7
Stipen-né fo tokó̧ló taletere whi̧rapepaae yale fo
1 Téró, so whi̧mó momaratere topo whi̧né Stipen-paae woseturaalu, “Atimané ya̧ só deraairaalu ai du betere fo-a mo de?” yalepó.
2 Ti fo depa, Stipen-né atimapaae tokó̧ mótu duraalu, “Noraperó ayarapetamo-ó, ai fo ya̧lo dia̧paae i dapa wosae. Mo take da̧né aya Abraham a̧ Haran hae kwiapaae faai Mesopotemia hae kwiamó ha̧le betepa, kae dȩ fa̧ane Kótó Abraham beteremó sókó weipakalepó. 3 Atéró, Abraham-paae duraalu,
‘Ya̧ta, naao be whi̧ so whi̧ró naao turuku betamo taaróló, ya̧lo ya̧paae yó melaaire hae kwiapaae fae,’ yalepó.
4 Ai fo depa, ama turuku be Kaldia whi̧rape betere hae taaróló, Haran be huluapaae torókó̧ felepó. Atéró fóló betepa, aimó kale whi̧ Abraham-né alima sinalepó. Atéyale ki̧lipaae Kótóné Abraham a̧ dapesó wóló mió dia̧ ai betó mole hae kwiamó beteralepó. 5 Kótóné Abraham-mó i hae kwia melaalopó yóló mulaletei, ai alimó hae kwia mekó menipó. Kutó diyaaire su̧ mo sawakélé menipó. Atéyale alimó Abraham a̧ naalekélé bitinipatei Kótóné a̧paae duraalu, ya̧ró naao deté faaire naaletamoné i hae kwia saalopóló dirii fo yóló munélipakalepó. 6 Kótóné Abraham-paae duraalu, ‘Naao detere naalené deté fole naalerape atima fea kae fakené hae kwiamó wale whi̧ su̧ betaalo ai ape. Atéró betepa, ai hae talerapené atima wae sóró kutó diratere so whi̧ beteróló, doasi depe tukó wei alaró susupui alatamo deté fu betepa, 400 ba fo kemeyaalo ai ape. 7 Atépa, Israel fake wae sóró beterale be hulua whi̧né topo whi̧rape ya̧lo dowi kwia melóló ya̧lo i so whi̧ momó dapesó woló beteraalopó. Kótó a̧ta, da̧ tȩteróló kaae tare Talepóló ao̧mó dua sukó̧ló betaalopó. 8 Naao detere naalené detere naalerape tiki sekaȩ tukóló sirirae. Atétepa, ti ya̧lo dia̧mó eraaire ala ha̧sókó feni, mo eraalopóló dirii fo yóló mulótu eratere siripó,’ yalepó. Atéró, Abraham-né Aisak deyalepó. Aisak deyóló be dȩ 8-ró kemetepa, ama naalemané tiki sekaȩ tukóló siriralepó. Téró, Aisak-né Jekop deyalepó. Jekop-né ti da̧né ayarape deyóló fake firale 12 whi̧rape deyalepó.
9 Jekop naalemarapené noma dekȩ naale Josep-né dere alamó dei tuȩ́ muturaalu, atimané a̧ Isip whi̧rapené wae sóró kutó diratere whi̧ beteró̧póló dotonóló moni salepó. Téyaletei, Josep-paae wuatere sekȩi ala fea Kótóné tao sua du betalepó. 10 Téró, Josep a̧ Isip hae kwia tȩteróló kaae tare topo whi̧ Fero beterepaae sókó fóló beterepó. Atéró betepa, Fero-né Josepené dere ala kilitu, a̧paae hȩkese yó̧póló, Kótóné mo donoi ala wisi erótu betalepó. Atépa kilituraalu, Fero-né Isip hae kwiaró doasi topo whi̧né wisi wisi berapetamo Josep-né tȩteróló kaae tanó̧póló, sóró beteralepó,” yalepó.
