11
Sa Jesus famanata
sulia na folae
sulia na folae
(Matiu 6:9-13; 7:7-11)
1 Ana te maedangi, sa Jesus nia foa ana te kula. Ma kada nia foa ka sui go, te wane ana fafurongo nia ki ka fata 'uri fuana, “'Aofia 'ae, 'oe famanata kalu ana folae dia be sa Jon nia famanata laugo na fafurongo nia ki ana folae.”
2 Sa Jesus ka fata 'uri fuada, “Kada kamulu foa, mulu ka fata 'uri,
‘Maasi,
Kalu doria wane ki tafau kera ka fabaita na satamu, sulia nia abu 'asiana.
Dao mai ana gwaungaie 'oe fafia maurilana wane ki tafau.
3 Ma 'oe kwatea mai na fanga fua malu ne nia bobola fua malu sulia maedangi ki.
4 Ma 'oe manatalugea na ta'alae kalu ki, dia laugo ne kalu manataluge ana ta'alae wane ki tafau ne kera sasia ru ta'a ki fua malu.
Ma 'oe nao si ala'ani kalu fuana ilitoe ka liufi kalu.’ ”
5 Ma sa Jesus ka fata ana te tarifulae 'uri fuana fafurongo nia ki, “Dia ta wane ana kamulu leka siana na wane kwaimani nia 'i lume nia laona tofungana rodo, ma ka fata 'uri fuana, ‘Wane nau 'ae, 'oe kwate basi mai ta olu fa beret fuaku, 6 sulia te wane kwaimani nau laugo, nia to mai ana fere tau, ma nia ka dao mai siaku. Boroi ma nao nau si to ana ta fanga ne nau kwatea fuana.’ 7 Ma na wane kwaimani nai nia laona lume ka fata 'uri, ‘Nao 'oe si fa'abero nau lau! Na mae nia bilaki na, ma na wele nau ki kalu ka maleu tafau na. Nia 'afitai nau ku tatae lau fuana kwatelana ta ru fuamu.’ 8 Aia, nau ku saea fua mulu, boroi 'ana dia nao nia si doria sasilana ta ru, dia na wane nai nia gani, ma ka inau ana ganilae, na wane ne 'i laona lume, nia kai tatae ma ka kwatea na ru ki tafau ne nia doria. Ma nia nao si sasia lau sulia na wane nai ne na wane kwaimani nia, boroi ma sulia ne nia inau na ana ganilae. 9 Nia ne nau ku saea fua mulu, kamulu ka gania God fua mulu ka ngalia ru ne kamulu gani 'uria. Kamulu ka nanisia ru ne kamulu bobo 'uria ki ana God, ma nia ka 'adomi kamulu fua mulu ka dao to'ona. Kamulu ka kidikidi ana na mae, ma God kai 'ifi fua mulu. 10 Sulia wane ki tafau ne kera gani ana God, kera ka ngalia na ru ne kera gania. Ma na wane ki tafau ne kera nanisia ru kera doria ki ana God, kera kai dao to'ona. Ma wane ki tafau ne kera kidikidi ana na mae, God kai 'ifi fuada.
11 “'Uri ma, sa ti amulu na maa ki, ne dia na wele 'oe nia gania ta ie, 'oe kwatea lalau na fa tafo fuana? 12 Ma dia na wele 'oe nia gania ta falaka karai, 'oe kwatea lalau ta fafari fuana? Nao 'asiana! 13 Sui boroi 'ana kamulu tafau wane ta'a ki, kamulu saitamana kwatelana ru lea ki fuana wele kamulu ki. Boroi ma na Maa kamulu ne nia 'i langi, nia lea ka liufi kamulu. 'Urinai ne nia ka kwatea na Anoeru Abu fuana wane ki ne kera gani nia 'uria!”
Sa Jesus ma sa Saetan
(Matiu 12:2-30; Mak 3:20-27)
14 Ana te kada, sa Jesus nia ifulangainia te anoeru ta'a fasia te wane ne ngiduna nia 'e ato. Ma kada anoeru ta'a ne nia tafi fasia, nia ka fata lau. Ma na tooa 'oro ne kera oku senai, kera ka kwele. 15 Ma tani wane ada kera ka fata 'uri, “Sa Jesus ifulangainia na anoeru ta'a ki ana nikilalae sa Saetan, na 'inita anoeru ta'a.”* Ta sataeru laugo ana sa Saetan ne sa Bielsebul.
