19
Èle èèna ka, gubernur Pilatus pua sordadꞌu na lasi kalabhe Yesus pake gui.* Sordadꞌu Roma pake gui dhu èpi nèti kaꞌuri badha, pèri-pèri loa. Hèia ra èki dènge rui dhu mariu, do tamèru dhu padhudhu ètu suu dhari se. Ladhe hake pahari-pahari, kaꞌuri dhèu bisa laho mae-mae. Dhèu Yahudi ladhe hake dhèu, dhoka èpa nguru hari di. Te ngaa sordadꞌu Roma se hake dhu dènge boe too. 2-3 Aa sordadꞌu seꞌe rare kalai ajꞌu padhudhu kahèi, ho ènyu tao solo. Ka ra lalilu solo ne mi kètu Yesus, nuka sèmi rèngu neo dedꞌe dhèu aae hiu dhu pake solo dhèu aae. Aa te ngaa sasoa na, ra neo pahahe Ne di. Hèia ra papake Yesus kodho madhera èci dhu mea sanama mangèru, nuka sèmi dhèu aae biasa pake. Aa ra sasei Ne, peka na, “Tabea, dhèu aae Yahudi!” Sordadꞌu se tèbꞌe Ne gꞌana-kariu kahèi.
Ka gubernur laꞌe hari catèka peka dènge dhèu ae sèra, aku nèngu na, “Sèmi neꞌe! Jaꞌa kèti Ne asa liꞌu hia miu. Te ngaa miu hudꞌi meꞌa ku, na, jaꞌa parisa kore le, te ngaa abhu boe sasala Na èci sa.” Ropa rèti Yesus asa liꞌu, Nèngu dhu pake era solo padhudhu dènge kodho madhera dhu mea sanama mangèru. Hèia gubernur lii dènge dhèu ae se, peka na, “Ladhe ku, Dhèu ne.”
Ropa kètu agama dènge dhèu madhenga Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi sèra ladhe rèdhi Yesus, hèia ra paꞌoo-parodha palere-lere, peka na, “Pamadhe Ne! Paku ètu ajꞌu palolo-palèbha!”
Te ngaa gubernur peka dènge ra, aku nèngu na, “Hudꞌi laa miu ka dhu mèti Ne, lami pamadhe Ne ètu ajꞌu palolo-palèbha. Te jaꞌa abhu boe sasala Na èci sa, dhu palèke dènge hahuku madhe.”
Dhèu Yahudi dhaa, aku rèngu na, “Jiꞌi dènge Atora nèti Ama Lamatua. Madhutu Atora ne, Dhèu ne hudꞌi madhe ku, lula Na dedꞌe iisi Na jꞌajꞌi Ana Ama Lamatua.”
Ropa gubernur tadèngi lii padhai ra, hèia asa na madhaꞌu. Ka laꞌe hari asa dꞌara benteng, hèia na karèi Yesus, peka na, “Èu ne, dhèu mia?” Te ngaa Yesus bhoka boe hèbꞌa.
10 Ka gubernur jèke Yesus, peka na, “Eeh! Nga tao ka Èu bꞌala boe jaꞌa? Èu dhu meꞌa, si? Jaꞌa ne, dènge koasa pamadhe Èu, do, patabuli Èu.”
11 Hèia Yesus bꞌala, peka na, “Sèmi neꞌe, ama. Ladhe ama dhu dènge koasa sèmi èèna, na, lula ama abhu koasa nèti Ama Lamatua ètu sorga. Te dhodhoka Nèngu di dhu hia ama koasa èèna, sèna ka tao ngaa èci sa hia mi Jaꞌa ne. Te ngaa dhèu dhu saraka Jaꞌa asa ama, rèngu sèra ka dhu pasae sasala bia risi.”
12 Karèi nèti èèna ka, gubernur tenge jꞌara ho patabuli Yesus. Te ngaa dhèu Yahudi se paꞌoo palere-lere, aku rèngu na, “Ladhe ama patabuli Dhèu ne, tatu ama dhu paꞌangalai boe dènge dhèu aae kapai, Keser. Te dhèu dhu dedꞌe ngiꞌu na jꞌajꞌi dhèu aae, nèngu èèna labꞌa Keser.”
13 Ka ropa gubernur tadèngi lii padhai dhèu se, hèia na pua rèti Yesus asa liꞌu. Ka gubernur madhèdi ètu kadera pamaꞌète lii, ètu era èci dhu ra pangare na, “Tana Lapang nèti Hadhu Kabela”. (Madhutu lii Aram, ngara na Gabata.)
14 Lodꞌo èèna, lèke dènge Lodꞌo Sadia Kalela Paska. Pe dꞌara lodꞌo titu mera sa, gubernur peka dènge dhèu Yahudi sèra, aku nèngu na, “Ladhe ku laa! Nèngu ne, dhèu aae miu!”
15 Te ngaa rèngu asa hoe paꞌoo-parodha peka na, “Mèti Ne, asa liꞌu mai! Pamadhe Ne! Paku Ne asa ajꞌu palolo-palèbha!”