11 “Atéyale alimó o̧la sóku aluyóló doakale wote ali walepó. Atéturaalu Isip hae kwiamókélé, Kanan hae kwiamókélé, da̧né ayarape atima naaire o̧la mo meipó. 12 Atéró betalemó, da̧né ayarape deyale whi̧ Jekop-né Isip bemó mepaae nokole o̧la muó mulapó dere fo wosóló, ama naalemarape dotonalepó. Ti aita, folosóró kaae suraalu felepó. 13 Atéró momó felemó ti Josep-né ama nomarapepaae a̧ i ape, yóló yó melalepó. Atétepa, kale tȩteróló kaae tare doasi topo whi̧ Fero-né Josep-né alimaró nomarapetamo tuȩ́ yalepó. 14 Téró, Josep-né ama alimapaae yó fótu duraalu, ‘Ya̧kélé naao fake so whi̧kélé, dia̧ fea ai hae kwia taaróló, ipaae torokó̧ló ape,’ yalepó. Tétepa, 75 so whi̧ ai be torokó̧ló walepó. 15 Jekop atéró bitiré fóló, a̧ Isip bemó suka̧lepó. Téró, ama naalemarapekélé, mo fea aimótóró suka̧lepó. 16 Atétepa, atimané tiki beta̧ só fóló, Sekem hae kwiamó mole kapo dolomó doura̧leta, dua yalepó. Ai hae tikita take Abraham-né Hamor naalemarapetamo moniné dupuyale haepó,” yalepó.
17 “Até deté wóló, take Kótóné Abraham-tamo yóló mulale fo dokonaaire be dȩ feleketepa, atimané deyale naale senaale Isip bemó mo ha̧le o̧la kaae fake yalepó. 18 Téró, take betale topo whi̧ Fero-ró Josep-tamo suka̧lepó. Atéyale ki̧lipaae ai sirimó betale topo whi̧ Fero-né Josep-né a̧ ai topo whi̧ beterale ala tuȩ́ iniruraalu kale Israel fake so whi̧ wisiyóló kaae tanipó. 19 Atéruraalu, ai topo whi̧né Israel fake so whi̧tamo doakale bóe duraalu, Israel sorapené naale detepa, sukó̧póló bela tómó wapelatamo mulaleta dua yaai, atima fo dokóló mulalepó.”
20 “Atétu betere tua̧ dolomó, Moses deyalepó. Ai naaleta, Kótóné keletómó mo kae naale wisipó. Hamaró alimatamoné ai naale sóró betepa, wélié sore kemeyalepó. 21 Téró, hamaró alimatamoné wapela turó só fóló mulalepó. Atéró mupa, kale topo whi̧ Fero senaalemané whaayaai salepó. 22 Téró mepaae doasi tuȩ́ mole Isip whi̧rapené Moses tuȩ́ tiki fosó fosó yó̧póló, mepaae alarape yó melaté felepó. Téró, ama dere fokélé, mo fosó fosó yóo, dere alakélé mo fotoko̧ buóló yóo, yaaire whi̧ doayalepó,” erapó.
23 “Moses doayóló bitiré fóló, ba fo whi̧ siki tamo kemeyóló a̧ ama Israel so whi̧rape noa ala du beteréró kȩle felepó. 24 Atéró fóló kelalemó, kale Isip whi̧ beta̧né Israel whi̧ beta̧ doló susupurótu betepa, kelalepó. Atétu betepa, ama fake whi̧tamo até ekeséró seséturaalu, Isip whi̧ mo ti dalepó. 25 Moses-né ama etei kisipa mualepó. Israel fake so whi̧ atimapaae doasi sekȩi ala erótu betepa, ama fake so whi̧ tao só̧póló Kótóné a̧ dotonélirapóló kisipa yaalo nisi yalemó, Israel so whi̧né atei kisipa sinipó. 26 Téró, kale dere kaae mo hi̧ka momómo fóló kelalemó, Israel whi̧ atimaamosisitei ho̧le su betepa, ama filiyóló duraalu, ‘Diaamo Israel faketamotei noatepa ho̧le su bitu de yalepó.’
27 Ti fo yalemó, doasi fotoko̧ buóló me whi̧ tȩterótu betere whi̧né Moses tȩ daalótu duraalu, ‘Ya̧ da̧tamo fo tokó̧ló taleratere alaró tȩteróló kaae tare alatamo yó̧póló né sóró beteraleé? 28 Naao dó kale Isip whi̧ du yale kaae, ȩkélé atéró daai waleé?’ yalepó. 29 Ai fo woseturaalu, Moses a̧ ai Isip hae kwia taaróló, Midian haepaae botokó felepó. Téró, a̧ ai bemó wale whi̧ bitu, so dokóló naale tamo deyalepó.
30 “Atéró ba fo whi̧ siki tamo kemeyóló betepa, whi̧kélé bitire Sainai hasi fosó felekemó ensel a̧ beterepaae ni sesaapemó si mi sokóló ai dolomó sókó walepó. 31 Atétere ala kolóló, Moses a̧ noa ala dutérópóló kisipa teketu betalepó. Atéró, mo ti diriyóló kelaairaalu, kale ni sesaape ere felekepaae taae felemó, ai si mi dolomótei, Talené a̧paae i fo yalepó.
