14
Dhèu aae-dhèu kapai tenge jꞌara ho kèpe Lamatua Yesus
(Mateos 26:1-5, Lukas 22:1-2, Yohanis 11:45-53)
1-2 Èle èèna ka, kètu agama Yahudi dènge mese agama sèra tenge jꞌara neo kèpe Yesus dènge mau-mau. Te rèngu neo pamadhe Ne. Te ngaa ètu dꞌara padhue èèna, ra peka na, “Taha ku! Baku parai kèpe Ne, lula lodꞌo kalela dètu le. Mage dhoka dhèu ae sèra patao dènge èdhi.”
Rèngu padhai lii sèmi èèna, lula dii dua lodꞌo ka, dꞌai lodꞌo kalela dhèu Yahudi, dhu biasa ra peka na, ‘Paska’ dènge ‘Pesta Roti dhu pake boe Ragi’. Kalela se pasanèdꞌe rèngu lodꞌo bèi-baki ra kalua nèti rai Masir.✡ Kalua nèti Masir 12:1-27
Bhèni dhu pasuti èi hèu mèngi dhu kabꞌua mi Lamatua Yesus
(Mateos 26:6-13, Yohanis 12:1-8)
3 Ètu rae Betania, abhu ca dhèu ngara na Simon. Uru èèna, dhèu madenge dènge ne, lula nèngu pèdꞌa kusta. Te ngaa limuri ne, èle le nèti papèdꞌa na.
Hèia lodꞌo kalela dhae dꞌai mèka, na, Yesus dènge ana madhutu Na sèra lasi raꞌa-rinu ètu èmu Simon. Ètu talora raꞌa-rinu era, dhèu bhèni èci mai paraga Yesus. Nèdꞌu dènge boto èci dhu ra tao nèti hadhu. Isi boto ne, èi hèu mèngi asli dhu kabꞌua titu kèna, dhu ra tao nèti amo aajꞌu hèu mèngi.* Kabꞌua èi hèu mèngi ne, èci èèna ka dènge gaji tuka dꞌara ca tèu. Alkitab lii Yunani peka na, èi hèu mèngi ne, kabꞌua na 300 denari. Aa ngara na nardos, dhu uru èèna, dhèu tao nèti amo aajꞌu hèu mèngi. Alkitab lii Idhonesia peka na ‘narwastu’. Aa boto èèna, tao nèti hadhu dhu bisa pae. Boto ne kabꞌua kahèi. Alkitab lii Yunani peka na, boto ne, ra tao nèti hadhu, ngara na alabastros. Alkitab lii Idhonesia peka na, ngara hadhu ne ‘batu pualam’. Ladhe kahèi ètu Lukas 7:37-38. Hèia bhèni ne pamae hèbꞌa boto èèna, ka na pasuti èi hèu mèngi mi kètu Yesus, ho jꞌajꞌi mi tadha, peka na, nèngu pakabꞌua Yesus.
4 Te ngaa ètu èèna, abhu dhèu leo dhu raꞌa-rinu paꞌèci kahèi. Ropa dhèu se rèdhi dhèu bhèni ne tao sèmi èèna, hèia ra nasa. Ka ra padhai lii padedha iisi, peka na, “Ngaa ka unu bhèni nèi? Na bhori eele èi hèu mèngi kabꞌua aae èèna! 5 Beꞌa risi nèngu pahie èi hèu mèngi èèna, ho laꞌe papala doi ae sèra, mi dhèu dhu dènge boe unu. Te kabꞌua èi hèu mèngi ne, èci èèna ka dènge gaji tuka dꞌara ca tèu.” Hèia ra jèke bhèni ne.