Hèia gubernur papane si, peka na, “De tasamia? Miu dꞌèi, ladhe jaꞌa pamadhe dhèu aae miu ne, do?”
Ka kètu agama Yahudi se bꞌala, peka na, “Dhèu aae jiꞌi dhodhoka ca dhèu di, nuka Keser! Dhèu leo aadꞌo!” 16a Hèia gubernur hia Yesus asa sordadꞌu sèra, sèna ka ra paku pamadhe Ne ètu ajꞌu palolo-palèbha.
Ra paku Lamatua Yesus ètu ajꞌu palolo-palèbha
(Mateos 27:32-44, Markus 15:21-32, Lukas 23:26-43)
16b Hèia sordadꞌu se sèmi rare Yesus. 17 Ka Yesus pasae ajꞌu palolo-palèbha Na laꞌe asa liꞌu kota. Lasi asa era èci dhu ngara na, “Era Rui Kètu”. (Madhutu lii Aram, era ne ngara na, Golgota.)
18 Dꞌai era èèna, ra paku Yesus ètu ajꞌu palolo-palèbha èci. Dhèu se paku kahèi dhèu leo dhèu dua. Èci re sebhe gꞌana, aa ca dhèu hari re sebhe kariu Yesus. Ka Yesus ètu talora rèngu dua ra. 19 Ka gubernur paredha sordadꞌu na sèra, suri ètu papa èci, ho paku re dedha kètu Yesus. Ètu papa ne ra suri, peka na,
“Yesus, dhèu Nasaret. Nèngu ne, Dhèu Aae dhèu Yahudi”
20 Rèngu suri ètu papa ne pake tèlu lii, nuka: lii Aram, lii Yunani, dènge lii Latin. Dhèu Yahudi ae ka dhu baca sasuri ne, lula era mamadhe Yesus ne, padètu dènge kota Yerusalem. 21 Te ngaa kètu agama Yahudi sèra roꞌo boe. Ka lasi peka dènge gubernur, aku rèngu na, “Ama! Baku suri ‘Dhèu Aae nèti dhèu Yahudi’! Beꞌa risi suri laa peka na, ‘Dhèu ne peka na, nèngu dhèu aae nèti dhèu Yahudi.’ ”
22 Te ngaa gubernur dhaa, aku nèngu na, “Jaꞌa ka dhu pua si suri sèmi èèna. De hudꞌi ka laa!”
23 Ropa sordadꞌu paku rare Yesus ètu ajꞌu palolo-palèbha, hèia ra pabagi mèdha-papake Na mi èpa pala. Ca dhèu sordadꞌu abhu ca pala. Hèia rare kodho liꞌu Na, dhu jꞌau boe, dhu manènu kateme nèti dedha. 24 Ka ra papeka, aku rèngu na, “Èdhi baku ciu eele kodho Na. Beꞌa risi ère lot, sèna ka teꞌa, na, cee ka dhu abhu.” Èèna jꞌajꞌi madhutu sèmi dhu suri tèke ètu dꞌara Sasuri Ama Lamatua, dhu peka na,
“Rèngu pabagi mèdha-papake jaꞌa,
ka ra ère lot ho abhu kodho jaꞌa.”
Hèia sordadꞌu se tao madhutu sèmi èèna ka. Lii Sodꞌa Koa-Kio 22:19
Lamatua Yesus pua Yohanis ladhe-leru ina Na
25 Ètu era neꞌe, abhu kahèi dhèu bhèni pèri-pèri dhu titu. Rèngu se, nuka: ina Yesus, ina iiki Yesus, Maria dhèu èmu Klopas, dènge Maria nèti rae Magdala. 26 Yesus ladhe nèdhi ina Na dhu titu ètu èèna, sama-sama dènge jaꞌa, Yohanis, nuka ana madhutu dhu Nèngu sue. Ka Yesus lii dènge ina Na, aku Nèngu na, “Ina. Nèngu ne, ana mu.”
27 Hèia Yesus lii dènge jaꞌa, peka na, “Yohanis. Nèti deo neꞌe, tao laa nèngu sèmi ina èu!” Ka karèi nèti lodꞌo èèna, ina Yesus pea dènge jaꞌa.
Mamadhe Lamatua Yesus
(Mateos 27:45-56, Markus 15:33-41, Lukas 23:44-49)
28 Èle èèna ka, Yesus neꞌa le, na, Nèngu sabꞌa nare aaꞌi le sasabꞌa-laꞌa Na. Seꞌe se pamèci dènge aaꞌi-aaꞌi dhu suri ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua karèi nèti uru ka. Hèia Yesus peka, na, “Jaꞌa koko-kamango.” Lii Sodꞌa Koa-Kio 69:22, 22:16