32 ‘Ȩta, dia̧né ayarape Abraham, Aisak, Jekop atima tȩteróló kaae tare Kótópó’ yalepó.
Ti fo depa, ai fo dere tiki kelaai yaletei, diri furu furu yóló wituraalu, kilini haepaae hemée deyalepó,” yalepó.
33 “Atépa Talené a̧paae duraalu,
‘I hae tikita, Kótóné ama tukóló kae muló betere haepa, naao horó betere hó be sokóló taae falae,’ yalepó.
34 Térapa Moses-ó, Isip whi̧rapené ya̧lo so whi̧paae doakale sekȩi ala erótu betepa wosalepó. Até du betere ala kolóló ya̧lo atima ha̧le fó̧póló dotonale waairaalu, ya̧pi Isip be huluapaae fó̧póló dotonaai dapó,” yalepó.
35 “Moses a̧ta atimané hó̧ yóló, a̧paae ya̧ fo tokó̧ló taleratere alaró tȩteróló kaae tare alatamo yó̧póló, né sóró beteraleé? yale whi̧pó. Ti fo yale whi̧tei, Israel fake so whi̧ tȩteróló kaae tanó̧póló, Kótóné amatei sóró beteralepó. Atéró beteraai ama ensel-né era̧le fó̧póló dotȩtepa, kale ni sesaapemó duku betere si mi dolomó fo sókó wóló Moses sóró beteralepó. 36 Ama ai Israel so whi̧ Isip be taaróló a̧lisóró wóló beteró bituraalu, kelemei alaró so whi̧né kilitu sira yaaire alatamo eraté kutu betalepó. Até dere alata, kale Isip hae kwia tua̧mókélé, sonaai wȩi kȩla tua̧mókélé, so whi̧ bitinire tikimó kuturaalukélé, ai alarape eraté kutu betepa, ba fo whi̧ siki tamo kemeyalepó,” yalepó.
37 “Ai Moses-nétóró Israel so whi̧paae duraalu,
‘Kótóné ko̧ló whi̧ mo ȩ kaaetóró dotonaalopó. A̧ta dia̧kótei, sóró beteraalo ai ape,’ yalepó.
38 Moses a̧ Israel so whi̧tamo whi̧ mei tikimó da̧né ayarape dapesó kutu betepa, ensel-né Sainai hasi fosómó mo ti betaaire fo bete a̧paae matepa, amamo da̧paae maletei mió da̧né i sya fu betere ape.”
39 “Téyaletei, da̧né ayarapené ama dere fo wosóló a̧ ao̧mó sinóló bitinipó. Atimané a̧ hó̧rapóló faai wale tiki taaróló, Isip bepaaetei momó fesaae faai kisipa mutu betalepó. 40 Atéró, kale so whi̧né Eron-paae duraalu, ‘Da̧ Isip bemó betepa, a̧lisóró wale whi̧ Moses a̧ neté yalerópa, da̧ a̧lisóró faaire kótórape kaekó alerae,’ yalepó.”
41 “Atéyale sukamó, bulmakau hupu male kaae su̧róló kapala kótó aleyalepó. Atéró, atimané aleyóló mulale o̧lapaaetei, hupu dóló momaturaalu, ai o̧lané doi doasi mulóló o̧la deyóló ki̧litu betalepó. 42 Ai so whi̧ ó sa̧mó daale wéliékélé, ho̧rerapekélé, sukakélé, atimané tale aleróló doi sóró horóló moma du beteró̧póló, Tale Kótóné ai so whi̧ taaróló sisóralepó erapó. Ai fota, mo take Kótóné ko̧ló whi̧rapené asȩre fo mo hi̧tipó.
‘Israel fake so whi̧rape-ó, dia̧ so whi̧ bitinire tikimó 40 ba fo tua̧mó bituraalu, sipsip hupu dóló moma deté wou betaletei ȩpaae inipó.
43 Dia̧né kuti be dolomó kapala kótó Molek-ró whi̧né aleyale kótó Repan ho̧retamo beteróló ao̧mó sukó̧ló bituraalu, tale-ó yóló moma deté kutu ai betale ape.
Atétu betaleteiné ya̧lo dia̧ Babilon hae kwia taoró wae sóró beteró̧póló ho̧kó faló ai betere ape,’ ” yalepó.