6 Te ngaa Yesus bꞌala lii rèngu, aku Nèngu na, “Miu baku pasusa bhèni ne! Hudꞌi laa! Jaꞌa karejꞌe lula nèngu pasuti le ngiꞌu Jaꞌa dènge èi hèu mèngi neꞌe! 7 Dhèu kasia sèra, bèli-bèli ètu talora miu. De lodꞌo mia èèna ka dhu miu lake mere, na, miu bisa soru-bara si. Te ngaa nèbhu heka, Jaꞌa paꞌèci heka dènge miu.✡ Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 15:11 8 Mamuri Jaꞌa nèbhu heka ètu rai-haha ne. Dènge tatao bhèni ne, nèngu lalau ngiꞌu Jaꞌa, sama sèmi nèngu pahèu mèngi mema ngiꞌu aae Jaꞌa, ho padhane. 9 Miu patadhe, ee! Èèna na, ladhe dhèu lole Lii Lolo Beꞌa Ama Lamatua ètu mia-mia, na, ra palolo kahèi tatao beꞌa bhèni neꞌe. Sèna ka dhèu aaꞌi-aaꞌi sanèdꞌe nèngu.”
Yudas paneꞌa lii dènge dhèu ho pahie eele Lamatua Yesus
(Mateos 26:14-16, Lukas 22:3-6)
10 Èle èèna ka, abhu ca dhèu nèti ana madhutu Yesus dhèu canguru dua sèra, ngara na Yudas Iskariot. Nèngu kalua laꞌe tenge kètu agama Yahudi sèra ho neo pahie Yesus mi rèngu. Ropa na paraga dènge rèngu, ka na peka naneo na. 11 Lodꞌo kètu agama sèra tadèngi naneo Yudas, ka ra karejꞌe titu kèna. Hèia ra jaji, peka na, “Ladhe èu neo pahie Yesus dènge jiꞌi, tatu jiꞌi bꞌae.” Hèia Yudas kalua, ka na mulai tenge jꞌara ho pahie Yesus.
Lamatua Yesus naꞌa kalela Paska dènge ana madhutu Na
(Mateos 26:17-25, Lukas 22:7-14,21-23, Yohanis 13:21-30)
12 Lodꞌo èèna, lèke dènge lodꞌo partama nèti lodꞌo kalela dhèu Yahudi. De dꞌara lodꞌo èèna, rèngu tema tunu roti dhu dènge boe ragi, aa roro kahibꞌi-kalèbho kahèi. Hèia ana madhutu Yesus sèra mai karèi Ne, aku rèngu na, “Ama! Doe neꞌe ne, lodꞌo kalela Paska èdhi kèna. De Ama neo jiꞌi lalau era kalela Paska ètu mia?”
13 Hèia Yesus pua ana madhutu Na dhèu dua, aku Nèngu na, “Miu lami uuru ku asa dꞌara kota. Ètu nèi, miu paraga dènge dhèu mone èci, dhu pasae èi dꞌara gꞌala iiki cue. Lami madhutu ne nèti limuri. 14 Ladhe na maso asa èmu mia èèna ka, na, miu madhutu ne asa dꞌara. Hèia miu peka mi lamatua èmu èèna, sèmi neꞌe, ‘Ama Mese jiꞌi manèngi kama èci, ho Na neo tao kalela Paska dènge ana madhutu Nèngu.’ 15 Pe dhèu èèna pajꞌujꞌu kama aae èci ètu èmu dedha na, dhu na sadia nare le. De miu dua mi dhoka lami lalau ngangaꞌa di.”
16 Hèia dua ra lasi ka asa dꞌara kota. Dꞌai nèi, rèngu rèdhi tareꞌa, sama sèmi ngaa dhu Yesus moa deo na. Ka ra sadia aaꞌi-aaꞌi, ho Yesus si raꞌa kalela Paska ètu era èèna. Èle èèna ka, dua ra lasi paroa Yesus si.
