52
Nɛbukɑnnɛsɑɑ pĩ̀ḿmɛ̀ Sedesiɑ
(Wéntɛ́ Sedemii 39:4-7 nɛ̀ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 24:18-25:7)
Sedesiɑ do yóó di tikpɑ̀tì kɛ mɔkɛ yɛbie nsipísìdɛ́ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀ ndi, kɛ́mbo Sedisɑdɛmmu kɛ dɔ̀ yɛbie tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀. O yɔ̃ do tú Dibunɑ ɛì kou Sedemii kóo sɑpɑ̀ɑ̀ nwe, kòo yètìrì tu Amitɑdi. Kòo dɔɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyí dɔ́ dɛ̀, ò do tũ̀nnɛ Sosɑkimmu borimɛ mmɛ weti weti. Ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ kɛɛ̀ do yɛ̀ Sudɑɑ tenkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ kɛ̀ kùu bɛ̀ kɛi nku borɛ̀.
Kɛ̀ dɛ̀ mboní kɛ̀ Sedesiɑ yetɛ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɛti. O kpɑ̀tì benni wɛínnì miɛkɛ, otɑ̃ɑ̃̀píínwè diyiè píínnì yiè kɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ́cɛ̃ɛ̃tɛ Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ́dɑmmú mutɑ̃́ɑ̃́ nkɛ́ɔnnɛ́ di duotí. Kɛ̀ bɛ̀ ndì pì kɛ̀ dɛ̀ɛ tuɔkɛ Sedesiɑ kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀.
Dibenni tɑ̃̀nkù nɑɑnwè diyiè wɛínnì, kɛ sɔ̃́ ndikònnì dɛukɛ bɑ́ bɛnìtìbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í pɛ́ú kɛ yo. Kɛ̀ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ duutɛ dihɛì kó kuduotí, okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ cokɛ́ kɛyènkɛ̀ kɛ́yɛ, kɛ́tũnnɛ kucɛ kùù yìɛ̀nɛ̀ iduotí ìdɛ́ sɑkù, okpɑ̀ɑ̀tì pérímù tɑkɛ́. Dɛ kó kucɛ kɔrìnɛ̀ kukó nSuditɛ̃ɛ̃ kó kubiriku nku. Bɛ̀ do dɛ̀ nkètɛ́ bɑ́ nɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ mɛ mpimɛ̀ dihɛì. Kɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛɛ bɛti okpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ, kóò nìntɛ Sedikoo biriku, kòo ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ cíɛ́tɛ́ kóò yóu. Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò pĩ nkɛ́kɔtɛnɛ̀ Dibudɑ ɛì Amɑti tenkɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kòo ò bekɛ́nɛ̀ kɛ́nɑ́kɛ́ ò dò mbɛ̀ɛ ò dɔ̀ɔ̀mɛ̀. 10 Kɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì fíé okpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ bí o ììkɛ̀, kɛ́fíénɛ̀ o tũ̀mbɛ̀ Dibudɑ ɛì miɛkɛ. 11 Ò mɛ nyĩ kɛ́dókɛ́ Sedesiɑ nuɔ nkóò boú disɔɔwũɔ̃̀ kó mɛfĩmmɛ, kóò kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, kóò kpetínnɛ́, kòo nkpetí kɛ yɑ̀ɑ kúnɛ̀.
Nɛbukɑnnɛsɑɑ pĩ̀ḿmúmɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ sɔmbɛ
(Wéntɛ́ Sedemii 39:8-10 nɛ̀ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 25:8-21)
12 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ diwɛínnì miɛkɛ nkɛ Nɛbusɑdɑdɑnni tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì ti kóo kótì kɔ̀tɛnímɛ̀ Sedisɑdɛmmu. 13 Mɛm̀mɛ ò cɔ́ummɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛnitidiɛbɛ̀ bɛ kó sicɛ̃́ĩ, nɛ̀ sicɛ̃́ĩ simɔu sìì bo Sedisɑdɛmmu ɛì miɛkɛ. 14 Kɛ̀ Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cíenní tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì ti kóo kótì. Kɛ̀ tìi puɔ nkuduotí kùù fitɛ́ Sedisɑdɛmmu.
