Yesus lèpa le asa Galilea nèti propensi Yudea, hèia caꞌe laꞌe asa rae Kana ho tenge Yesus. Ropa paraga dènge Ne, ka na pamako, sèna ka Yesus puru laꞌe ho puri-paꞌèle ana na nèti papèdꞌa-tarègu. Te ana ne dhu pèdꞌa oe madhe.
48 Ka Yesus peka dènge pegawi ne, “Ladhe miu mèdhi boe tadha-tadha malaa dhu Jaꞌa tao, na, miu moꞌo boe lèka Jaꞌa!”
49 Te ngaa pegawi ne dhaa, aku nèngu na, “Ama, lati ku laa. Te aadꞌo, na, ana jaꞌa madhe.”
50 Hèia Yesus lii dènge ne, “Lèpa ka. Te ana mu mamuri.”
Ka na lèpa dènge ka, lula nèngu parcaya lii padhai Yesus. 51 Ropa pegawi ne ètu talora jꞌara era, dhèu-dhèu sabꞌa na mai paraga dènge ne, ka ra peka na, “Ama susa ia ka, te ana ama èle le nèti papèdꞌa.”
52 Ka na karèi si, “Na èle, dꞌara hake pèri sa?”
Ka dhèu se dhaa, peka na, “Karèi medꞌa, lodꞌo titu mera dꞌara hake èci sa, maringi-sagoro na èle dènge ka.” 53 Hèia pegawi ne ngee nèdhi dènge, na, ana na beꞌa le, ropa Yesus peka na, “Ana ama èle le nèti papèdꞌa.” Ka pegawi ne, dènge isi èmu na aaꞌi-aaꞌi parcaya Yesus.
54 De neꞌe ne, tadha malaa ka dua dhu Yesus tao, lodꞌo Na kalua nèti Yudea laꞌe asa Galilea.

4:5 Lii Lolo dhu Uru Tèka 33:19, Yosua 24:32

4:9 Esra 4:1-5, Nehemia 4:1-2

4:10 Yermia 2:13, Sakaria 14:8, Yeskial 47:9

*4:20 Ledhe Gerisim èèna, padètu dènge rae Sikem ètu propensi Samaria. Ètu sasuri lii Yunani, dhoka suri, na, “ètu ledhe neꞌe”. Te ngaa dhèu dꞌèlu-mèu se peka, ngara ledhe ne, nuka “Gerisim”.

4:44 Mateos 13:57, Markus 6:4, Lukas 4:24

4:45 Yohanis 2:23

4:46 Yohanis 2:1-11