17 Ropa lodꞌo oe cèna, hèia Yesus dènge ana madhutu dhèu canguru dua sèra dꞌai era èèna. 18 Ka ra madhèdi raꞌa sama-sama. Ètu talora raꞌa era, Yesus padhai lii dènge si, aku Nèngu na, “Miu nanene ku! Èèna na dhèu èci nèti miu se pahie eele Jaꞌa mi dhèu leo.”✡ Lii Sodꞌa Koa-Kio 41:10
19 Ropa tadèngi lii èèna, ana madhutu Yesus sèra cagꞌagꞌa dènge manyasa. Ka rèngu èci-èci mulai karèi Yesus, peka na, “Dhèu dhu Ama peka èèna, jaꞌa aadꞌo, sina ma?”
20 Hèia Yesus dhaa, aku Nèngu na, “Dhèu dhu cèbꞌu roti palere-lere dènge Jaꞌa asa dꞌara mago ne, nèngu ka dhu pahia Jaꞌa. 21 Mi sanèdꞌe! Jaꞌa ne, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa. Jaꞌa hudꞌi madhe ku, sama sèmi dhu suri tèke le, ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua. Te ngaa kasia, dhèu dhu neo pahia Jaꞌa èèna, bèli-camèdꞌa nèngu dui nare pala na! Hua iia risi, ina na baku nara iisi ne!”
Lamatua Yesus peka na, roti dènge èi anggor jꞌajꞌi mi tadha ho èdhi sanèdꞌe Ne
(Mateos 26:26-30, Lukas 22:14-20, 1 Korintus 11:23-25)
22 Ropa rèngu ètu talora raꞌa era, Yesus nare roti cue, hèia Na manèngi makasi mi Ama Lamatua. Ka Na pamae roti ne, hèia Na jꞌole asa ana madhutu Na sèra. Ka Na peka na, “Roti neꞌe ne, ngiꞌu Jaꞌa kèna. Mere ho miꞌa.”
23 Èle èèna ka, Na nare galaa dhu isi dènge èi hua anggor. Na manèngi makasi mi Ama Lamatua kahèi. Ka Na jꞌole galaa èèna asa ana madhutu Na, sèna ka rinu. 24 Hèia Na peka, “Èi anggor neꞌe ne, raa Jaꞌa kèna, dhu suti sèna ka hia mamuri mi dhèu ae. Raa ne, jꞌajꞌi mi tadha ho pasanèdꞌe, peka na, ngaa dhu Ama Lamatua moa le èèna, limuri ne jꞌajꞌi le tareꞌa. Mere ho minu ka!✡ Kalua nèti Masir 24:8, Yermia 31:31-34
25 Mi sanèdꞌe paie! Nèti mèda neꞌe ne, Jaꞌa kinu heka èi anggor. Toke dꞌai Jaꞌa dènge Ama Ku ngèdꞌu paredha sama-sama ètu sorga, heka kinu hari kèna.”
26 Èle èèna ka, ra sodꞌa lii sodꞌa èci, ho ra koa-kio kolongara Ama Lamatua. Ka mèda èèna kahèi, lasi dènge asa ledhe Saitun.
Lamatua Yesus peka uuru, na, bèli-camèdꞌa Petrus pasili Nèngu
(Mateos 26:31-35, Lukas 22:31-34, Yohanis 13:36-38)
27 Ètu dꞌara kakako rèngu èèna, Yesus padhai lii, peka na, “Dꞌara mèda neꞌe ne, miu aaꞌi-aaꞌi mi rai tèke eele Jaꞌa mesa Ku. Sama sèmi dhu ra suri le ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua, peka na,
‘Èèna na Ama Lamatua pamadhe ana madhenga badha,
ka kahibꞌi-kalèbho na rai pajꞌala asa haa, asa dhimu.’✡ Sakaria 13:7
28 Èèna na Jaꞌa madhe tareꞌa. Te ngaa lodꞌo Jaꞌa mamuri hari, Jaꞌa laku uru nèti miu asa propensi Galilea!”✡ Mateos 28:16
29 Ka Petrus bꞌala, peka na, “Ama! Masi ka dhèu leo rai eele Ama, te ngaa jaꞌa rai boe!”
30 Hèia Yesus dhaa, “Petrus! Mu patadhe! Mèda neꞌe kahèi, manu kokotoo dꞌai mèka dua hari, te ngaa èu pasili le Jaꞌa tèlu hari, peka na, èu tadhe boe Jaꞌa!”