44 “Téró, da̧né ayarape atima so whi̧ bitinire tikimó bituraalu, Tale Kótó a̧ da̧tamo mo beterapó kisipa muó̧póló, kuti be tȩipakalepó. Ai kuti beta, Kótóné Moses-paae etéró tȩyae, yóló su̧róló yó matepa, kolóló tȩipakalepó. 45 Atéró bitiré wóló, nalo da̧né ayarape atimané ai kuti be beleyóló sóró waleteita, Josua-né tȩteróló kaae tawóló betale alimó yalepó. Josua a̧ ama be whi̧ so whi̧tamo betere hae kwia taaróló, me hae kwiamó betaai fupa, Kótóné ai hae talerape mo fea dóló torokó̧ faralepó. Atéyale sukamó sóró wale momatere kuti be beleyóló só kutu beteró, Depit betale alimó sókó walepó. 46 Tétepa, Depit-né Kótóné a̧ hai̧tere ala eratepa, da̧né aya Jekop-né Kótó mo ti moma dere bemó beteró̧póló kisipa mutu, a̧mó be tȩnaai Kótópaae wosalepó. 47 Téyaletei, ama naalema Solomon-né Tale Kótóné be tȩnalepó.
48 Atéyaletei, ó sa̧ taoró betere Tale a̧ mo whi̧né tȩtere bemó bitimipó. Kale Kótóné ko̧ló whi̧né i asȩre fo kaaepó.
49-50 ‘Ó sa̧ta, ya̧lo tȩteróló doasi topo whi̧ betere tikimó bitu, i haeta, ti ya̧lo hó dée daaló betere tiki ai ape. Térapa, dia̧né noa kaae be tȩyóló ȩ beteraai du bitu de?
Talené duraalu, Ȩ sa̧a nóló betere tiki mekó ere?
O̧la o̧la feata, ya̧lo aleyóló muló bitini nisi du betere?’ fo asȩrapó,”
51 Stipen-né duraalu, “Dia̧ta mo dowa̧ae fole whi̧rapepó. Noatepa diaao̧ hosaa tua̧mó dowi ala fa̧anu, Kótóné fo wosaaire wosȩ́likélé kinó bitute? Dia̧ta, diaao̧ ayarape bitu yale kaaetóró iru, Dȩi Kepe Wisiné dere fo wosaai deretei hó̧yóló mo dowa̧ae fu beterapó. 52 Kótóné ko̧ló whi̧ me dekó diaao̧ ayarapené susupui ala erénipó, fo yaaloé? Mo fea diaao̧ ayarapené susupui ala erótua yalepó. Dowi alakélé inire Talené ama mo donoi Whi̧ wisinaale waalo ai ape, yóló yó mótu betere whi̧rapekélé, dia̧né ayarapené dua ipakalepó. Atétua yale kaae, miókélé dowi ala inire whi̧ wisinaale eleké deyóló dó̧póló, diaao̧ sesemeralepó. 53 Talené tukóló muló betere fo ensel-rapené dia̧paae yó matepa wosaletei, diaao̧ ai fo tukóló sisópaae eralepó,” yalepó.
Stipen kapo duné siriyóló dale fo
54 Ai fo dere woseturaalu, kale ai fo tokó̧ló taleratere Juda whi̧rape atima mo dei fopaae buturaalu, sereke hale yalepó. 55 Téyaletei, Stipen a̧ Dȩi Kepe Wisi fa̧aturaalu, sa̧paae kese horalemó, Tale a̧ tua̧mó ere dȩró Yesutamo Kótóné turu naase dȩmó daapa kelalepó. 56 Atépa duraalu, “Kelae! Hepen be tu̧ tukwȩ fóló, Whi̧né Naalema Kótóné turu naase dȩmó daapa mió ya̧lo kelerapó,” yalepó.
57 Atétepa, atimané ai dere fo wosaalo meipóló, naasené wosȩ́li kinóló fo fake yóló a̧ daale tikipaae mo hapale toura̧le walepó. 58 Atéró, Stipen naasemó sei̧ sóró be tipi ao̧paae taae deróló kapo duné siróló daai kaae salepó. Até yaaipatei, ama i ala depa kelalepóló yale whi̧rape atimané fo̧loi kutirape sorokóló, beta̧ kokopei whi̧né kaae tanó̧póló, ama hó betemó mulaleta yalepó. Ai whi̧né ama doita, Sol-pó.
59 Atimané Stipen a̧ kapo duné siritepa, ama Talepaae momatu duraalu, “Tale Yesu-ó, ya̧lo kepe bete beta̧ naao dape sae,” yalepó. 60 Atéró, a̧ bukutiri teya̧ró biti̧ doropóló fo fakeyóló duraalu, “Tale-ó, i dere alamó naao atimané dowi ala kwia aluróló kemerae,” yalepó. Ai fo yóló kale whi̧ a̧ mo ti sinalepó. Atétere alata, Sol a̧kélé aimó daalu, wisirapa téyae du betalepó.