16 Ma tani wane ada, kera doria kera ka ilito'ona sa Jesus. Ma kera ka gania fua nia ka fulia ta fanadae fua ka fatainia God ne odu nia mai. 17 Ma sulia ne sa Jesus nia saitamana go ana na manatalada, nia ka fata 'uri fuada, “Dia tooa laona ta fere baita kera fualia kera talada, 'urinai na fere baita nai kai takalo na. Ma dia ne wane, ma na 'afe, ma na wele nia ki, kera fua fai kera talada, nia 'afitai fuana kera ka to oku. 18 Ma na 'initoe sa Saetan ne 'urinai laugo. Dia sa Saetan kai fua fainia tooa ne kera leka sulia, 'urinai kera kai takalo kwailiu go. Nau ku saea ru nai ki, sulia kamulu saea nau ku ifulangainia anoeru ta'a ki ana nikilalae sa Saetan. 19 Aia, ma kamulu saea nau ku ifulangainia anoeru ta'a ki ana nikilalae sa Saetan. 'Urinai ma nikilalae sa ti mone ne tani fafurongo amulu ifulangainia anoeru ta'a ki ana? Sa Saetan? Nao 'asiana! Sulia ru nai ki, nia fatainia ne kamulu garo. 20 Nau ku ifulangainia anoeru ta'a ki ana nikilalae God. Ma nia ka fatainia fua mulu ne 'Initoe God fafia wane ki 'e dao karangi na mai siamulu.”
21 Sa Jesus ka fata lau sulia te tarifulae ka 'uri, “Dia ta wane ramo nia sasi akau ana raunge nia ki fuana firue, ma ka folo lea 'usia na lume nia, nia 'e 'afitai ta wane ka belia na ru nia ki 'i laona lume nia. 22 Boroi ma dia ta wane ne nia nikila ka liufia, nia leka mai, ma ka fua fainia, nia ka fi liufia nia, ma na wane nai ka fi ngali tafau na 'ana raunge nia ki ne nia fito'ona ki, ma ka tolingia tafau na ru nia ki fuana wane kwaimani nia ki.
23 “Ma sa ti ne nao nia si leka mai buriku, nia na malimae nau. Ma sa ti ne nao si kwai'adomi aku fuana konilana mai wane ki siana God, nia ka takalongai kera fasia God.”
Olilana mai anoeru ta'a
(Matiu 12:43-45)
24 Sa Jesus ka fata lau 'uri, “Kada kera ifulangainia anoeru ta'a nia leka fasia ta wane, nia ka kali kwailiu laona lofaa 'eke'eke, ma ka nani 'uria ta kula fua nia kai to lau ana. Ma dia nia nani ma ka nao na, nia kai manata 'uri, ‘Nau oli 'uria na wane be nau ku to mai ana 'i nao, ma nau ku leka mai fasia.’ 25 Ana kada nia oli mai ka dao, nia ka ada to'ona wane be nia kwaitaboi ma ka fa'o'olosia na maurilana tafau. 26 Kada nia ada to'ona ne nia 'urinai, nia ka oli, ma ka talaia lau mai ta fiu anoeru ne ta'a ka liufi nia, kera ka leka mai, ma kera ka to na 'i laona wane be. Ana kada nai, na tolana wane nai ka fi ta'a ka liufia na 'i nao.”
Na eelea mamana
27 Kada sa Jesus nia saea ru nai ki fuada tafau, te 'afe 'i laona okue nai ka akwa 'uri, “Na keni ne nia fafuta 'oe ma ka fasusufi 'oe mone nia eele ka baita.”
28 Boroi ma sa Jesus nia olisia ka fata 'uri, “Mamana 'asiana. Boroi ma wane ne kera rongoa fatalana God, ma kera ka rosulia, kera lalau ne kera eele ka baita.”