31 Ka Petrus pajèka dènge Ne, peka na, “Aadꞌo sèmi èèna, Ama! Ladhe Ama madhe, jaꞌa madhe dènge Ama kahèi. Te ngaa Jaꞌa pasili boe Ama, aa rai eele boe!”
Angalai Petrus sèra lii èci èèna kahèi.
Lamatua Yesus manèngi-mangajꞌi ètu dꞌara oka Getsemani
(Mateos 26:36-46, Lukas 22:39-46)
32 Hèia Yesus si lasi dꞌai dꞌara oka cue ètu ledhe Saitun, ngara na ‘Getsemani’. Dꞌai èèna, hèia Yesus peka dènge ra, “Miu madhèdi mate Jaꞌa mi neꞌe. Jaꞌa neo laku manèngi-mangajꞌi asa nèi.”
33 Ka Yesus gale nèti Petrus, Yakobis, dènge Yohanis lasi dènge Ne. Mulai nèti èèna ka, Na rasa dꞌara Nèngu maꞌète laho mae-mae. 34 Hèia Na peka dènge ana madhutu Na sèra, aku Nèngu na, “Dꞌara Jaꞌa pèdꞌa titu kèna! Jaꞌa rasa sèmi oe madhe sa. Miu madhèdi mate mi neꞌe.”
35-36 Hèia laꞌe ako kajꞌèu ciki nèti era èèna, ka Na patitu kètu urutuu Na ètu rai, ka Na sabajꞌa, peka na, “Ama pasue! Ladhe sèmi Ama dꞌèi, na, Jaꞌa baku pasae jꞌajꞌèra neꞌe dꞌai madhe. Jaꞌa keꞌa le, ètu madha Ama, abhu boe ngaa èci sa dhu Ama bisa boe tao. De ladhe bisa, na, Ama pakajꞌèu eele babia neꞌe nèti kabela-kao Jaꞌa. Masi ka sèmi èèna, baku madhutu dadꞌèi Jaꞌa; te ngaa hudꞌi madhutu dadꞌèi Ama Ku ka laa.”
37 Èle èèna ka, Na lèpa asa ana madhutu Na, dhèu tèlu sèra, te ngaa ra bhèjꞌi luu. Hèia Na parèi si, ka Na padhai lii dènge Petrus, peka na, “Petrus!† Alkitab lii Yunani suri, peka na, ‘Simon’ ètu neꞌe. Simon ne, ngara Petrus dhu leo. Èu bhèjꞌi, do? Jaꞌa nèbhu boe ètu nèi, te ngaa miu bisa boe beke mate Jaꞌa ciki sa! 38 Kèdꞌi ho pamako musi madha èu. Kèdꞌi ka, ho beke dènge Jaꞌa! Dꞌara miu neo tao beꞌa kahèi, te ngaa ngiꞌu miu roe. De beꞌa risi miu sabajꞌa, sèna ka ladhe miu lèke dadugu-rariu, miu baku manahu.”✡ 1 Korintus 10:13
39 Èle èèna ka, Yesus laꞌe manèngi-mangajꞌi ca tèka hari. Nèngu manèngi hari mi Ama Lamatua, aku Nèngu na, “Ama! Ladhe bisa, na, Ama pakajꞌèu eele babia ne nèti Jaꞌa. Te ngaa hudꞌi madhutu dadꞌèi Ama Ku ka laa.” 40 Ka Na lèpa hari asa era ana madhutu Na dhèu tèlu sèra. Te ngaa rèngu bhèjꞌi hari le, lula musi madha ra sakaa titu kèna. Hèia Na parèi hari si, te ngaa rèngu reꞌa boe dhaa sèmi ngaa mi Nèngu.