15 Kɛ̀ Nɛbusɑdɑdɑnni tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì tì kóo kótìi pĩ́mmú bɛsĩ́ntɛ́nìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do kpɑɑ́ dihɛì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ dimɔ̀nnì, nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ pɛ́u, bɛyɑ́ntìbɛ̀ sɔmbɛ, kɛ́ bɛ̀ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni o ciɛ. 16 Kòo súɔ́ mbɛtenkútíbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ bo nkuuti dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ fínyĩ̀ kɛ kuuti dɛpɑɑ.
17 Kɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛɛ puɔ ndisɔɔwũɔ̃̀ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do bo ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, nɛ̀ dɛ kó yɛcɑubɛ, nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó kunɑnkú kùù do bo ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ kɛ́tɔ dɛ kó disɔɔwũɔ̃̀ dimɔu kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. 18 Kòo túótɛ́nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó tinɛntì timɔu sikṹmboó nɛ̀ tikɑ̃penti bɛ̀ do ɔ̃ nkounɛ̀ tì mutɑ́pɛí nnɛ̀ yɛse nɛ̀ ihɑɑkɛ́ nɛ̀ sibúkúsí, dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ cɛ̃́nkɛ pĩ́nnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú. 19 Kuhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkù kùù bɑkɛ́ tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì, kɛ̀ kùu túótɛ́ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tu mɛsɔɔ nkpɛrɛ nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kpɛrɛ nɛ̀ inɑnkɛ́ nɛ̀ sibúkúsí sìì tùɔ̀nnɛ̀ tihúúntì nɛ̀ yɛbɔ bɛ̀ mɛ̀únɛ̀ yɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ sikṹmboó nɛ̀ sifitíkɛ̀kɛ̀ɛ nɛ̀ ibòòkɛ nɛ̀ yɛbɔ yɛ̀ɛ̀ yonnɛ̀.
20 Sɑdomɔɔ do dɔ̀ɔ̀ dìì sɔɔwũɔ̃̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ di kó kucɛ̃́ɛ̃́kù do í mɔkɛ kù mɑ̀mɛ̀: Yɛsɑ̃ǹkɛ̀ diɛyɛ̀ yɛ̀dɛ́ nɛ̀ kunɑnkú diɛkù nɛ̀ tɛnɑɑsɑ̃ntɛ̀ tɛ̀ɛ̀ kù tɔ nɛ̀ dɛ kó yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀. 21 Dɛ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛdɛ́ dimɑ́ɑ̀ kó mɛokùmɛ̀ do bo mɛ́tìrì mɛ̀wɛi. Kɑ̀ɑ bo dì bennɛ́ kɛ́fitɛ́ di mmɔkɛ kuhɔ̃ũ mɛ́tìrì mɛ̀kuɔ̀ kɛ̀ yɛ̀ ɑ̃ mɛfíè, kɛ̀ yɛbìɛ̀ ncɛ̃́ɛ̃́kù mɑ̀nnɛ̀ sɑ̃̀ntìmɛ́tìrì mɛni. 22 Dɛ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛdɛ́ bɑ́ dì kɛ̀ dì mɔ̀kɛ ditɛ̀ìtirì di yómmɛ̀. Kɛ̀ di okùmɛ̀ bo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè. Bɑ́ dìì tɛ̀ìtirì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dì kpɛ̃ mmɛsɔɔ nkɛ fitɛ́, kɛ̀ dɛ̀ dò nyɛtebɛ bɛ̀ tu yɛ̀ kèdènɑ́tì. Dɛmɔu kɛ̀ dɛ̀ wɛ̃ nkɛ tú disɔɔwũɔ̃̀ mɑ́ɑ̀, kɛ mɛ ndò nyɛdɛ́. 23 Kɛ̀ yɛ kpɛ̃ kɛ dò mmutepóó mbɛ̀ tu mù kèdènɑ́tì kɛ̀ dɛ̀ mbo sipísìwɛi nɛ̀ mɛ̀kuɔ̀ tipíìtì tidɛ́ kpɛrɛ. Kɛ̀ bɛ̀ bo kɑɑ̀ nkɛ́fitɛ́ dɛ̀ mbo tɛkɔ̀ùtɛ̀ (100).