Wane ki kera doria sa Jesus kai fulia ta fanadae
(Matiu 12:38-42)
29 Ma kada ne tooa 'oro kera koni kalikalia mai sa Jesus, nia ka fata 'uri fuada, “Kamulu wane ta'ena, kamulu wane ta'a ki. Sulia kamulu doria adalae to'ona ta fanadae ne kai fatainia nikilalae God, boroi ma nia ka 'afitai fua mulu fuana adalae to'ona. Kamulu kai ada to'ona go amulu na fanadae dia na ru be nia fuli fuana sa Jona na profet.† Ada to'ona Matiu 12:40 30 Na ru ne fuli fuana sa Jona, nia dia ta maetoto ne fatainia fuana tooa 'i Ninifa ki ne nia leka mai fasia God. Na ru ne fuli fuaku nia dia ta maetoto ne fatainia laugo ne God kwate nau mai, na Wele nia Wane, fuana wane ki ana kada ne. 31 Ma ana kada God kai ketoa na wane ki, na gwaungai keni 'i Siba, nia kai tatae laugo fua faorailae sulia na garoe kamulu. Na keni ne nia sasi 'urinai, sulia nia leka mai fasia fere nia ne 'e tau fua rongolana liotoe sa Solomon na kingi. Ma te wane talingai ka liufia sa Solomon nia to ga 'ana fai kamulu. Sui boroi 'ana, nao mulu si doria go rongolana. 32 Ma ana kada God kai ketoa wane ki, wane ne kera to 'i Ninifa, kera kai tatae fua kera ka fata sulia na garoe kamulu ki. Kera sasi 'urinai, sulia kera kari abulo na fasia na ta'alae kera ki, ana kada sa Jona 'ainitaloa fuada. Ma te wane nia talingai ka liufia sa Jona nia to na fai kamulu. Sui boroi ana, nao mulu si kari abulo go fasia ta'alae kamulu ki.”
Famanatalae sa Jesus
dia na kwesu
dia na kwesu
(Matiu 5:15; 6:22-23)
33 Sa Jesus fata 'uri, “Nao ta wane si fasarua na fa kwesu, ma nia ka saufinia naoma ka alua 'ana farana ta tiu. Kada nia fasarua fa kwesu ka sui, nia ka alua na ana kula fuana daurangailana na kwesu, fua sa ti ne nia ru mai laona lume, nia saitamana ka ada to'ona madakwalana. 34 Dia nao 'oe si ada to'ona na madakwalae ne, maamu ne ta'a, ma 'oe to ga 'amu laona maerodo. Sulia dia na maamu 'e lea ma 'oe to laona na madakwalae ne, na maamu ne dau talaia mai madakwalae laona nonimu. 35 Mulu ka madafi kamulu suli dia mulu noni'ela ana na madakwae nau, ma laona maurilamulu nia 'e rodoa. 36 Dia kamulu fungu ana madakwalae, nao na ta kula lau ana noni mulu ne ka susia na madakwalae, 'urinai ne nia ka dia ne kamulu to ana kula ne kwesu nia saru fola ana.”
Sa Jesus balufia na Farasi ki
ma wane famanata ana taki ki
ma wane famanata ana taki ki
(Matiu 23:1-36; Mak 12:38-40)
37 Ana kada sa Jesus nia fata ka suina, te wane ana Farasi ki ka laefia fuana fangalae 'i lume nia. Sa Jesus ka leka fainia, ma ka fanga fainia. 38 Ma na Farasi ne ka kwele 'asiana, sulia nia ada to'ona sa Jesus nao nia si taufia go na 'abana 'i naona na fangalae. 39 Ma na 'Aofia ka fata 'uri fuana, “Kamulu Farasi ki, mulu manata 'abero 'asiana fuana taufilana na ru ki ana bali 'i maa ana titiu ni ku ki, ma na ru ni fangalae kamulu ki. Boroi ma 'i laona na maurilamulu kera fungu ana ru ta'a ki tafau. 40 Kamulu oewanea 'asiana! God nia saungainia na bali 'i maa ana ru ki tafau, nia laugo ne saungainia laona ru ki. 41 Aia, mulu kwatea te ki ne nia laona titiu ni ku kamulu ki, fainia te ki ne nia fafona tae ru kamulu ki fuana wane siofa ki, fua ru kamulu ki tafau kai falu 'i maana God.