41 Hèia Yesus tèke eele si, ka laꞌe manèngi-mangajꞌi dꞌai tèlu hari kèna. Èle èèna ka, Na lèpa laꞌe parèi ana madhutu Na sèra. Na peka, “Miu bhèjꞌi taruu era? Sange èèna ka laa! Kèdꞌi ka! Te dhèu dhu neo pahie Jaꞌa, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne, nuka mai dènge angalai nèngu sèra. Rèngu mai kèpe Jaꞌa, ho saraka mi dhèu bhelu-katubꞌa si. 42 Kèdꞌi ka! Pamako musi madha miu, ho ladhe ku asa nèi! Dhèu dhu neo pahie Jaꞌa ne, nuka mai nèi. Mai ho lati paraga dènge si!”
Ra kèpe Yesus
(Mateos 26:47-56, Lukas 22:47-53, Yohanis 18:3-12)
43 Ropa Yesus padhai lii era, hèia Yudas dꞌai madha Yesus dènge dhèu ae titu kèna. Rèngu mai rèti dènge hela dènge cèki, ho kèpe Yesus. Dhèu se tao sèmi èèna, lula ra madhutu lii paredha nèti kètu agama Yahudi, mese agama, dènge dhèu heka-dhèu heka adꞌa sèra. 44 Yudas hia mema tadha mi dhèu ae se, peka na, “Ladhe dꞌai nèi, jaꞌa uu cee, na, Nèngu kèna. De mi kèpe Ne.”
45 Ropa Yudas si dꞌai era èèna, na laꞌe asa madha Yesus. Ka na lii, aku nèngu na, “Ama mese!” Hèia na liku nare Yesus, ka na uu Ne. 46 Hèia dhèu ae sèra ara asa madha Yesus, ka ra kèpe Ne.
47 Te ngaa ana madhutu Yesus èci bete hela na, ka na pare pamaꞌète rèu dhilu dhèu èci. Dhèu dhu nuꞌa ne, ènu nèti kètu kapai risi agama Yahudi. 48 Hèia Yesus peka dènge dhèu ae dhu mai kèpe Nèngu sèra, aku nèngu na, “Tasamia? Miu ngee, na, Jaꞌa ne dhèu bhelu, do? Ka miu mai kèpe Jaꞌa mèti hela dènge cèki? 49 Bèli-bèli Jaꞌa ajꞌa miu ètu Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi, te ngaa miu èci sa kèpe boe Jaꞌa. Mai ka, kèpe Jaꞌa! Te jꞌara ne jꞌajꞌi sèmi dhu suri tèke le ètu dꞌara Sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua.”✡ Lukas 19:47, 21:37
50 Ana madhutu Yesus sèra madhaꞌu titu kèna. Hèia ra rai tèke eele Yesus mesa Na ètu èèna.
51-52 Ètu era èèna, abhu ana mone ngèru èci kahèi dhu madhutu Yesus re limuri. Ana ne pahutu isi na dènge sigꞌi ca bèla. Dhèu sèra neo kèpe ne kahèi, ka na rai tèke eele sigꞌi na ètu kacui-aai dhèu sèra, lula na madhaꞌu. Hèia na rai dènge boe mèdha-papake ètu ua na.
Ra rèti Lamatua Yesus asa ama-ama jꞌue lii langu agama Yahudi
(Mateos 26:57-68, Lukas 22:54-55,63-71, Yohanis 18:13-14,19-24)
53 Èle èèna ka, ra rèti Yesus asa èmu kètu kapai risi agama Yahudi. Ètu èèna, dhèu kapai sèra pakaboko le. Rèngu sèra, nuka: kètu agama Yahudi, mese agama, dènge dhèu heka-dhèu heka adꞌa sèra.
54 Ropa ra kèpe rèti Yesus, Petrus madhutu mau-mau nèti limuri. Hèia na maso kahèi dꞌai madha èmu kètu kapai risi agama Yahudi, ka na madhèdi manyiru ai sama-sama dènge dhèu jꞌaga ètu sèra.