24 Kɛ̀ kuhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkù kùù bɑkɛ́ bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ kùu pĩ́ Sedɑyɑ ikuɔ́ nìùtì diɛwè nɛ̀ o kóo tɔ̃ntì Sefɑɑ nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì. 25 Kɛ̀ kùu pĩ́nnɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kóo kótì mɔù wèè do bɑkɛ́ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́yíɛ́nɛ̀ bɛtɔbɛ̀ bɛ̀yiekɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do bonɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì dihɛì miɛkɛ nɛ̀ kuhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkù kùù te kù bo pĩ́mmɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ ku kóo pɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ sipísìkuɔ̀ bɛ̀ɛ̀ do bo dihɛì miɛkɛ. 26 Kɛ̀ Nɛbusɑdɑdɑnni bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ bɛmɔu kɛ́ bɛ̀ duɔ́ nNɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Dibudɑ. 27 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì dɛ mbɛ̀ potɛ́ kɛ́kuɔ Dibudɑ ɛì Amɑti tenkɛ̀ miɛkɛ. Mɛm̀mɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kɛ́kònnɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ́tɛ́nɛ̀ bɛ tenkɛ̀.
28 Ntɛ Nɛbukɑnnɛsɑɑ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ o kpɑ̀tì benni yiénnì miɛkɛ: Sudɑɑ wuɔ nkɔbɛ sikɔupí sìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti (3023), 29 o kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ diniínnì miɛkɛ kòo pĩ́mmú Sedisɑdɛmmu kɔbɛ sikɔu sìni nɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ (832). 30 O kpɑ̀tì benni sipísìdɛ́ nɛ̀ ditɑ̃ɑ̃́nnì kɛ̀ Nɛbusɑdɑdɑnni wèè bɑkɛ́ tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ okpɑ̀ɑ̀tì, kòo wɛ̃tɛ kɛ́pĩ́mmú Sudɑɑ wuɔ nkɔbɛ sikɔu sìyiekɛ̀ nɛ̀ sipísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀nùmmù (745) kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ bɛmɔu sikɔùpísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ sikɔu sìkuɔ̀ (4600).
Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Sosɑkinni mɛsɑ̀ɑ̀
(Wéntɛ́ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 25:27-30)
31 Bɛ̀ mɛ mpĩ nSudɑɑ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sosɑkinni kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, kɛ́mmɔkɛ yɛbie nsipísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀, otɑ̃̀nkù tɛpíítɛ̀ nɛ̀ odɛ́ríwè, diyiè sipísìdɛ́ nɛ̀ dinummurì yiè kɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Efidi-Mɛdodɑkii di tikpɑ̀tì, kóò kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ kóò kpetɛ́ kóò dènnɛ dikpetíntou, 32 kóò nɑ̀kɛ́ tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì, kóò nií nkòo mbɑkɛ́ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ tɔbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ do wɛ̃ nkɛ bo Bɑbidɔnni. 33 Kòo duɔ́ nkɛ̀ Sosɑkinnii dɑ́tɛ́ tikpetínyɑ̀ɑ̀tì, kɛ́nyo nwenwe Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì o borɛ̀ o fòmmu mumɔu miɛkɛ. 34 Kɛ̀ Bɑbidɔnni kòo kpɑ̀ɑ̀tì weè nyɛ̃́ o kpɛ́í nsɑ̃́ɑ̃̀, yɛwe yɛmɔu duɔ́mɛ̀, o fòmmu mumɔu miɛkɛ kòò yɑ̀ɑ kúnɛ̀.