42 “Ta'a 'asiana fua mulu Farasi ki, sulia kamulu kwatea go amulu fuana God ta bali ana tangafuluna ngingisi fanga kamulu ki ne kamulu fasia 'i laona oole kamulu ki. Boroi ma nao mulu si manata 'abero go fuana fa'o'olosilana tolae kamulu ki fainia tolamulu faida, ma na kwaimanie kamulu ki fuana God. Nia lea ne mulu sasia ka ru ana kwatelana tangafuluna ngingisi fanga kamulu ki fuana God, boroi ma mulu manata to'ona laugo na ru baita ana kwaimanie ana God ma na tolamulu ki tafau.
43 “Ta'a 'asiana fua mulu Farasi ki, sulia kada kamulu leka laona beu fuana folae mulu doria gouru ana kula ni gourue fuana wane baita ki. Ma kada mulu leka 'i maana usie ki, mulu doria wane ki kera ka fa'inito kamulu. 44 Ta'a 'asiana fua mulu Farasi ki, sulia kamulu dia na kilu gwau ki ne kera nao si 'uia ta sulufaua 'i fafona, ma kada wane ki kera liu 'i fafona, kera nao si ada saitamana na ru moko ngwa'a ne nia 'i laona.”
45 Sui te wane famanata ana taki ki ka fata 'uri, “Famanata 'ae, kada 'oe fata 'urinai, 'oe fata fali kalu laugo.”
46 Ma sa Jesus ka fata 'uri, “Ta'a 'asiana fua mulu famanata ana taki ki, sulia mulu saungainia taki 'afitai 'oro ki fuana wane ki, ma ka 'afitai 'asiana fuada fua rolae sulida, ma nao mulu si kwai'adomi ada. 47 Ta'a 'asiana laugo fua mulu, sulia kamulu fakwanga fafona kilu gwau profet ki ka ada lea 'asiana, na profet be koko kamulu ki kera saungida. 48 Sulia ru nai ki, ne nia fatainia ne mulu alafafia sasilae ta'a ne koko kamulu ki kera sasi ada. Sulia kera saungida, ma mulu ka fakwanga kilu gwau kera ki. 49 Ma sulia ru nai, God ana liotoe nia, 'e fata 'uri, ‘Nau kai kwatea kau tani profet, ma tani wane ni lifurongo ki fuada, boroi ma kera kai saungia tani ai ada, ma kera kai famalagaigaia laugo tani ai ada.’ 50 Sulia nia 'urinai, na wane ki ana unita wane ne, God kai keto kera fafia na saungilana profet ki tafau, safali na mai ana safalilana molagali ne, 51 safali mai ana maelana sa Abel leka ka dao ana maelana sa Sekaraea‡ Sa Abel na wane 'o'olo eteta ne kera saungia laona Alangaie 'Ua. Ma sa Sekaraea na wane 'o'olo 'isi ne kera saungia laugo laona na Alangaie 'Ua. na wane be kera saungia laona Beu Abu God 'i safitana fulifue ma na kula abu. Ru mamana ne nau ku saea fua mulu, na wane ki ana unita wane ne, God kai keto kera fafia maelana wane nai ki.
52 “Ta'a 'asiana fua mulu famanata ana taki ki, sulia kamulu saufinia na mamanae God, fua wane ki nao si saitamana lau. Nao mulu si famamana laugo ana, ma mulu ka susia na wane ki fasia susulilana.”
53 Ma ana kada sa Jesus nia leka na fasia fere nai, na wane famanata ana taki ki, ma na Farasi ki, kera ka safali fua ngengelana, ma kera ka ledia na ru 'oro ki. 54 Ma kera ka sasi 'uria sukelana sa Jesus fuana daolae to'ona ta te ne nia saea ka garo.
*11:15 Ta sataeru laugo ana sa Saetan ne sa Bielsebul.
†11:29 Ada to'ona Matiu 12:40
‡11:51 Sa Abel na wane 'o'olo eteta ne kera saungia laona Alangaie 'Ua. Ma sa Sekaraea na wane 'o'olo 'isi ne kera saungia laugo laona na Alangaie 'Ua.