55 Ètu dꞌara èmu èèna, kètu agama Yahudi sèra padhue dènge dhèu-dhèu dhu madhèdi jꞌue lii langu agama. Ra patangi-tenge bukti ho pamanahu Yesus, lula ra neo pamadhe Ne. Te ngaa rèngu abhu boe bukti èci sa. 56 Ka ra paroa dhèu ae asa madha ho jꞌajꞌi sakasii, sèna ka neo pabèbhe Yesus. Te ngaa lii sakasii rèngu sèra, èci dènge èci pamèci boe.
57 Abhu pèri-pèri dhèu sakasii leo dhu kèdꞌi titu, ka ra pakapodꞌe lii, peka na, 58 “Jiꞌi tadèngi dhèu neꞌe peka na, ‘Èèna na Jaꞌa paguri eele Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi dhu dhèu rai-haha tao dènge kacui-aai ra. Te ngaa èle tèlu lodꞌo ka, Jaꞌa patitu kore hari le Èmu èèna, dènge boe pake kacui-aai dhèu.’ ”✡ Yohanis 2:19 59 Te ngaa lii lolo rèngu sèra èci dènge èci baka-leo hua.
60 Hèia kètu kapai risi agama Yahudi èèna, kèdꞌi titu ètu talora dhèu ae dhu madhèdi ètu sèra. Ka na karèi Yesus, aku nèngu na, “Dhèu ae mai le galaa Èu. Nga tao ka Èu mau-mau, moꞌo boe dhaa lii galaa sèra?”
61 Te ngaa Yesus mau-mau, lii boe ca hèbꞌa sa. Èle èèna ka, kètu kapai risi agama Yahudi ne, karèi hari Ne ca tèka, “Èu peka ku laa! Tareꞌa-reꞌa Èu ne Kristus, Ana Ama Lamatua dhu Na moa nèti uuru èèna, do?”
62 Ka Yesus dhaa, aku Nèngu na, “Mema tareꞌa sèmi èèna! Nèngu èèna ka, Jaꞌa ne! Bèli-camèdꞌa miu ladhe mèdhi Jaꞌa, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ne, madhèdi re babꞌoa gꞌana Ama Lamatua ètu sorga. Koasa Nèngu kapai risi eele! Ladhe èèna na, Jaꞌa dènge Nèngu, ngèdꞌu paredha sama-sama. Èle èèna na, Jaꞌa puru mai nèti sorga dènge raꞌi-liru.”✡ Daniel 7:13
63 Ropa tadèngi nare lii padhai Yesus, kètu kapai risi agama Yahudi ne nasa titu kèna, hèia na ciu pamae kodho madhera ètu ua na. Ka na pajèka peka dènge dhèu-dhèu dhu madhèdi ètu sèra, aku nèngu na, “Èdhi parluu heka sakasii! 64 Miu tadèngi le dènge roꞌa dhilu miu, si? Nèngu unu Na ka dhu peka sèmi èèna! Nèngu padedha iisi Na, jꞌajꞌi Ana Ama Lamatua. Lii neꞌe ne, lii dhu paꞌele iie kolongara Ama Lamatua! Madhutu atora agama èdhi, dhèu dhu tao iisi na sama sèmi Ama Lamatua, dhèu èèna hudꞌi lèke huku madhe ku! De mi pamaꞌète tasamia?”
Hèia rèngu aaꞌi-aaꞌi pamaꞌète, peka na, “Dhèu neꞌe ne, tareꞌa-reꞌa sala! De Nèngu ne hudꞌi lèke huku pamadhe!”✡ Atora nèti Ama-ama Agama 24:16
65 Hèia pèri-pèri dhèu kèdꞌi lasi sabhuu ilu mi rèhu Yesus. Ra hutu musi madha Na, ka ra game Ne. Hèia ra karèi Ne, aku rèngu na, “Ladhe Èu jꞌajꞌi dhèu mèti lii padhai Ama Lamatua, na, Èu peka sèku! Cee ka dhu jꞌubhu Èu?” Èle èèna ka, ra pua dhèu dhu madhenge Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi, ho mai pakako rèti Yesus. Ropa ra kako, ra tèbꞌe paꞌoke Ne nèti haa, nèti dhimu.