29 Ètu era neꞌe abhu èi anggor manyilu ètu dꞌara gꞌala iiki cue. Ka sordadꞌu sèra rare ula ho cèbꞌu asa èi anggor, hèia èki Lii Yunani peka na, dhèu se lui ula ne ètu suu ajꞌu hussopos. Ajꞌu hussopos ne, dhèu Yahudi tema pake ètu dꞌara acara adꞌa, lula ajꞌu ne hèu mèngi. Ajꞌu ne madhera na pe dua nguru toke èpa nguru cm sa. Baca lula-nèti hussopos buli Kalua nèti Masir 12:22; Atora nèti Kètu Agama sèra 14:4, 6, 49-52; Sensus 19:2-6; (banding dènge Ibrani 9:19); Lii Sodꞌa Koa-Kio 51:7. mi suu ajꞌu ca laa, ka jꞌole asa hèbꞌa Na. 30 Ropa Yesus camuci nare, hèia Na lii, aku Nèngu na, “Èle kèna.” Hèia kètu Na loe, ka maꞌète aꞌae.
Sordadꞌu kèjꞌi Yesus ètu ajꞌu palolo-palèbha
31 Lodꞌo èèna lèke hari Jumat. Madhutu atora agama, dhèu Yahudi hudꞌi sadia mema dꞌara lodꞌo èèna, sèna ka bèli èèna rèngu soru lodꞌo sabajꞌa ra. Nèti èèna ka, roꞌo boe tèke eele ngiꞌu aae dhèu madhe, kadhoe tèke ètu ajꞌu palolo-palèbha lèke dènge lodꞌo sabajꞌa. Te lodꞌo sabajꞌa èèna, lodꞌo beꞌa. De ama-ama dhèu Yahudi manèngi gubernur, sèna ka pua dhèu lasi hake papadhe haga dhèu ètu ajꞌu palolo-palèbha. Dènge jꞌara sèmi neꞌe, rèngu madhe malai, ho dhèu bisa papuru ngiꞌu aae ra nèti ajꞌu palolo-palèbha ako lodꞌo aae era. 32 Hèia sordadꞌu se lasi asa era èèna. Ka ra hake papadhe uru haga dhèu dua sèra, dhu paku sama-sama dènge Yesus. 33 Te ngaa ropa ra dꞌai Yesus, rèdhi, na, Yesus dhu madhe le. Nèti èèna ka, rèngu hake papadhe boe haga Na. 34 Te ngaa sordadꞌu ca dhèu nare kapoke na, hèia kèjꞌi dꞌara karasa Yesus. Ka raa kalua, aa èi kalua kahèi.
35 (Jaꞌa neꞌe ka dhu ladhe kèdhi dènge musi madha ku. Jaꞌa kèdhi aaꞌi, aa dhu jaꞌa suri ne lèke tareꞌa-reꞌa. Te jaꞌa keꞌa mèu ngaa dhu jaꞌa lolo ne lèke mola-mola, sèna ka miu bisa parcaya lii padhai jaꞌa.) 36 Jꞌara seꞌe aaꞌi-aaꞌi jꞌajꞌi, lula Sasuri Ama Lamatua dhu suri, na, “Rui Na ca laa sa, padhe boe.” Kalua nèti Masir 12:46, Sensus 9:12, Lii Sodꞌa Koa-Kio 34:21 37 Ètu era leo dꞌara Sasuri Mola-Mèci ne, suri kahèi, peka na, “Èèna rèngu ladhe rèdhi dhèu dhu ra kèjꞌi ne.” Sakaria 12:10, Rai-haha Rupa Hiu 1:7
Ra padhane Lamatua Yesus
(Mateos 27:57-61, Markus 15:42-47, Lukas 23:50-56)
38 Abhu dhèu èci ngara na Yusuf, nèti rae Arimatea. Nèngu ana madhutu Yesus kahèi. Te ngaa na madhutu pahuni-pahuni, lula madhaꞌu dènge ama-ama dhèu Yahudi. Yusuf laꞌe asa gubernur Pilatus, manèngi ijin sèna ka bisa nèti ngiꞌu aae Yesus. Gubernur dꞌèi kahèi. Ka Yusuf laꞌe papuru ngiꞌu aae Yesus, hèia dedꞌe nèti. 39 Nikodemus laꞌe sama-sama dènge Yusuf kahèi. Nikodemus neꞌe ka dhu uru èèna laꞌe paraga dènge Yesus re mèda. Na hèli rampe ae titu kèna, pe dꞌai tèlu nguru tèlu kilo sa, sèna ka tao mi ngiꞌu aae Yesus. Lii Yunani peka, ‘cangasu litras’, nuka 32,7 kilo. Rampe ne madhutu lii Yunani na, rèngu pabꞌali dènge smurna (nuka raa ajꞌu hèu mèngi) dènge aloe (nuka raa nèti ajꞌu hèu mèngi, oe sèmi ai naꞌa sa). Baca lula-nèti Nikodemus ne ètu Yohanis 3:1-21. 40 Hèia ra hèlu ngiꞌu aae Yesus dènge bèla halus. Ladhe hèlu ca tèka, ra tao rampe laꞌa. Rèngu tao sèmi neꞌe, madhutu adꞌa dhèu Yahudi ladhe padhane dhèu madhe.
41 Kajꞌèu boe nèti era Yesus madhe ne, abhu oka bunga cue. Ètu dꞌara oka ne, dhèu heka pae rare roꞌa dhèu madhe kèna. Ra padhane rèdhi mèka dhèu èci sa ètu dꞌara roꞌa èèna. 42 Lodꞌo èèna, lodꞌo sadia dhèu Yahudi ho soru lodꞌo sabajꞌa ra, oe èle kèna. Nèti èèna ka, dhèu se tèke ngiꞌu aae Yesus ètu dꞌara roꞌa èèna, te era èèna kajꞌèu boe.