Petrus pasili tèlu hari, peka na, nèngu tadhe boe Lamatua Yesus
(Mateos 26:69-75, Lukas 22:56-62, Yohanis 18:15-18,25-27)
66-67 Mèda èèna, Petrus madhèdi era ètu madha èmu èèna. Hèia ènu dhèu bhèni èci nèti kètu kapai risi agama Yahudi, mai ka nèdhi Petrus madhèdi manyiru ai. Na ladhe kaloo ka rèhu Petrus, ka karèi, aku nèngu na, “Deo na èu sama-sama dènge Yesus, dhèu Nasaret èèna, si?”
68 Te ngaa Petrus dhaa, peka na, “Aadꞌo! Nga tao ka èu karèi sèmi èèna! Jaꞌa tadhe boe Dhèu èèna.” Hèia Petrus kalua, ka laꞌe titu ètu hèbꞌa tedhe. [Kabèdhi laa, manu kokotoo.]‡ Sasuri lii Yunani cahagꞌe, suri boe kalimat ètu dꞌara kurung ne.
69 Hèia dhèu bhèni èèna ladhe nèdhi hari Petrus. Ka na peka dènge dhèu ètu sèra, aku nèngu na, “Nèngu ne ca dhèu nèti rèngu kahèi!”
70 Te ngaa Petrus pasili hari, ka na peka, “Tao-tao èu hujꞌu! Jaꞌa tadhe boe Dhèu neꞌe!”
Nèbhu boe ka, dhèu èci ètu èèna kahèi, peka hari mi Petrus, aku nèngu na, “Èu ne baku pasili, peka na, èu dènge boe dhèu seꞌe se! We! Miu se aaꞌi-aaꞌi mi, dhèu Galilea, si?”
71 Ka Petrus pabꞌala hari, aku nèngu na, “Jaꞌa bani subha! Jaꞌa tadhe boe Dhèu nèi!”
72 Petrus dhu padhai lii nare mèka, kabèdhi laa, manu kokotoo ka dua hari kèna. Hèia Petrus sanèdꞌe lii dhu Yesus peka dènge nèngu, “Ladhe manu kokotoo dꞌai mèka dua hari, te èu pasili le Jaꞌa tèlu hari peka na èu tadhe boe Jaꞌa!”
Ropa ngee nèdhi, hèia Petrus tangi dꞌara pèdꞌa.
✡14:1-2 Kalua nèti Masir 12:1-27
*14:3 Kabꞌua èi hèu mèngi ne, èci èèna ka dènge gaji tuka dꞌara ca tèu. Alkitab lii Yunani peka na, èi hèu mèngi ne, kabꞌua na 300 denari. Aa ngara na nardos, dhu uru èèna, dhèu tao nèti amo aajꞌu hèu mèngi. Alkitab lii Idhonesia peka na ‘narwastu’. Aa boto èèna, tao nèti hadhu dhu bisa pae. Boto ne kabꞌua kahèi. Alkitab lii Yunani peka na, boto ne, ra tao nèti hadhu, ngara na alabastros. Alkitab lii Idhonesia peka na, ngara hadhu ne ‘batu pualam’. Ladhe kahèi ètu Lukas 7:37-38.
✡14:7 Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 15:11
✡14:18 Lii Sodꞌa Koa-Kio 41:10
✡14:24 Kalua nèti Masir 24:8, Yermia 31:31-34
✡14:27 Sakaria 13:7
†14:37 Alkitab lii Yunani suri, peka na, ‘Simon’ ètu neꞌe. Simon ne, ngara Petrus dhu leo.
✡14:62 Daniel 7:13
✡14:64 Atora nèti Ama-ama Agama 24:16
‡14:68 Sasuri lii Yunani cahagꞌe, suri boe kalimat ètu dꞌara kurung ne.