*19:1 Sordadꞌu Roma pake gui dhu èpi nèti kaꞌuri badha, pèri-pèri loa. Hèia ra èki dènge rui dhu mariu, do tamèru dhu padhudhu ètu suu dhari se. Ladhe hake pahari-pahari, kaꞌuri dhèu bisa laho mae-mae. Dhèu Yahudi ladhe hake dhèu, dhoka èpa nguru hari di. Te ngaa sordadꞌu Roma se hake dhu dènge boe too.

19:24 Lii Sodꞌa Koa-Kio 22:19

19:28 Lii Sodꞌa Koa-Kio 69:22, 22:16

19:29 Lii Yunani peka na, dhèu se lui ula ne ètu suu ajꞌu hussopos. Ajꞌu hussopos ne, dhèu Yahudi tema pake ètu dꞌara acara adꞌa, lula ajꞌu ne hèu mèngi. Ajꞌu ne madhera na pe dua nguru toke èpa nguru cm sa. Baca lula-nèti hussopos buli Kalua nèti Masir 12:22; Atora nèti Kètu Agama sèra 14:4, 6, 49-52; Sensus 19:2-6; (banding dènge Ibrani 9:19); Lii Sodꞌa Koa-Kio 51:7.

19:36 Kalua nèti Masir 12:46, Sensus 9:12, Lii Sodꞌa Koa-Kio 34:21

19:37 Sakaria 12:10, Rai-haha Rupa Hiu 1:7

19:39 Lii Yunani peka, ‘cangasu litras’, nuka 32,7 kilo. Rampe ne madhutu lii Yunani na, rèngu pabꞌali dènge smurna (nuka raa ajꞌu hèu mèngi) dènge aloe (nuka raa nèti ajꞌu hèu mèngi, oe sèmi ai naꞌa sa). Baca lula-nèti Nikodemus ne ètu Yohanis 3:1-21.